Məhərrəmova T.

Tamaşaçı məhəbbəti insanın

bütün arzularını reallaşdırmır"

Nadir Xasıyev, aktyor: "Həyatda qorxduğum şey gərəksiz olmaqdır"

İnsan yaşa dolduqca istəyir ki, oynadığı rolların, çəkdiyi əziyyətlərin müqabilində ona fəxri adlar, mükafatlar verilsin. Mən özümü bu titullara layiq hesab edirəm.

İnsan öz potensial imkanlarının müqabilində istədiklərini həyata keçirə və arzularına çata bilməyəndə onu ətalət basır" - deyən Nadir Xasıyev ömrünün yarıdan çoxunu sənətə həsr edənlərdəndir. O, müxtəlif teatrların səhnəsində çalışıb. Hazırda isə Musiqili Komediya Teatrının aparıcı aktyorlarından biridir.

- Tamaşalarda sizə həvalə edilən rollar həmişəmi ürəyinizcə olur?

- Ümumiyyətlə, rollar bölüşdürüləndə əvvəlcədən müəyyənləşdirilir. Baş reyissor və diriyor "filan rolu hansı aktyor ifa edə bilər?", - deyə əvvəlcədən rəhbərliklə məsləhətləşir. Təbii ki, burada quruluşçu reyissorun seçimi əsasdır. Hər hansı roldan imtina etdiyimi xatırlamıram. Çünki mənə verilən bütün rollar səs imkanlarıma da cavab verir.

- Həm də yəqin fikirləşirsiniz ki, əvvəlki dövrlərlə müqayisədə tamaşaların az qoyulduğu bir vaxtda hər hansı bir rol da qazancdır.

- Demək olmaz ki, bizim teatrda tamaşalar əvvəlki illərə nisbətən az qoyulur. Hər il nə qədər tələb olunursa, o qədər də tamaşa hazırlanır. Bu illərdə qoyulan tamaşaların əksəriyyətində oynamışam. Çünki oynanılan hər bir obraz bir addımdır. Orda nəsə əldə olunur, özün üçün nəsə yeni bir şey kəşf edirsən. Bu baxımdan düşünürəm ki, aktyorun hər hansı bir roldan imtina etməsi düzgün deyil.

- Son illər teatrınızda hazırlanan tamaşalarda sizə baş rollar verilməyəndə özünüzü necə hiss edirsiniz - taleyinizlə tez barışır, yoxsa sadəcə, "bəlkə reyissor məni bu tamaşada görməyib", - deyə özünüzə təskinlik verirsiniz?

- Əlbəttə, hər bir tamaşanın əmri veriləndə bütün aktyorlar orada öz adını axtarır. Bu, arzu kimi ürəyimizdən keçir. Amma o da ola bilməz ki, aktyor bütün tamaşalarda rol alsın. Rol verilməyəndə də faciə deyil. Çünki bilirsən ki, hələ tamaşalar qarşıdadır, yaşla və digər səbəblərlə bağlı rollar oynayacaqsan. Mən bu teatrda uzun illər baş rolları ifa eləmişəm.

- Xarakteriniz rollarınızdan çoxmu fərqlidir?

- Artıq 25 ildir səhnədəyəm. Əsasən məhəbbət ruhlu rollar oynamışam. Bu, səsimlə də, fakturamla da bağlı olub. Demək olar ki, çox zaman oynadığım rollar qəlbimlə üst-üstə düşür. Ancaq tamamilə fərqli, kəskin, əks xarakterli rollarım da var. Yaşa dolduqca rollar da dəyişib.

- Bəyəm yaşa dolduqca insanın məhəbbətə ehtiyacı olmur?

- Təbii ki, ehtiyacı olur. Səhnədə məhəbbət həmişə var. Sadəcə, insan yaşa dolduqca oynadığı rollar gərək yaşına uyğun olsun. İndi o rolları oynamaq üçün teatrımızda çox gənclər var. Onlardan biri də mənim oğlumdur. Artıq bir neçə ildir teatrda işləyir və özünü təsdiq edib. Reyissorlar da qəbul edib ki, belə bir aktyor var.

- Məhəbbət qəhrəmanlarınızı itirməyinizə heyfslənirsiniz?

- Heyfslənmirəm... ancaq insanın gözləri hardasa onlara sarı boylanır. İstər-istəməz reallıqlar var. İndiki rollarım yaş baxımından elə də kəskin fərqlənmir. Sadəcə, onların xarakterləri başqadır.

- Ümumiyyətlə, Musiqili Komediya Teatrında çalışan aktyora xas olan keyfiyyətləri necə xarakterizə edərdiniz?

