Yuxuya gedib gecə...

ÜRƏYİN BÜTÖV VAXTLARI VƏ... O QADIN

Yazıçı, publisist Novruz Nəcəfoğlunun “Yuxuya gedib gecə...” povestindən yeni bir fəsli “525-ci qəzet”in oxucularına təqdim edirik. “Yuxuya gedib gecə...” qulağına qəribə səslər gələn, xatirələrindən, qorxularından özünə yer tapmayan, yuxusu ərşə çəkilən insanın duyğu və düşüncələrinin ifadəsidir.

... Həbib yenə otaq boyu o baş-bu başa vurnuxur, gah var-gəl edir, gah da çarpayısına uzanaraq gözlərini yumub yuxulamağa çalışır, ancaq nədisə, gözünə yuxu getmirdi...

Uzandıqca uzanan qaranlığın üzüntüsündən yaxa qurtarmaq, beynindən asılıb qalmış bu zülmət gecənin qapqara düyün düşmüş zəncirinin kilidini açmaq, indi onu şirin yuxudan edən, ruhunu sarmış o səsin vahəsinin kələfini çözmək, ötənlərdə-olanlarda həyatının xoşbəxt anları ilə bağlı nəyisə elə hey yadına salmaq, xatırlamaq istəyir, beləcə düşüncələrə dalıb fikir-xəyal içində çırpınırdı.

... Aha, deyəsən, nəsə tapdı, hə, hə, demə, o qadın...

***

Qaranlıq, tənhalıq və bir də lal sükut; Həbibin kitaba həvəsi olduğu vaxtlarda Çarlz Bukovskidən oxuduğu və elə indiki halını tamamlayan fikiri xatırladı:

“Anladım ki: həyatında birinin olmaması deyil, birisinin həyatında ola bilməməkmiş təklik”.

Düşündü ki, bəyəm belə hallar onun da həyatında olmayıbmı? Bəlkə elə indi də eşitmək istəyində olduğu itkin düşən soraqların sədası idi ki, məqamı yetişəndə gəlib qulağına çatır. Onun, heç nə demədən, səssiz-səmirsiz çıxıb gedən, elə getməyi ilə də yaddaşında bir kitablıq söz qoyan o qadının səsidir ki, bu gecənin uyğusunu indi əlindən alıb...

Tez də fikrindən daşındı. Yox, o qadın elə onun ruhunun özüydü, nağıl idi və o nağıl da bax, beləcə başlamışdı...

***

... O zaman ürəyimin bütöv vaxtları idi...

O vaxtlar ürəyimi kiməsə aça bilərdim, nəinki indi, cərrah bıçağına çatınca, yetişmiş nar kimi çat-çat olandan sonra. Yenə növbəti səfərə çıxacaqdım, özü də uzaq bir səfərə. Səfər öncəsi o qadını görməyə getmişdim. Məni həmişəki kimi, qapının astanasında qarşıladı. Xeyli söhbətləşdik. Aramızdakı ülfət bağları yaxınlaşıb sıxlaşdıqca ünsiyyətimiz daha çox mehr-məhəbbətə çevrilirdi. Birgə olanda daha çox sükutla danışardıq. Sözlərsiz də söhbət etməyin üsulları vardı aramızda. Baxışlarla birgə ruhun təzadlı eyniləşmək istəyi danışar, vücudumuzdakı yanğının elə-belə söndürülməsinin mümkün olmayacağını düşünə-düşünə birləşmək ehtiyacı da çıxardı üzə...

***

O qadın mənim duyğularımın yeni mövsümünə öz bahar təbiətiylə güllük-gülzarlıq gətirmişdi. Onunla görüşə az-az hallarda gedərdim. Daha çox, o, özü mənim, daha doğrusu, bizim hər ikimizin sığınacaq adlandırdığımız gözdən uzaq bağ evimə gələrdi. Köhnə taxta məhəccərli bu ev orta əsrlərdən qalmış daxmanı xatırladırdı. Həyətdəki günəşə kölgə tutan sıx və hündür ağacların əhatəsində hava çəkməyən evin divarları rütubətdən quzulayıb nəmişlikdən kəsif qoxusa da, bu ab-hava daha çox xatirələrin və xəyalların ətrinə bürünərdi. O qadın içəri daxil olan kimi boy-buxunuyla qeyri-mütənasib olan bir çevikliklə bir anda hər tərəfə əl gəzdirər, əvvəlcə otaqdakı baba yadigarı gümüşü aynanın tozunu alıb qarşısında dayanar, özünə baxa-baxa ürəyindən keçən duyğular içində gülümsəyər, nənəmin gəlinliyi olan, qoz ağacından hazırlanmış qara rəngli kamodun üzərindəki, bu ab-havaya başqa bir rəng qatan, müasirlik gətirən yeni dəbli çərçivədəki şəklə xeyli baxardı. O şəkildəki adam isə hardasa iyirmi beş il öncəki, dünyanın qarışan vaxtlarındakı mən idim...

