“Xocalı Simfoniyası”

 

Poemadan parçalar

 

İlahi! Sən Onlara rahatlıq ver...

İlahi! Təskin et!..

Sən onlara səma nəğmələri göndər,

təsəlli səp...

 

               ***

 

Yox, Rüzgar! O cürə əsmə sən!

Torpaqda...

Torpağın altında

                           dipdiri ölülər var!

Diksinə bilər Onlar...

Alt-üst etmə torpağı ,ey Rüzgar,

Onlar onsuz da yazıq!

Tələf olubdur, Onlar!

 

             ***

 

Orda Ölülər yatır...

Orda Ölülər dipdiri! Oyaqdır,Ölülər...

Zikkələri,səsləri oyaqdır!

Onların sümük xatirəsində,

indi yalnız

diri-diri

torpağa əndərilmiş Böyük Hürkü,

şaşqın qışqırıqlarının yaddaşı

yaşayır!

Bir ki... Lənət sənə Faşizm!”-

Lənət sənə, lənət sənə!..” -  hayqırıqları yaşayır!..

 

                        ***

 

İndi Onlar dərin uğultularda

Simvolik Marsilyoza vıyıltısı oxuyur...

Sivil dünya bir şey anlasın deyə!

Xor oxuyurlar Onlar

         Vəhşətə!!!

Dünya bir şey eşidə bilsin deyə!

 

                       ***

 

,Rüzgar! Eşidə bilirsənmi,

Səslərin ən mükəmməli

Əsrin Simfoniyasını? - Ölülər himnini!-

         Onlar yerin mantiya qatından

         Məkrin Oyun işinin

         məcmusunu-

         məşum nəğmələrinin

                                  Odasını oxuyur...

 

                  ***

 

Al Onların Güclü Faciəsini

qarışdır fırtınalı hirsinə, Səsləri....

Apar ötür onlara da -

O tay, bu tay Okeanı  zəbt edib oturmuş,

Zorunlara! Atları Əflatun Fironlara da!

 

                ***

 

 

Bəli, cahan!

O torpağın adı Məlul Xocalı!

Çəpəri qalın çəkilib...

Hərdən soruşuram Ondan

xəyalən:

“-Xocam!.. Məğlubum!.. Necəsən?

Yoxsa dağ çəkdi sinənə tarixi dilənçi -

Bəd Qonşu?-

DrammatikYazıq Erməniilə

Məşhur Qırmızı Qospodin?” -

O! Qospodi! nazik əndişədə olmuşdur

Köhnə Sovet humanisti?-

Motoatıcı daşıyan

kütləvi qırğın maşını?-

       Möhtəşəmbir Alay!!!

 

            ***

 

Ah, mənhus düşüncə!

Necə yəni, Allah yaradanı sən,

Bir gecədə yox edəsən?!

Əhsən,ey İnsan,əhsən,

Sən bu antik işinlə

Xirosima dəhşəti, Xatın faciəsini

Çox-çox arxada qoydun!

 

          ***

 

Bəs əsiri-yesirlər? Bir deyil, on deyil,

Min-mindir,yüz mindir əsirlər!

Sarsılan, əzilən həyatlar -

                             yüz min,yüz min,

yüz min,yüz min...yüz mindir!

 

              ***

 

Ah! Boğulur,cocuqlar,

Yorulur torpağın altında

                                       Cocuqlar!

Əlləri,qolları yorulur...

Heç bir şey anlamır,Cocuqlar!

Cocuqlar top-top oynamaq istəyir,

torpağın altında.

Cocuqlar birtəhər ovunar

Havasız...

Torpağın altında...

Ancaq ki, ana məməsi istəyir

körpələr torpağın altında!

Heç bir şey anlamır inqaaalar!..

inqalar ana döşü əvəzinə

İndicə torpağı əməcəklər!..

 

               ***

 

Ah, Rüzgar! Dostum ol!... Bura bax...

Sən torpağı süpürüb ötəndə,

şayəd görə bilirsənmi hərdənbir

belibükük əkinçi-biçinçi kölgələri...

Öpə bilirsənmi sən arada,

boşuna yellənən sünbüllü zəmiləri?

