Mükərrəmoğlu M.

Milli azlıqların və etnik qrupların dil və mədəniyyətlərinə həsr olunmuş beynəlxalq forum

YUNESKO-nun himayəsi ilə 2008-ci il Beynəlxalq dillər ili elan edilib. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin mətbuat xidmətindən bildirmişlər ki, bu günlərdə Yakutsk şəhərində (Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikası) “Kibernetik məkanda dil və mədəniyyət müxtəlifliyi” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilmişdir. Konfrans YUNESKO-nun himayəsi ilə elan edilmiş Beynəlxalq dillər ili çərçivəsində keçirilir. Konfransda 4 MDB dövlətinin (Azərbaycan, Belarus, Qazaxıstan, Rusiya Federasiyası), habelə Belçika, Braziliya, Kanada, Mali, Niderland, Yeni Zelandiya, ABŞ, Finlandiya, Fransa, Cənubi Koreya, Yaponiya və digər ölkələrin nümayəndələri iştirak etmişlər. Bundan başqa, konfransa YUNESKO-nun Moskva Bürosunun məsləhətçisi Marius Lukoşunas və YUNESKO baş direktorunun məsləhətçisi Henrix Yuşkəviçus dəvət olunmuşlar. Konfransda 100-dən çox nümayəndə iştirak etmişdir. Konfransın təntənəli açılışı və plenar iclası Hökumət evinin “Respublika” zalında təşkil olunmuşdur.
Açılışda YUNESKO-nun baş direktoru K.Matsuranın, Saxa Respublikasının prezidenti V.Ştirovun təbrik məktubları oxunmuşdur. Beynəlxalq forumda “Çoxdilliyi qorumaq üçün kitabxana, muzey və arxivlər nə edə bilərlər”, “Minoritar dillərdə yerli kontentlərin yaradılması və yayılması”, “Mədəni irs və mədəni müxtəliflik internetdə”, “Çoxdillilik və mədəniyyətlər dialoqu”, “Dünyada çoxdillilikdə nə baş verir”, “Dillər niyə yox olur”, “Latın, qədim yunan. Bütün diri dillərdən ən dirisi olan ölü dillər”, “Dillər və kiberməkan”, “Yakutiyanın yaddaşı” portalı: ilk nəticələr, “Finlandiyada kitabxana sahəsində çoxdillilik”, “Dil və mədəniyyət müxtəlifliyi məqsədi ilə dövlət dil siyasətinin hüquqi əsasları və həyata keçirmə mexanizmləri”, “Latın dili. Ölü dildir?”, “Qazaxıstan Respublikasında ”Mədəni irs" Milli proqram və Milli portal", “Vahid dil, yaxud coxdilli tərcümə”, “Yoxa çıxmış dillər və multimedia vasitələri”, “Kiberməkanda çoxdilliliyin inkişafında Rusiya kitabxanalarının fəaliyyəti” və s. maraqlı məruzələr dinlənildi.
Mədəniyyət və turizm nazirliyinin bölmə müdiri L.Məmmədova “Azərbaycan: mədəni simbioz və ənənə müxtəlifliyi” məruzəsi ilə çıxış etdi. Məruzəçi müstəqil Azərbaycan Respublikasının milli-mədəni siyasətindən geniş məlumat verdi və qeyd etdi ki, əhalinin mentaliteti digər xalqların, millətlərin mədəniyyətlərinə tolerantlıq münasibəti şəraitində formalaşmışdır. Əsrlər boyu vətənimizdə polikultur cəmiyyət mövcud olmuşdur. Bu gün də Azərbaycan əhalisinin tərkibi çoxmillətli və çoxkonfessionaldır. Respublika rəhbərliyinin balanslaşdırılmış siyasətinin əsas məsələlərindən biri dövlətin polietnik əhali kütləsinin qorunub saxlanılmasından ibarətdir. Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə qayıdışından sonra Azərbaycanda “etnik intibah” dövrü başlanmış, Azərbaycan Respublikasının dövlət siyasətində mədəni müxtəlifliyin qorunması və dəstəklənməsi öz əksini tapmışdır. Ulu öndər qeyd edirdi ki, “...hər bir millət, hər bir etnik qrup ümumdünya mədəniyyətinə, sivilizasiyasına, ümumbəşəri əxlaq dəyərlərinə öz töhfəsini verir”. Məruzəçi vurğuladı ki, bu siyasət öz məntiqi davamını sonrakı dövrlərdə də tapmışdır. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev haqlı olaraq deyir “...Biz çoxmillətli ölkəyik... Hər bir insan, hər bir vətəndaş bizim üçün əzizdir... Bu baxımdan Azərbaycan dünyada bir nümunə ölkə kimi ola bilər”.
Nazirlik tərəfindən milli azlıqların və etnik qrupların mədəni dəyərlərinin qorunması və inkişafı üçün kompleks tədbirlər həyata keçirilir: milli azlıqların mədəniyyət mərkəzləri ilə əməkdaşlıq, sərgilərin təşkili, milli azlıqların xalq kollektivlərinin respublika daxilində və xaricdə qastrol səfərləri və s. Qeyd olundu ki, son illərdə bu istiqamətdə Azərbaycanda 4 böyük layihə həyata keçirilmişdir. Azərbaycanın birinci xanımı, YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, millət vəkili Mehriban Əliyevanın iştirakı ilə YUNESKO-nun mənzil qərargahında “Azərbaycan sivilizasiyaların və mədəniyyətlərin qovşağıdır” mövzusunda qala-konsert və fotosərgi təşkil olunmuşdur. Milli mədəniyyətlərin qorunması və mədəniyyətlərarası dialoqun inkişafı sahəsində Heydər Əliyev Fondu tərəfindən həyata keçirilən layihələr haqqında məlumat konfrans iştirakçılarının böyük marağına səbəb oldu. Məruzə zamanı konfrans iştirakçılarına Azərbaycanda və onun hüdudlarından kənarda keçirilən tədbirlər haqqında maraqlı diaqramlar, statistik məlumatlar, Azərbaycanın etnik xəritəsi və s. nümayiş etdirildi.
Konfrans iştirakçılarına Azərbaycanın etnik musiqisini əks etdirən kitab da paylandı.
Konfrans öz işini “Mixail Svetlov” teploxodunda davam etdirmişdir.

Xalq qəzeti.- 2008.- 5 iyul.- S. 6.