***

Hər gəlişində o qadının o şəklə xüsusi marağı və diqqəti az qala elə mənim özümdə də qısqanclıq hissi oyadırdı. Şəkli onun əlindən alanda ürəyimdən keçənləri bilirmiş kimi tezcənə üzümə gülümsəyərdi. Açığı, indi onu bu halımla daha çox sevdiyimi etiraf etmək istəyirəm. O isə mənim ürəyimdən keçənləri, dilimin ucunda dolaşanları fəhm edib öz daxili dünyasında duyduğunu, anladığını baxışları ilə bəyan etdiyinə görə, bəlkə də daha xoşbəxtdi. Əlbəttə ki, bu, belə idi. Çox zaman onun nə düşündüyünü elə gözlərindən oxumaq mənim üçün bir elə çətin olmurdu. Mənə elə gəlirdi ki, o da mənim bütün istək və arzularımı gözlərimin ifadəsindən, baxışlarımdan anlayır. Bu, ruhi anlaşma mənə də rahatlıq gətirirdi. Əsas olan bu idi ki, qarşımda gözlərindəki qaranlıqdan işığa baxan bir qadın var idi və o qadın da bu işığı mənimçün bir qığılcıma çevirmişdi.

***

Otaqdakı enli taxta çarpayıda yan-yana oturanda açıq pəncərədən içəri dolan sərin meh bizi üşüdür, bir-birimizə daha da bərk-bərk sarılmağa bəhanə verirdi...

... O qadın artıq şirin bir yuxuya getmişdi. Bir hovur gözünün acısını alıb oyanacaqdı. Bu, həmişə belə olurdu. İndi təbiətin bayırda, o eşikdəki ecazkar gözəllikləri, bahar ətri, həyətdən gəl-gəl deyən min bir rayihəsi də bizim o köhnə dəbli otaqdaydı. Mən isə gözlərimi qırpmadan, az qala nəfəs belə çəkmədən bu gözəlliyin seyrinə dalmışdım. Sanki nəfəs çəksəydim, hər şey çiliklənib tökülər, bu gülzar, gülüstan paymal olardı. Onun açıq qalan kürəyinə səpələnmiş uzun saçları həyat eşqindən doğulmuşdu sanki. Yana düşmüş mələfəni çəkib kürəyini örtdüm. Düşündüm ki, yuyulmaqdan ağarmış bu mələfə, yəqin, bir zamanlar gömgöy rəngiylə göz oxşayırmış. Taxtı da, üstündə olan bu nimdaş yorğan-döşəyi də şəhərdəki evimdən bura gətirmişdim. Atmağa, yandırmağa əlim gəlməmişdi. O qadın həyatıma girəndən bəri bu daxmama öz işığıyla yanaşı, bir hərarət də gətirmişdi.

Bir az həyətdə gəzib-dolaşmaq istəyirdim. Damdakı göyərçinlərin civiltisi yenə də sükutu pozurdu. Yəqin ki, təzəcə yumurtadan çıxan yavrulardı. Ana göyərçinləri kənddəki əmim uşaqları mənə bağışlayanda bir cüt kövrək balaquşlardı. Mən də onları bu daxmanın yırtıq-yamaq damına gətirib buraxmışdım. Göyərçinlər də mənə elə tez alışdılar ki, qısa müddətdə xeyli törəyib artdılar. O qadın da quşları sevir, hər gəlişində onlar üçün yem, arpa-buğda payını əsirgəmirdi. Ərinməyib onların yuvalarını da silib təmizlər, qablarına su tökər, bu işləri görə-görə həm də quş nəğməsinə bənzər civiltilər zümzümə edərdi. Bəlkə də məni anladığından idi ki, elə bu quşları da anlayır və duya bilirdi...

***

Bu gəlişində də göyərçinləri unutmamışdı. Gətirdiyi yem payı əvvəlkilərdən çox idi. Ancaq bu gəlişində nədənsə daha ağır-təmkinli, düşüncəli haylanırdı quşlara.

