Amsterdamda "Nasimi Passion"
təntənəsi
Firəngiz
Əlizadənin əsəri Hollandiya paytaxtında təqdim edilib
Hollandiyanın "Amsterdam Royal
Concertgebouw" konsert sarayında ölkənin kral simfonik
orkestrinin, xorunun və solistlərinin müşayiəti ilə
görkəmli bəstəkar Firəngiz Əlizadənin
"Nasimi Passion" əsərinin premyerası olub.
Avropanın nüfuzlu mədəniyyət
təşkilatlarından olan "Amsterdam Royal Concertgebouw"
tərəfindən son illərdə müxtəlif dinlərlə
bağlı (pravoslav, katolik, yəhudilik, buddizm) "İlahilər"
layihəsi həyata keçirilir. Layihə çərçivəsində dünyanın müxtəlif
dinlərinə məxsus
görkəmli bəstəkarlara
əsərlər sifariş
olunur və səsləndirilir.
2015-ci ildə
İslam dininə aid olan ilahilərin bəstələnməsi gündəmə
gəlib. Belə bir əsərin
yaradılması Azərbaycan
peşəkar bəstəkarlıq
məktəbinin görkəmli
nümayəndəsi Firəngiz
Əlizadəyə həvalə
edilib və "Nasimi Passion" ərsəyə
gəlib.
Əsərin premyerasından əvvəl
həmin sarayda bəstəkarla görüş
keçirilib. Görüşdə musiqişünas Thea Derks "Nasimi passion" əsəri
haqqında məlumat verib.
Sonra çıxış edən
Firəngiz Əlizadə
seçdiyi mövzudan
söz açıb, Azərbaycanın böyük
mütəfəkkiri İmadəddin
Nəsimi barədə
danışıb. Dahi mütəfəkkirin
Yaxın Şərq ədəbiyyatına gətirdiyi
mütərəqqi ideyalar
və fəlsəfi düşüncə tərzindən
söz açıb.
Bəstəkar iştirakçıların əsərlə bağlı
suallarını cavablandırıb.
Konsert zamanı əsərin sözləri tərcümə
edilərək ekranda göstərilib. Bu da dinləyicilərə həm musiqini dinləməyə, həm
də əsərin sözlərini başa düşməyə, onu dərindən anlamağa imkan verib.
F.Əlizadə bu əsər vasitəsilə
Avropa dinləyicisini tanış olmayan və hər zaman maraq mərkəzində olan sirli bir
mühitə qərq edib. Dinləyicinin təsəvvüründə canlı obraz yaradıb. Onun Şərq və
Qərbin konsepsiyası
əsasındakı sintezi
maraq doğurub.
Konsertdən sonra musiqiçilər və solistlər əsərdən söz açaraq fikir mübadiləsi aparıb,
hisslərini bölüşüblər. Onlar əsərin
möhtəşəm olduğunu
bildiriblər.
Bəstəkar və musiqi meneceri Qabriel Teçner vurğulayıb
ki, Firəngiz Əlizadə Azərbaycan
musiqisini Qərb musiqisi ilə yüksək səviyyədə
sintez edib. Bəstəkarın
kamança ilə Sebastyan Baxın əsərini birləşdirdiyi
məqamlar bunu aydın göstərir:
"Biz iki fərqli musiqi mədəniyyətinin
bəstəkar tərəfindən
incəliklə birləşdirilməsinin
şahidi olduq. Firəngiz Əlizadə
600 il əvvəl
yazıb yaratmış
Nəsiminin qəzəllərini
tamaşaçıya yüksək
səviyyədə təqdim
etdi. Mən Firəngiz Əlizadənin
əsərinə valeh
oldum. Çox maraqlı, möhtəşəm
əsər idi və orkestrləşdirilmə
də incəliklə
qurulmuşdu. Musiqi nəşriyyatı
olaraq Firəngiz Əlizadə ilə əməkdaşlıq etməkdən
çox məmnunuq".
İngiltərəli dirijor Martin Brabbins diqqətə çatdırıb
ki, bu, fövqəladə
əsər idi. "Firəngiz Əlizadənin
əsərinə dirijorluq
etməyə şadam.
Bəstəkar əsərdə öz hisslərini yüksək səviyyədə
təqdim edib. Orkestr musiqisi çox zəngin, xor partiyası möhtəşəm
idi. Xüsusilə də əsərdə
istifadə olunan metodlar - pıçıltı,
qışqırıq çox
incəliklə ifadə
edilib. "Ənəlhəq" cümləsini
çox sevirəm.
Solistimiz
də əla idi. Əvəz Abdullanın baritonunun
keyfiyyəti çox yüksəkdir. Emosiyaları göstərirdi ki, o, Firəngiz Əlizadənin
musiqisini dərindən
anlayır və onunla yaşayır. Amsterdamdakı bu konsert, bu gecə
möhtəşəm idi",
- deyə o bildirib.
Almaniya Dövlət Teatrının
solisti Əvəz
Abdulla bildirib ki, əsərdə muğamla
Sebastyan Baxın musiqisinin birləşdirildiyi
məqam skripkada ifa olunmağa başlayanda insan valeh olur, bunun
üçün böyük
ustalıq tələb
olunur. O deyib : "Firəngiz Əlizadə fövqəladə
bir əsər yaradıb. Nəsiminin qəzəllərini,
onunla bağlı çəkilən filmi uşaqlıqdan sevirəm. Bu gün Firəngiz
xanımın əsərini ifa etməkdən
çox razıyam. Dünyada
məşhur olan bəstəkarın musiqisini ifa etdim. Qəlbim emosiyalarla doludur. Bir neçə ay əvvəl təklif alanda
Firəngiz xanım mənə dedi ki, bu, musiqidir,
amma təkcə sözləri ifa etməklə kifayətlənməməlisən.
Canlı obraz yaratmalısan. Mən də güzgü qarşısında repetisiya edirdim. Düşünürdüm ki,
bu obrazı necə canlandırım. Amma bu gün
gördüm ki, istədiyimizə
nail ola bilmişik. İfa
zamanı tamaşaçılara, xüsusilə onların
baxışlarına diqqət yetirirdim. Hiss edirdim ki,
mən istədiyimə nail olmuşam. Tamaşaçılar ilk dəfə belə bir
obrazı tanıdılar. Konsert
olmasına baxmayaraq,
tamaşaçılar qarşılarında canlı obraz görürdülər. Dirijor
məndən soruşurdu ki,
"ənəlhəq" nə deməkdir? Elə qəşəng
sözdür ki, bütün gün evdə
bu sözü deyirik. Qeyd etdi
ki, Nəsiminin qəzəllərini şəxsən
özü oxuyacaq".
525-ci qəzet.-
2017.- 11 aprel.- S.7.