Ramiz Qusarçaylının 60 yaşına fikir və söz töhfələri

Osman Sarıvəlli:

“Sevindirici haldır ki, Ramiz Qusarçaylı ürəyinə yaxın hissləri, görüb duyduğu hadisələri qələmə alır. Şeirlərində bir istilik, səmimiyyət var. Fikrini obrazlı ifadələrlə, poetik detallarla verməyə çalışır. İnanırıq ki, Ramiz etimadımızı doğruldacaq, öz səmimi şeirləri ilə bizi sevindirəcəkdir”.

Bəxtiyar Vahabzadə:

“Ramiz Qusarçaylının şeirlərini çoxdan izləyir və sevirəm. Çünki onda söz əllaməçliyi yoxdur. Hisslər büllur kimi saf, fikirlər su kimi dumdurudur”.

Məmməd Araz:

“Ramiz Qusarçaylının şeirlərindən böyük zövq alıram!”

Nəriman Həsənzadə:

“Ramiz Qusarçaylı Azərbaycanın ən gözəl şairlərindəndir, böyük nəfəsi var bu adamın. Hara getsə, böyük iş görə bilər...”

Şahmar Əkbərzadə:

“...Poeziya əbədi sirdir. “Qanlı göz yaşımla işlər bu dəyirmanım mənim” (Ə. Xəqani) misrası zaman-zaman oxucuları niyə titrədir? Bir ömrün keşməkeşli bioqrafiyası altı kəlmədən ibarət olan sətirə necə sığışıb?

“Əzrayılı qanlı tutmasın anam, məni bir kirpiyi peykan öldürür” beyti Aşıq Ələsgərin könlündən hansı ovqatda, hansı məqamda, necə süzülüb? Di gəl, izah elə görüm, necə izah edirsən?!

Zənnimcə, çağdaş şeirimizin cəfakeşi Ramiz Qusarçaylının bir şeiri fikrimə gözəl tutalqadır:

Mən kənddən çıxanda gecə yarıydı,

Ay örpək salmışdı çöllərin üstə.

Heyrətim yolunu azan arıydı,

Uyuyub qalmışdı güllərin üstə.

Yurd həsrətini, doğma çöllərdə, çəmənlərdə, güllərə vurğunluğu şeirə çevirən Ramizimizin ecazına heyrətlənmə görüm, necə heyrətlənmirsən?!

Ramiz Qusarçaylı bugünkü poeziyamızın istedadlı, çox sevilən nümayəndələrindəndir. Vurğunu olduğum şair barədə bayaq “cəfakeş” kəlməsini əbəs yerə dilimə gətirmədim. “Ömür qapıları”nın hansı səhifəsini açırsan aç, orada şairin söz üstündə tir-tir titrədiyi dərhal gözə çarpır. Və “söz göyərtdim sel ağzında” deyən qələm dostumun gəldiyi qənaətə yüzdə yüz inanıram...

R.Qusarçaylının duyum dünyasına niyə vurğunam? Hər şeydən öncə ona görə ki, o, yaşadığı dövrü, sakini olduğu dünyanı başqaları kimi duymur. Onun öz nəzər nöqtəsi, öz görmə və duyma bucağı var. “Çörəyi dizinin üstündədir” el sözündən mayalanmış bir şeirin özümləşdirilməsinə, orijinallığına fikir verək:

Gətirib bir qara daş yonam gərək

Dizimin üstündə ölən insafa.

Şairin ölən insafa qara daşdan abidə “yonması” təsadüf deyil. Bunun səbəbini bir azdan anlayacağıq:

Yığılıb hər səhər sərçə adamlar

Dizimin üstündə günah dənləyir.

Haqq sözə nə deyəsən?! Bir-birimizi suçlamağı, içimizdə düşmən axtarmağı az qala vərdişə çevirmişik. Şair bu ağrını qabartmaq üçün tutarlı detallara əl atır:

Edam kötüyünə dönüb dizlərim

Kökümə çalmağa balta gəzirəm.

Xalq mərdə, el-oba təəssübü çəkənə bəzən “dizibərk adam” deyir. Ramiz haqlı olaraq bu deyimi belə pardaqlandırıb:

Əlimdə sənəddir dizimin üstü

Mənim kimliyimi dizimdən soruş...