- Mən İncəsənət Universitetinin musiqili komediya şöbəsini bitirmişəm. Tələbə olduğum illərdə Opera və Balet Teatrında çalışmışam. O zaman böyük bir teatrın səhnəsində çalışmaq tələbə üçün adi şey deyildi. Ancaq institutu qurtarandan sonra şəhərdə qeydiyyatımın olmaması, daha doğrusu, kimsəsizlik ucbatından təyinatla Sumqayıt Dövlət Teatrına göndərildim. Həmin teatrda çox gözəl dramatik əsərlərdə baş rolların ifaçısı olmuşam. Həmin teatrda "Arşın mal alan" əsəri qoyuldu və o tamaşada Əsgər rolunu ifa elədim. Eləcə də Süleyman Ələsgərovun "Subaylarınızdan görəsiniz" operettasında baş rolun ifaçısı oldum. Tamaşanın premyerasına gələn müəllif məni görüb: "Bu potensial imkanlarla Musiqili Komediya Teatrında işləsən, daha yaxşı olar", - dedi. Beləliklə, Süleyman Ələskərov və Yusif Əkbərovun köməyi ilə bu teatra dəvət aldım. 1993-cü ilin aprel ayından bu teatrda çalışıram.

- Bəs sırf dramatik teatrdan musiqili komediya səhnəsinə keçid çətin olmadı?

- Həmin teatrda da musiqili əsərlər qoyulurdu. Əlbəttə, bu teatra gəlişim böyük və başqa bir teatra gəliş idi. Fərqli cəhətlər də çox idi. Amma mənim üçün çox çətin olmadı, çünki təhsil aldığım sahə musiqili komediya idi. Ona görə də bu teatra gələn gündən rollar oynadım. Böyük sənətkarımız Səyavuş Aslanla bir çox tamaşalarda tərəf-müqabil oldum. Hacıbaba Bağırov teatra direktor təyin olunandan sonra da onlarla tamaşada baş rolların ifaçısı oldum. Bunlar mənim sənət taleyimdə az rol oynamır. Hal-hazırda bizdə "Milyonçunun dilənçi oğlu" əsəri tamaşaya qoyulur. Mən bu əsərdə Senator rolunu oynayıram. Ürəyimcə olan bir obrazdır.

- Gərək ki, sizin həm də vokal təhsiliniz var.

- Baxmayaraq ki, ali təhsilli idim, 1994-cü ildə Musiqi Akademiyasının vokal şöbəsinə daxil oldum və həmin institutu opera müğənnisi kimi bitirdim.

- Maraqlıdır, Musiqi Akademiyasında təhsil almaqda məqsədiniz nə idi? Onsuz da sizinçün səhnəyə yollar açılmışdı.

- Doğru deyirsiniz, mən onsuz da "Muskomediya"nın səhnəsində baş rolların ifaçısı idim. Sadəcə, hər bir insanın aliyə doğru addım atması təbii haldır. Vokal sənətinin incəlikləri isə Musiqi Akademiyasında tədris olunur. Xuraman Qasımovanın köməyi və məsləhəti sayəsində həmin instituta daxil oldum. Orada dünya klassiklərinin əsərlərini oxudum. Bu insanın səviyyəsini artırmaqla yanaşı, ona müəyyən təcrübə verir.

- Gəlin səmimi olaq: bəlkə siz opera səhnəsinə qayıtmaq istəyirdiniz? Bəlkə o səhnədə gözünüz qalmışdı?

- Sözsüz ki, opera yüksək sənətdir. Böyük ifaçıların sənət uğurları demək olar ki, opera teatrının səhnəsindən başlayır. Opera teatrının səhnəsində rollar oynamaq hər bir vokalçının arzusudur. Mən professor Elmira Quliyevadan dərs almışam. Onun tələbələri Opera Teatrında çalışır. Elmira xanım məni də Opera Teatrı üçün hazırlayırdı. Ancaq insanın maddi durumu yerində olmalıdır ki, o, yalnız yaradıcılığı ilə məşğul olsun. Mən eyni zamanda ailə başçısıyam, ailənin qayğısına qalmaq lazım idi. Ailə qayğıları insanın potensial imkanlarını iki yerə bölür, onu böyük sənətdən geri salır.

- Ailə qayğıları deyəndə yəqin ki, dolanışığı nəzərdə tutursunuz. Bəs səs imkanlarınız bu qayğılardan azad olmaq üçün sizə əlavə gəlir yolları açmırdı?

- Bizim oxumalarımız sırf teatrla bağlıdır. Mahnı, estrada yanrı, şou kampaniyalar bizdən uzaqdır. Akademiyada təhsil alan adam estradada oxumaq həvəsində olmur. Özünüz bilirsiniz ki, bəsit musiqilər ekranda, efirdə daha çox görünür. Bizim oxuduğumuz əsərlər isə tanınmış bəstəkarların əsərləridir.

