Unudulmazlığın sadə yolu
Əlverişli coğrafi mövqe, mülayim iqlim, bərəkətli torpaq və saf ab-hava
ilə mükafatlandırılmış
doğma Masallımız
həm də rövşənfikirli insanlar
məskənidir.
Tarixini vərəqlədikcə
tərəqqisində payı
olan neçə-neçə
işıqlı adla-soyadla
rastlaşırsan. Bu yazıda barəsində söhbət açacağımız
Talıb Fəttah oğlu Əliyev məhz elə insanlardadır.
O, 1927-ci ildə qayım-qədim Ərkivanda doğulmuş,
1932-1941-ci illərdə zəmanəsinin
qabaqcıl mənəviyyat
ocaqlarından sayılan
"Ağ məktəb"də
natamam orta təhsil almışdı...
Böyük Vətən müharibəsi
uşaqların - yeniyetmələrin
bərkiməmiş çiyinlərinə
ağırlığı, yetərincə formalaşmamış
davranışlarına məsuliyyət
hissini çox erkən gətirdi. Oyundan-oyuncaqdan doymadan qayğı ilə yükləndilər,
cəbhəyə gedən
ataları əvəzləmək
məcburiyyətində qaldılar.
Tay-tuşları təsərrüfatın ayrı-ayrı sahələrinə
yönləndirilərkən, yaxşı oxumuş Talıb bir müəllim kimi əmək fəaliyyətinə
başladı. Və
ona göstərilən
bu böyük etimadı düzgün dəyərləndirərək vaxt itirmədən səviyyəsini qismətinə
ünvanlanmış şərəfli
peşəyə uyarladı
- gərgin mütaliə
hesabına biliyini genişləndirdi, qiyabi olaraq, 1945-ci ildə ibtidai siniflər üzrə kursu, 1948-ci ildə Lənkəran pedaqoji məktəbini,
1957-ci ildə ADU-nun filologiya
fakültəsini bitirdi.
1941-1952-ci
illərdə Böyük
Xocavarda müəllim,
dərs hissə müdiri və məktəb direktoru,
1952-1954-cü illərdə Zuvandda müəllim,
1954-1955-ci tədris ilində
Köhnə Alvadıda
dərs hissə müdiri işləyən
gənc pedaqoq bacarığı - zəhmətsevərliyi
ilə diqqət çəkərək, 1955-ci ilin
payızında rayon Xalq
Maarif şöbəsinə
dəvət olunur. Bir müddət metodist, inspektor kimi çalışdıqdan sonra,
1958-ci ildə pedaqoji kabinetə müdir təyin edilir. Tez-tez münaqişəli,
problemli təhsil müəssisələrinə ezamiyyətə
göndərilməsi, nizam-intizam
yaratmaq üçün
bəzən hətta müvəqqəti direktor
verilməsi göstərir
ki, ona güvənirdilər...
Ümumilli lider Heydər Əliyevin 1969-cu ildə respublikada hakimiyyətə
gəlişi irimiqyaslı
islahatlara rəvac verdi. Bütün istiqamətlərdə
əsaslı kadr dəyişiklikləri aparıldı.
Yeni mədəniyyət naziri Zakir Bağırov yerlərdəki səlahiyyətli
nümayəndələrini şəxsən özü
ətraflı yoxlayıb
işə götürürdü.
Ona görə bölgələrdə
çalışırdılar ki, qəbuluna getməkdən ötrü
sanballı namizədə
təqdimat yazsınlar.
Mədəniyyət şöbəsində
7 illik müdirlik fəaliyyəti Talıb Əliyevin tərcümeyi-halına
belə düşdü
və yüksək təşkilatçılığı, təşəbbüskarlığı burada da şəxsiyyətinə
dərin hörmət
qazandırdı...
Ziyalının düşməni yox,
qısqanc ideoloji opponentləri, qibtəkar məfkurə əlehdarları
olur, - deyirlər. Təəssüf ki, Talıb
müəllimə münasibətdə
bu kəlam bir daha doğrulandı.
Azadəliyini, halallığa, gözütoxluğa söykənən
məğrurluğunu həzm
edə bilmədilər.
Nailiyyətlərini görə-görə
idarəçilik dəsti-xəttində
qüsur axtardılar...
O isə niyyətlərinin vəzifədən kənarlaşdırmaqdan
çox sındırmaq
məqsədi daşıdığını
anlayıb, mücadiləyə
girmədi.
Yetəndə qürrələnmədiyi mənsəbdən yanıxmadan da ayrıldı və öz əzəli meydanına - təhsilə
üz tutdu. Beləcə, müqəddəs
yolunun davamına köklənərək, 1976-1980-ci illərdə Boradigah 1 nömrəli məktəbdə
dərs hissə müdiri, 1980-ci ildən C.Cabbarlı adına Ərkivan orta məktəbində dil-ədəbiyyat
müəllimi işlədi.