Bəs

O Nəhəng Ananı-Ən Nəhəng Qüssəni

Gördünmü?

Görmədiiiiin?..

O sənə heç bir şey demədiii?

Demədimi,

Bütün Oyaq Kölgələr - hamısı Ah?!..

Yox! Dedi! Mən eşidirəm Onu!

Eşidə bilirəm

Onların hamısını!

Bir-birinin ətəyini dartışdıran

Heç bir şey anlamadan

burnunu qurdalayıb

zırıldayan uşaqların

Ölüm Şərqilərini

Mən eşidə bilirəm!

 

           ***

 

İlahi! Sən Onu sakit et!

Gözlərində alov var,

Alov alışır Onun, bu ilahi Fosforun...

Bütün sümüklərində; Xocalı yanırmış,

Xocalı alovda... Of, allah, allah, allah,

Xəritənin göbəyi - Qədim Mesopotamiya -

Bağdad da yanırmış!..

         Onun göz çuxurlarında...

Bir yandan da çəkic döyür beynində,

Ona yad ahənglər.

Ağır qalay kimi basır,

Cənghacəng-canqacunq səslər...

Yorur Onu yeknəsəq yad ahəng!

Onun qulaqlarında

yerlə-yeksan olub qalmış

uşaqlarının səsi, yiyəsiz avazlar,

toz kimi, qum kimi ələnən

            azan səsləri yaşayır!

 

           ***

  

İlahi! Kömək ol! O təkdir!.. Anadır...

Tək qalıb... torpağın üstündə...

Biçarədir...

O elə köməksiz, elə müti ki!...

O Ruhdur!.. Güc gəlib torpağa...

Gəlib ki, oxusun

 Laylasını üst qatda!..

Gəlib ki,

Eşitsin Onu Dünya üst qatda!..

Onunla bərabər hönkürsün

bu məşum nağıla

İnsan olan bəşər !...

Axı qalın yorğan çəkir,

Nəhəng faciə üstünə

Üst Qatlar!

 

            ***

 

son nəqarat, son epiloq kimi O,

elə hey hayqırsın: Cavabdehsiz!

Cavabdehsiz, Cavabdehsiz,

Cavabdehsiz, belində hərb gəzdirən

Cahanşümul Şümürlər!

Müntəzirsiz cavaba, Cahan Goreşənləri!

Dünyanı bazar bilən

MüsrəsnaAlış-veriş Əmiləri!..

 

                ***

 

Ah, göyərçin balaları neylədiz?

Neylədiz, Nəfəsləri? Əmilər!..

Hanı Səslərrr?!.

Amma sərçə deyildi Onlar,

   Əmilər!

 

            ***

 

Heç girirmi yuxunuza

sönən işıqlar, həyatlar,

lal baxan ləpirlər...

Üşüdürmü Sizləri hərdənbir

     xərək-xərək Ölülər?

Təbəssümü qəfil kirimiş olan

Uşaqların məzlum pıçıltıları?

        Əmilər!!!

 

           ***

 

Ah, yetim baxır nəbatat...

O küknar hələ ağlayır...

Yonur tökür saçlarını yoncalar,

o balaca qız üçün.

Çöl boyu qaçışan

can gülüm can” oynayan uşaqlarçün

Darıxır yoncalar... ağaclar!

Bu ayrılıq felinə Sizsiniz günahkar,

  Bəşəri Zalımlar!

 

           ***

 

Əl çəkin! Qırın hərbin belini!

Dağıdın təbilini siz onun!

Doğrayın müharibə sözünü,

Siliniz lüğətlərdən!

İnsanı düşünün! Ürəksiz Məliklər!

Dünya Kələkbazları!

  Dü-şü-nünn!!!

Dünya yalnız sizin deyil!

 Düşünün!!!

Düşünməyə çox dəyər!..

 

            ***

 

Ah, yetim baxır o Bağçabağ...

O qızın qıvırcıq tellərindəki

yaş danəciklərini...

  parıltını...

danələri...axtarır... Bağçabağ!..

Ah, nə yazıq!..

 

         ***

 

İlahi! Sən onları rahat et...

 

Nurəngiz GÜN

 

525-ci qəzet.- 2017.- 25 fevral.- S.23.