“Teatr asılqandan yox,
tamaşaçıdan başlayır”
Müsahibimiz
Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram
Teatrının direktoru, sənətşünaslıq doktoru,
professor İsrafil İsrafilovdur.
– İsrafil müəllim, milli teatr prosesinin
çağdaş dövrü nə ilə əlamətdardır?
–
Bilirsiniz ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
ilə “Azərbaycan teatrı 2009-2019-cu illərdə” Dövlət
Proqramı təsdiq olunub. Həmin Proqramda nəzərdə
tutulan tədbirlər teatr sənətinin bütün sahələrini
əhatə edir və bütövlükdə milli
teatrımızın bütün istiqamətlərində
inkişafının təmin olunmasını nəzərdə
tutur. Məhz sözügedən proqram Azərbaycan
teatrında mövcud olan təşkilati, texnoloji,
yaradıcılıq və s. problemlərin həllinə
yönələn islahatları labüdləşdirdi və
islahat prosesi başladı.
–Başlanan
islahatların gedişi ilə bağlı nə deyə bilərsiniz?
– Hər
şeydən əvvəl, teatrların fəaliyyət göstərdikləri
binalarda Avropada qəbul edilmiş standartlara müvafiq səviyyədə
aparılan yenidənqurma təmir-bərpa işləri və
teatrın yeni, texnoloji avadanlıqlarla, səhnə
texnikası ilə təchizatı həyata keçirildi. Sonra ayrı-ayrı teatr kollektivlərinin
yaradıcı qüvvələrinin təşkilatı
toparlanması uğurla başa çatdı, bir sıra
teatrlarda kadr dəyişiklikləri edildi.
Tamamilə təbiidir ki, texnoloji və təşkilati
islahatlar yaradıcılıq islahatlarını şərtləndirdi
və çalışdığım Akademik Milli Dram
Teatrı Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən
həyata keçirilən həmin islahatların
başladığı ilk yaradıcılıq müəssisəsi
oldu. Belə ki, teatrın kollektivi ilə birillik kontrakt
(müqavilə) münasibətləri quruldu. Quruluşçu rejissorlarla yaradıcılıq
münasibətləri qonorar sisteminin tətbiqi ilə tənzimləndi.
Qeyd etdiyim islahatlar çərçivəsində
kollektivdə əmək və yaradıcılıq
intizamının möhkəmləndirilməsi ilə
yanaşı teatr tədqiqatlarının aparılması,
yeni dramaturgiyanın, rejissuranın, səhnəqrafiyanın,
tamaşaçı auditoriyasının
formalaşdırılması işinə
başlanıldı.
– Bəzən
bunların birmənalı qarşılanmadığı diqqət
çəkir.
– Elədir,
çünki bəzilərinə elə gəlir ki, islahatlara
başlanıldısa, iki-üç ilə böyük nəticələr
əldə edilməlidir. Bu sadəlövh
düşüncədir. Hətta bir
ağacı əkəndə belə, onun meyvəsini dadmaq təmənnası
ağacın əziyyətli becərilməsindən sonra
gerçəkləşə bilər. Odur
ki, necə deyərlər, xəstə tələsər, amma
armud vaxtında dəyər. Bütövlükdə
isə, bu, böyük və uzun bir prosesdir. Ona görədir ki, yuxarıda qeyd etdiyimiz Dövlət
Proqramı məhz 2009-2019-cu illərdəki fəaliyyəti nəzərdə
tutur.
Teatrımız haqqında, yaradıcı heyət və
aktyor truppası barədə deyilən bütün fikirləri
izləyir, oxuyur, tənqidi doğuran motivləri səbrlə
öyrənirik. Tənqidsiz yaradıcılıq yoxdur və ola da bilməz. Amma tənqidçi
qismində çıxış edən elə şəxslər
var ki, onların mülahizələrinin məntiqi sağlam
görünmür. Bu səbəbdən
onlar da gərək bizim tənqidimizi səbrlə qəbul
etsinlər.