Səssiz-küysüz ibarələrdən uzaq olan Şeir gizli fəryaddır. O fəryaddan hamıya, o cümlədən, əli qələm tutanlara da “pay” düşür:

Bir zaman öləndə doğulardılar

İndi sağlığında ölür şairlər -

beyti də oxucunu silkələyir...

“Ömür qapıları”nın sahibinə xeyir-dua verməyi özümə borc bilirəm: “Üzümüzə belə-belə poetik qapılar aç, bizi yenə də sehirlə, qardaş! Bu çətin yolda haqq köməyin olsun!”

Musa Yaqub:

“Ramiz Qusarçaylının şeirlərinin çoxdan məftunuyam. Yadımdadır, 80-ci illərdə “Ədəbiyyat qəzeti”ndə onun yan-yana iki şeri getmişdi, oxudum, məni dəhşət bürüdü, yeridim elə bil, heyrətə gəldim.

Dərddən danışırıq hamımız, yəni şeirdə bu dərddi, bu dərddi... Amma o dərdlərin heç birisi yadımızda qalmır, hansı ki, qafiyəylə deyirik, nə bilim nə ilə deyirik, ancaq Ramiz Qusarçaylının dediyi dərdlərin hamısının söz-söz rəngi var, predmeti var, onun məna çaları var”.

Anar:

“... Siz, Quba bölgəsində yaşayıb yaradan şairlər, ümumazərbaycan kontekstində düşünür, yazırsınız. Qarabağ dərdi də, özəlləşdirmənin problemləri də, deputat seçilməyin bəlaları da, hamınızı düşündürən məsələlərdir, bu da çox yaxşıdır ki, siz bir əyalətdə, bir regionda qapanıb qalmırsınız, bütöv Azərbaycanın şair vətəndaşları kimi çıxış edirsiniz, bu yöndə məclisin sədri Ramiz Qusarçaylının əməyi də az deyil...

İsa Həbibbəyli:

“Yetmişincilər: Sabir Rüstəmxanlı, Çingiz Abdullayev, Kamal Abdulla, Mövlud Süleymanlı, Vahid Əziz, Ramiz Rövşən, Aqil Abbas, Çingiz Əlioğlu, Elman Həbib, Vaqif Məmmədov, Məmməd Alim, Firuzə Məmmədli, Ramiz Qusarçaylı, Xanəli Kərimli, İltifat Saleh və başqa yazıçı və şairlər ədəbiyyatda azərbaycançılığın mövqelərini daha da möhkəmləndirərək milli istiqlal ideyasına qədər qaldırıblar”.

Zəlimxan Yaqub:

“İstəkli dostum Ramiz Qusarçaylı!

Şəxsiyyətinə, yaradıcılığına dərin hörmət bəslədiyim, şeirlərini sevə-sevə oxuduğum, hər şeirində təzəlik, hər misranda yenilik gördüyüm, Vətənimizin saf, milli və doğma bir şairi kimi dəyər verdiyim, öz işığı ilə ürəyimə nur çiləyən, saylı-sanballı kitabları ilə yaddaşıma köçən qələm qardaşım, sənin 50 yaşını ürəkdən təbrik edir, yeni-yeni uğurlar arzulayıram, səni bağrıma basıram!”

Hidayət:

“Ay işığı” ədəbi məclisinin beş illiyi münasibəti ilə Sizi və məclisinizin bütün üzvlərini ürəkdən təbrik edirəm. Məclisiniz ölkəmizin dilbər guşələrindən olan Şimal bölgəmizdə yaşayan istedadlı yazıçıların üzə çıxarılmasında, onların əsərlərinin müzakirə edilərək çap olunmasında səmərəli fəaliyyət göstərir. Doğma Dərbəndin yazıçıları ilə mütəmadi ünsiyyətiniz, ardıcıl əlaqələriniz diqqətə layiqdir. Sizə yeni yaradıcılıq uğurları arzulayıram!”

Nizami Cəfərov:

“Ramiz Qusarçaylı qısa zaman kəsiyində rəngarəng yaradıcılığı və fədakar təşkilati bacarığı ilə sübut etdi ki, o, milli poeziyamızın ilkinliyinə və yaşarı ənənələrinə sadiq olan, amma ənənəyə yenilikçi şair kimi yanaşan bir sənətkardır, eyni zamanda, milli-mənəvi dəyərlərimizin keşiyində duraraq öz səmərəli fəaliyyətini bu istiqamətdə uğurla davam etdirən bir ziyalıdır”.

525-ci qəzet.- 2018.- 15 dekabr.- S.23.