Unudulmaz alim
Deyirlər ki, ömür olumla ölüm arasındakı məsafədir. İnsan dünyaya
gəldiyi gündən
əcəlin onu hansısa bir məqamda haqlayacağını
bilə-bilə həyatın
dolanbac yollarından keçərək ölümə
doğru yol gedir. Taleyin qədərindən xəbərsiz...
8 dekabr 2016-cı
il.... Bu, Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetinin Nəzəri mexanika kafedrasının müdiri, texnika elmləri doktoru, professor Knyaz Əliyevin ömür kitabının
son səhifəsinə yazılmış
sonuncu tarix idi. Ömrünün 76-cı dönəmində haqq dünyasına qovuşan bu nurlu insan bütün
şüurlu həyatını
elmə, təhsilə,
xeyirxah işlərə
həsr edib.
Knyaz Ələsgər
oğlu Əliyev
1940-cı il martın 21-də Qərbi
Azərbaycanın Amasiya
rayonunda anadan olub. Hələ uşaqlıq illərindən
öz savadı, səriştəsi ilə
digərlərindən fərqlənib,
1957-ci ildə Amasiyanın
Güllübulaq kənd
orta məktəbini qızıl medalla bitirib, elə həmin il
Azərbaycan Politexnik İnstitutunun (indiki Azərbaycan Texniki Universiteti) Mexanika fakültəsinə daxil olub. 1962-ci ildə
AzPİ-ni Maşınqayırma
texnologiyası, metalkəsən
dəzgahlar və alətlər ixtisası üzrə fərqlənmə
diplomu ilə bitirərək, mühəndis-mexanik
sənətinə yiyələnib.
Savadı və yüksək mədəniyyəti
ilə müəllimlərinin
rəğbətini qazanan
K.Əliyev ali
təhsilini başa vurduqdan sonra Nəzəri mexanika kafedrasında müəllim-assistent
vəzifəsində saxlanılıb.
İllər sonra o, dəfələrlə
bu etimadı doğruldub, çoxsaylı
gənclərin elm sahəsində
inkişafına təkan
verib. 1969-cu ildə
professor İ.Bəxtiyarovun rəhbərliyi altında
namizədlik, 1986-cı ildə
Leninqrad (indiki Sankt-Peterburq) Politexnik İnstitutunda "Çoxrabitəli
bircins və qarışıq mühitlər
üçün
elastiklik" mövzusunda
doktorluq dissertasiyasını
müdafiə edən
K.Əliyevin elmi işi keçmiş
SSRİ-nin görkəmli
alimləri, professorlar
D.İ.Şerman, G.R.Çerepanov,
V.A.Palmov və digərləri tərəfindən
yüksək qiymətləndirilib.
XX əsrin 70-80-ci illərində mexanika elminə verdiyi əsaslı töhfələr
Knyaz müəllimin adını elmin bu sahədə qabaqcıl nümayəndələri
siyahısına daxil edib.
O, Təhsil Nazirliyinin Elmi-Metodik Şurasının "Mexanika"
bölməsinin sədri,
namizədlik (fəlsəfə
doktoru) və doktorluq (elmlər doktoru) dissertasiyalarının
müdafiəsi üzrə
Elmi Şuranın üzvü, Elmi Şuranın nəzdindəki
elmi seminarın sədri olduğu dövrdə də həmişə öz nümunəvi fəaliyyəti
ilə fərqlənib.
Professor Knyaz
Əliyev ölkəmizin
hüdudlarından kənarda,
beynəlxalq konfrans və simpoziumlardakı çıxışları ilə
elmimizi yüksək səviyyədə təmsil
edib. Amerika Bioqrafiya İnstitutu
tərəfindən 1997-ci ildə
dərc olunmuş dünyanın 2000 ən görkəmli elm və ictimai xadimini əhatə edən beynəlxalq sorğu kitabında-ensiklopediyada ona
xüsusi yer ayrılıb, elmi-pedaqoji fəaliyyətinə yüksək
qiymət verilib.
O, 2009-cu ildə Amerika
Bioqrafiya İnstitutu tərəfindən "İlin
adamı" diplomu ilə təltif edilib. Alimin Azərbaycan elminin və təhsilinin inkişafındakı
xidmətləri dövlətimiz
tərəfindən yüksək
dəyərləndirilib. Belə
ki, Prezident İlham Əliyevin
2006-cı ildə imzaladığı
sərəncamla o, "Əməkdar
müəllim" fəxri
adına layiq görülüb. 100-dən artıq elmi məqalənin, dərs vəsaitinin müəllifi olan professor
K.Əliyev 40 ilə yaxın AMİU-nun Nəzəri
mexanika kafedrasına rəhbərlik edib.