Bizi tənqid edirlər ki, xarici ölkə
dramaturqlarının əsərlərini tamaşaya qoyuruq,
amma guya xarici ölkə teatrları bizim əsərlərimizə
müraciət etmirlər. Bu, oxucu
auditoriyasının məlumatsızlığına hesablanan
və kökündən yanlış olan bir mülahizədir.
Belə çıxır ki, həmin mülahizənin
müəllifi (yaxud da müəllifləri), ya sadə həqiqətlərdən
xəbərsizdir, ya da çoxlarına bəlli olan
faktları qəsdən dilə gətirmirlər. Çünki bu gün Elçinin, Kamal
Abdullanın, Əli Əmirlinin əsərləri ölkəmizin
hüdudlarından kənarda tamaşaya qoyulur.
Maraqlananlar üçün deyə bilərəm ki, bu
gün müxtəlif teatrlar bizim müəlliflərin əsərlərini
məmnuniyyətlə və böyük uğurla tamaşaya
qoyurlar.
M.F.Axundzadənin “Müsyö Jordan və Dərviş Məstəli
şah” komediyası Böyük Britaniyada, Qazaxıstanda,
Elçinin “Şekspir” pyesi Böyük Britaniyada, Ukraynada,
“Qatil” pyesi Rusiyada, Şimali Kiprdə, Əli Əmirlinin pyesləri
Tacikistanda, Qazaxıstanda, Rusiyada, Gürcüstanda, Kamal
Abdullanın pyesləri Estoniyada, Gürcüstanda, Türkiyədə
və s. təcəssüm etdirilir. Hazırda
Elçinin dramaturgiyası ilə əlaqədar
Rumıniyadakı, Yaponiyadakı, Gürcüstandakı həmkarlarımız
ciddi maraqlanırlar. Yeri gəlmişkən, ötən
mövsümdə Gürcüstanın K.Marcanişvili adına teatrı H.Mirələmovun “Xəcalət”
pyesinin tamaşasını nümayiş etdirdi. Ə.Əmirlinin “Varlı qadın” pyesi Ukraynada
tamaşaya hazırlanır. Bu
siyahını uzatmaq olar, amma əsas məsələ
adları qeyd etmək yox, Azərbaycan dramaturgiyasının
beynəlxalq mədəni məkana çıxmasıdır
ki, bu istiqamətdə biz, davamlı olaraq
çalışırıq. Hazırda
repertuarımızda müasir dramaturqlardan Elçinin,
Hüseynbala Mirələmovun, Əfqanın, Afaq Məsudun,
Əli Əmirlinin pyesləri yer alıb.
Odur ki, çağdaş teatr prosesinə yuxarıda qeyd
etdiyimiz “tənqidin” düşüncə tərzi ilə
yanaşmaq gülüncdür. Bu gün milli
teatrımızın, həm özünün
yaradıcılıq potensialı təkmilləşdirilməli,
həm də dünya teatr məkanında yer tutmağa
çalışmalıdır. Teatrın
tamaşaçı diqqətindən kənar olan daxili problemləri
mövcuddur. Belə ki, ayrı-ayrı fərdiyyətlərin
yaradıcılıq baxımdan boy artımı, teatrın bir
sənət sahəsi olaraq, bədii ifadə
imkanlarının inkişafı, yeni səhnəqrafiya
kadrlarının və yeni rejissor nəslinin, quruluş hissəsi
mütəxəssislərinin formalaşdırılması fəaliyyətimizin
mühüm istiqamətidir.
–
Görünür, teatrın əsas meyarı
tamaşaçıdır.
– Əsasən, belədir. Amma məncə, teatr
sənətində ən böyük meyar istedad və
professionallıqdır. Mübaliğəsiz
demək olar ki, teatrın ən böyük bilicisi
tamaşaçıdır. Teatrın bir sənət
növü olaraq yaşamının gərəkli, yaxud gərəksiz
olduğunu tamaşaçı müəyyən edir. Odur ki, cəmiyyət həyatında teatrın
tutduğu yer tamaşaçının dəyərləndirilməsindən
birbaşa asılıdır. Sənət
aləmində teatr asılqandan başlayır ifadəsi
tez-tez işlədilir. Mənim fikrimcə,
teatr tamaşaçıdan başlayır, çünki
tamaşaçısız teatr yaşamaq haqqını
itirmiş olur.
