Azər­bay­ca­nın sə­nət mə­bə­di

 

Azər­bay­can Döv­lət Fi­lar­mo­ni­ya­sı Hey­dər Əli­ye­vin sə­yi və is­tə­yi nə­ti­cə­sin­də 2004-cü ilin yan­var ayın­da tə­mir­dən son­ra ta­ma­şa­çı­la­ra təh­vil ve­ril­di

 

Azər­bay­can Döv­lət Fi­lar­mo­ni­ya­sı­nın ya­ran­ma­sın­dan 73 il ötür. Bu bi­na­nın möv­cud ol­du­ğu za­man­dan bu gü­nə qə­dər zən­gin bir yol keç­miş, fəa­liy­yət dai­rə­si Azər­bay­can­la məh­dud­laş­ma­mış­dır. Qeyd edim ki, fi­lar­mo­ni­ya­nın bi­na­sı 1910-1912-ci il­lər­də "İc­ti­mai top­lan­tı­la­rın yay bi­na­sı" pro­yek­ti ki­mi in­şa edil­miş­dir. Azər­bay­can­da so­vet ha­ki­miy­yə­ti qu­rul­duq­dan son­ra 1920-ci il­də pə­ra­kən­də fəa­liy­yət gös­tə­rən an­samb­llar, or­kest­rlər və mu­si­qi hə­vəs­kar­la­rı bu bi­na­da toq­lan­dı. 1936-ci il­də SSRİ-nin (MDB) baş­qa res­pub­li­ka­la­rın­da ol­du­ğu ki­mi, Azər­bay­can­da da fi­lar­mo­ni­ya ya­ran­dı. 1936-1937-ci il­lər­də bi­na­da bər­pa iş­lə­ri gö­tü­rül­müş­dür.1937-ci il av­qust ayı­nın 11-də isə Xalq Ko­mis­sar­la­rı So­ve­ti­nin 5021 say­lı ic­la­sı­nın qə­ra­rı ilə AK (b) MK-dan xa­hiş edil­di ki, Əmək­dar İn­cə­sə­nət xa­di­mi Müs­lüm Ma­qo­me­do­viç Ma­qo­ma­ye­vin adı­nı əbə­di­ləş­dir­mək­dən öt­rü Azər­bay­can Döv­lət Fi­lar­mo­ni­ya­sı­na bəs­tə­ka­rın adı ve­ril­sin. Elə hə­min il­dən Azər­bay­can Döv­lət Fil­mo­ni­ya­sı Res­pub­li­ka­mı­zın mə­də­ni hə­ya­tın­da əvə­ze­dil­məz rol oy­na­yır. Fi­lar­mo­ni­ya mil­li və klas­sik mu­si­qi­çi­lə­rin tək­rar­sız təb­li­ğat oca­ğı­dır. Bu möh­tə­şəm kon­sert təş­ki­la­tın­da 7 kol­lek­tiv fəa­liy­yət gös­tə­rir. Bun­lar Azər­bay­can Res­pub­li­ka­sı­nın xalq ar­tis­ti, Döv­lət mü­ka­fat­la­rı lau­rea­tı, pro­fes­sor Ra­uf Ab­dul­la­ye­vin rəh­bər­li­yi ilə Ü.Ha­cı­bə­yov adı­na Azər­bay­can Döv­lət Sim­fo­nik Or­kest­ri, Azər­bay­can Res­pub­li­ka­sı­nın xalq ar­tis­ti Gül­ba­cı İma­no­va­nın rəh­bər­li­yi ilə Azər­bay­can Döv­lət Xor Ka­pel­la­sı, Azər­bay­can Res­pub­li­ka­sı­nın Xalq Ar­tis­ti Tey­mur Göy­ça­ye­vin rəh­bər­li­yi ilə Q.Qa­ra­yev adı­na Azər­bay­can Döv­lət Ka­me­ra Or­kest­ri, Azər­bay­can Döv­lət For­te­pia­no Trio­su, Azər­bay­can Döv­lət Sim­li Kvar­te­ti, F.Əmi­rov adı­na əmək­dar kol­lek­tiv Azər­bay­can Döv­lət Mah­nı və Rəqs an­samb­lı, bu kol­lek­ti­vin nəz­din­də fəa­liy­yət gös­tə­rən Azər­bay­can Döv­lət Xalq Çal­ğı Alət­lə­ri or­kest­ri­dir. Xa­tır­la­daq ki, Azər­bay­can mu­si­qi­se­vər­lə­ri­nin kön­lü­nü ox­şa­yan bu möh­tə­şəm kon­sert təş­ki­la­tı­nın bi­na­sı 1996-cı il­dən bə­ri tə­mir iş­lə­ri ilə əla­qə­dar fəa­liy­yət gös­tər­mir­di. 8 il­lik fa­si­lə­dən son­ra bi­na­da tə­mir iş­lə­ri­nə baş­lan­dı. Ümum­mil­li li­der Hey­dər Əli­ye­vin