"AVRO 2020: Bakının təşkilatçılığının
ölkəmiz üçün əhəmiyyəti"
13 həmişəmi
nəhs rəqəmdir?! Sentyabrın 19-da, ən azı, 13
şəhərdə bu rəqəmə münasibətdə
müsbət dəyişiklik oldu. Məsələ
numerologiyada deyil, amma 13 rəqəmi 2020-ci ilədək Avropa
futbolunda əhəmiyyətli yerlərdən birini tutacaq.
2020-ci ildə
keçiriləcək futbol üzrə Avropa
çempionatı tarixə fərqli düşəcək.
16-cı qitə birinciliyi ilk dəfə olaraq ev sahibi qismində
Avropanın bir və ya iki deyil, daha çox ölkəsini əhatə
edəcək. 6 il sonra keçiriləcək turnirdə
"Köhnə qitə"nin 13 müxtəlif şəhəri
böyük futbolun pişvazına çıxacaq. 2012-ci il
dekabrın 6-da UEFA-nın İcraiyyə Komitəsinin Lozannada
keçirilən toplantısında bu barədə qərar qəbul
olunub.
TARİXƏ
QISA NƏZƏR
Avropa
çempionatı ilk dəfə 1960-cı ildə
keçirilib. SSRİ-ni təmsil edən yığmanın
birinci yeri tutduğu yarışın ev sahibi Fransa olub.
Sonrakı turnirləri Fransa ilə yanaşı, İspaniya,
İtaliya, Belçika, Yuqoslaviya, AFR, İsveç, İngiltərə
və Portuqaliya təkbaşına qəbul edib. 2000-ci ildə
ilk dəfə olaraq turnir 2 ölkədə - Hollandiya və
Belçikada keçirilib. 2008-ci ildəki yarışı
Avstriya və İsveçrə, sonuncu turniri isə Ukrayna və
Polşa birgə qəbul edib. Avro-2016 isə yenidən Fransada
keçiriləcək. Bununla, Fransa qitə birinciliyini 3 dəfə
qəbul edən ilk ölkə kimi tarixə düşəcək.
AFFA-nın
İKİNCİ CƏHDİ
Bakının
Avro-2020-yə namizədliyi AFFA-nın qitə birinciliyinə
ev sahibliyi etmək istəyi baxımından ikinci cəhdidir.
Bu istiqamətdə ilk addım 2012-ci ildə
keçirilmiş qitə birinciliyinin təşkili məqsədilə
atılmışdı. O dövrdə ölkəmiz daha bir
mötəbər idman turnirini - Yay Olimpiya Oyunlarını da qəbul
etmək iddiasını irəli sürmüşdü və
seçim edilərkən üstünlük qədim
Elladanın idman yadigarının xeyrinə edilmişdi.
Bakıda Olimpiya oyunlarının təşkili
alınmadığı üçün AFFA yenidən qitə
birinciliyinə namizədliyi irəli sürdü. Lakin güclü
rəqiblərlə mübarizədə elə ilk mərhələdəcə
geri çəkilmək məcburiyyətində qaldıq.
2012
turnirdən fərqli olaraq, Bakının budəfəki namizədliyi
daha iddialı idi.
ƏVVƏL
GÜRCÜSTANLA, SONRA TƏKBAŞINA
Avro-2020-nin
qitənin müxtəlif ölkəsinin 13 şəhərində
keçiriləcəyi elan olunmazdan öncə Azərbaycan
turnirə Gürcüstanla birgə ev sahibliyi etmək niyyətində
idi. İki ölkənin birgə namizədliyi barədə
lazımi sənədlər UEFA-ya da göndərilmişdi.
Lakin məlum qərardan sonra Bakı təkbaşına namizəd
oldu.
BAKININ
RƏQİBLƏRİ...
Bakı
da daxil olmaqla ümumilikdə 19 şəhər Avro-2020-nin
oyunlarını qəbul etməyə namizəd idi.
Paytaxtımızın rəqibləri arasında London
(İngiltərə), Qlazqo (Şotlandiya), Dublin (İrlandiya),
Kardiff (Uels), Sankt-Peterburq (Rusiya), Stokholm (İsveç), Minsk (Belarus),
Kopenhagen (Danimarka), Münhen (Almaniya), Roma (İtaliya),
Brüssel (Belçika), Bilbao (İspaniya), Amsterdam (Hollandiya),
Budapeşt (Macarıstan), Buxarest (Rumıniya), Skopye (Makedoniya),
Sofiya (Bolqarıstan) və Yerusəlim (İsrail) var idi.
