Örnək sayılası ömür yolu

ƏMƏKDAR JURNALİST BƏBİR HÜSEYNOVUN "HƏYAT İLLƏRİN AYNASINDA" KİTABI İŞIQ ÜZÜ GÖRÜB

"Qələmə aldığm "Həyat illərin aynasında" adlı kitabımda həyatımın qısa xronologiyası, son illərdə müxtəlif qəzet, kitab və jurnallarda dərc olunmuş yazılarım, xatirələrim, hekayələrim, dostluq, gənclik və qocalıq haqqında düşüncələrim, topladığım müdrik kəlamlar, lətifələr, aforizmlər, atalar sözləri, həmişə öyrənmək, bilmək istədiyimiz maraqlı əhvalatlar, tarixdə ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər, tarixi hadisələr, kəşflər, məlumatlar öz əksini tapıb. Kitabda maraq doğuran məqamlardan biri də vaxtı ilə yaxın münasibətdə olduğum və görüşdüyüm müdrik şəxsiyyətlər, dünya şöhrətli alim, müasir Azərbaycan poeziyasının görkəmli nümayəndələri barədə unudulmaz xatirələrimin əks olunmasıdır. Mən bu kitabın üzərində işləyərkən çalışmışam ki, oxucuların qəlbinə asanlıqla yol tapa bilən, dərin mənaya və dolğun hikmətə malik müdrik kəlamlardan, lətifə və aforizmlərdən, atalar sözlərindən geniş istifadə edim, çünki bunlar bizim üçün, xüsusilə gənclər üçün əsl "ağıl mücrüsü"dür. Həm də bu kəlamlar insanların əxlaq və tərbiyəsində, onların həyat mövqelərinin formalaşmasında böyük rola malikdir. Təfəkkürcə daha çox inkişaf etmiş indiki oxucuları adi sözlə cəlb etmək mümkün olmadığına görə gərək elə kitab təqdim edəsən ki, onların könül həmdəmi olsun. Məlumdur ki, yaxşı kitab yüz illər keçsə belə, maraqla oxunur, neçə-neçə nəsillərin qəlbinə, zehninə hakim kəsilir".

Bu fikirlər Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Əməkdar jurnalist, "Qızıl qələm" mükafatı laureatı, dəyərli insan Bəbir Hüseynovun bir neçə ay öncə işıq üzü görmüş "Həyat illərin aynasında" adlı kitabında yer alıb. Bəbir Hüseynov 1932-ci ilin dekabrın 26-da Ağdamın Novruzlu kəndində dünyaya göz açıb. Doğulub boya-başa çatdığı kənddə 7 illik məktəbi bitirdikdən sonra B.Hüseynov Ağdam Pedaqoji məktəbində təhsilini davam etdirib. Daha sonra o, Azərbaycan Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsinə qəbul olunub, tarix müəllimi və ictimaiyyətçi ixtisasına yiyələnib. Təhsil aldığı dövrdən öz yaşıdlarından fəallığı ilə fərqlənən B.Hüseynov məktəbdə tarix müəllimi, daha sonra yerli komitə sədri, partiya təşkilat katibi kimi məsul vəzifələrdə çalışıb. 1979-cu ildən isə jurnalistika sahəsindəki fəaliyyət dövrü başlayıb. Həmin ildən etibarən Ağdamda nəşr olunan "Lenin yolu" qəzetinin redaktoru vəzifəsində işləyib. Yüksək təşkilatçılıq qabiliyyətinə malik olan B.Hüseynov qısa müddət ərzində qəzetin fəaliyyətində yeni cığır açmağa nail olub. Ağdamın mövcud problemlərinin həlli, yeni nəslin vətənpərvərlik ruhunda tərbiyəsi kimi mövzuları qəzetin daimi mövzularına çevirib. B.Hüseynov Qarabağa qarşı erməni təcavüzünün yeni dalğasının başlandığı dövrdən onların alçaq niyyətlərinin ifşası, gənclərin milli vətənpərvərlik ruhunda tərbiyəsi istiqamətində silsilə yazılarla çıxış edib. 1990-cı ildən "Ağdam" adı ilə fəaliyyətini davam etdirən qəzet Azərbaycanın Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğalçı hücumlarına məruz qaldığı bir dövrdə özünü ön cəbhəyə atan ilk mətbu nəşrlərdən olub. 1993-cü ildə Ağdam Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edildikdən sonra isə Qarabağ müharibəsinin bütün ağrılarını çiyinlərində daşıyan "Ağdam" qəzetinin, o cümlədən, B.Hüseynovun köçkünlük həyatı başlayıb. Əməkdar jurnalist 1998-ci ilə qədər adıçəkilən qəzetin redaktoru olub.