- Tutaq ki, yenidən opera səhnəsinə çıxmaq şansı qazandınız. Nəyi oynamaq istərdiniz?

- Böyük məmnuniyyətlə Koroğlunu, "Karmen" operasında Xose rolunu oynayardım. Səs imkanlarım da buna yol verir. Ancaq bilirsiniz ki, həyatın reallığı var...

- Nə üçün vokal ifaçılarının hamısı məhz Koroğlunu oynamaq istəyir? Bu, bizim opera səhnəmizdə bir imtahandır, yoxsa sadəcə, "Mən də heç kimdən əskik deyiləm, hətta Koroğlunu da oxuya bilərəm" iddiası?

- Doğru deyirsiniz ki, bu, böyük sənətdə böyük bir imtahandır. Bütün vokalçılar onu oynamaq istəyər. Əgər o insanda həm aktyorluq məharəti, həm səs imkanları, həm də faktura cəhətdən Koroğlunu oynamaq qabiliyyəti varsa, əlbəttə, hər kəs Koroğlunu oynamaq istəyər. Eləcə də dünya klassiklərinin digər əsərləri var ki, onları oxumaq böyük arzular sırasında ola bilər.

- Çalışdığınız teatrın səhnəsi sizin sənətlə bağlı arzularınıza nə qədər cavab verir?

- Hesab edirəm ki, Musiqili Komediya Teatrının səhnəsində oxumaq və oynamaq adi iş deyil. Bu da böyük arzular sırasındadır. Aktyorluq sənəti mənim üçün doğmadır. Özümü xoşbəxt sayıram ki, Azərbaycan səhnəsində böyük sənətkarlarla tərəf-müqabil olmuşam. Bunlar hamısı məktəbdir.

- Səhnə sizə sanballı tərəf-müqabilləri, təcrübə və ən əsası tamaşaçı məhəbbəti qazandırıb. Narazı qadığınız məqamlar necə, varmı?

- Ötən il dekabr ayının 25-də 45 yaşım tamam oldu. İnsan yaşa dolduqca istəyir ki, oynadığı rolların, çəkdiyi əziyyətlərin müqabilində ona fəxri adlar, mükafatlar verilsin. Mən özümü bu titullara layiq hesab edirəm. Çünki bu teatrın səhnəsində onlarla tamaşalarda oynamışam. Elə bilirəm ki, bunlar da zamanında həll olunar.

- Bəzən aktyorlar deyirlər ki, mənə fəxri ad verilməsə də olar, onsuz da xalqın məhəbbətini qazanmışam. Sizcə, bu sadəcə özünüaldatma üçün təsəllidir?

- Məncə bu vəziyyətdən bir çıxış yoludur. Əlbəttə, məhəbbəti qazanmaq yaxşıdır. Ancaq tamaşaçı məhəbbəti insanın bütün arzularını reallaşdırmır və çəkdiyi əziyyətin müqabilində ona nə isə bəxş eləmir. İnsana münasibətdə elə parametrlər var ki, onlara da çatmaq lazımdır. Bu məhəbbəti reallaşdıran, rəsmiləşdirən digər məsələlərə də nail olmaq lazımdır.

- Gənclik illərində - sənətin ecazkarlığı gözlərinizi tutan vaxtlarda, yəqin ki, belə fikirləşmirdiniz?

- Biz sovet dövründə - leninizmin tüğyan etdiyi bir vaxtda sənətə gəlmişik. Onda sənət bizi daha çox özünə aludə edirdi. Yaşa dolduqca zəhmətinin müqabilində nəsə görmək istəyəndə, bu problemlər təbii olaraq meydana gəlir və görürsən ki, bunlara da ehtiyac var.

- Öz zəhmətinizin qarşılığını görməyəndə küsürsünüzmü?

- Küsməsək də hər halda süstləşir, bəzən özümüzü gərəksiz hiss edirik. Həyatda ən qorxduğum şey gərəksiz, ətalətli olmaqdır. Ancaq mənə elə gəlir ki, insan həyatdan küsə bilməz. Çünki həyat səhnə deyil. İnsan öz potensial imkanlarının müqabilində istədiklərini həyata keçirə və arzularına çata bilməyəndə onu ətalət basa bilər.

- Nə vaxtsa aktyor olmağınıza peşman olmusunuz?

- Yox, peşman olmamışam. Ancaq yenidən həyata gəlsəydim, daha çox ilahiyyat elmləri ilə məşğul olardım. Demirəm ki, onu özümə bir sənət kimi seçərdim, amma dərindən öyrənərdim. "Qurani-Kərim"i çox yüksək səviyyədə qəbul edirəm. Çünki orada insana fərəh verən çox məqamlar, ən əsası həyat var.

Kaspi.-2007.-8 fevral.-S.16.