Gələcək nəsillər üçün...

“ƏSRLƏRDƏN ƏSRLƏRƏ” HAQQINDA DÜŞÜNCƏLƏR

Yazıçı və ədiblərimizin həyatından bəhs edən kitablar həmişə maraqla oxunur. Bunun başlıca səbəbi xatirə-yazıların heç bir dərslikdə öz əksini tapmaması, həyat dərsləri olaraq ibrətamiz, müdrikanə fikirlərlə zəngin olmasıdır. Bu qəbildən olan kitablardan biri “Nurlan” nəşriyyatında işıq üzü görmüş “Əsrlərdən-əsrlərə” (çağdaş yazıçılar klassiklər və müasirləri haqqında) adlanır. Kitabı tərtib edən və son sözün müəllifi şair-tədqiqatçı Sona Xəyaldır. Oxucunu XII-XX əsrlərə aparan “Əsrlərdən-əsrlərə”, mən deyərdim ki, bugünkü ədəbiyyatsevər gəncliyin və gələcək nəsillərin kitabıdır. Hər biri bir yədqiqat işinin xülasəsi olan məqalələr klassiklərini və müasirlərini unutmayan yazıçılarımızın fikirlərini, düşüncələrini əks etdirir. Bunları oxumaq və bilmək gəncliyimiz üçün necə də vacibdir!

Xalq şairi Rəsul Rzanın “Uzaq ellərin yaxın töhfələri” yazısında biz uzaq Kərbəlada uyuyan Məhəmməd Füzulinin təkcə rəssam tərəfindən yaradılmış portretini deyil, həm də onun yaradıcılıq aləminin sonsuz rənglərini, bu rənglərin ən incə çalarlarını görürük. Xalq şairi Nigar Rəfibəylinin “İşıqlı həyat həsrətində” məqaləsi Azərbaycan qadınının ömür yoluna—istər yazılı dastan abidələrində təsvir olunan, istərsə də real həyatda Həcər, Nigar kimi işıqlı türk qadınının, eyni zamanda Mirzə Cəlilin Nazlısı kimi hüquqsuz qadınların həyat yoluna işıq salır. Burada kədər də var, qürur da! Xalq yazıçısı Anarın “Dədə Qorqud dühası”nı oxuyanlar Dünya xalqlarının təməl kitablarının, Ana kitablarının adlarını biləcəklər. Bunları tanımaqla bugünkü gənclik və gələcək nəsillər öyrənəcək ki, “İlliada” və “Odisseya” qədim yunanların, “Mahabharata” və “Ramayana” hindlilərin, “Şahnamə” iranlıların, “Kalevala” finlərin, “İqor polku haqqında dastan” rusların, “Manas” qırğızların, “Sid”, “Roland”, “Nibelunqlar” dastanları ispanların, fransızların, almanların, “Koblandı batır” qazaxlarındır. Müəllif Azərbaycan-türk xalqının Ana kitabı olan “Kitabi-Dədəm Qorqud”dan bəhs edərək yazır: “Amma nə ingilislərin, nə fransızların, nə rusların, nə almanların, nə də ispanların “Kitabi-Dədəm Qorqud” möhtəşəmliyində xalq eposu yoxdur”. Bunu bizim gənc nəslin və gələcək nəsillərin bilməsi necə də vacibdir! Anarın “Əbədi Mirzə Cəlil”, “Əsrin şairi” məqalələri də oxucuya C.Məmmədquluzadə və N.Hikmət haqqında yeni söz çatdırır. Topluda Dədə Qorqud əzəmətinin tərənnümündən sonra “Böyük mütəfəkkir Nizami Gəncəvi”, “Bəşər mədəniyyətinin nadir korifeyləri sırasında” adlı məqalələrdə böyük Nizami Gəncəvidən, azadlıq aşiqimiz Xəlil Rza Ulutürk bəhs edir. Şairin “Sirlər xəzinəsi”ndən nümunə gətirdiyi, Sultan Səncərə ünvanlanan aşağıdakı beyt Xəlil Rza Ulutürkün alov saçan gözlərində hər zaman oxunmuşdur:

Həsənzadə Tahir

525-ci qəzet.- 2010.- 3 dekabr.- S.7.