Məşhur elmi məktəbin tanınmış nümayəndəsi

Əsası məşhur akademik Həsən Abdullayev tərəfindən qoyulmuş yarımkeçiricilər fizikası məktəbi yalnız respublikamızda deyil, onun hüdudlarından kənarda da tanınır. Bu elmi məktəbin nümayəndələri AMEA Fizika İnstitutunda illərdən bəri elmi-tədqiqatlar apararaq dünyanın məşhur elmi mərkəzlərinin böyük maraq və diqqətlərinə layiq olmuşlar. Buna misal fiziklərimiz tərəfindən çox nüfuzlu jurnallarda çap olunan məqalələr və onların işlərinə xarıcı tədqiqatçılar tərəfindən verilən istinadlardır.

Belə fədakarlıqla, elmi axtarışlarla məşğul olan alimlərimizdən biri də Fizika İnstitutunda laboratoriya rəhbəri kimi fəaliyyət göstərən, professor Elmira xanım Kərimovadır.

E.Kərimova 1942-ci il yanvarın 1-də Vətənimizin gözəl təbiətə malik olan guşələrindən biri – Goranboy rayonunun Qızıl-Hacılı kəndində ziyalı ailəsində anadan olub. Elmira xanımın atası Məmmədəli müəllim respublikamızın ilk sayılıb – seçilən ziyalılarından olmuşdur. Elə ona görə də onun ailəsindən 3 nəfər elmlər doktoru və 2 nəfər elmlər namizədi çıxmışdır.

E.Kərimova 1958-ci ildə orta məktəbi gümüş medalla bitirərək elə həmin il Azərbaycan Dövlət Universitetinin fizika fakultəsinə daxil olmuş və 1963-cü ildə oranı müvəffəqiyyətlə bitirmişdir. Universitetdə təhsil aldığı dövrdə E.Kərimova öz əməksevərliyi və məqsədyönlülüyü ilə tələbə yoldaşlarından seçilirdi. Elə bu xüsusiyyəti onu universiteti bitirdikdən sonra Azərbaycan Politexnik İnstitutunun fizika kafedrasına gətirdi. İki ilə yaxın bir müddətdə pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olan E.Kərimovanı elmə və tədqiqatçılığa olan tükənməz həvəsi Fizika İnstitutunun aspiranturasına gətirib çıxardı. Aspiranturada təhsil aldığı illərdə o, böyük həvəs və əzmkarlıqla çalışdı, mürəkkəb yarımkeçirici birləşmələrin alınma texnologiyasını mənimsədi, ölçü metodlarını öyrəndi, qiymətli nəticələr alaraq bunları tanınmış dövri mətbuatda çap etdirdi. 1970-ci ildə Elmira xanım namizədlik dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə edərək fizika-riyaziyyat elmləri namizədi elmi dərəcəsi aldı.

O, bununla kifayətlənməyərək öz elmi axtarışlarını davam etdirdi və 1992-ci ildə Ukraynanın Çernovtsi şəhərində müvəffəqiyyətlə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etdi. “Kiçik ölçülü yarımkeçirici materialların fiziki əsasları” mövzusunda doktorluq dissertasiyasına keçmiş ittifaqda çox məşhur olan fizik alimlər böyük qiymət verdilər.

Elmira xanım 1993-cü ildən “Kristallofizika” laboratoriyasına rəhbərlik edir. Onun rəhbərlik etdiyi laboratoriyada, əsasən, zəncirvari və laylı kristal quruluşuna malik mürəkkəb halkogenli yarımkeçiricilərin sintezi və monokristallarının göyərdilməsi texnologiyasının işlənib hazırlanması, xarici faktorların təsiri altında fiziki xassələrinin tədqiqi ilə məşğul olurlar. Laboratoriyada alınan elmi nəticələr əsasında rentgen, qamma, neytron, tenzo datçiklər, təzyiq çeviricilərinin cihazları hazırlanmışdır.

Elmira xanımın bu istiqamətdə apardığı elmi-tədqiqat işlərinin nəticələri bir sıra tanınmış xarici və yerli jurnallarda dərc edilmişdir. O, 400-dək elmi əsərin, 16-dan artıq müəlliflik şəhadətnaməsinin və patentin müəllifidir.

Elmira xanımın kadr hazırlığı sahəsindəki fəaliyyəti də təqdirəlayiqdir: o, iki elmlər doktorunun dissertasiya işinin məsləhətçisi olmuş, bir neçə elmlər namizədi yetişdirmiş, hazırda aspirantlara rəhbərlik edir.

E.Kərimova aldığı elmi nəticələrlə bir sıra xarici ölkələrdə keçirilən beynəlxalq konfranslarda iştirak edərək ixtisasçı alimlərin böyük marağına səbəb olmuşdur. Deyilənlərin nəticəsidir ki, o, dünya elmi ictimaiyyəti tərəfindən tanınır və qəbul edilir. Onun işlərində olunan istinadlar dediklərimizə parlaq misaldır.

Hələ gənc yaşlarında elmi məqaləsi məşhur alim E.Moozerlə birgə çap olunaraq ona böyük şöhrət gətirmişdi.

Bütün bunlara görədir ki, E.Kərimovanın adı İngiltərə və ABŞ Beynəlxalq Bioqrafiya mərkəzləri tərəfindən nəşr olunan “XX əsrin görkəmli şəxsiyyətləri” və “XXI əsrdə kim kimdir” məcmuələrinə daxil edilmişdir. Həmin bioqrafiya mərkəzləri tərəfindən “İlin qadını” tituluna layiq görülmüşdür.

Elmira xanımı başqalarından fərqləndirən cəhət onun çox zəhmətsevər olması, qarşısına qoyduğu məqsədə çatmaq üçün heç bir çətinlikdən qorxmamasıdır.

Özünün yüksək insani keyfiyyətləri, elmi və təşkilatçılıq qabiliyyətinə görə respublikamızın ziyalıları arasında böyük hörmət qazanmış belə alimlərimizin həyatı və yaradıcılığı bizdən sonra gələcək nəsil üçün əsl həyat məktəbi ola bilər.

Görkəmli alim, gözəl və qayğıkeş insan olan E.Kərimova müstəqillik əldə etmiş vətənimizin dünya elm mərkəzlərində tanınmasında böyük xidmətləri və payı olan qadınlarımız arasında birincilərdəndir.

Biz – dostları, həmkarları və tələbələri Elmira xanıma uzun və sağlam ömür, ailə səadəti, elmi işlərində yeni-yeni uğurlar arzulayırıq.

Ayaz BAYRAMOV,

AMEA-nın fizika-riyaziyyat

elmləri doktoru, professor

525-ci qəzet.- 2012.- 31 yanvar.- S.6.