Bu da var ki, tamaşaçı auditoriyası müxtəlif
insanlardan ibarət olur. Burada teatral tamaşaçı, yəni,
müəyyən mənada, hazırlıqlı
tamaşaçı da var, ayrı-ayrı fərdi
baxışları olanlar da, ilk dəfə teatra gələnlər
də. Təəssüflə qeyd etməliyik
ki, bir xalqın övladları olsaq da, mədəni-estetik dəyərlərdən
bəhrələnməmiz eyni səviyyədə deyil. Yəni,
istər Füzulini, istər muğam sənətini, istər
caz və yaxud simfonik musiqini, istərsə də təsviri sənət
nümunələrini dəyərləndirmək
üçün müəyyən elmi, mədəni, estetik
hazırlıq tələb olunduğu kimi, teatr sənətini
də dəyərləndirmək üçün müəyyən
hazırlıq gərəkdir. Uzun illər boyu
bu fakta əhəmiyyət vermədiyimiz səbəbindən
teatr tamaşasına baxmaq ənənəsi və dəyərləndirmək
mədəniyyəti baxımından itkilər göz
qabağındadır. Sadə bir faktı
qeyd edim; teatrımızda hər dəfə tamaşa
başlamazdan qabaq mobil telefonların söndürülməsi
xahiş edilir. Buna baxmayaraq, əksinə
sanki bu siqnal kimi qəbul edilir və
tamaşaçıların böyük bir qismi dərhal mobil
telefonları işə salırlar.
–Bəs,
teatra tamaşaçıların gəlişi nə vəziyyətdədir?
– Mən
ziyalı anlayışına münasibət bildirmək istəmirəm,
amma bu gün ali savad diplomu, fəxri
adı, yaxud elmi dərəcəsi ilə özünü
ziyalı hesab edən insanların doxsan faizi teatra gəlmir, di
gəl ki, fürsət düşəndə teatr sənəti
haqqında fikir söyləməyə tələsirlər. Ölkəmizin iqtisadi gücünün
artırması, sahibkarlığın, azad biznes şəraitinin
inkişafı ilə əlaqədar cəmiyyətimizdə
müxtəlif mövqeyə malik, istər vəzifə, istərsə
də maddi imkan sahibi olan adamların da tamaşalara gəlişi
müşahidə edilmir. Hər halda
kassalardan bilet alıb, tamaşaya baxmaq istəyən bu qəbildən
olan insanlarımızı teatr salonunda az-az görürük.
Halbuki, bizlərdə
bir vaxtlar ailəliklə, qohumlarla, dostlarla kütləvi
teatr tamaşalarına baxmaq ənənəsi var idi.
Orta və
ali təhsil müəssisələrində
kütləvi teatr tamaşalarına getmək tədrisin,
pedaqoji işin, gənc nəslin tərbiyəsi prosesinin
mühüm prinsiplərdən sayılan vaxtlar yaxın
tariximizdən olan faktlardır. Yadımdadır
ki, sinif rəhbərimiz bizləri bütün siniflə teatr
tamaşalarına, muzeylərə aparar, sonradan gördüklərimizi
müzakirə edib, təəssüratlarımızı
yazmağı tapşırardı.
Çağdaş
dövrdə, müstəqil dövlət quruculuğu
işində dövlət başçısının yeni nəslin
tərbiyəsində Azərbaycançılıq məfkurəsinin
formalaşmasını mühüm şərt kimi irəli
sürdüyünə baxmayaraq, təhsil müəssisələrində
teatr tamaşalarına getməyin təşkili praktikası,
demək olar ki, dayandırılıb, həmin müəssisələrdə
bilet satışı qadağan edilib.