Səyini - enerjisini ortalığa qoyub, ömrünün sonuna -
1992-ci ilin 12 martına
kimi xalqının, vətəninin xidmətində
dayandı...
Talıb müəllimin əməyi
çalışdığı hər iki sahədə
dövlət tərəfindən
qədərincə qiymətləndirilib. 1963-cü ildə "Qabaqcıl maarif xadimi", 1972-ci ildə "SSRİ mədəniyyət
əlaçısı" döş nişanlarına
layiq görülüb,
diplom və Fəxri fərmanlarla təltif edilib.
Qayğını tanrı bəxşişi sanan, rahatlığını gənclərin təlim-tərbiyəsində, mədəni inkişafında tapan bu fədakar ziyalının şəxsi həyatı da umular - istəklər əhatəsində keçib. Yuvasından 10 övlad pərvazlandırıb. Cəmiyyətə, yurda yararlı vətəndaşlar - həkimlər, iş adamları, özü kimi müəllimlər ərsəyə gətirib ki, ötəri tanışlıqdan ədəblərinin təməlində onun varlığını aydın duyarsan...
Bəsirət sahibi idi Talıb müəllim. Bilirdi ki, unudulmazlığın ən sadə yolu unutmamaqdır. Bilirdi ki, sədaqəti sədaqətlə qiymətləndiriləcək, yada salıbsa, yada salınacaq. Ondan bəhs olunan bu xatirələrdəki kimi...
Lətifə Mövsümova (Masallı Regional Mədəniyyət və Turizm idarəsinin rəisi): - Dünyada nə qədər gözəl söz, xoş fikir var, məmnuniyyətlə hamısını Talıb müəllimə aid edərdim. Mən də daxil olmaqla, kollektivin bütün üzvlərinə himayədarlıq edib, qayğı göstərirdi. Dönə-dönə vurğulayırdı ki, həssas bir sahədə çalışdığınızı dərindən anlasanız, uğur daim sizinlə olacaq.
Qırx ildən artıqdır, onun bu tövsiyəsini fəaliyyət prinsipimizin mühüm tərkib hissəsi sanırıq, cərgəmizə qoşulan hər təzə işçiyə xatırladırıq...
Vaqif Yusifli (filologiya elmləri doktoru): - Əli Bağırzadə, İzzət Cəbiyev, Xurşid Qasımov... bunlar mənim müəllimlərim olub. O isə müəllimim olmayıb, dostum olub, ağsaqqalım olub... Talıb müəllim mədəniyyət adamı idi. Rayonda uzun müddət mədəniyyət işinin bayraqdarı oldu. O illəri yaxşı xatırlayıram və bir-birindən rəngarəng tədbirlərin hamısının başında Talıb müəllim dururdu... Talıb müəllim ədəbiyyat adamı idi. Vaqif Hüseynov, Məmməd Kazım, Əyyub Xankişiyev, Xudakərim Məftun, Ramazan Əliyev, Azad Talışoğlu, Tofiq İlham, Dadaş Bəxtiyar, Baba Qurban, Məmmədağa Məmmədov, Adəm Qızılbaş, Soltanağa Məhərrəmov kimi yaradıcı ziyalılarla sıx ünsiyyəti, böyük şair Bəxtiyar Vahabzadə ilə dostluğu söz sənətinə məhəbbətindən qaynaqlanırdı.
Son illərində Ərkivan orta məktəbində dərslərinin şahidi olmuşam. Dərs deyəndə cavanlaşırdı... Talıb müəllim əsl azərbaycanlı idi.
Ayıq Səmədov (Dini Qurumlarla iş üzrə Dövlət Komitəsinin Masallı bölgəsi üzrə şöbəsinin əməkdaşı): - O, sevimli müəllimlərimdən biri olub. Biliyini, təcrübəsini əsirgəməməsi baxımından isə, sözsüz ki, ən yaxşısı idi. Fənnini ətraflı öyrətsin deyə proqramda nəzərdə tutulan dərs saatları ilə kifayətlənmirdi, əlavə məşğələlərə çox vaxt ayırırdı. Xüsusən yaradıcı şagirdlərin inkişafına geniş yer verirdi: Ədəbiyyata meyilli uşaqlara bədii divar qəzeti, aktyorluğa həvəs göstərənlərə səhnəciklər hazırlatdırır, musiqi duyumu olanlara ifaları üçün şərait yaradırdı... Talıb müəllim məzunluqdan sonra da yetirmələri ilə əlaqəni kəsmirdi. Əsgərlik dövrümdə mənə yazdığı məktubları yadigar saxlayıram...
Arif
FƏRZƏLİYEV
525-ci qəzet 2018.- 19 yanvar.-
S.8.