Miniatürlər

Nurbala baba bulağı göstərir

Atamın dediyinə görə, qayınatası rəhmətlik Nurbala babanın kənddə dəyirmanları və çoxlu torpaq sahələri varmış. Fərasətli kişi imiş. Elə bu səbəbdən də kəndin ən gözəl qızını - Xatiməni alıb, özünə arvad etmişdi. Babam həm də hazırcavablığı və baməzəliyi ilə kəndimizdə və ətraf kəndlərdə tanınırdı.

Günlərin birində kəndin yuxarı başında Taxtara deyilən ərazinin alt tərəfində babam və şərikləri əkdikləri taxılı, o zaman texnika olmadığından, əllə-oraqla biçirlərmiş. Günün adamı qarsıyan vaxtı onlar tez-tez susadıqlarından, babamı bir neçə dəfə Taxtara bulağına su dalınca göndərirlər. Bəhanələri də bu olur ki, guya bulağın yerini ancaq o bilirmiş. Əslində, bulağın yerini onlar da bilirmişlər. Sadəcə, əkin sahəsindən xeyli uzaqda olan bulağa gedib, su gətirmək günün istisində müşkül bir iş imiş.

Nurbala baba bir söz demədən su bardağını götürüb yola düşür. Ətraf meşəlik, bulağa gedən yol isə kol-kosun içindən keçir. Nəhayət, o, nəhəng fıstıq ağacının dibindən şırıltıyla axan bulağa çatır. Doyunca içib, əl-üzünə, boyun-boğazına sərin sudan vurur. Sonra bardağı dolduraraq, bulaqdan bir-iki addım aralanıb durur...

Bir azdan biçinçilər babamın hay-harayını - "köməyə gəlin!", "ay, öldüm!", "tez imdadıma çatın!" nidalarını eşidib, bulağa sarı cumurlar. Nəhayət, qaranəfəs bulağa çatırlar. Babamı sağ-salamat görüb, çaşqınlıq içində bir-birlərinə baxırlar. Babam onları çox intizarda qoymur:

- Hamı gəldimi?! Yaxşı-yaxşı və birdəfəlik yadda saxlayın, bax, bulaq burdadır!

Mustafa ilə Musanın hekayəti

Musa Cəzahiroğlu göy otluğa ikinci dəryazı çəkəndə arxadan gələn səs onu saxladı. Dönüb baxanda qarovulçu Mustafa Abdullaoğlunu gördü. Onun gəlişi, üzündəki sərtlik Musanı heç açmadı. Mustafa atdan düşən kimi atın qantarğasını ağzından çıxarıb, yüyəni boynuna keçirərək, onu göy otluğa buraxdı. Sonra üzünü hələ də dəryazı əlindən yerə qoymayan Musaya tutdu:

- Xeyir ola, bu xarabanın böyüyü-kiçiyi yoxdu bəgəm? Dəryazı elə həvəslə çəkirsən ki, sanki dədənin otluq sahəsidir.

- Dədəmin otluq sahəsi olsaydı, o boyda yolu zəhmət çəkib gəlməzdim. Bir də, iki damla su götürməklə dəniz qurumaz.

- Gəl mənimlə söz güləşdirmə, - deyən Mustafanın ağlına nə gəldisə, Musaya yaxınlaşıb, onun bir addımlığında dayandı. - Bildiyimə görə, yaxşı güləşməyin var. Belə bir şərtim olacaq: gəl səninlə güləşək. Məni yıxsan, özüm otu səliqəylə biçib, kisələrinə dolduracağam. Atını yükləməyinə də kömək edib, səni canla-başla yola salacağam. İşdi - şayəd, mən səni yıxsam, hə, bax, onda iş qəlizləşir, dəryazını əlindən alacağam və atını da bir günlük mənə verəcəksən. Yazıq atım bütün günü sahələri gəzdiyindən, lap əldən düşüb.

Musa çox gözəl bilirdi ki, Mustafa olduqca gözəl, məlahətli səsə malikdir. Bir zamanlar rəhmətlik xanəndə Qulu Əsgərov kənddə toyda olan vaxt onu dinləmiş, hökmən Bakıya gəlməsini dönə-dönə demişdi. Mustafa da valideynlərini itirdiyindən, pulsuzluq ucbatından paytaxta gedə bilməmişdi. Və Musa burasını da anlayıb duyurdu ki, Mustafa həm də çox güclüdür. Amma gücünün müqabilində fəndgirliyi yoxdur. Kənddə yeganə pəhləvan Həsən idi - sərbəst güləşin fəndlərini bilirdi. O da Bakıda peşə məktəbində oxuyanda Pirallahıya gedib, güləş dərnəyinə yazılmışdı.

Musa Mustafadan 4-5 yaş kiçik olardı. Amma o da fiziki cəhətdən güclü idi. Toylarda yaxşı "Qaytağı" oynamağı vardı.

Bütün hallarda Mustafanın qabağından qaçmaq olmazdı. Bunu Musa dərindən-dərinə duyub hiss etdi. Könüllü məğlub olmaq o demək idi ki, atla dəryaz əldən gedəcəkdi. Bu baş versəydi, Musanı evdə Cəzahir dayının ağır tənbehi gözləyirdi. O, bütün hallarda güləşməli idi. Mustafaya bir söz demədən, əynindəkiləri qurşağına qədər soyunub, şalvarının balaqlarını dizinə qədər qatlayıb yığdı.

Mustafa saymazyana, üzündə razılıqdan doğan təkəbbürlə pencəyini soyunaraq, yaşıl otların üstünə atdı. O, Musa kimi soyunmağı əhəmiyyətli bilmədi. Fikrindən keçdi ki, bir-iki dəqiqəyə Musanın kürəyini yerə qoyacaq...

O gün Mustafanın yaddaşında uğurlu gün kimi qalmadı. Üç dəfə meydana atılsa da - yıxılmağı ilə əsla barışmırdı - Musa onun hər dəfədə kürəyini yerə vurdu.

Kişi kimi dediyinin üstündə durdu Mustafa Abdullaoğlu. Dəryazı əlinə alıb, biçdiyi otu kisələrə dolduraraq, Musanın atına yüklədi. Sonda onunla görüşüb, əlini belinə vuraraq: - Halal olsun sənə! - deyib, otluğa buraxdığı atına tərəf getdi.

P.S. Bu yazını yazmamışdan qabaq, Musa qəflətən Haqqın dərgahına qovuşdu. Allah ona rəhmət eləsin! Mustafa bu gün həyatdadır. Ömrü uzun olsun!

Xanəndə istəyinə nail olur

Xalq artisti, xanəndə Arif Babayev xarici ölkələrin birində qastrolda olur. Boş vaxtlarda ansambl üzvləri ilə şəhəri gəzməyə çıxan xanəndə xatirə şəkilləri çəkdirir. O, hər dəfə şəkil çəkdirəndə, nağaraçalan da yanında peyda olur.

Növbəti dəfə gəzintiyə çıxanda bir qəlyanaltıya girirlər. Arada xanəndə baxıb görür ki, hamının başı yeməyə qarışıb. Çölə çıxıb, mənzərəli bir yerdə şəklini çəkdirmək istəyəndə, nağaraçalanın səsini eşidir:

- Gözlə, Arif müəllim, gəlirəm!

Nağaraçalanın ona tərəf qaçdığını görüb, deyir:

- A bala, zəhmət çəkib gəlmə, mən bu dəfə pasport üçün şəkil çəkdirirəm.

Əkrəm Qaflanoğlu

525-ci qəzet.- 2015.- 7 may.- S.7.