"Kolumbiya BMT Təhlükəsizlik
Şurasının Dağlıq Qarabağa
dair qətnamələrini dəstəkləyir"
Müsahibimiz Kolumbiyanın Azərbaycandakı səfirliyinin müvəqqəti işlər vəkili Əssəd Xose Xater Penadır.
- Cənab səfir, Azərbaycanla
Kolumbiya arasında əməkdaşlığın hazırkı səviyyəsini
necə dəyərləndirirsiniz?
- Azərbaycan və Kolumbiya arasında 20 ildir ki, əməkdaşlıq
qurulub. Amma təbii ki, iki ölkənin münasibətlərinin yaxınlaşmasında
yüksək səviyyəli
səfərlərin də
vacib rolu var. 4 il ərzində ölkələrimiz arasında
qarşılıqlı olaraq
yüksək səviyyəli
səfərlər həyata
keçirilib. Məsələn, Azərbaycan Respublikasının
xarici işlər naziri Kolumbiyaya səfər edib və Kolumbiyanın xarici işlər naziri xanım Maria Anxela Olqin Azərbaycana
səfər edib.
Bu gün iki
ölkənin əməkdaşlığı
yaxşı səviyyədədir.
Amma iqtisadi əməkdaşlığın
səviyyəsi ürəkaçan
deyil. Bizim qarşımızda bu sahənin inkişafı dayanır.Hesab
edirik ki, səfirliyin açılması
siyasi potensialımızın
istifadəsinə kömək
edəcək və nəinki siyasi, eyni zamanda iqtisadi
və başqa sahələrdə əməkdaşlığımızı
genişləndirəcək. Bizim əməkdaşlığın inkişafına dair planlarımız böyükdür,
ümid edirik ki, bu planları
yaxın zamanda gerçəkləşdirə biləcəyik.
-Kolumbiya Cənubi Qafqazda ilk səfirliyini məhz Azərbaycanda açıb.
Bu, iki ölkənin
münasibətlərinin inkaşafına
hansı təsiri göstərəcək?
- 2012-ci ildən ölkələrimiz
arasında siyasi dialoq əsasında mexanizm yaranıb. Bu mexanizm bizim
əlaqələrimizi gücləndirir
və yaxşılaşdırır.
Söhbət Xarici İşlər
nazirlikləri arasında
siyasi məsləhətləşmələrdən
gedir. Bu il 4 noyabr tarixində Kolumbiyada
4-cü siyasi məsləhətləşmələr
iclası keçiriləcək.
Həmin görüşdə
geniş müzakirələr
aparılacaq və gələcəkdə bunun
əsasında yenidən
siyasi görüşlər
baş tutacaq. Biz Azərbaycanla gələcəkdə
mədəni, təhsil,
texniki əməkdaşlıq
sahəsində əlaqələrimizi
genişləndirmək istəyirik.
- Ölkənizin Dağlıq
Qarabağ münaqişəsinin
nizamlanmasında mövqeyi
nədən ibarətdir?
- Kolumbiya BMT Təhlükəsizlik Şurasının Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı qəbul etdiyi qətnamələri dəstəkləyir. Amma bizim istəyimiz budur ki, Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi sülh və ikitərəfli anlayış yolu ilə həllini tapsın. Təbii ki, ATƏT-in Minsk qrupunun apardığı işləri dəstəkləyirik və qiymətləndiririk. Ümid edirik ki, bu münaqişə tezliklə sülh və ikitərəfli anlayış yolu ilə bitəcək.
- Cənab səfir, Azərbaycan və Kolumbiya qarşılıqlı olaraq iqtisadiyyatın hansı sahələrində əməkdaşlıq edə bilərlər?
