Başın sağ olsun, Paris...
Başın sağ olsun,
Paris... 15 aprel sənin
tarixinə közərmiş
iz saldı... Dünya mədəniyyətinə
12-ci əsrdə bəxş
etdiyin möhtəşəm
abidəni miras qoyduğun xalq qoruya bilmədi...
Qəribədir, 8 əsrdən çoxdur
varlığını qoruyan
kilsə bir qığılcımın əlində
çarəsiz qaldı...
Yüzlərlə qiyam, vətəndaş
müharibələri, siyasi
çevrilişlər, reformasiyalar,
inqilablar, dünya müharibələri görən
Paris sabitlik içində
yaşadığı 2019-cu ildə ən dəyərli varlığını
itirdi. Düzdür,
yanğın kilsəni
tam olaraq məhv etməsə də, 12-ci əsr qotik üslubuna, məğrur görkəminə böyük
ölçüdə xələl
gətirdi...
Yaxşı ki, Viktor Hüqo
bugünü görmədi...
Yoxsa, təsvirini səhifələrə sığdıra
bilmədiyi Notr-Damın
kül oluşunu görməyə dözə
bilməzdi... Bəlkə
də utancından girməyə yer axtarardı... Ona görə ki, burjua inqilabına sinə gərən Paris öz əzəmətini qorumaqda aciz qaldı... Niyə bizə belə
bir cəza verdin, Paris? Bəlkə, kimsə Notr-Damın
xətrinə dəydi?
Bəlkə sənə lazım
olan dəyəri vermədilər? Hər
il 13 milyon
insanın ziyarət etməsi yordu səni? Bəlkə UNESCO qanadları altına ala bilmədi səni? Hərçənd
1991-ci ildən etibarən
qurum səni qoruyacağına söz vermişdi...
Bəs indi Kvazimodo nə etsin? Esmeraldonun həsrəti bəs
deyilmiş kimi 2-ci zərbəni sənmi endirdin ona? Bəlkə səni küsdürən
Klod Frollo idi? Ancaq narahat olmaya
bilərsən. Çünki
Kvozimodo onu sənin qülləndən
aşağı tullamaqla
qisasını almışdı...
Həm sənə, həm də Esmeraldoya layiq olmadığı üçün...
İndi sənin küllərinin qoxusu Jan Batistin burnuna dolub... Həyatı qoxlayaraq anlamağa
çalışan bu
gəncə bir ovuc külmü qismət oldu? Orta əsrdə balıq qoxuyan Paris küçələrinin yerini
gül ətirli yollar tutsa belə,
bugün tüstüdən
başqa heç nə görə bilmirik... Jan Batistin
hazırladığı mələk
ətrindən geriyə
nə qaldı? Sənin uğrunda qurban verdiyi 25 qızın qanı sənin küllərinlə birlikdə
torpağamı qarışacaq?
Sən həqiqətən
səfilsən, ey
Paris... Hüqonun demək
istədiyi səfillik
budur bəlkə də... Əlində olanı qorumağı
bacarmayan bir millətin belə mədəni abidələrə
sahib olması günah
deyilmi? Ulu babalarından miras
qalan kilsəni qorumaq bu qədərmi
çətin gəldi
sənə? İndi
bir özünə kənardan bax... Gör necə səfil görünüşün
var, Paris... Eyfel qülləsi səni əzəmətli göstərməz...
Sənə tarixilik, qədimilik
və gözəllik verən məhz alova verdiyin Notr-Dam idi. Səncə İsa Məsih sizi bağışlayacaqmı?
Bəlkə müqəddəs Məryəmə əl açasınız? O da
fayda verməsə, müqəddəs ruhdan kömək diləyin... Çünki siz onun 8 əsrlik evini məhv etdiniz. İsa buna görəmi kilsələrdən kafirləri
qovurdu? Gələcək nəsillər o yanarkən
telefonla çəksinlər
deyə? Kənardan heyranlıqla
baxsınlar deyə?
Bəlkə səni incidən
Parisin adını daşıyan futbol komandası oldu? "Lill" klubuna
səfərdə 1-5 hesabı
ilə uduzmağımı
incitdi səni? Çempionluq uğrunda inamla
addımlayan “Paris Sen-Jermen”in
belə bir oyunda 5 qol buraxması
xətrinəmi dəydi?
Dərdini denən, Notr-Dam... Səfil Parisə ürəyini aç. Axı sən elə tarixin özüsən... Nə isə... Günah səndə deyil əslində... Günah 1163-cü ildə sənin kimi möhtəşəm bir abidənin tikintisinə sərəncam verən Kral 7-ci Lüdovikdədir. Kilsənin təməli atılarkən Papa 3-cü Aleksandr hardan biləydi, 1250-ci ildə tikintisi başa çatacaq Notr-Dam Fransanın bütün yükünü, ağrı-acılarını çiyinlərində daşıyıb, sonra da kül olacaq? İndi səni bərpa etməyə çalışırlar... Əvvəlki gözəlliyinə qovuşacağına inanmaq istəyirəm... Ancaq bir şey dəqiqdir, daha sən əvvəlki Notr-Dam ola bilməyəcəksən... Yaralı, bədəni protezlə örtülmüş döyüşçüyə bənzədəcəklər səni... Niyə də yox... Başın sağ olsun, Paris...
Bəxtiyar MƏCİDLİ
525-ci qəzet.- 2019.- 17 aprel.- S.7.