Xatirələrdə yaşayan insan

İnsan özünü əməli, şəxsi ləyaqəti ilə təsdiqləyir. Belə adamlar gözəllik qanunları ilə qurub-yaratmağı sevir, həyat həqiqətinə güclü inamı, nəcibliyi, mənəvi zənginliyi, saflığı ilə seçilirlər.

Xeyirxahlıq, qayğıkeşlik, seçdiyi peşənin müqəddəsliyini qorumaq, nüfuzunu saxlamaq bu cür adamlar üçün ali məqsədə çevrilir. Bu şərəfli amalı gerçəkləşdirmək o qədər asan deyil və həm də hər kəsə qismət olmur.

Haqqında söz açmaq istədiyim həkim, ağbirçəyimiz, bir çox insani keyfiyyətləri özündə cəmləşdirən, uzun həyat yolu keçmiş Qəmər xanım Mustafayevadır. Nurani, xoşsifət, qayğıkeş, gözü-könlü tox, həyatda özünü çox ağayana aparan, özünə hörmət edən bir vətən övladı idi Qəmər xanım!

Qəmər Məmməd qızı Mustafayeva 1921-ci il may ayının 1-də qədim Şamaxıda, nüfuzlu və böyük hörmətə malik ziyalı ailəsində dünyaya göz açmışdı. Babası Hacı Qafar Şirvanda geniş mülkün, torpaqların, mal-qaranın, qoyun və at sürüsünün, dəyirmanların sahibi idi. Heç zaman əlindən gələni kimsəyə əsirgəməzdi, imkansızların, dara düşənlərin əlindən tutardı. Xeyirxah, mərd, cəsarətli bir insan idi. Xan qızı olan sevimli arvadının adını elə öz böyük qız nəvələrindən birinə qoyur. Uşaq ikən çevik, diribaş idi balaca Qəmər. Elə Şamaxı şəhərində oxumağa başlamışdı. Lakin ailə keçən əsrin 30-cu illərin əvvəllərində Bakıya köçməli olur. Bununla əlaqədar Qəmər Bakıdakı 18 nömrəli orta məktəbə daxil olur və oranı müvəffəqiyyətlə bitirir. Elm yolçusu olan gənc Qəmər həkimlik peşəsi almağı arzusu ilə 1938-ci ildə o zamankı N.Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun Pediatriya fakültəsinə daxil olur. Ali təhsilini 1942-ci ilin ortalarında başa vurur və təyinatla oktyabr ayından başlayaraq 3 il İsmayıllı rayonunun Lahıc qəsəbəsində ambulatoriya müdiri vəzifəsində çalışıb. Həkim adı alıb, bəyaz xalatı geyinmək üçün böyük səbr, bilik lazımdır. Həkimlik - həm çətin, həm də məsuliyyətli sahədir. Fəqət cavan Qəmər həkimin daxili aləmi ilə tutduğu vəzifə, seçdiyi peşə bir-birini tamamlayır.

Məsələ ağ xalat geyinib, həkimlik diplomunu gəzdirməkdə deyil, söhbət ondadır ki, bu şərəfli peşəyə layiq olasan və həkimlik sənətinin müqəddəsliyini qoruyasan. Müalicə etdiyin hər kəsin həyatına, sağlamlığına cavabdehliyini dərk edəsən, yüksək savad nümayiş etdirəsən. Bu ağır imtahanlardan gənc Qəmər doktor alnıaçıq və uğurla çıxır. Şəhərli bir qız atın belində ucqar kəndlərində xəstələnmiş körpələrin, cavanların, qocaların, yağışda-qarda imdadına çatır, onları xilas edir. Çox qısa vaxtda yeni təyin olunmuş həkim dağlarda yerləşmiş ucqar bir qəsəbədə və onun ətrafında səpələnən kiçik kəndlərdə böyük hörmət və məhəbbət qazanır. 1945-ci ilin baharında Qəmər Mustafayeva Bakıya çağırılır və paytaxtımızın ən iri tibb müəssisələrindən olan 3 nömrəli şəhər uşaq xəstəxanasına həkim təyin olunur. On bir ildən çox işlədikdən sonra, 1956-cı ilin axırında Bakıdakı 10 nömrəli xəstəxanaya uşaq həkimi vəzifəsinə göndərilir. 1975-ci ilin avqust ayında 9 nömrəli Uşaq Dəri Zöhrəvi Xəstəxanasında həkim vəzifəsinə təyin olunur. Sonralar həmin xəstəxananın adı dəyişilərək 3 nömrəli olur və Qəmər xanım burada həkim kimi fəaliyyət göstərir və həmin tibb ocağında 30 il çalışır. Ümumilikdə Qəmər xanımın həkimlik fəaliyyəti 63 ilə yaxın bir dövrü əhatə edir. O, şərəfli və ləyaqətli bir həkim ömrü yaşamışdır. Onun səyləri nəticəsində on minlərlə xəstə, körpə uşaq və yeniyetmə müalicə olunub, sağalıb və həyata qaytarılıb. Bütün işlədiyi tibbi müəssisələrdə daima ictimai vəzifələrə seçilirdi: partiya təşkilatının katibi, Həmkarlar Komitəsinin sədri, Xalq Nəzarət qrupunun rəhbəri və s.