şəx­si sə­yi və is­tə­yi nə­ti­cə­sin­də 8 ay­lıq tə­mir­dən son­ra 2004-cü ilin yan­var ayın­da tən­tə­nə­li su­rət­də ta­ma­şa­çı­la­ra təh­vil ve­ril­di. Açı­lış­da Pre­zi­dent İl­ham Əli­yev, Mə­də­niy­yət na­zi­ri Po­lad Bül­bü­loğ­lu, dün­ya­şöh­rət­li vio­len­çel us­ta­sı Mstiv­lav Rost­ro­po­viç, Azər­bay­can Res­pub­li­ka­sı­nın xalq ar­tis­ti, pro­fes­sor Fər­had Bə­dəl­bəy­li iş­ti­rak et­miş­dir. Fi­lar­mo­ni­ya­nın tən­tə­nə­li açı­lı­şı­na həsr olu­nan kon­sert­də di­ri­jor Ra­uf Ab­dul­la­ye­vin rəh­bər­li­yi ilə Döv­lət Sim­fo­nik Or­kest­ri və Gül­ba­cı İma­no­va­nın rəh­bər­li­yi al­tın­da Döv­lət Xor Ka­pel­la­sı­nın təq­dim et­di­yi kon­sert proq­ra­mı bö­yük mü­vəf­fə­qiy­yət­lə qar­şı­lan­dı. Proq­ram­da Mstiv­lav Rost­ro­po­vi­çin ifa­sın­da İ.S.Ba­xın 2 say­lı süi­ta­sın­da Sa­ra­ban­da, Fi­rən­giz Əli­za­də­nin açı­lı­şa həsr et­di­yi "İt­haf" (ilk ifa), Ü.Ha­cı­bə­yo­vun "Ko­roğ­lu" ope­ra­sı­na uver­tü­ra, Q.Qa­ra­ye­vin "Yed­di gö­zəl" bi­le­tin­dən "Vals" və "Yü­rüş", F.Əmi­ro­vun "Azər­bay­can Kap­riç­çio­su" və Ü.Ha­cı­bə­yo­vun "Ko­roğ­lu" ope­ra­sın­dan "Çən­li­bel xo­ru" səs­lən­di. Azər­bay­can Döv­lət Fi­lar­mo­ni­ya­sı Res­pub­li­ka­nın apa­rı­cı kon­sert təş­ki­la­tı­dır. Fi­lar­mo­ni­ya klas­sik mu­si­qi­nin təb­li­ği və təş­vi­qin­də müs­təs­na rol oy­na­yır. Öz da­xi­lin­də fəa­liy­yət gös­tə­rən kol­lek­tiv­lər­dən əla­və, bu­ra­da xa­ri­ci öl­kə­lər­dən gə­lən məş­hur so­list­lə­rin çı­xış­la­rı mü­tə­ma­di ola­raq təş­kil edi­lir. Fi­lar­mo­ni­ya­da ke­çi­ri­lən kon­sert­lə­rin da­ha ma­raq­lı təş­ki­lin­də xa­ric­dən də­vət olu­nan ifa­çı­la­rın çı­xış­la­rın­da bö­yük ro­lu var. Son iki il ər­zin­də Azər­bay­can Mə­də­niy­yət və Tu­rizm Na­zir­li­yi Fi­lar­mo­ni­ya­nın müx­tə­lif kol­lek­tiv­lə­ri ilə çı­xış edən xa­ri­ci ar­tist­lə­ri res­pub­li­ka­mı­za də­vət edir. Bu si­ya­hı­da V.V.And­re­yev adı­na Döv­lət Aka­de­mik Rus Or­kest­ri­nin bə­dii və baş di­ri­jo­ru Dmit­ri Xox­lov, Nor­veç Ope­ra və Ba­let Te­at­rı­nın so­lis­ti İn­ge­börq Kos­mo, xalq ar­tis­ti, Vo­kal­çı­la­rın Bey­nəl­xalq Mü­sa­bi­qə­lər lau­rea­tı Tat­ya­na Pi­me­no­va, "Ba­zel" Mu­si­qi Aka­de­mi­ya­sı­nın pro­fes­so­ru, Fran­sız "Dia­pa­zon D, OR" mü­ka­fa­tı lau­rea­tı İvan Mo­ni­qet­ti, Uk­ray­na Mil­li Ope­ra Te­at­rı­nın so­lis­ti İri­na Dats, İo­hann Şta­ra­us adı­na Vta­na an­samb­lı, Uk­ray­na Res­pub­li­ka­sı­nın əmək­dar ar­tis­ti Ok­sa­na Di­ka, Ru­si­ya Döv­lət Aka­de­mik Bö­yük Te­at­rı­nın so­lis­ti Mar­qa­ri­ta Ma­ru­na, Tür­ki­yə fley­ta­çı­sı Şe­fi­ka Kut­lu­er, al­ma­ni­ya­lı di­ri­jor Pyer Do­men­tik Pon­nel­le­nin və di­gər­lə­ri­nin adı var.

 

Səs.- 2009.- 7 yanvar.- S. 12.