Kamoda bitişik divarboyu aynada heç özünə baxmamışdı da. Ancaq şəklimi öpüb sinəsinə sıxmışdı. Pəncərəni açmağı lazım bilməmişdi, deyəsən. Yəqin ki, həzin, qəmli-qüssəli olduğu qədər də sərin olan payızın sentyabr havasından qorxmuşdu. Ya da bəlkə bu dəfə canındakı üşütməylə gəlmişdi mənim bu daxmama.

***

Göyərçinlərlə daha çox vaxt keçirmişdi. Onlara qoşulub zümzümə etdiyi nəğməsi həmişəkinə bənzəmirdi. Bu dəfə zümzüməsi olduqca yanıqlı, bir qədər də nisgilli səslənirdi. Onu bu kövrək halıyla da anladığımı düşünmüşdü, deyəsən. Mənsə, bəlkə də, görüşümüzün sevincini duymaqdan daha çox, bu günün dadını yaşamaq ehtiyacıyla gətirdiyi işıqla yanaşı, təmiz ətriylə dolu bu daxma havasını ciyərdolusu içimə çəkməkdən doymurdum. Nəhayət ki, o, göyərçinlərlə “qonaqlığı”ndan dönüb içəri girərkən gözündəki öləziyən o son damla işıqdan qəlbindəkini anlaya bildim...

***

Beləcə, bu sonuncu görüşümüz demək idi. Onu əyləyib saxlamayacaq, fikrindən döndərməyə çalışmayacaqdım. Sadəcə qoy sevildiyini bilsin, bu, yetərdi mənə. Halallıq alırmış kimi baxırdı oturub-durduğumuz, gəzib dolaşdığımız hər yerə - ağaclara, divarlara, masaya, hətta kamodun üzərindəki şəklimə də... Məni onlara qatmaqdan çəkinirdi... Bu hərəkətində haqlı olduğunu düşünürdü bəlkə də... Amma mənə görə belə etməməliydi... Çünki o gedəndən sonra mən də elə o köhnə və nimdaş əşyalardan fərqlənməyəcəkdim.

Deyəsən, ürəyimin özümə aid olduğunu hiss etmişdim axı. Amma həmin andaca hardansa bir sızıltı gəlib keçmişdi könlümdən. Bir xalq mahnısını zümzümə etmək istəmişdim...

Evlərinin dalı təpə,

Yağış gəlir səpə-səpə,

Oyadaram öpə-öpə,

Üç telli, dörd telli, beş telli durna,

Sən haralısan, haralı durna?

Ovçu əlindən yaralı durna,

Yaralı, yaralı, yaralı durna.

O günlərin hər anı yaddaşımda elə möhürlənib ki! Nə yaxşı, o bir neçə günü yaşadıq, nə yaxşı, o günlər var imiş... O günlər ki, ömrümüz kimi, ötüb keçdi... Hər anı da bir nağıl qədər şirin olan günlər!..

***

... Həbib gözlərinin yaşardığını qəfil hiss etdi. Duyğulanmış, bir qədər də kədərlənmişdi. Ancaq bu yuxusuz, onunçun vahiməli gecədə bu kədərin içində o şirin xatirələrin həzinliyi bir rahatlıq da gətirirdi ona. Yerindən qalxıb otaq boyu var-gəl elədi, dolçadan su töküb dolu bardağı başına çəkdi. İçində bir yanğı vardı və o yanğını bir bardaq su çətin ki söndürəydi. O qadının, sevdiyi o qadının məhrəm səsi qulaqlarında cingildəyə-cingildəyə gedib ürəyinə çatdı. Xatirələr əl çəkənə oxşamırdı.

O qadınla ilk dəfə harada, necə rastlaşmışdı, nə zaman tanış olmuşdu? Xatırlamaq, yadına salmaq istəyirdi. Məzmunlu, məntiqi çıxışı ilə auditoriyanı heyran qoyduğu bir elmi konfransdamı? Kitab sərgisində, ya bəlkə də bir teatr tamaşasından sonra ifa etdiyi öz rolu ilə, faciəninmi, komediyanınmı bədii təsirini azaldan aktyora görə dramaturqla rejissorun yaradıcılıq mübahisələrinə, müzakirələrinə münsiflik edən zamanmı?..