Qəmər xanımın çoxillik həkimlik fəaliyyəti dövlətimiz tərəfindən yüksək qiymətləndirilib. Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Kollegiyasının qərarı ilə dörd dəfə, Bakı şəhər Baş Səhiyyə İdarəsi və işlədiyi xəstəxanaların müdiriyyəti tərəfindən müxtəlif illərdə fəxri fərmanlara və çoxlu sayda təşəkkürlərə layiq görülüb. Rəhbər səhiyyə orqanlarının xətti ilə göndərildiyi, bütün tibb ocaqlarında öz bacarığı, məsuliyyəti, zəhmətsevərliyi, təmkini və təvazökarlığı ilə seçilən Qəmər xanım kollektivdə həmişə sevilib və böyük nüfuza malik olub. 3 nömrəli Uşaq Dəri-Zöhrəvi Xəstəxanasının ictimai həyatında həmişə qaynayıb-qarışan, yaşının 80-i keçməsinə baxmayaraq çox fəal iştirak edərdi, Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvü idi. İş yoldaşlarının ona doğma münasibəti Qəmər xanımı darıxmağa qoymurdu, o, kollektivin arasında özünü daha rahat hiss edərdi. Onun 70 illik və 80 illik yubileyi təntənəli qeyd etməyimiz bütün xəstəxana üçün bayrama çevrildi. Qəmər xanım qohum-əqrabasının içində seçilən, sevilən bir şəxsiyyət idi.

Qəmər xanım bacarıqlı həkim olmaqla yanaşı, həm də gözəl ana idi. Onun bir qızı və bir oğlu var. 4 nəvə və iki nəticə Qəmər xanımın arzularını davam etdirir.

Deyirlər, baharda doğulan insanlar daxilən daha zəngin olurlar. Qəmər xanım da nikbin, həssas və humanist insan idi. Peşəsindən başqa o, bir sıra sahələrə də maraq göstərərdi. Mütaliə etməyi, musiqi dinləməyi çox sevirdi. Azərbaycan poeziyasını, bədii ədəbiyyatını daim oxuyardı, kitablardan heçbir gün də ayrı düşməzdi. Çox fərəhlənirdi ki, bitirdiyi 18 nömrəli məktəbində ana dili və ədəbiyyat müəllimi Azərbaycanın böyük şairi Mikayıl Müşfiq idi. Tez-tez sevdiyi xalq havalarını - "Küçələrə su səpmişəm", "Qurban adına", "Girdim yarın bağçasına" mahnılarını özü üçün astadan zümzümə edərdi. Bu da səbəbsiz deyildi. Atası Məhəmməd kişi təsərrüfatçılıqla, sahibkarlıqla məşğul olmaqla yanaşı, tar çalardı, musiqi alətinə sevgisi onun böyük oğlu Hacıya da keçib. Balaca Hacı Məmmədov sonralar böyük sənətkar, ustad-tarzən Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti fəxri adına yüksəlib. Qəmər xanım əsl ziyalı idi.

O, xüsusən də gənc həkimlərə, tibbi işçilərin yardımını əsirgəməyən insan idi. Ulu peyğəmbərimiz bir kəlamında deyirdi ki: "İnsanların ən yaxşısı xalqa xeyir verəndir". Bəli, bizim Qəmər xanım belə insanlardan idi. Xeyirxahlıq, qayğıkeşlik, insanlara mənəvi dayaq olmaq və mərhəmətlə yanaşmaq, çətinə düşənə əl tutmaq, "yol göstərmək onun gündəlik həyat norması və vərdişləri, əməli fəaliyyətinin müqəddəs amalı, ali məqsədi idi. Gözəl insan, sədaqətli və təmənnasız dost. Bu məziyyətlər onun təbiətindən irəli gəlirdi.

Qəmər xanım kiməsə olan məhəbbətini sezdirməzdi. Onun hörmət, məhəbbət və səmimiyyəti şəxsi ünsiyyətdə və qayğıda özünü açıq-aydın göstərirdi. O, sevgisini, hörmətini gurultulu səslə yox, sakit axan sular kimi büruzə verirdi. Onun qayğısı insanın daxilində yanan şam kimi öz istisini və hərarətini həyatda büruzə verirdi. Etdiyi yaxşılığı qabartmayan şəxs ancaq Allah adamıdır. O, baharda rahat gəldi bu dünyaya və rahat bu dünyadan bahardaca köçdü. Qəmər Məmməd qızı Mustafayeva 2005-ci ilin may ayının 12-də dünyasını dəyişmişdi.

On bir ildir, Qəmər xanım Mustafayeva aramızda yoxdur. Onun yeri çox görünür. İşlədiyi kollektivin, üzvü olduğu böyük ailənin, qohum-əqrəbanın, ünsiyyətdə olduğu həmkarlarının, qonşularının dərin rəğbətini qazanmış Qəmər xanım Mustafayevanın əziz xatirəsi bizim və onu tanıyanların yaddaşında və qəlbində daima yaşayacaq.

Hüriyə QARAYEVA

Bakı şəhəri 3 №-li Uşaq Dəri-Zöhrəvi Dispanserinin şöbə müdiri

525-ci qəzet.-2016.- 19 iyul.- S.8.