Norveçi fəth edən azərbaycanlı rəssam

 

Ötən ay istedadlı rəssam Yusif Mirzənin Norveç Krallığının üç şəhərində (Trisil, Sapsborq və Stavanger) fərdi sərgisi düzənlənib. Rəssamın özünün də iştirak etdiyi bu sərgilər norveçlilər tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb.

Bəri başdan qeyd edək ki, tanınmış rəssam Yusif Mirzə on ildən artıqdır ki, Norveç sənətçiləri ilə əməkdaşlıq edir. Onun rəsm əsərləri Norveçdə nəşr edilən təqvimlərdə, kitablarda, jurnallarda dəfələrlə çap olunub. Azərbaycan rəssamlıq sənətində ilk dəfə olaraq, Qobustan qayaüstü rəsm ənənələrini tamamilə yeni, müasir ruhda təqdim edən, elə bu səbəbdən də ölkəmizdə “Qobustan rəssamı” kimi tanınan Yusif Mirzənin sözlərinə görə, əski türk sənətini özündə ehtiva edən rəsm əsərləri norveçlilərin həmişə maraq dairəsindədir və onlar bu tipli rəsmləri çox sevirlər. İllər uzunu rəssam Norveç Krallığına səfər etmək istəsə də, arzusu bu il reallaşıb. Sən demə, bu səfər ərəfəsində ona ABŞ-dan da dəvət gəlibmiş. Lakin o, tərəddüd etmədən Norveçi seçib: “Bu ölkəyə səfərimi və oradakı sərgilərimi Norveç Humanitar Müəssisəsi təşkil etdi. Layihənin gerçəkləşməsində bu qurumun rəhbəri Tarje Holmedahlın, eləcə də mədəniyyət və turizm naziri Əbülfəs Qarayevin və Azərbaycan Mikromaliyyələşdirmə Bankının rəhbərliyinin də kifayət qədər xidmətləri olub”. Səfər təəssüratlarını bizimlə bölüşən Yusif Mirzə norveçlilərin zəngin tarixi mədəniyyətə sahib olan ölkəmiz barədə müəyyən məlumatlara malik olmasını xüsusi vurğuladı. Hətta səfərdə olduğu bir neçə ölkə, o cümlədən Rumıniya ilə müqayisədə norveçlilərin Azərbaycan barədə daha çox bilgiləri olduğunu bildirdi.
“Norveçlilər əsərlərimdə öz tarixi izlərini görürlər”
“İlk sərgim Trisil şəhəri yaxınlığındakı meşədə düzənləndi. Özlüyümdə düşündüm ki, görəsən meşəyə - sərgiyə baxmağa gələn olacaqmı? Amma sərgiyə o qədər insan gəldi ki, lap məəttəl qaldım”,- sözləri ilə söhbətini davam etdirən Yusif Mirzə üçün bu mənzərə əsl sürpriz olub. Dediyinə görə, Norveçin üçüncü böyük şəhəri sayılan Stavanger şəhərindəki “F-
12” qalereyasının rəhbərliyinin təklifi ilə burada düzənlənən  sərginin müddəti uzadılıb. Həmin sərgi indi də davam edir: “Bu sərginin Norveçin başqa şəhərlərində, o cümlədən Osloda da nümayişi istisna olunmur”. Yeri gəlmişkən, onu qeyd edim ki, Stavanger şəhərində keçirilən sərgim orada yaşayan həmyerlilərimizin ifasında səslənən musiqi sədaları altında açılıb”. Həmsöhbətimiz norveçlilərin onun yaradıcılığına olan marağını belə izah etdi: “Norveçlilər mənim əsərlərimdə öz tarixi izlərini görürlər. Necə deyərlər, rəsmlərim onların qan yaddaşını sanki oyadır. Unutmayın ki, tanınmış norveç alimi Tur Heyerdal Azərbaycanla Norveç arasında tarixi əlaqələrin olmasını sübut edib. Bu xüsusda bir faktı qeyd edim ki, Orxon-Yenisey abidələri ilə Vikinq-Run hərflərinin əksəriyyəti eynidir”.
“Tur Heyerdalın evini də ziyarət etdim”
“Norveçin hansı muzeyində əsərləriniz saxlanılır?” sualına isə həmsöhbətimiz belə cavab verdi: “Kon-Tiki Museum”da Tur Heyerdalın xatirəsinə həsr etdiyim rəsm əsərim”. 2004-cü ildə onu səfirlik vasitəsilə muzeyə hədiyyə etdiyini vurğulayan Yusif Mirzə səfər çərçivəsində oranı da ziyarət etdiyini və vaxtilə Tur Heyerdalla çəkdirdiyi fotoşəkli bu mədəniyyət ocağına hədiyyə verdiyini söylədi: “Bu muzeydə Tur Heyerdalın dünya səyahətinə çıxdığı qayıqların, gəmilərin orijinalları saxlanılır. Bundan başqa, Tur Heyerdalın Cənubi Norveçdə yerləşən Larvik şəhərindəki evinə baş çəkdim (nə qədər qəribə olsa da onun evi hələlik muzey deyil), onun abidəsini ziyarət etdim”. Sapsborq şəhərinə yaxın, Hellerstringer deyilən yerdə Qobustan rəsmlərinə oxşar təsvirlərlə qarşılaşdığını söyləyən Yusif Mirzə Norveçlə, eləcə də yolüstü bir gün olduğu Riqa ilə bağlı rəsm əsərləri üzərində işləyəcəyini, onları Bakı ilə yanaşı, Norveçdə də sərgiləyəcəyini bildirdi: “İndiyədək dünyanın ondan artıq ölkəsində olmuşam, amma onların heç birindən bu qədər məhsuldar qayıtmamışam

 

Zaman.-2007.-9-10 avqust.-S.8.