Başqa
bir məsələ, aydındır ki, bölgələrdə
yaşayan vətəndaşlarımız, lap elə
paytaxtımızın nisbətən kənar ərazilərinin
(Xəzər, Sabunçu, Suraxanı, Qaradağ)
sakinləri tamaşalarımıza gəlməyə çətinlik
çəkirlər. Onların teatr mədəniyyətinin
nümunələri ilə yaxından tanış
etmək istəyimizə yerlərdəki icra hakimiyyətləri
heç bir qarşılıqlı maraq göstərmirlər.
Ən yaxşı halda, mərkəzi
orqanların tapşırığına müsbət reaksiya
verirlər. Bilmək olmur, məgər Azərbaycan
teatr mədəniyyətinin təəssübünü
yalnız teatrda çalışanlar çəkməlidir?
Məgər bu, bütün xalqın, yəni
hamımızın əsrlərdən ötüb bu günə
gələn milli sərvəti deyil?
– Sizin
teatr Akademik Teatr statusundadır. Başqa sözlə,
şəhərimizin əsas səhnələrindəndir yəni,
bunun bir fərqi yoxdur?
–
Dünyanın mədəni təcrübəsində qəbul
olunan prinsiplərə görə, hər bir mədəni
şəhərin teatrı olmalıdır. Elə
bir teatr ki, ona şəhərin həyatında başlıca
mövqe tutmağa imkan verilir. Təəssüf
ki, paytaxtımızda fəaliyyət göstərən iki
akademik teatrdan biri, dramatik teatrların içərisində əsas
səhnə olan Akademik Milli Dram teatrı şəhər rəhbərliyinin
diqqətindən kənarda qalıb. Odur
ki, teatrımızın şəhərin mədəni həyatında
yeri nəzərdən qaçıb. Bakı şəhəri
İcra Hakimiyyətinin başçısı burada
çalışdığım iki il ərzində
bir dəfə də olsun bizimlə maraqlanmayıb. Teatrın ətrafındakı binalar axşam
çıraqban olduğu halda, bizim binanın qaranlıqda
qalması barədə etdiyimiz müraciətlə
bağlı şəhər rəhbərliyi tərəfindən
heç bir tədbir görülmədi, Avropanın ən
kiçik şəhərlərində belə, bu sayaq
münasibət yolverilməz sayılardı.
Yaxşı tanıdığım Seul, Milan, Almaniya, Kiyev,
Belqrad, Moskva, Peterburq, Tallin, İstanbul kimi şəhərlərin
rəhbərləri həmin şəhərdəki
aparıcı teatrların problemləri ilə yaxından
maraqlanır, ən azı, premyeralarında iştirak edirlər.
Bu mənəvi dəstək olaraq, kollektivə
fərəh gətirir.
– Bəs,
teatra sponsorların, xeyriyyəçilərin köməyi
yoxdur?
– Hər
halda mənim çalışdığım bu iki il ərzində heç kəs teatra hər
hansı şəkildə kömək etməyib. Qəribə səslənsə də, deməliyəm
ki, sponsorluq və xeyriyyəçilik bizim dövrdə təmənnasız
olmur. Bəzi hallarda isə bu kimi
yardımların özü də müəyyən
tapşırıqlarla reallaşır. Amma
bizim milli tariximizdə mesenatlıq ənənələri
olub.
Ölkəmizin XX əsrin əvvəllərini əhatə
edən tarixindən bəllidir ki, həmin dövrün hər
hansı, istər ictimai, istər mədəni, istərsə
də maarif işlərinin həllində əsas
ağırlıq mesenatların, xeyriyyəçilərin
üzərinə düşürdü. Xatirəsini
ehtiramla yad etdiyimiz həmin şəxslər bu işləri
böyük qeyrət və milli təəssübkeşliklə
görürdülər. Təəssüflə
onu da deyək ki, bu gün mesenatlığın özü
yalnız lüğətdə qalıb. “Hər oxuyan
Molla Pənah olmaz” məşhur atalar məsəlini bu gün
“hər imkanlı kəs Hacı Zeynalabdin ola bilməz” kimi
söyləməli oluruq.
