Dadını kim bilir olmayanların - olmayanlar olmur... olan yaxşıdı

 

Vaqif BƏHMƏNLİ

 

Qoşma

 

Bir heçdi cəhənnəm,

  cənnət xülyadı,

axırsa damarda al qan - yaxşıdı.

Adam örüşüdü,

  xırman dünyadı,

mən bilən, adamdan  insan yaxşıdı!

 

Fəqirə zülm edən nəcabətdənsə,

Topuğu qandallı hər adətdənsə,

Zirvəni alçaldan həqiqətdənsə

dərəni ucaldan yalan... yaxşıdı.

 

Xeyri nə boşalıb dolmayanların?-

Allahı iblisdi solmayanların...

Dadını kim bilir olmayanların -

olmayanlar olmur... olan yaxşıdı.

 

Çəpərlər yarmağa yaxşı dost hanı? -

Ölən çoxdan ölüb,

  qalan... forslanır...

Yemişi üstündə solan bostanın

tağları kökündən talan...

   yaxşıdı!

 

Biz də gəlib taxdıq qolçaq dünyaya -

səs saldı qoşa daş, çax-çax dünyaya...

Vaqiflər qalmayan alçaq dünyaya

Uca Vaqiflərdən qalan yaxşıdı!..

 

Əmr və şeir

 

Köhnə əmri hərləmir,

 guya yanmış biletdi,

Çoxu tullayır onu,

 ilişib tində qalır,

Məndə bir az fərqlidi;

 elə ki,  icra bitdi

Arxivə gedən əmrin

 surəti məndə qalır.

 

Dən ömürü ömrümə qəsd eləyib yığıram

Kargüzarlıq, şairlik -

 hər işimin ortağı.

Elə ki, əmrləri

 dəstələyib yığıram

atmağa əlim gəlmir,

 arxası ağdı axı...

 

Damğalar qaraltmasın

 mənə gərək ağ üzü

Tərs üzdə alovlanır

 avand sözün şamları.

Bəlkə də otuz ildi

 pul vermirəm kağıza,

Arxasına yazıram

 şeiri sərəncamların.

 

Qaranın yerini

 bulmaq hikmətdi düzü,

Altını his tutmasa

 necə qaynayar ləyən?

Yer üzündə nə qədər

 kağız var, əsas üzü

bizdən əvvəl yazılıb,

 varmı bunu bilməyən?

 

Özüm kimi avara eldə, obada təkdi

Görünür daş istəyir

 dik alnım, yastı qaşqam.

Şeir arxivi sevmir,

 onun rəfi ürəkdi,

Hökumət hökmü başqa,

 şairin hökmü başqa!...

 

Son nöqtə bəs eləyər,

 nəyə lazım qol çəkim? -

Vərəqin o üzündə

 imzanın yeri durur.

Sözdə hökmə baxın bir, daşdan keçir,

        nədən ki,

Şeirimin arxasında rəisin əmri durur!

 

Şəhriyar qafiyələri

 

Proloq

 

İşıq saçır ustadım

Təbrizdə Günəş kimi!

Var olsun əziz adı -

Canda gizlin eşq kimi.

 

Ey Turan pəhləvanı,

Ey İran pəhləvanı,

Sənin tək bilən hanı

qüssə , xiffət məşqini?

1.

Heydərbabanın oğlu -

danışır, amma, laldı,

acıdır, amma, baldır...

həqiqəti ucaldır

həqiqətin düşkünü!

2.

Heydərbabanın oğlu,

Şənbən, bazarın - qopuz,

adınan, cümən - Novruz,

həftə səkkiz, sən doqquz...

yoxluğun da iş günü.

3.

Heydərbabanın oğlu,

Sənsən həsrətə yağı;

Şahid Savalan dağı!

Didirsən ayrılığı

daşlar qıran diş kimi.

4.

Heydərbabanın oğlu,

Sən kimsənsə, biz oyuz,

Həm bu üzsən,   həm o üz,

Sən yaz,

         sən yay,

              sən payız

həm də qarlı qış günü...

5.

Heydərbabanın oğlu,

Araz axır dənizə,

Suyu duz yığır dizə...

dəryadı dörd yan bizə

harda sərək yaş günü?

6.

Heydərbabanın oğlu,

qalın buz  neynim, sınsın?

güc verim, çiynim sınsın...

Tarixin boynu sınsın

parçaladı püskümü.

7.

Heydərbabanın oğlu,

gözüm yaşı üzüm tək,

dostum yoxdu dözüm tək!

Ayırmayıb bizim tək

zalım fələk heç kimi...

