Hidayətova E.

Mingəçevirin qurucularının şərəfinə park salınır

Son vaxtlar dövrü mətbuatda Mingəçevirlə bağlı çox yazılar dərc olunur. Təbii ki, İkinci Dünya müharibəsindən sonra salınmış bu şəhərin dünəninin, bu gününün gündəmdə olması sevindiricidir.

Lakin təəssüf doğuran odur ki, bəzi yazarlar bu şəhərin dünənindən söz açarkən müəyyən yanlışlıqlara yol verirlər. Bu barədə bizimlə söhbətində Mingəçevir şəhərinin tarixi ilə bağlı bir neçə kitab (“Onlar Mingəçeviri qurmuşlar”, “İslam İslamzadə”, “Ayrılıq karvanı”) ərsəyə gətirmiş Pənah Qurbanzadə məlumat verdi. Qeyd edək ki, Pənah bəy həmin kitabları Mingəçevir qurucularının təəssüratları əsasında qələmə alıb. Onun sözlərinə görə, hazırkı Mingəçevirin ərazisi o zamanlar heç də yalnız qamışlıqdan, bataqlıqdan ibarət olmayıb: “İndiki Mingəçevir vaxtilə mövcud olmuş Xaldan rayonunun əkənək-biçənək, örüş yerlərində inşa olunub”. O daha sonra dedi ki, əslində o zaman həmin ərazidə Mingəçevir kimi böyük bir şəhərin salınması ideyası olmayıb: “Kürün sahilində Mingəçevir Su-Elektirik Stansiyasının tikinti personalı üçün, sadəcə, kiçicik qəsəbənin tikintisi nəzərdə tutulmuşdu. Lakin dövrünün uzaqgörən qurucusu, Mingəçevir SES-in ilk rəisi İslam İslamzadə (o həm də bir sıra məsul vəzifələrdə - Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti Sədrinin müavini, SSRI Energetika Tikintisi Nazirliyinin kollegiya üzvü və s. çalışıb) bununla razılaşmadı. Belə ki, məhz o, burada yeni tikililərə rəvac verməklə bu qəsəbəni inkişaf etdirdi: “Çünki o, stansiyanın tikintisində çalışan 5000 nəfər mülki vətəndaşın sonrakı aqibəti barədə də düşünürdü. Elə buna görə də o, burada yeni bir sənaye şəhərinin salınmasında israrlı oldu. Təbii ki, onun bu fikirləri sonradan yuxarı təşkilatların bəziləri tərəfindən də müsbət qarşılandı. Onu da qeyd edim ki, o zaman stansiyada çalışanların əksəriyyəti öz yurdlarını tərk edib, bura gəlmiş və 10 il burada çalışmışdılar”. “Bəli, Mingəçevir quruculuğu çox çətin, ağır mərhələlərdən keçib” sözləri ilə söhbətini davam etdirən Pənah müəllimin sözlərinə görə, nəhayət, gərgin mübahisələrdən sonra, o dövrün təbirincə desək, burada ümumxalq tikintisi elan olunub: “1947-ci ilin avqustunda Mingəçevirə şəhər tipli qəsəbə adı verildi. 1948-ci ilin noyabr ayının 11-də isə Mingəçevirə şəhər statusu verildi: “Lakin bəzi yazarlar bu tarixi Mingəçevirin tarixi kimi qələmə verirlər”.  Pənah müəllim ötən əsrin 50-ci illərini Mingəçevirin sosial-iqtisadi inkişaf illəri kimi xarakterizə etdi. Bildirdi ki, Mingəçevir 20 il əvvəl ölkəmizin dördüncü sənaye şəhəri kimi tanınırdı. Bu şəhər eyni zamanda müasirliyinə görə də o zamankı ittifaqın şəhərlərindən fərqlənirdi. Onun sözlərinə görə, son illər Mingəçevir yenidən abadlaşıb. Bu prosesdə Mingəçevir Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Mübariz Ağayevin kifayət qədər xidmətləri var. Qeyd edək ki, 60 illik yubileyi ərəfəsində olan Mingəçevir bu gün yeni tikililəri ilə, həqiqətən də, öz müasirliyinin qayğısına qalmaqdadır. Bu prosesdə Mingəçevirin ilk qurucuları da unudulmayıb. Belə ki, şəhərin Heydər Əliyev prospektində yeni inşa olunan istirahət ocağı şəhərin 60 illik yubileyində onlara ən dəyərli ərməğan olacaq.

Zaman.- 2008.- 16-17 oktyabr.- S. 9.