Professor Knyaz Əliyev Azərbaycan təhsili üçün
hələ çox işlər görəcəkdi...
Azərbaycan Memarlıq və
İnşaat Universitetində
keçirilən vida mərasiminə toplaşan
respublikamızın tanınmış
ziyalıları, mərhumun
doğmaları, həmkarları,
yetirmələri onun yüksək ziyalılıq
və əsl insani keyfiyyətlərindən
söz açdılar.
Dəfn mərasimində çıxış
edənlər onun alim, pedaqoq, yüksək mənəviyyata
malik bir şəxsiyyət olduğunu
dilə gətirdilər.
Universitet yaranan gündən Nəzəri
mexanika kafedrasında çalışan professor K.Əliyevin
40 illik fəaliyyəti
dövründə universitetin
istər ictimai, istərsə də elmi-pedaqoji həyatında
həmişə ön
cəbhədə olduğunu
deyən həmkarları,
işlədiyi kollektivin
böyük məhəbbətini
qazanmış alimin özünü hər zaman müdrik bir rəhbər kimi göstərdiyini diqqətə çatdırdılar.
Çıxışçılar onun həm alim kimi məhsuldar
fəaliyyətindən, həm
də Yeni Azərbaycan Partiyasının
üzvü kimi respublika səviyyəli işlərdə ictimai fəallığından bəhs
etdilər. Alimin
qoyub getdiyi zəngin elmi irsin hələ uzun illər xalqımıza, elmimizə
xidmət edəcəyini,
onun ölümünün
təkcə yaxınları,
doğmaları üçün
deyil, Azərbaycan elm və təhsili, həmçinin çiyin-çiyinə
çalışdığı həmkarları və yetirmələri üçün
də böyük itki olduğunu vurğuladılar.
Vida mərasimində
Knyaz müəllimin ailəsi adından çıxış edən
Bakı Dövlət Universitetinin rektoru, akademik Abel Məhərrəmov
alimi son mənzilə
yola salmağa gələn hər bir kəsə təşəkkür etdi. Professor K.Əliyevin təkcə elmi mühitdə deyil, ailədə, qohumları, doğmaları
arasında da nümunəvi insan, gözəl ailə başçısı, müdrik
ağsaqqal olduğunu
söylədi.
El arasında belə bir ifadə
var: yaxşı insan! Bu ifadəni
mübaliğəsiz Knyaz
müəllimə şamil
etmək olar. O, bu fani dünyaya necə saf gəlmişdisə, eləcə də saf getdi. Cəmiyyətdə, şəxsi həyatında
baş verən deformasiyalar onu dəyişdirə bilmədi.
O, ömrü boyu deformasiya olan metalları öyrəndi,
öyrətdi, ancaq özü deformasiyaya uğramadı ...
Yaxşılığa meyar üçün nə çəki var, nə ölçü var, Yaxşı adam nə
edərsə, insanların
nəzərində yaxşı
olar...
Yuxarıda söylənilənlər ləyaqətlə yaşanmış, artıq tarixə çevrilmiş mənalı bir ömrün xoş xatirələridir. Bu xatirələrin işığından unudulmaz bir obraz boylanır. Bu obraz insanlığı, şəxsiyyət bütövlüyünü özündə cəmləşdirir.
Ömür çox tez ötüb keçir, yerində acılı-şirinli xatirələr qalır:
Ömrümüz-günümüz durna qatarı,
Dağıtma bu qərib qatarı, dünya.
Gəlimli-gedimli dedilər sənə,
Vəfan ötəridir, ötəri dünya!
Knyaz müəllim haqqında daha çox söz demək, daha geniş fikirlər söyləmək olardı. Tanıdığım ən təmiz müəllimlərdən biri olan professor Knyaz Əliyev haqq dünyasına qovuşandan bəri mənə ağırlıq edən kədəri dilə gətirməyi, bu dəyərli insan haqqında ürək sözlərimi qələmə almağı onun ruhu qarşısında özümə mənəvi borc bildim. İnanıram ki, onun kimi təmənnasız, həyatını xeyirxah əməllərə həsr etmiş alimlər heç zaman unudulmurlar, çünki onlar sağ ikən öz adlarını əbədi olaraq yaddaşlara həkk edirlər. Belə insanlar cismən dünyamızı tərk etsələr də, ruhən həmişə bizimlədirlər.
Allah rəhmət eləsin, ruhu şad, məkanı cənnət olsun!
Anzulə CƏFƏROVA
Bakı Dövlət
Universiteti,
"Bakı Universiteti" qəzetinin redaktoru
525-ci qəzet.- 2017.- 18 yanvar.-
S.4.