8.

Heydərbabanın oğlu,

Allahın nəfəsisən,

peyğəmbər əvəzisən;

ərisin nəfəsindın

öküz, qayış, xış günü.

9.

Heydərbabanın oğlu,

Şah damarı özün tap -

həm sualsan, həm cavab,

Sən intibah, inqilab...

qanlı nümayiş günü!

Epiloq

Hər zülmətdə işıq var,

qismətdi zər, tapana.

Qoy bitsin ayrılıqlar

üz sürtüm sərdabənə

böyük sitayiş günü!..

Heydərbabanın oğlu!

 

Dörd dost

 

Canım dost istəsə, qardaş istəsə

yadıma kim düşür, kimdən irəli?

Ölərəm arzuma bir yox desə;

Maarif, Ağacəfər, Tofiq Nurəli.

 

Birgə boy atmışıq sözün ləkində,

Yan-yana canlanıb olmuşuq diri.

Biri tum, biri bar, biri əkindi -

Maarif, Ağacəfər, Tofiq Nurəli.

 

İsmayıllı, Lerik, Qubadı dadım

Cəmi Füzuli tək dadlı, şirəli.

Bir addım mənəmsə, onlar üç addım -

Maarif, Ağacəfər, Tofiq Nurəli.

 

İçi qızıl dolu küpümdü mənim-

Üç sahib dağlıdı, Vaqif dərəli.

Dost taya keçməyə körpümdü mənim

Maarif, Ağacəfər, Tofiq Nurəli...

 

Məhəbbət fakültəsi

 

Qırx il keçsə də artıq

getmir könlümdən izi,

Xəyal bu günə dartır

bizim fakültəmizi...

 

Uşaq çox, bina dardı,

bir yer tutmurdu bizi,

Üç yerdə yeri vardı

bizim fakültəmizin.

 

Qonşu binada “Narxoz”;

məktəblərin qəlizi...

sayırdılar çürük qoz

bizim fakültəmizi.

 

Hamının qiyməti “beş”,

hamının gülür üzü,

“Kafi”sin görmədik heç

bizim fakültəmizin.

 

... Ömür xəzri, gilavar-

can tərpədir dənizi.

Ayrı bir sirri də var

bizim fakültəmizin.

 

Orda təhsillə birgə

kəşf etdik sevgimizi.

Seçdik qayığa yelkən

bizim fakültəmizi.

 

Cida çuvalda qalmaz-

cin görsə ikimizi...

ağzını yummaq olmaz

bizim fakültəmizin.

 

Xəlvət düşdüm arxanca

düz beş il dizin-dizin...

“Dekanı” səndin ancaq

bizim fakültəmizin.

 

Ali təhsil hünərdi -

denən, hə, iki gözüm!

Məhsulu nəvələrdi

bizim fakültəmizin.

 

“Ailə kafedrası”

yaratmışıq, əzizim,

üstündə var duası

bizim fakültəmizin...

 

Rəhiləyə

 

Hərdən mat qalıram

əməllərinə baxıb -

evin içində sirsən...

Gah gilas bişirirsən,

gah ərik bişirirsən...

Üzün yanıq kündədi,

hisdən qaralıb don da.

Fərqinə varmırsan heç

aləm öz kefindədi

bulvarda,  ya salonda...

Sənsə, odda bişərək

Candan şirəni sıxıb

qısa ehtiyat üçün

alma, heyva, gavalı,

tut tutursan balonda...

Bizə nə qalır sonda? -

Şirəli ləyən, qaşıq,

vay ürəyim, bay başım...”

Mərəkə qopur onda!

 

Adbaad şeir

 

Gəldi nəvəm İsgəndər;

Töküldü çoxlu qanlar -

qırıldı istəkanlar...

İsgəndər eeh... İsgəndər...

Verin ATƏT-ə xəbər

məhləm oldu dərbədər!

 

Gəldi nəvəm Səfurə -

qara geydi ağ süfrə,

alnıma dəydi küftə...

Səfurə, eeh... Səfurə -

Sazişi vurdu yerə

Nota verdik səfirə!

 

Gəldi nəvəm Elmira

mərcan diş - sıra-sıra,

çatma qaşları qara

Elmira, eeh... Elmira -

yaraşıqdı paltara

Küsməyi dərin yara,

gülməyi dərdə çara...

 

Bu da Səfərdi, Səfər -

hərəkət, işlək təkər!

Xatirinə dəyənin

vurub gözünü tökər.

Səfər, Səfər, eeh... Səfər -

gəldi, fikrim dağıldı.