– Bəzi
tədbirlərin, yaxud TV-nin verilişlərinin sponsorları
olur axı?
– Elədir.
Amma nəzərə alın ki, pul qazanmağın yolunu tapan adam, onun xərcləməsinin səmərəsini
də yaxşı bilir. Televerilişlərin
sponsorluğuna gəlincə, bu, həmin sponsorun biznesinin
reallaşmasına xidmət edir. Teatr, təbii
olaraq, tamaşa zamanı kiminsə pərdəsini, mebelini,
yaxud içkilərini reklam edə bilmir.
– Qələm
əhlindən bəzilərinin narazılıqlarının səbəbi
nədir?
– Əslində, bunu gözləmək olardı. Çünki
belə narazılıqlar teatra ustadım Tofiq Kazımovun rəhbərlik
etdiyi dövrdə də vardı, hətta deyərdim ki,
indikindən qat-qat çox idi.
Mən bizlərdə şeir yazmaq istəyənlərin
çox olduğunu bilirdim, amma pyes yazmaq həvəsində
olanların bu qədər çox olduğundan xəbərsiz
idim. Müəyyən ədəbi istedada,
dünyagörüşə malik olan bir şəxs şeir
yaza bilər, amma bunu, böyük mənada, poeziya nümunəsi
hesab etmək çətin məsələdir. Halbuki şeir yazılar, çap edilər, kitab vərəqində
öz mövcudluğunu davam etdirər. Onun
oxucusu, yaxud sənaye dili ilə desək,
istehlakçısı olacaq, ya yox, o qədər də önəmli
sayılmır. Bu zaman ədəbiyyat və
kağız sənayesi ilə yanaşı şeirsevərlər
də itirir.
Dramaturgiya isə, bəlli olduğu kimi, ədəbiyyatın
ən mürəkkəb sahəsidir. Onun məhsulu təkcə
ədəbiyyatı deyil, həmçinin rejissor və aktyor sənətini,
bir küll halında, teatr sənətini, teatr elmini zənginləşdirməli,
cəmiyyətin ictimai-mədəni mühitinin
ovqatını, gənc nəslin ideya-estetik tərbiyəsini
formalaşdırmalıdır. Odur ki, hər
kəsin ədəbi yaradıcılıqla məşğul
olmaq haqqı olduğu kimi, hər teatrın da öz estetik məqsədlərinə
müvafiq olan səhnə ədəbiyyatı seçmək
hüququ var. Və bu hüquq hər teatrın Bədii
Şurası tərəfindən qorunur və tənzimlənir.
Çağdaş
dövrün dramaturgiyası “mövzu aktuallığı”nın əsarətindən çıxmaq, yer
kürəsinin sakini olan insanın bəşəri
düşüncələrindən daha çox onun
dünyanı dəyişəcək əməllərinin
teatr vasitələri ilə təqdimini önə çəkir.
Bu zaman dramaturgiya ədəbi qayğılarla
yanaşı, səhnə sənəti
qayğılarını da çəkir. Həmin
dramaturgiya ədəbi-estetik konstruksiyası etibarilə,
mükəmməl olmaqla bərabər “səhnəlik”,
“teatrallıq” kimi kateqoriyaları başlıca bədii prinsip
kimi əsas götürür. Göründüyü
kimi, dramaturqluq iddiasında olan kəs ədəbiyyatla bərabər,
teatr elminin sirlərinə peşəkar səviyyədə bələd
olmalıdır. Əlli yaşlı bəzi
yazarlarımızın Akademik Teatrı şitilliklə səhv
salaraq, bizimlə işləsinlər, bizi yetişdirsinlər
kimi gülünc iddialarına təəssüflənirik.