Kitabda bir müddət pedaqoji fəaliyyət göstərmiş, partiya işində məsul vəzifədə çalışmış, ömrünün 40 ilini mətbuata sərf etmiş Bəbir Hüseynovun keçdiyi şərəfli həyat və yaradıcılıq yolundan bəhs olunur. "Söz" jurnalının baş redaktoru, "Qızıl qələm" mükafatı laureatı Sevda Əlibəylinin redaktoru olduğu kitabda eyni zamanda, son illərdə onun qələmə aldığı məqalələr, xatirələr, hekayələr, dostluq, gənclik və qocalıq haqqında düşüncələr, topladığı kəlamlar, lətifələr, aforizmlər, atalar sözləri, tarixi hadisələr, məlumatlar öz əksini tapıb.

Kitabda Bəbir Hüseynovun barəsində həmkarları və dostlarının yazdıqları publisistik yazılar, esselər, poeziya nümunələri və təbriklər də yer alıb. "Həyat illərin aynasında" kitabında Bəbir müəllimlə bağlı çoxsaylı xoş xatirə yazılarına rast gəlmək olar. Dostları, həmkarları Bəbir müəllim haqqında danışarkən ilk növbədə onun peşəkar təşkilatçılıq, novator idarəçilik keyfiyyətlərinə toxunur, doğma torpağının, el-obasının problemlərinə olduqca həssas yanaşan insan kimi xarakterizə edirlər.

Tanınmış ictimai xadım, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, "Qızıl qələm" mükafatı laureatı Sadıq Murtuzayev qeyd edir ki, Bəbir Hüseynov ləyaqətli davranışları, təvazökarlığı, təmizliyi, mədəniyyəti, təmkini, prinsipial mövqeyi ilə heç bir irada tuş gəlməyən çox nadir adamlardan biridir: "Onunla 40 ilə yaxındır ünsiyyətdəyəm. Ağdama rəhbərlik etdiyim 10 il müddətində demək olar hər gün təmasda olmuşam. Atalar gözəl deyib: "Ucalıq gendən yaxşı görünür". Mən bu kitabı oxuduqdan sonra yəqin etdim ki, indiyədək onu heç də bütünlükdə olduğu kimi tanımamışam. Bu kitabda insan şəxsiyyətini ucaldan, onu şərəfləndirən ən başlıca amillər Bəbir müəllimin timsalında özünə yer tapmışdır. Nədir bu amillər? Deyərdim ki, ən başlıcası onun ailə xoşbəxtliyidir. Kitabda da ən qabarıq, parlaq yer tapan ilk növbədə elə bu amildir. Bəbir müəllimin yaxşı mənada qibtə ediləcək gözəl ailəsi vardır və bunun ilk nümunəsi onun ömür-gün yoldaşı Şükufə xanımdır. Mən Şükufə xanımı Ağdamda işlədiyim 10 il ərzində əhalinin sevimlisi olan, istedadlı, son dərəcə qayğıkeş bir həkim, xüsusilə insanlığa qayğı baxımından ən mühüm bir müəssisənin - Doğum evinin baş həkimi kimi tanımışam. Bəbir müəllimin də həm xoşbəxtliyi, həm də xalqımız qarşısında böyük xidməti ləyaqətli övladlar, çoxsaylı nəvələr yetişdirməsidir, inşallah, nəticələri də ona layiq olacaqdır. Kitabda Bəbir müəllimin çoxsaylı dostlarının yazıları, təbrikləri verilib. Bəbir müəllimin 85 illik yubileyinə 134 nəfərin yazılı təbriki olub. Heç şübhəsiz, bunlardan da az olmayaraq üz-üzə təbrik edənlər də olmuşdur. Bunları saf-çürük etdikdə əqidə dostları, uşaqlığından başlayıb gələn sirdaşları, əmək-iş prosesində meydana gələn dostlar, dərs dediyi şagirdlərindən ona bağlanan dostlar, ziyalı olub onun da ziyasını dəyərləndirən dostlar və başqaları. Bəs bunların hamısına əsl dost demək olarmı? Bəli, gərək əsl dost dostunun əzablarına dözsün, onun yaxşı günündə də, pis günündə də onunla olsun, pis günündə ona dayaq olsun, əl tutsun. Bax, bugünkü mürəkkəb həyatımızda belə dost tapmaq çox çətin olub. Mən Bəbir müəllimin sınaqdan çıxmış dostlarının əksəriyyətini yaxşı tanıyıram. Məsələn, bunlardan biri onun həmkəndlisi, bütünlükdə Ağdamın dəyərli ağsaqqalı Səlim Əzimovdur. Mən canlı şahidiyəm ki, Bəbir müəllimin xəstəliyi kritik həddə çatdığı zaman Səlim müəllim ona nicat axtarırdı. Biz bir qrup dost Səlim müəllimin təşkilatçılığı və qayğısı ilə tez-tez görüşürük. Xəstəliyinə görə Bəbir müəllim bəzi görüşlərə gələ bilməyəndə Səlim müəllim yanıb-yaxılırdı və ürək ağrısı ilə onun gələ bilməməsini qeyd edirdi".