***

... Həə, indi yadına düşdü, həm də tam təfərrüatı ilə. Məlahətli o gənc xanımla məşhur hekayə ustasının abidəsinin təntənəli açılışında tanış olmuşdu. Qadının açılış mərasimindəki o çıxışı tədbirdəkilərin çoxu kimi onun da ürəyinə yatmışdı. Sanki özü idi hekayə ustasının yaradıcılığı, şəxsi məziyyətləri haqqında o sözləri deyən, o alovlu çıxışı dilə gətirən. O vaxt onunla fikirləri bu qədər üst-üstə düşən, eyni fikirləri paylaşan başqa birisinin varlığına heyrətlənmişdi də. Tədbirdən sonra yaxınlaşıb o uğurlu çıxışına görə təbrik etmişdi xanımı və hər şey də elə o zaman, məlahətli qadının təbəssüm dolu siması ilə ona təşəkküründən sonra başlamışdı. Elə o gündən də qadının məftunedici, həm də ağıllı gözlərinin işığından qaça bilməmişdi, o baxışların ziyasından qəlbinə hərarət, ruhuna isə titrəyiş, təlatüm gəlmişdi.

***

Haradan başlayıb davam etmişdilər, daha nələr olmuşdu? Həbib o məlahətli xanımla, sevdiyi o qadınla qoşa qanad olan günləri ilə indi sanki üz-üzə, göz-gözəydi.

***

... Gen-geniş bir salonda məndən üç-dörd cərgə aralıda, pəncərənin önündəki stulda üzü mənə sarı oturmuşdu. Qeyri-ixtiyarı uzanan əlimi süfrədən götürmək istədim, əlim tikədən üzüldü, baxışlarımız qarşılaşdı. Cəhd eləsəm də, bu sirli, ülfət dolu mübhəm baxışlardan nəzərlərimi çəkə bilmədim. Deyəsən, elə o da eyni hissləri keçirir, özünü toparlasa da, diqqətini mən tərəfdən ayıra bilmirdi.

Hələ bir-birimizə beləcə oğrun-oğrun çox baxacaqdıq ki, araya bir mərdiməzar girdi, zalım oğlu sanki göydən düşdü, yerdən çıxdı. Qara tikan kolu kimi bitdi aramızda; arxası mənə, önü ona tərəf stola çöküb qaldı...

Oğrun-oğrun baxarkən əlindəki mobil telefonla o vəziyyətdə, demə, özü elə öz foto görüntüsünü alırmış. Sonra o foto görüntüsünü elektron məktubla mənə göndərib altında da: “Yadındamı, bu baxışlar, gənc oğlanlarla qızlara xas oğrun, gizli-xəlvəti hərəkətlər çağırırdı məni”, - yazmışdı. Sonra da: “Matım qurumuşdu”, - deyə bir əlavə də eləmişdi.

...Bir gün ona zəng vurmuşdum.

- Salam, mələk üzlüm.

Kəsik-kəsik nəfəs aldığını elə telefonda duydum. Cavab verməyə tələsmirdi. Mən inamlı tərzdə:

- Soruşursan ki, necəyəm? Belə də, babatam, yaşayırıq, diriliklə ölüm-zülüm arasında. Gülər üzün, şirin gülüşünün həsrətiylə...

Hələ də telefonda ancaq aram-aram nəfəs aldığını duyurdum, səsindən soraq yox idi hələ ki.

Axır ki:

- Çox darıxmışam sənin üçün. Evə dönüm, görüntülü danışacam, üzünü görməkçün. Çox darıxmışam, - təkrar-təkrar, - yad olsaq da, doğma gəlirsən mənə, çox doğma! Kaş əvvəllər rastlaşaydıq, məsələn, on il qabaq, onda... - Sözünün ardını gətirmədi.

Ona kömək etmək istədim:

- Qəlblərimiz birgə döyünərkən bir-birimizə necə yad ola bilərik ki...

Özü qədər də məlahətli şirin səsiylə:

- Bəzən yan-yörəmdəkilərdən acığım gəlir. Bəlkə elə onlara görə də gecikmişik. - Səsi titrəyir: - Bundan sonra vaxt itirməyə dözüb imkanmı verim? - Bir an susur, sonra: - Yadındamı, dedim, tezdi, dedin ki, yox, heç də tez deyil. Bəlkə də elə idi... Düz deyirdin, ancaq... Ancaq qadınlıq abır-həyası üstün gəldi, ürəyimdəkilər istəyimə əngəl oldu... - Səsinin titrədiyini hiss edirəm.

Mən:

- Hə, mələk xislətli bütün qadınlar, özünün dediyin kimi, elə sən də abırlı-həyalısan. - Sonra da sözümə ara verib: - Bu da sənə çox yaraşır...