- Kolumbiya ilə Azərbaycan arasında iqtisadi əməkdaşlıq sahəsində ilk addımlar atılır. Biz hər sahədə əməkdaşlığa hazırıq. Kolumbiya və Azərbaycan neft ölkələridir və bu sahədə güclü əməkdaşlığımız ola bilər. Azərbaycanın və Kolumbiyanın neft ekspertləri qarşlıqlı səfərlər edib, bir-birlərinin təcrübələrini öyrənə bilərlər. Kənd təsərrüfat sahəsində də əməkdaşlıq edə bilərik. Məsələn, Kolumbiyadan xüsusi güllərin, yaxud tropik meyvələr, kofe və digər məhsullar gətirilə bilər. Turizm və otel sahəsində əməkdaşlığımız mümkündür. Bizim qeyd edilən sahədə çox böyük təcrübəmiz var. Kolumbiya tərəfindən Azərbaycan turistləri üçün viza rejiminin ləğv olunması onlar üçün böyük imkandır. İnvestisiyaların qoyulması da iqtisadi əməkdaşlıq sahəsində bizə yardımçı ola bilər. Yəni biz hər sahədə əməkdaşlığa hazırıq. Hazırda Kolumbiyadan Azərbaycana ən çox güllər, əczaçılıq, metal kimya əşyaları gətirlir.
Biz burada şirkətlərimizin fəaliyyət göstərməsini, qida təhlükəsizliyi ilə bağlı əməkdaşlığın yaranmasını istəyirik. Ümid edirəm ki, gələcək əməkdaşlığımız daha geniş sahələri əhatə edəcək. Bunun üçün həm də xüsusi tədbirlər planının hazırlanmasına ehtiyac var.
- Latın Amerikası ölkələrində aktiv erməni diasporu mövcuddur. Azərbaycanla əlaqələrin inkişafında onların hər hansı bir maneə törətməsi mümkündürmü?
- Kolumbiyada erməni diasporu yoxdur. Kolumbiyanın öz xarici siyasəti və hər iki dövlət ilə diplomatik əlaqələri var. Kolumbiya öz xarici siyasətində bütün ölkələrə hörmətlə yanaşır və bunu dünya ölkələrindən tələb edir. Məsələn,maraqlıdır, Kolumbiyada "Armenia" adlı bir yer var və orda dünyanın ən gözəl kofeləri istehsal olunur. Amma o yerin Ermənistanla heç bir əlaqəsi yoxdur.
- İki ölkənin turizm, mədəniyyət sahəsində əlaqələrinin inkişafı üçün hansı addımların atılmasını zəruri hesab edirsiniz?
- Əsas hüquqi bazanın olmasıdır. Bundan sonra bizim əməkdaşlığımız genişlənəcək. Mədəni layihələrimiz bizə yardımçı olacaq ki, ikitərəfli əməkdaşlığın mexanizmini, strukturunu daha da gücləndirək, genişləndirək. Azərbaycan və Kolumbiya XİN-lər arasında olan sazişə əsasən. Kolumbiyadan ispan dilli müəllimlər gəlib ADA Universitetində ispan dili üzrə təlimlər keçirlər. Diplomatlar üçün də bu tətbiq olunur, çünki gələcəkdə əməkdaşlığımızı genişləndirmək istəyiriksə, gərək bir-birimizi başa düşək. Bunu da qeyd etmək olar ki, Kolumbiya dünyada ispan dilində danışan insanların çoxluğuna görə ikinci yeri tutur. Bir sıra mədəni layihələrimiz həyata keçirilir. Kolumbiyadan mədəniyyət, incənət adamları Bakıda olub bizim mədəniyyətimizi burda təqdim etdilər. 2015-ci ildə Kolumbiyada Azərbaycan mədəniyyəti günləri keçiriləcək.
- Kolumbiya ölkədə geniş yayılan narkoticarətlə mübarizədə hansı addımları atır və bu məsələ başqa ölkələrlə əməkdaşlıqda hansısa problem yaradırmı?
- Kolumbiya narkotraffinqdən ən çox əziyyət çəkən ölkələrdən biridir. Buna baxmayaraq ölkənin xarici siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri narkotraffiqlə, yaxud narkotiklərlə mübarizə aparmaqdır. Bu məqsədlə müxtəlif layihələr həyata keçirilir. Burda məsuliyyəti tək Kolumbiya deyil, dünya ictimaiyyəti daşıyır. Ona görə birgə mübarizə aparılmalıdır. Bu mübarizədə çox böyük uğurlarımız olub, eyni zamanda, bu problemdən əziyyət çəkən ölkələrə də öz köməyimizi göstəririk.
Pərvanə SULTANOVA
525-ci qəzet.- 2014.- 22 oktyabr.- S.5.