S.Murtuzayev daha sonra qeyd edir ki, kitabda yazıları gedən hər bir dostunun yazısının səmimiliyinə inanmamaq çətindir: "Elə Bəbir müəllimin çoxsaylı təbriklər içərisindən bu yazıları seçib kitaba daxil etməsi də onun ürək dostlarına olan məhəbbətindən qaynaqlanır. Kitabda bir müəllif yazısı (yəni Bəbir müəllimin özünə məxsus) yuxarıda dostluq haqqında dediklərimə çox parlaq işıq salır. Yazı "Dostluq həyatın ən gözəl anlamıdır" adlanıb. Yazıda dostluğa dair tarixin müxtəlif anlarından, böyük fatehlərdən, imperatorlardan ibrətamiz misallar gətirilir, çoxsaylı həyati epizodlar vardır. Bəbir müəllimin bu yazısı dostluq barədə bitkin, fəlsəfi bir əsər dəyərindədir, desəm yanılmaram.Yazıda dost, yoldaş, tanışlıq anlayışlarına aydınlıq gətirilir. Müəllif yaxşı dostu insanı tənhalıqdan xilas edən bir nemət hesab edir".

S.Murtuzayev yazır ki, Bəbir müəllimə məxsus bu kitabda o qədər rəngarəng məqamlar var ki, bunları bir qəzet məqaləsi ilə əhatə etmək qeyri-mümkündür. Kitabda müəllifin topladığı və "Deyilən söz" fəslində verdiyi çoxsaylı aforizmlər, maraqlı tarixi faktlar, böyük şəxsiyyətlərdən, hökmdarlardan, filosoflardan, alimlərdən, şair və yazıçılardan gətirdiyi misalların, hətta təbabətə dair kəlamların hər biri həyatiliyilə maraqlıdır: "Müəllifin çox maraqlı yumoristik yazıları onun intellektual səviyyəsindən xəbər verir. Bütünlükdə bu kitabda özünə yer tapmış yüzə qədər müxtəlif yazılarda nəzərə çarpan ən başlıca cəhət bunlardakı böyük səmimiyyətdir. Bu kitabda Bəbir müəllimin öz yazılarında da, onun haqqındakı yazılanlarda da hər sözün, hər cümlənin ürəkdən gəldiyinə, onların səmimiyyətlə deyildiyinə zərrəcə şübhə etmirsən və buna görə də onların dəyəri yüksəkdir. Ürəkdən axıb gələn sözlər, cümlələr səmimiyyətin göstəricisidir və bu kitabdakı bütün yazılarda bunun şahidi oluruq".

Kitabda Bəbir müəllim xəstə olarkən ömür-gün yoldaşı Şükufə xanımın qələmə aldığı bir şeir də yer alıb:

Yaz idi, ayrılıb, bizdən gedəndə,

Günəş işıq saçıb, isti verəndə.

Soyuq payız gəldi, sən üşüdünmü?

Axı paltarların qalmışdı evdə.

Görüşmədin, çıxdın tələsik getdin.

Niyə bu dünyanı belə tərk etdin?

