Şərqin hikmət kitabı

Mərkəzi kitabxanada "Qabusnamə" kitabının müzakirəsini təşkil etdik.

Xalqımıza məxsus milli-mənəvi dəyərləri - adət-ənənələrimizin, dilimizin, dinimizin öyrənilməsində bu kitabın rolu əvəzsizdir. "Qabusnamə" dünyanın acısını-şirinini dadmış, isti-soyuğunu ara vermədən bir hökmdarın taxta çıxaraq başqa birisini taxtdan saldığını görmüş, müxtəlif təriqətlər, dini çarpışmalar, saray çəkişmələri, ticarət hiyləgərlikləri, insan dəllallığı, qul alveri şahidi və iştirakçısı olmuş qoca bir atanın öz oğluna vəsiyyəti - nəsihət kitabıdır.

Kitabın müqəddiməsində qoca öz oğluna belə deyir: "Ey oğul, öz adımı bu dünyadan köçənlər siyahısında gördükdə, belə qərara gəldim ki, "köç naməsi mənə çatmamış, mən sənə bir "namə" yazım. Orada dünyanın yaxşı və pis işlərini, dövranın düz və kəc gərdişini təsvir edim, fürsət əldən getməmiş yaxşı bir ad qoyum.

Ata məhəbbəti naminə qoy o sənə bir də yar olsun (atadan oğula yadigar olsun).

Dövrünün elə bir məsəli yoxdur ki, "Qabusnamə"də ona toxunmasın. Burada hər şey vardır. Allahın tanınması, Peyğəmbərin(s) yaranması və s. Əsərin müzakirəsində çalışmışıq ki, əsasən gənclərimizə Allaha inam, Peyğəmbərimizə məhəbbət, ata-anaya hörmət və ehtiram, elmə, sənətə, dostluğa bağlılıq hisslərini aşılayaq.

Son fəsildə müəllifin dediyi kimi, "Özümə nəyi bəyənmişəmsə, sənə də onu məsləhət görmüşəm. Əgər sən bunlardan daha yaxşısını tapsan, elə ol ki, sənin üçün daha yaxşı keçsin, tapmasan, mənim bu nəsihət və öyüdlərimə canla-başla qulaq as və elə də et. Qulaq asmayıb qəbul etməsən, məcbur deyil. Allah kimi xoşbəxt yaradıbsa, oxuyub anlayar, çünki buradakıların hamısını hər iki dünyanın xoşbəxtləri üçün yazmışlar.

Əsərin qayəsi bundan ibarətdir. Nə qədər ki, sağsan gərək iş görüb, fəaliyyət göstərəsən, bəlkə beləliklə, əbədilik qazanasan. Əbədilik müvəqqətilikdən üstündür. Əbədiliyi isə yalnız bu dünyada qazanmaq olar. Bu dünya tarla kimi bir şeydir, yaxşıdan-pisdən nə əksən onu da biçəcəksən. Əbədilik sarayının bünövrəsi müvəqqəti olan bu dünyada qoyulmalıdır. Bu dünya bir ovlaqdır, sən isə ovçu, sənin ovun da, yaxşı əməllərin. Çalış indi yaxşılıq elə ki, sonra xeyrini görəsən"... Hikmət dolu "Qabusnamə"niı müzakirəsi bir daha göstərdi ki, bu əsər gənclərimizin həyata baxışlarının formalaşmasında bitib-tükənməyən söz xəzinəsidir. Şərqin hikmət xəzinəsindən bəhrələnmək bu gün gənclərimiz üçün çox vacibdir. İnanırıq ki, bu müzakirə "Qabusnamə"nin oxucusunu bir daha artıracaqdır.

Mədəni-maarif.- 2008.- № 1/2.- S. 36.