O isə: - Belə de, belə de, - deyib içini çəkir. Səsindən təəssüfünü hiss edirəm.

Elə buna görə də az qala şairanəliklə onu sanki dilə tutmaq istəyirəm:

- İki qəlb bir canda, mənzilsə uzaq...

***

Həbib oturduğu yerdə qurcalandı, gözü pəncərədən boylanan zülmət qaranlıqdaydı, ancaq indicə andığı şirin xatirələrdən ürəyinə bu yorğunluğunun içində azacıq rahatlıq da gəldi sanki, içini çəkib dərindən köks ötürdü;

- Eh, həyat, sən nələrə qadir deyilsən, gah güldürür, gah da küsdürürsən, bəzən də...

***

Təsadüfmü, ya qanunauğunluq, elə bəlkə də ən dürüstü bir qəziyyə?!.

... Hər nəydisə baş verən narahat-nigaran bu hekayətin doğurduğu heyrətin təsirindən çıxa bilmirdi və yəqin ki, hələm-hələm də qurtula bilməyəcəkdi.

Yaxın, ya uzaq olsun, uzun zaman dost olduğun, oturub-durduğun, yoldaşlıq etdiyin yaxınlarını arzulasan da, bəzən illərlə görə bilmir, heç təsadüfən də olsa rastlaşmırsan, yolun heç kəsişmir, üz-üzə, qarşı-qarşıya da gəlmirsən...

***

Bir də yuxularda həqiqətə bənzər gerçəkliklər olduğu kimi, real həyatda, yaşadıqların içində elə yuxuya bənzərləri də olur. Necə ki, elə onun, Həbibin öz başına gəldi, gördü, rastlaşdı...

***

...Yuxu kimiydi. Böyük şəhərin on-on iki il əvvəl yenicə işə başlayan bu böyük alış-veriş mərkəzində elə o zamanlar bircə dəfə olmuşdu. İndi yenə ordaydı, həm də tək deyildi, onu belə gəlişlərində, alış-veriş vaxtı yalqız qoymayan “nəfərləri” ilə. Elə alt mərtəbədə qapını keçən kimi içəridən, öndəki meydançada qeyri-ixtiyari başını qaldırıb yan tərəfə baxanda qarşısında onu, o qadını gördü.

- Tanrım, görəsən, hansı gözəgörünməz qüvvə məni çəkib buraya gətirib. Hansı ilahi güc onun yönünü buraya, bu səmtə salıb, - deyə heyrətindən az qala bağırmaq istədi. Axı, bildiyinə görə, o da buralardan xeyli uzaqda, bu böyük şəhərin başqa tərəfində, daha “mərkəzi” bir ünvanda yaşayırdı. Qadın da təəccüblə gah ona, gah ətrafa baxır, ürkə-ürkə, heyrətlə döyükürdü. Çaşıb qalmışdı, udqunur, ona tuşlanan o ilahi baxışlardan süzülüb gələn işıq qəlbinə axır, yavaş-yavaş beynindəki düyünü əridir və qəfildən: - “Xoş gördük”, - deyib adını çağıraraq salamlaşır. Hələ özünə gələ bilmir, sağına-soluna boylanıb belə yerlərə yolu düşəndə, daim bir addımlığında olan “nəfərləri” haylayır: - Bu “Səs”, bu “Sus” və bax, bu da “Əfsus”du, tanış ol, - deyə yan-yörəsini təqdim edir.

***

Bu görüş həsrətin, hicranınmı atəşi, yoxsa ayrılığı gətirən selin, titrəyişin gurultusu idimi, bilmirdi. Nə o dinirdi, nə də qadın. Sanki bütün deyilənlər danışılıb qurtarmış, söz qəhətə çəkilmişdi. Bəlkə də daldıqları bu sükut ayrılığın əlvida hıçqırığı, ya həsrətin vüsal atəşini körükləyirdi?..

Eh, qazanan yenə “Sus” oldu, yanağının ortasından gözəl bir “xal” alışdı. Gözəl qadının dodaqlarının atəşindən möhürlənən “xal”!

Qadın çox dayanıb durmadı.

***

İçində əsən ruzgarlar indi aşkar fırtınaya dönmüşdü. Azacıq müvazinətini itirsəydi, yel götürüb aparacaqdı, Allah bilir haralara? Nəfəsi tıxanırdı, gücü tükənirdi. Ancaq indi bu halında onu ayaqda saxlayan ruhunun gücü, iradəsiydi..