Yuxarıda
qeyd etdiyimiz müəlliflərlə bərabər, necə
deyərlər, üfüqdə görünən yeni imzalar
da var. Çox deyil, amma var. İndiki mərhələdə
dramaturji istedadı ilə seçilən Günel
Anarqızı və Orxan Fikrətoğlunun
yaradıcılığı, onların teatrımız ilə
əməkdaşlıq münasibətləri qurması bizi
düşündürür. Bundan başqa, gənc dramaturqlar
İsmayıl İmanovun, Natella Osmanlının, Şəbnəm
Xeyrullanın, Samir Sədaqətoğlunun da
teatrımızın səhnəsində dramaturji
debütü ilə bağlı perspektivləri nəzərdən
keçiririk.
Bu gün mütəxəssislərin qeyd etdiyi kimi,
teatrımızın fərqli estetikada görünməyi, əldə
etdiyimiz uğurlu nəticələr kollektivin bütün
üzvlərinin, o cümlədən, yeniləşməyə
can atan, mənim sənət mövqeyimi dəstəkləyən
yaradıcı heyətin istedadı və zəhməti sayəsində
mümkün olub. Amma deməliyəm ki, görəcəyimiz
işlər gördüklərimizdən qat-qat çoxdur.
Yəni tamaşaçılarımız yaxın zamanlarda
neçə-neçə uğurlu tamaşalar, aktyor heyətinin
neçə-neçə parlaq səhnə ifaları ilə tanış olacaqlar.
Odur ki, hər hansı təcəssüm məqsədilə
seçilən dramaturji material ədəbi-bədii keyfiyyətləri
ilə bərabər estetik keyfiyyətlərə də malik
olmalıdır. Odur ki, pyes seçimi və qəbulu
mürəkkəb axtarış prosesinin nəticəsidir.
Hazırkiı teatr mövsümündə
tamaşaçılar çağdaş dramaturgiya nümunələrindən
Əli Əmirlinin “Şah Qacar”, Kamal Abdullanın “Hamı səni
sevənlər burdadı”, Elçinin “Sənətkarın
taleyi” və s. pyeslərin tamaşalarına baxa biləcək.
Klassik dramaturgiyamızdan isə Cəlil Məmmədquluzadənin
“Anamın kitabı”, Hüseyn Cavidin “Topal Teymur” pyeslərini
repertuarımıza daxil etmişik. Həmişə
olduğu kimi bu mövsümdə də, teatrımız
dünya dramaturgiyamıza biganə qalmayıb. Keçən ay epik teatr nəzəriyyəsinin
banisi, dramaturq və rejissor Bertolt Brextin “Kuraj ana və
uşaqları” pyesi əsasında hazırlanan son işimiz
tamaşaçılara təqdim edildi.
– Mediada Avropa mədəniyyətinə inteqrasiya barəsində
fikirlər söylənilir, buna necə baxırsınız?
– Avropa mədəniyyəti ifadəsi səriştəsiz bir kimsənin dilindən çıxan, kökündən yanlış olan bir ifadədir. Çünki Avropa teatr mədəniyyəti adlı anlayış yoxdur. Yəni Almaniyanın, Fransanın, İngiltərənin, İtaliyanın, İspaniyanın və digər Avropa ölkələrinin hər birinin digərlərindən fərqlənən teatr mədəniyyəti mövcuddur. Uzun illər ərzində “Xarici teatr tarixi” fənnini tədris edən bir şəxs kimi deməliyəm ki, Avropa qitəsi ölkələrinin hər birinin keçdiyi özünəməxsus tarixi dövrləri və mövcud cəmiyyətləri olduğu kimi, burada yaşayan hər xalqın milli təbiətindən, həmçinin siyasi-mədəni inkişafından asılı olaraq, ayrı-ayrı dövrlər ərzində formalaşan mədəniyyəti, o cümlədən, teatr mədəniyyəti mövcuddur. Odur ki, Avropa mədəniyyəti adlı yekcins mədəniyyət yoxdur.