... VƏ
ÜSTÜNLÜKLƏRİ
Bakının
digər namizəd şəhərlərlə müqayisədə
bir çox üstünlükləri var idi. İlk növbədə,
bu məsələdə dövlətin, xüsusilə
respublika Prezidenti İlham Əliyevin dəstəyini qeyd etmək
lazımdır. 2013-cü il mayın 22-də dövlət
başçısı Avro-2020-nin oyunlarına ev sahibliyi
üçün Bakı şəhərinin namizədliyinin irəli
sürülməsi ilə bağlı tədbirlər
haqqında Sərəncam imzalayıb. Sərəncama əsasən,
Sifariş kitabının hazırlanması və bununla
bağlı təşkilati işlərin görülməsi
Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyasına həvalə
olunub. AFFA tərəfindən sifariş kitabı
hazırlanıb və təyin olunmuş vaxtdan əvvəl
UEFA-ya təqdim olunub.
2013-cü
ilin mayında UEFA prezidenti Mişel Platini seçim zamanı
daha əvvəl bu turnirin həyəcanını yaşamayan
şəhərlərə üstünlük verəcəklərini
bəyan etmişdi. UEFA prezidentinin dediyi kimi də oldu. Bu
açıqlama hələ əvvəldən
paytaxtımıza Roma, Brüssel, Amsterdam, London kimi şəhərlərlə
müqayisədə azacıq üstünlük
qazandırırdı.
Bundan
başqa, Bakının UEFA-ya təqdim etdiyi arenanın -
Bakı Olimpiya Stadionunun inşasına indi deyil, daha əvvəl
başlanıb. Arenanın əsası 6 iyun 2011-ci ildə
qoyulub. Mərasimdə Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti İlham Əliyev, FİFA prezidenti Yozef Blatter və
UEFA prezidenti Mişel Platini, eləcə də dünya futbol
ictimaiyyətinin görkəmli nümayəndələri,
federasiya rəhbərləri, futbol veteranları və digər
qonaqlar iştirak ediblər. Paytaxtda öz müasir tikinti
üslubu ilə fərqlənəcək və xüsusi
gözəlliyi ilə seçiləcək 65 min
tamaşaçı yeri olan Bakı Olimpiya Stadionu bu tipli
müasir idman qurğuları sırasında özünəməxsus
yer tutacaq. Həmin vaxt - 2011-ci ildə isə Bakı hələ
Avro-2020-yə namizəd deyildi. Bəzi namizəd şəhərlərdə
oyunların keçirilməsi nəzərdə tutulan stadionun
tikintisinin yubanması, bəzilərində ümumiyyətlə
işlərə start verilməməsi Bakı
üçün əlavə üstünlük idi.
Azərbaycan
paytaxtının digər üstünlüyü kimi siyasi
sabitliyi göstərmək olar. UEFA turnir həvalə etdiyi
ölkələrin siyasi durumuna daim böyük diqqət
ayırır. Azərbaycan isə bu gün ictimai-siyasi
sabitliyin yüksək səviyyədə təmin edildiyi
ölkələr sırasında aparıcı yerlərdən
birini tutur. Tarixi təcrübədən aydındır ki, hər
bir xalqın və cəmiyyətin öz mövcudluğunu
qoruyub saxlaması və inkişafı sistematik səciyyə
daşıyan bir sıra fundamental amillərlə
bağlıdır. Bu amillərin başında isə
ictimai-siyasi sabitlik faktoru gəlir. Əlbəttə ki, bəhs
edilən faktorların təmin olunmasını şərtləndirən
başlıca mexanizm milli dövlətdir.
Bu gün Azərbaycan, sözün əsl mənasında, sabitlik adası kimi səciyyələndirilə bilər. Bu məsələdə yerli və xarici ekspertlərin ümumi, yekun rəyi odur ki, Azərbaycanda hökm sürən və ardıcıl səciyyə daşıyan sabitliyin əsasında duran başlıca faktor hakimiyyətin həyata keçirdiyi siyasi kursun milli maraqlara, ümummilli mənafeyə tam cavab verməsidir. Başqa sözlə, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən rasional strateji kursun fonunda əhalinin maddi rifah halının mütəmadi olaraq yaxşılaşdırılması, sosial müdafiə və təminat sisteminin daha da gücləndirilməsi, müxtəlif inkişaf modellərinin tətbiq edilməsi, sosialyönümlü iqtisadiyyatın inkişaf etdirilməsi kimi fundamental göstəricilər ümummilli inkişafın strateji cizgilərini və vəzifələrini təşkil edir. Bütün bunlar isə Azərbaycanı yüksək sürətlə ardıcıl olaraq inkişaf edən ölkəyə çevirməklə yanaşı, mövcud ictimai-siyasi sabitliyin əsaslarının daha da möhkəmlənməsini şərtləndirən əhəmiyyətli faktor qismində çıxış edir.
Otellər baxımından da Bakıda heç bir problem yoxdur. Bu gün şəhərdə xarici ölkələrdən gələcək qonaqları ən yüksək səviyyədə qəbul etmək, yerləşdirmək üçün hər cür şərait var. UEFA bütün bu məqamlara xüsusi diqqət yetirir.
TURNİRDƏN NƏ QAZANACAĞIQ?