Susmayıb danışa bilsə, fırtına da ötüşər, qasırğa da səngiyib, sovuşub gedərdi. Gücü, qüdrəti yerinə gələrdi, fəqət, danışa bilmirdi.

Çılğın, ehtiraslı qəlbi süsgünləşmişdi. Bir tərəfdə arzu və istəklərin gurladığı qüruru, digər tərəfdə hörmət-ehtiram üz-üzə gəlmişdi.

O qadın birdən yerindən dik qalxdı. Gileyli bir baxışla alicənablıq, ümid yeri olmaq gümanlarını alt-üst edən, dostdan artıq sirdaş birliyi onu süzərək geniş salona tərəf döndü, iti addımlarla uzaqlaşdı.

İndicə baş verənlərə görə günahkar özüydü. Özündən zəhləsi getdi, ancaq özünə neyləyə bilərdi ki? Soyuq, üzqızardıcı bir təəssüf hissi içinə almışdı onu.

Baxışları ardınca süründü, yerişini, addımlarını anbaan izlədi, daha doğrusu, bir, iki, beş... beləcə özlüyündə sayırdı. Məlahətli xanım yeridikcə dabanlarının ardınca üzüntülü bir səs süzülüb qalırdı, indi məğzini çözə bilmədiyi səs...

- Böyük şəhərə hələm-hələm yolum düşmür, gələ bilmirəm, uzaqlıqdı, - gileylə deyib ötürdü...

***

Arxadan baxıb yerişinə baxışları ilə sığal çəksə də, sanki gözlərini görürdü, işıqla sellənən piyalə gözlərini. Öz-özünə düşünürdü: - İndi o gözəl qara gözləri ilə baxan isti baxışlarından yəqin ki, soyuq bir giley axırdı. O giley yavaş-yavaş məzəmmətə çevrilib içinə dolur, ruhunu, qəlbini oyum-oyum oyur, üşüdürdü onu. Sanki ona hiddətlə: “Eh! Belə gəlişi olanın, elə də gedişi ola bilərdi”, - deyirdi. Ya bəlkə də: “Mənim yelkənsiz gəmimin hüzn limanı sən olmuşdun. Hayıf, yellərə tab gətirib dalğalara sinə gərmək əvəzinə heç səmum küləyinə də dözmədin. Qasırğalara qucaq açdın, rüzgar əlimdən aldı, yudu apardı səni”, - deyə məzəmmət edirdi.

İçində buludlar toqquşur, şimşəklər çaxırdı. Gözlərinin leysan yağışı ürəyini yuyub aparırdı. Astadan: “Sənə toxunan əllərim indi bomboş qalıb, bir də səni bağrıma basıb qoxlamaq üçün nələrə razı olardım!” - pıçıldayırdı.

***

O isə kəklik kimi səkərək barmaqları ucunda qalxıb süzür, geriyə baxmırdı. Baxmadı da, eləcə, şəbəkələrin arasına keçib görünməz oldu.

Məndən qaçma, mənə yürü,

Məndə məndən çox sən var!..

Necə də dəqiq demişdi, o, həyatda olduğu kimi, xəyalda, duyğuda, yuxuda da onun “qoruyucu mələyi” idi.

***

Sədaqət, sevgi, sevimli qadın, başına gəlmiş iş idimi, ya bu da bir yuxuydumu, hə, yuxuydu o! O qadın yuxusunda da ona sədaqətini əsirgəmir, yardımçısı olurdu.

***

Bir neçə həmkarıyla “yuxarıya, böyüklərin yanına” dəvətliydi. Hər kəs hazır vəziyyətdə zala tərəf gedib yerlərini tuturdu. O gecikirdi, pencəyini tapa bilmirdi. Axır ki, qaçaraq otelə girib pencəyini asılqandan alıb əyninə taxdı (axşamı oteldə qalmışdı, elə o rəsmi toplantı da yenə axşam vaxtına təyin edilmişdi). Gecikməkdən yaman ehtiyatlanmışdı. Qaçaraq, yüyrək özünü tədbir yerinə çatdırdı. Salonda orta sıralarda boş yerlər vardı, orada oturacaqdı. Baxdı ki, həmkarlarından fərqli olaraq, əlində nə qeyd dəftəri, nə də qələm var. Yan-yörəsindəki tanışlardan dəftər-qələm istədi. - İş bitsin, qaytaracağam, - dedi.