Unudub bizləri, övladlarını,

Səni bəxt apardı, özünmü getdin?

Paltarını sərib günəşdə çölə,

Göz yaşım süzülüb dönür buz gölə.

Saxlayıram belə, birdən gələrsən,

Yazda düçar olub gurlayan seldə.

Atan ilk dəfədir gəlmir görüşə,

Ehtiyacı çoxdur, bilirsən sənə?

Onun halın sorub öyrənmək üçün,

Bəlkə, durub gedək, qalasan bizdə.

Bəbir müəllimin qızı Elnarə Hüseynova kitabda yer alan "Sən uca bir dağsan, mənim atam!" sərlövhəli yazısında bu şeirlə bağlı belə yazır: "Anam bu şeiri atam xəstə olarkən yazmışdı. Onun yazdığı bu şeir acılar içərisində qıvrılan, günlərini taleyin amansız qədəri ilə əlindən uçub gedən övladının paltarları ilə keçirib, onları qoxlayan, həsrəti ilə dağlanan, fəryad edən bir ananın hisslərini tərənnüm etməklə yanaşı, övladının bu məqamında, itkisində, yoxluğunda belə Ata adına yönlənən hörmət, ehtiram, qayğı və sevgini önə çəkir. Övladının gəlişi ilə həsrət çırpıntılarının yox olacağını xəyal edən ana yenə özündən yaşlı ömür-gün yoldaşını düşünərək, oğlundan atasının "halını sorub öyrənmək üçün" evə gəlməsini istəyir. Belə bir Ana simvolu sadəcə, qarşısında diz çöküb səcdə ediləcək bir qadındır".

Kitabda filologiya elmləri doktoru, professor Cahangir Məmmədlinin də Bəbir Hüseynovla bağlı fikirləri yer alıb. C.Məmmədli bildirir ki, B.Hüseynov ömrünü Azərbaycan jurnalistikasının inkişafına həsr etmiş böyük qələm sahibidir: "Mətbuatda imzası ilə möhür vuran Bəbir müəllim jurnalist fəaliyyəti ərzində məşğul olduğu peşənin qayda və tələblərinə sadiq olub, sənətinin öhdəsindən böyük ustalıqla gəlib".

"525-ci qəzet"in baş redaktoru, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi Rəşad Məcid isə Bəbir Hüseynovu çox maraqlı həmsöhbət, zəngin yaddaşa, geniş informasiyaya malik insan kimi xarakterizə edir: "Bəbir müəllim həm partiya işində, həm də qəzet redaktoru kimi çox məsuliyyətli, sözübütöv, sanballı bir rəhbər işçi kimi fəaliyyət göstərdi. Onun rəhbərlik etdiyi dövrdə qəzet rayonun ictimai-siyasi mühitində mühüm rol oynayırdı və qəzetin yazıları rayon sakinləri arasında əməlli-başlı reaksiya doğururdu. Bəbir müəllim redaktor kimi üstün keyfiyyətlərə malik idi, vicdanlı, obyektiv, qərəzsiz, hələ o illər üçün bəzən nadir olan keyfiyyətlərə malik bir insan idi. Mən hər dəfə görüşəndə Bəbir müəllimin zəngin söhbətlərindən doymaq bilmirəm".

"Qarabağa doğru yol" qəzetinin baş redaktoru Əli Mahmud Bəbir müəllimi səmimi insan, həyatın gediş-gəlişini düşünən, dediyi sözün yerini-yurdunu bilən bir şəxsiyyət kimi xatırlayır: "Bəbir müəllim bir insan kimi qayğıkeş, mümkün qədər hamıya, hər kəsə hörmət etməyə, ehtiram göstərməyə çalışan adamdır. Uzun illər Ağdam rayon qəzetinin redaktoru vəzifəsində çalışıb. Respublikanın əməkdar jurnalistidir. Təkcə bu ad yetər ki, Bəbir müəllimin mənəvi mərtəbəsindən, onun insana və sözə sədaqətindən ən xoş duyğularla yorulmadan danışasan... Bəbir müəllim milli məsələlərdə çox inadkardır və öz həqiqətlərimizi heç bir marağa dəyişən deyil. Bu da təbii ki, onun yurda, millətə, vətənə bağlılığının təzahürü idi".

S.QARAYEVA

525-ci qəzet.- 2019.- 6 fevral.- S.8.