Bu turnirin oyunlarının Bakıda da keçirilməsi sayəsində Azərbaycanın dünyadakı gündən-günə artan nüfuzu daha da yüksələcək. 2 il əvvəl olduğu kimi ölkəmiz yenidən təkcə siyasi, iqtisadi, mədəni tədbirlərə deyil, futbol yarışlarına da yüksək səviyyədə ev sahibliyi edə bildiyini bütün dünyaya sübut etmiş olacaq.
2012-ci ildə Azərbaycanda 17 yaşadək qızlar arasında dünya çempionatı keçirildi. Bu turnir infrastruktur baxımından ölkə futboluna böyük fayda verdi. Məhz həmin turnirə görə "Bayıl Arena", "Dalğa Arena", "Bakcell Arena" stadionları inşa edildi. Qızlar arasındakı turnir 2 il əvvəl keçirilsə də, bu gün də həmin stadionlar ölkə futbolunun inkişafında böyük rol oynayır. Eləcə də Tofiq Bəhramov adına Rspublika stadionu məhz dünya çempionatına görə yenidən əsaslı təmir olundu.
Avro-2020-nin Bakıda keçirilməsi Azərbaycanda turizmin inkişafında da böyük rol oynamağa qadirdi. Çünki bu turnir zamanı Azərbaycan paytaxtına xeyli turist gələcəyi şübhə doğurmur. Bu isə ölkə turizminin inkişafında əvəzsiz rol oynayacaq. Ümumiyyətlə, Azərbaycanda turizmin inkişafı ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Ulu öndər ölkəmizə rəhbərlik etdiyi bütün dövrlərdə bu sahəyə xüsusi önəm vermiş, Azərbaycanın turizm potensialından səmərəli istifadə edilməsi işinə qayğı və diqqət göstərmişdir. Ulu Öndərin davamçısı olan ölkə Prezidenti İlham Əliyevin Azərbaycana rəhbərlik etdiyi illər ərzində ökəmizdə turizm sahəsi dinamik inkişaf yolu keçmişdir. Bu turnir isə paytaxtımıza, ölkəmizə yeni turistərin cəlb olunması baxımından böyük rol oynayacaq.
GƏNCLƏR ÜÇÜN ƏLA STİMUL
UEFA-nın məlum qərarı açıqlamasından sonra sosial şəbəkələrdə bir məqam diqqətimi xüsusi cəlb etdi. Söhbət gənc və yeniyetmə futbolçuların bu qərara olan münasibətindən gedir. Onlar Bakının qitə birinciliyinin bir neçə oyununu qəbul etməsini sevinclə qarşılayırlar. Bu, aydındır. Amma əsas məsələ odur ki, bu qərar - Bakının qalib olması gənclər üçün əla stimula çevrilib. Ən azından xeyli gənc futbolçuda "mən mütləq həmin çempionatda Azərbaycan millisinin formasını geyməliyəm" fikri formalaşıb. Bu gün 13,15,17,19 yaşında olanlar 6 ildən sonra Azərbaycan millisinin heyətində AVRO-2020-də çıxış etməyi qarşılarına məqsəd qoyublar. Axı milli komandamız AVRO-2020-nin final mərhələsinə vəsiqə qazansa, qrup oyunlarından ikisini məhz Bakıda keçirəcək. Avropa çempionatı kimi nüfuzlu bir turnirdə öz doğma azarkeşlərin önündə oynamaq isə böyük xoşbəxtlikdir. Hər insana nəsib olmur.
BAKININ QALİB OLACAĞI ƏVVƏLDƏN GÖZLƏNİLİRDİ
Bəlkə də bu fikir bir qədər iddialı səslənir. Amma Bakının UEFA-nın seçəcəyi 13 şəhər arasında yer alması mütləq idi.
Yuxarıda sadaladığımız səbəblər turnirin paytaxtımıza həvalə olunması üçün zərurət yaradırdı. Avropanın ən qabaqcıl ölkələri, şəhərləri bu gün müəyyən problemlərlə üz-üzə qaldıqları halda Azərbaycan paytaxtı gündən-günə irəliyə doğru gedir. Məhz bütün bunları nəzərə alaraq, UEFA-nın Bakının xeyrinə qərar qəbul edəcəyinə şübhə edilmirdi. Çoxları UEFA tərəfindən üç qrup və 1/8 final mərhələsinin bir oyununun Bakıya həvalə olunacağını gözləyirdi. Amma qitə futbol qurumu bir qədər də irəli gedərək, paytaxtımızı 1/8 final deyil, daha nüfuzlu olan 1/4 final matçı ilə təmin etdi. Bu, Azərbaycanın böyük qələbəsidir. Bu, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Azərbaycanda idmana, futbola göstərdiyi qayğının nəticəsidir... Göründüyü kimi, həqiqətən də 13 nəhs rəqəm deyil. Ən azı, Bakı üçün...
İbrahim
CƏFƏROV
525-ci qəzet.-
2014.- 10 oktyabr.- S.8.