Görkəmli bəstəkar Əşrəf
Abbasovun xatirə konsertindən təəssüratlar
Dahi bəstəkarımız
Üzeyir Hacıbəylinin
sayəsində ötən
əsrin əvvəllərindən
Azərbaycan musiqisində
peşəkar bəstəkarlıq
məktəbi yarandı. Bu, musiqi mədəniyyətimizdə
və hətta bütövlükdə Azərbaycan
mədəniyyəti tarixində
yeni bir mərhələ və böyük hadisə idi.
Üzeyir bəy, eləcə də onunla eyni dövrdə yaşayan həmfikir dostlarını eyni fikir, eyni amal
bağlayırdı - Azərbaycan
musiqisini, mədəniyyətini
inkişaf etdirmək,
musiqi irsimizi yazdıqları əsərləri
ilə daha da zənginləşdirmək. Əslində tək bu nəsil
bəstəkarlar deyil,
sonrakı nəsil musiqiçilərin - Üzeyir
bəyin çoxsaylı
tələbələrinin və
onun tövsiyəsi, xeyir-duası ilə sənətə gələn
hər bir musiqiçinin mövqeyi bu yöndən kənara çıxmırdı.
Bu mənada əsrin
10-20-ci illərində dünyaya
gələn və hardasa 40-cı illərdən
fəaliyyətə başlayan
musiqiçi nəsli də Üzeyir bəyin tövsiyələrinə
sadiqliklərini həm
yazdıqları əsərlərdə,
həm də fəaliyyətlərinin digər
qollarında (xüsusilə
pedaqoji fəaliyyətdə)
göstərirdilər. Bu mərhələnin nümayəndələri sırasında
görkəmli bəstəkar,
Xalq artisti, professor Əşrəf Abbasov
(1920-1992) xüsusi yer
tutur.
Ə.Abbasov bir bəstəkar kimi çox zəngin yaradıcılığa
malikdir. Həm səhnə musiqi
janrlarında, həm simfonik, həm də kamera, instrumental, vokal musiqisi sahəsində o, səmərəli
çalışıb. Bəstəkar ilk uşaq baleti olan "Qaraca qız" baleti, "Dağlar qoynunda", "Həyətim
mənim, həyatım
mənim", "Səndən
mənə yar olmaz" musiqili komediyalarını, simfonik
orkestr üçün
"Şuşa", "Gələcək
gün, "Konsertino"
kimi əsərləri,
eləcə də
"Heyran olmuşam",
"Qurban olduğum",
"Qarabağın qızları",
"Ceyranım gəl"
və sair mahnı və romansları bəstələyib.
Ə.Abbasov yazdığı, ərsəyə gətirdiyi
hər bir nümunədə xalq musiqisi ruhundan ayrılmayıb və bəstəkarın əsərlərini
dinlədiyimiz zaman milli musiqi intonasiyaları
çox aydın şəkildə özünü
göstərir.
Dekabrın 11-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının Üzeyir Hacıbəyli adına Konsert salonunda baş tutan Əşrəf Abbasovun 95 illik yubileyinə həsr olunmuş xatirə konsertində də bəstəkarın musiqisinin təsirində idik. Tədbirdə ilk olaraq Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti, professor Firəngiz Əlizadə çıxış edərək Ə.Abbasovun bir bəstəkar kimi yaradıcılığından, eləcə də pedaqoji və ictimai xadim kimi fəaliyyətindən söz açdı. Mahnılarının hətta xalq mahnısı kimi anlaşıldığını deyən Firəngiz Əlizadə Ə.Abbasovun bəstəkarlar sırasında ilk dissertasiya müdafiə edən musiqiçi olduğunu vurğuladı. Sonra isə Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının katibi, Əməkdar incəsənət xadimi, professor Zemfiza Qafarova çıxış etdi. Əşrəf Abbasovun Üzeyir bəyin davamçısı olduğunu qeyd edən Zemfira xanım bəstəkarın müraciət etdiyi janrlar- yazdığı balet, musiqili komediyalar, yaradıcılığında xüsusi yer tutan instrumental musiqisi və mahnıları haqqında geniş söhbət açdı.
Daha sonra söz musiqiyə verildi, bəstəkarın bir sıra əsərləri səsləndirildi. Belə ki, violin və piano üçün "Variasiyalar" Fuad Nəsibov (violin) və Leyla Əliyevanın (piano), tar və piano üçün "Gənclik rəqsi" Əməkdar artist Sahib Paşazadə (tar) və Nərgiz Əliyevanın (piano), piano üçün iki uşaq pyesi - "Xalq mahnısı" və "Rəqs" Beynəlxalq müsabiqə laureatı Fidan Muxtarovanın (piano), eləcə də "Qaraca qız" baletindən fraqmentlər isə Sevinc Nəbizadə (piano) və Gülşən Mehdiyevanın (piano) ifasında səsləndi. Bundan əlavə piano üçün sonatanı Leyla Əliyeva, simli kvartet üçün "Həbəş eskizləri"ni isə Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının "Oazis" simli kvarteti ifa etdi. Tədbirdə maraq doğuran məqamlardan biri də Fatimə Cəfərzadənin (vokal) ifasında, Tamilla Əhədovanın (piano) müşayiəti ilə bəstəkarın mahnılarının səslənməsi oldu. "Heyran olmuşam", "Gözəl yar", "Ceyranım, gəl", "Baxdı mənə" mahnıları da böyük maraqla dinlənildi.
Sonda isə Əşrəf Abbasovun oğlu, bəstəkar Cəlal Abbasov söz alaraq tədbirin təşkilatçılarına və xatirə konsertində iştirak edən qonaqlara təşəkkürünü bildirdi.
Bir məqamı da vurğulayaq ki, bu tədbirdə ifa olunan musiqi əsərləri bəstəkarın zəngin yaradıcılığının çox kiçik bir hissəsini təşkil edir. Daima yorulmadan yazıb-yaradan Əşrəf Abbasovun həm əsərləri, həm bir pedaqoq, həm də ictimai xadim kimi gördüyü çoxsaylı işləri musiqi mədəniyyətimizi xeyli zənginləşdirib. Lakin təəssüflə qeyd etməliyik ki, bəstəkarın bu və digər əsərləri az-az səsləndirilir. Onun əsərlərinin konsert proqramlarına və ifaçıların repertuarlarına müntəzəm daxil edilməsi Əşrəf Abbasova və onun simasında musiqi mədəniyyətimizə diqqət nümunəsi olardı.
Fərdin MƏMMƏDLİ
Musiqişünas
525-ci qəzet.-
2015.- 15 dekabr.- S.7.