Fəqət, kimsə ona dəftər-qələm vermədi. Elə bu məqamda adamların arasından o qadın göründü. Əlindəki, arasına ucu yonulmuş qara karandaş taxılı qeydiyyat dəftərini ona tərəf uzadıb: - Al, götür, al, al, - dedi.

Dəftər, qələmi tez-tələsik o qadından aldı, “çox sağ ol” deyib girişə yaxınlaşdı. Salona doğru pillələri qalxanda bir də baxdı ki, ayaqyalın, çəkməsizdi. Öz-özünə ucadan:

- Yox, yox, oraya bu qiyafədə girmək olmaz, - deyə təlaşlandı. - Anidən döndü, ayaqqabı tapıb axtarmağa gedəcəkdi ki, yuxudan ayıldı...

Nə yaxşı ki, ayıldı. Yuxuda ayaqqabı-çəkmə geyinmək darlıqdır, deyirlər, deməli, darlığa düşmədi...

***

Nə bilmək olar, bəlkə hələ də yuxudaydı, bu gecənin qaranlığı da heç üstünə hücum çəkmir, o qadın da elə həyatda olduğu kimi, yuxuda da ona mehriban bir təbəssümlə baxır. Qeydiyyat dəftəri, arasında da ucu yonulmuş, yazmağa hazır qələmi uzadıb: - Götür, götür, yaz, - deyirdi.

***

Həbib bu gecə də yuxu görməyi çox istərdi, lap yenə vahiməli bir yuxu olsun... Ancaq yata bilmirdi, yuxusu gəlmirdi. Elə onun, o qadının ardınca gözləri yol çəkirdi...

***

Vurnuxdu, səbri tükənirdi. Onun ötüb keçdiyi yerdən addımlarının izi ilə salonun yarısına qədər irəlilədi, görünmürdü, yoxdu. Allah, quş olub uçdumu? Geri qayıdıb o biri səmtə üz tutub addımlayır: - Yoxdur, heç bu tərəfdə də görünmür... Yenə geriyə, əvvəl dayanıb durduğu, üz-üzə gəldikləri o yerə döndü. Bir gözü onun getdiyi yolun ardınca: - “Əfsus”a, “Səs”ə, “Sus”ə istədiklərini seçməkdə kömək etdi. Yenə geri, salona dönür. Axı bu getdiyi yolu geri qayıtmalıdı, mütləq yenidən görünməlidi.

Geyimindən bu məkanda çalışan məlum olduğu gəncdən: - Deyərsizmi, bu “xanimanın” başqa səmtdən çıxışı varmı? - deyə soruşdu.

Və o məkanda çalışan həmin gənc bu sualdan təəccüblənsə də:

- Var, əlbəttə, var, - deyib əlini sağ kənardakı şüşəbəndə tərəf uzadıb gülümsəyərək durdu.

Həbib dərindən bir ah çəkdi, deyəsən, tapmışdı. O məlahətli xanımın yeridikcə dabanları altında qalan o səsi tapmışdı, o səs idi.

***

Yox! Ola bilməzdi.

Elə bil bu dəm anladı ki, o qadınla bağlı duyğularının əsl adı, məhəbbət, əsl sevgi, ilahi eşq imiş... Aşiq olubmuş ona. Bir az əvvəl qarşısında durub müəmma dolu gözlərlə baxan qadına... Üz çevirib gedəndən sonra da işığı gözlərini qamaşdıran qadına vurulmuşdu... Amma bunu ona necə açıb deyəydi? Necə deyəydi ki, o gün telefonla danışanda da, elə indi, bir az əvvəl ani göz-gözə gələndə də ürəyi yerindən atlanır... Necə deyəydi ki...

***

Aradan günlər keçib, o vaxtdan bəri o qadından nə səs vardı, nə soraq. Gündə yüz yol telefonu açıb mesaj lövhəsinə baxır. Birisindən arzuladığı xəbərin sorağında heç bu qədər intizarda olmamışdı...

Bu səs idimi Həbibi yuxudan edən? Yox, bu səs ola bilməzdi. Bu səsin gileyi də, məzəmməti də, hayı-harayı, da bir nəğmə idi. Həbib üçün qəlbinə naxış vurub incə ilmələr toxuyan ruhunun səsiydi...

***

İndi yük olub gecələr ağlıma, düşüncəmə yox, nəfəs alıb verməyimə də, - deyirdi Həbib!..