Görkəmli ziyalımız Əli bəy Hüseynzadənin təbirincə desək, biz Avropanın yaratdıqlarından istifadə etməliyik. Amma Avropanın mədəsində həzm olmamalıyıq. Bizim Avropa teatr məkanına inteqrasiya işinə qoşulmağımız kiməsə bənzəmək meylindən yox, həmin məkanda öz milli mədəni varlığımızı, ənənələrimizi və məharətimizi bəyan etməkdir. Məramımız dahi hesab etdiyimiz, amma mədəni dünyanın tanımadığı insanlarımızın Nizami, Nəsimi, Füzuli, M.F.Axundzadə, Cəlil Məmmədquluzadə, Sabir, Üzeyir Hacıbəyov kimi onlarla böyük zəka sahibinin irsini mədəni dünyaya tanıtmaqdır. Bu, onların halal haqqı, bizim nəslin isə milli şərəf məsələsidir.
–Teatrın maddi vəziyyəti necədir?
– İlk dəfədir ki, mənə bu sualla müraciət olunur. Bəllidir ki, əsasən, təsərrüfat hesablı yaradıcılıq müəssisəsi olan teatrın gəliri yalnız biletin satışı ilə bağlıdır. Aydın məsələdir ki, prinsipcə yeni ideya-estetik məqsədləri hədəf götürən teatrı həmin gəlirlə saxlamaq olduqca çətindir. Yəni, maliyyə ehtiyacları sıxıntısı bədii-estetik fəaliyyətə ciddi təsir göstərir.
Belə ki, bir ay ərzində təxminən 12000 manat gəliri olan teatrın vergilərə və sair ehtiyaclara xərcləri müvafiq olaraq 30.847 manat təşkil edir. Başqa sözlə, teatr aylarla maddi sıxıntılar içərisində fəaliyyət göstərir. Halbuki indiki mərhələdə yüksək estetik səviyyəli tamaşaların hazırlığı böyük maliyyə təminatı tələb edir. Yeri gəlmişkən, teatrımızda aktyor heyətinin orta aylıq əmək haqqı 355 manat, texniki heyətin orta aylıq əmək haqqı 262 manatdır. Göründüyü kimi, belə aşağı maaşlarla çalışanlar ailələrinin maddi ehtiyaclarını təmin etmək səbəbi ilə, əlavə iş yerləri, qazanc mənbələri axtarmağa məcbur olduqlarına görə, onların teatrdakı fəaliyyəti kəsirdə qalır.
Qeyd etmək yerinə düşər ki, vaxtilə ulu öndərimizin sərəncamı ilə Akademik Opera və Balet Teatrının əməkdaşlarının aylıq əmək haqları beş dəfə artırılmışdır. Bizim teatrın da Akademik Teatr olduğunu və ulu öndərin teatrımıza xüsusi rəğbət bəslədiyini nəzərə alaraq, burada çalışan əməkdaşların aylıq əmək haqlarının bir neçə dəfə artırılması yaradıcılıq işinin vüsətinin artmasına və teatr işçisinin maddi rifahının yüksəlməsinə əhəmiyyətli təsir göstərərdi.
Cəmiyyətin həyatında teatr sənətinin mövqeyini gücləndirmək, onun fəaliyyət dairəsini genişləndirmək, səhnə xadiminin nüfuzunu qaldırmaq üçün kompleks tədbirlərin həyata keçirilməsinin vacibliyi “Azərbaycan teatrı 2009-2019-cu illərdə” Dövlət Proqramında da öz əksini tapıb və Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən həmin tədbirlərin həyata keçirilməsi işi artıq nə vaxtdır ki, mərhələ-mərhələ uğurla davam etdirilir.
Biz memarı ulu öndərimiz Heydər Əliyev olan müstəqil, demokratik ölkədə yaşayırıq və hər birimiz bu ölkənin iqtisadi baxımdan qüdrətli, beynəlxalq aləmdə nüfuzlu olması, cəmiyyətimizin mədəni inkişafı üçün bütün qüvvəmizlə çalışmalıyıq.
Günay ƏLİYEVA
525-ci qəzet.-
2012.- 8 dekabr.- S.16-17.