Deyil sıradan nəfər

məhləmin bayrağıdı...

 

Gözüm Nəzrini gəzir -

Görünmür gül səbəti,

Uzaqdı Ağcabədi...

Eeh... Nəzrin, Nəzrin -

Bir az fikir çəkəndi

Hamı sola çəkəndə

Nəzrin sağa çəkəndi...

 

Gələn çox, darvazam dar -

qarşılayım, ötürüm...

Hələ Sübhanım da var;

qapı aça bilmir o -

oğulluğa götürüb

onu Allah əbədi...

 

Qansız savaş

 

Nəyim var,

 paylayıb müstəntiqlərə

üstünə şər atıb tutduracağam,

Özün bir tərəfə,

  nahaqca yerə

nəslinə qara qan udduracağam!

 

Nəmdi,

    qəmsüzəndi kiprik şoqərib -

tökdün gözlərimi dik qürur ilə.

Taygöz quldurbaşı cildinə girib

yolunu kəsəcəm qırx quldur ilə.

 

Elə hey susursan...

         Ağzında dil var,

Notaya eyham yox

əsnəkdən başqa.

Məni də baş düş,

  ayrı nə yol var

dilini dibindən

kəsməkdən başqa?

 

Vuracam düşəri, sarsılsın himi,

yerlə yeksan olsun qalanın diki.

Amansız savaşdan nişanə kimi

bir saxsı parçası tapılsın təki.

 

Səbbin, hövsələnin həddi var axı,

Can hanı sülhə yol açana kimi?

Qəhr olsun sirr qəsri-

  sən ordan çıxıb

imdada üstünə qaçana kimi!

 

Səngərlər küncündə

daşa dönür can;

sümüklə gələnlər goracan gedər.

Varmı gordan sonra

ayrı bir məkan? -

bu savaş qurtarmaz,

  oracan gedər...

 

Yetər müharibə,

 kəcavəm, əylən,

ədalət qıraqda, cüt can ortada.

Bir kəlmə:

      - Mən səni sevirəm, - söylə,

qalxsın düşmənçilik,

         bu qan ortadan!..

 

Can xahişi

 

Allaha, tanrıya bax,

ey yolötən, tut canımı,

Hərə bir məhlə tutur,

sən də Vətən tut canımı.

 

Axşama can yerinə qupquru

çör-çöpdü qalan,

Dadıma çat, dan üzü,

dopdolu cam tut canımı.

 

Sən əsr, era misal;

yüyrük asırsan zamana,

Mənsə göz qırpımıyam,

timsalı, an, tut canımı.

Yanan od gərdəninə azca

sarıl tüstü kimi -

Səni də yadıraram,

canından gen tut canımı.

 

Qoca dəlləkdi fələk,

almış ələ yun darağı;

Nazilən tük kimiyəm

zülfünə tən tut canımı.

 

Tanrının mürvəti yox,

həm də əlində işi çox,

Ayağa düşsəm əgər,

rəhm elə, sən tut canımı.

 

Sevgi sualları

 

Neçə addım

ara qalmalıdı

 aramızda?

Uçum-uçum uçunan

           əllərimizi

           gizlətməliyik

haramızda?

 

Başımızı kəsib

 hansı siniyə

 qoymalıyıq?

Yerindən

 çıxan ürəyimizi

 boşqaba,

  yoxsa,

           sinəyə qoymalıyıq?

Sallaqxanaların

gen gərdənli

 uca boylu

 buz dolablarını

 utandırmazmı

 düşdüyümüz quyunun

     sərinliyi?

Neçə zümrüd kürəyi,

neçə tuluq göz yaşı,

neçə şaqqa ayrılıq,

neçə işıq ili olar

 xilas yolunun

  dərinliyi?

İmdad edib çığırsaq

harayımız çatarmı

quyu həndəvərində

qanlı yovşanlar qırpan,

qanlı div ləpiri yalayan

qoyunların qulağına?

Düzün düzündə

Yarıyan bir kimsə

Yoxsa məhəbbətdən

niyə çıxaq axı biz

bu dərin

  mübarək

 f ə l a k ə t d ə n?

 

Başımıza gələnlər

nədən düşsün dillərə,

nədən

min yerə yozulsun?

Yerimizi

niy ə dəyişək ki,

yuxumuz pozulsun?

 

Biz ki,

 bilə-bilə

  qul olduq

gedər-gəlməz niyyətə,

mamırlı

sərdabələr dibindən

bu quyunun gen dibi

daha yaxın deyilmi

sonsuz əbədiyyətə?

 

525-ci qəzet.-2017.-27 may.-S.22-23.