“Kipriyimdən daş asdanıb”, deyirlər, - gecələri yata bilməyənlər. Onun kipriklərindən isə dünyada ağla sığan nə qədər qara-qura varsa, hamısı asdanmışdı.

Öz-özünə “kipriyimdən daş yox, yaş sallanır. Ancaq o yaşı gecənin qaranlığına sıxa bilmirəm”, - pıçıldadı.

***

Aradan xeyli vaxt keçmişdi. Növbəti səfərdən dönüb birbaşa buraya, şirin xatirələrimin beşiyinə qayıtmışdım. Hər şey yerində idi, hər şey...

Mən başqa cür fikirləşirdim. Diqqətlə ətrafa göz gəzdirdim. Komanı toz bassa da, güzgü də, şəkil də öz əvvəlki yerində idi. Mənə isə elə gəlmişdi ki, o qadın gedəndən sonra güzgü tablaşıb dözməz, çatlayar, şəkil də asıldığı yerdə durmaz, yerə düşüb çilik-çilik olar. Ancaq heç nə baş verməmişdi, nə güzgü, nə də şəkilin asıldığı köhnə çərçivə qırılıb çatlamışdı. Komadakı hava da həmin rayihəylə, ətirlə doluydu. Hətta göyərçinlərin civiltisi də eynilə o zamanlardakı kimiydi. Ana göyərçinlər yavrularını böyüdüb pərvazlandırmışdılar. Əlimi qeyri-ixtiyari ürəyimin üstünə qoydum. Ürəyim də öz yerindəydi. Hətta döyüntüsünün ahəngi də sabit idi.

***

Bütün bunlar nə deməkmiş? Nə? Birdən gözüm həyətdəki daş bulağın üstündəki zənbilə sataşdı. Zənbili bulağın yanında göyruş ağacından, budaqdan kim asmışdı?

Az qala zənbilə tərəf yüyürüb yetişdim, ipi dartıb büzməni araladım. Zənbilin içində bir torba quş dəni vardı. Belə... O qadın gəlibmiş...

***

Komaya qayıtdım. Taxtın üstünə uzandım. Baş qoyduğu yastıqda, az da olsa, o qadının saçlarının ətri qalmışdı. Ona sığınıb nə zaman yuxuya getdiyimi bilmədim. Oyananda isə ruhumun xeyli oxşandığını hiss etdim...

***

Həbib mürgü vurub bir hovur yatdığını, baş verənlərin də şirin yuxu olduğunu, indicə oyandığını düşündü. Əlini gözlərinə apardı, başını yastıqdan azacıq qaldırdı. Yox, yatmamışdı, göz qapaqları yuxusuzluqdan ağırlaşmış, kiprikləri qaşının altından daş kimi sallanmışdı. İndicə yastığına sığındığı o qadını haradan tapaydı, haradan!

***

Nə Qoytuləlinin səsi, nə arvadının “ah-vay” deyə hayları idi bu səs. Heç Məsi də o cür qışqıra bilməzdi. Valehin səsi parovoz fiti kimiydi, heç qadın səsinə oxşamırdı Hicranın da səsi. Hicranın səsi bir nəğməydi, ruhu uçurub asimana daşıyan nəğmə.

Bəs Alidə, Bədurə, balıq daşıyan arvad?..

***

Həbib nə düşündüsə duruxdu. Bir də qaranlığa tərəf boylandı, udqundu. Aman Allah, necə, necə olub ki, duymamışam, bəsirətim necə bağlanıb ki, anlamamışam? Elə bütün bu olanlar, ötənlər öz sızıltılarım, ağrı-acılarım imiş, demə. Öz harayıma, öz içimdən əsən tufanın sədasına eləcə hövlnak oyanıbmışam!..

***

Yerindən qalxıb paltar dolabına yaxınlaşdı. Əl atıb dolabdan gödəkçəsini götürdü, elə yeriyə-yeriyə əyninə keçirib qapıya yetişdi. Elə bil qəvi bir düşmənlə döyüşə gedirdi. Qapını qeyzlə açdı. Həyətə, qaranlığa tərəf cumdu. Sanki gecənin bu zülmətini sıxıb yığışdırıb kamına çəkəcək, birdəfəlik yerin dibinə göməcəkdi. Elə bu sürətlə də irəliləyib, küçəyə açılan cığırda, qaranlığın içərisində yox oldu.

27 oktyabr 2018.

Şabran

Novruz NƏCƏFOĞLU

525-ci qəzet.- 2018.- 15 dekabr.- S.16-17.