Mən, sən, yağış və yaxud sonuncu mərtəbə

hekayə

"Sən yox idin, sənsizlik də yox idi..."

Adını, ha illah etsəm də, yada sala bilmədiyim şairdən

Bu nə qəribə yuxu idi ki, mən gördüm... Heç yozmaq da olmur. Xeyirli yuxudu, yoxsa pis yuxudu?.. Bilmirəm. Yuxunu başa düşə bilmirəm. Aça bilmirəm. Görürəm ki, onunla yenə bir yerdəyik. Əl-ələ tutub harasa gedirik. Amma hara?.. Bu şəhərin hara, hansı şəhər olduğunu bilmirəm. Küçələr tanış deyil, yollar qəribədir, evlər tanış deyil, camaatın da geyimi tamam başqa cürdür. Bizim indiki geyimlərdən çox fərqlidir. Hətta bu şəhərdə şütüyən avtomobillər də, avtobuslar da elə bil bir təhərdir ey... Bizim indiki dövrdəkilərə heç bənzəmir. Biz isə gedirik. Hara gedirik, heç özümüz də bilmirik? Bircə onu bilirik ki, hər ikimizin xoşladığı boz, çiskinli bir havadır. Bu şəhərin reklamları da başqa cürə, başqa hərflərlə yazılıb. Heç nə başa düşmək olmur. Biz hardayıq? Bu şəhərə hardan gəlib çıxmışıq? Bizi bura kim gətirib çıxarıb? Bu şəhərin adı nədir? Bu tanış olmayan küçələrdə azıb qalmışıq. O, əvvəlki kimi mehriban-mehriban gülümsəyib bir qədər kədərli və nəmli gözləri ilə mənə baxıb bu dünyada ən doğma olan bütün dünyanın ən gözəl qadın səslərindən seçilən həmənki o şirin yatımlı səsi ilə məndən soruşur:

- Biz hara gedirik? Bura haradır? Sən buranı tanıyırsan?

- Hmmm...

Çox qəribədir. O, rusdilli idi. Azərbaycanca zəif bilirdi. İndi isə mənimlə yuxuda Azərbaycan dilində danışırdı. Mən onun üzünə baxıb gülümsədim. Həmişəki kimi yenə fikirləşdim ki, İlahi, bu nə gözəllikdi bu qadında. Qeyri-adi gözəlliyi var bu qadının.

- Yox, mən də bilmirəm bura haradır. Amma sən narahat olma, gedib bir yana çıxacağıq. Sən ki həmişə mənə inanmısan. Bir yol tapacağıq. O, yenə də həmişəki yumşaq səsi ilə (İlahi, bu səs məni dəli edəcək):

- Hara? Axı sən də buranı tanımırsan... Gəl həmişə getdiyimiz o kafeyə gedək.

Əlimi cibimə salıram. Məndə pul var, amma bilmirəm bu şəhərdə bizim pullar işləyir, ya yox? Həm də həmişə bizim oturduğumuz kafenin yerini bilmirəm.

- Dayan, gəl birindən soruşaq.

Bir nəfərə yaxınlaşdım. Kafenin adını doğru-dürüst deyib soruşdum. Amma o, heç nə başa düşmədi. Üzümə gülümsəyib çıxıb getdi. İkincisinə yaxınlaşdım. O da elə... Öz-özümə: "Ay Allah, biz hara gəlib düşmüşük? Bunlar nə dildə danışırlar?" - dedim. O mənə həmişə bacarıqlı, işgüzar, hər şeyi bilən bir adam kimi baxırdı. İndi isə onun yanında öz acizliyimi başa düşürdüm. O, gördü ki, mən get-gedə özümü itirirəm. Gülümsündü. Mehriban-mehriban mənə qısıldı. Pıçıltı ilə:

- Gəl gedək bizə. Amma mağazadan bəzi şeylər alaq. Evdə heç nə yoxdu deyəsən, həm də mən acam.

Əllərini tutdum. Ovcumda uzun, sərin, təmiz, ilıq qadın barmaqlarının hərarətini hiss etdim. "Ay Allah, mən bu barmaqların həsrətini o qədər çəkmişəm ki"... Çoxdandır ki, bu əlləri tutmuram. Bu dünyada bu barmaqlardan gözəl, təmiz, yaraşıqlı barmaqlar mən tanımıram, görməmişəm. Barmaqlarını ovcumda sıxdım. Sonra mağazaya oxşar bir yerə girdik. Amma yenə də bilmirdim ki, burada nə satırlar? Heç satıcı da yox idi. Kimdən nə soruşdumsa bizi başa düşən olmadı. Pul göstərdim, onu da heç kim başa düşmədi. O, həmişəki kimi mənə aciz-aciz baxıb gülümsündü. Pıçıltı ilə mənə:

- Gəl gedək evə, bizi burda heç kim başa düşmür.

Taksi saxlatdırıb oturduq. Ha illah edib, getmək istədiyimiz ünvanı nə qədər başa salmaq istədimsə, o da olmadı. Taksidən çıxdıq. "İndi biz nə edək?" - soruşdum. Onun gözləri dolmuşdu. Bir himə bənd idi ki, ağlasın. Onu qucaqladım. Şabalıdı rəngli saçlarından, boynundan, boğazından öpdüm. Ən doğma, ən yaxın adamım kimi öpdüm. İlahi, pərvərdigara, bu nə gözəl ətirdir ki, ondan gəlir. Mən dəli idim onun bu ətrindən ötrü. Yuxuda düşündüm ki, illərdir, həsrətəm bu ətirə. Ay aman...

- Axı, niyə ağlayırsan? Nə olub sənə, mən ki sənin yanındayam.

Birdən o yox oldu. Ardınca çığırdım, qışqırdım. "Getmə" - dedim, - məni tək qoyma bu şəhərdə!" O isə yox olmuşdu. İtmişdi gözlərimdən. Mən tək qalmışdım bu tanımadığım şəhərdə. Təmtək.

Öz çığırtıma özüm yuxudan oyandım. Yuxuda qışqıra-qışqıra onun adını çəkirdim. Tamam tər içində idim. Bayırda yağış yağırdı. Yağış pəncərəmi döyəcləyirdi. Yəqin ki, yağışın səsinə yuxudan ayılmışam. Mən yağışın dəlisiyəm. Yağışlı, çiskinli boz bir havanın. O da həmçinin. Yağışdan sonra buludlu boz havada gəzməyi çox xoşlayardıq. Saatlarla gəzərdik. Lap o türk mahnısında olduğu kimi. "Bu yağışlı günlərdə bərabər islanardıq". Yadıma düşdü ki... bir dəfə çoxdan, lap çoxdan səhər-səhər onun telefon zənginə yuxudan ayıldım. O zaman mən xaricdə diplomatik xidmətdə idim. O, dərhal pıçıltı ilə:

- Danışa bilirsən? Yanında heç kim yoxdur ki?

- Əlbəttə ki, danışa bilirəm. Evdə təkəm.

- Səni təbrik edirəm. Bakıda yağış yağır. Heyif ki, uzaqdasan, yoxsa yağışdan sonra səninlə gəzişərdik.

Sonra hiss etdim ki, gülümsündü. Onun çox qəribə uşaq kimi gülümsəməyi vardı. Həm də elə bil icazə ilə gülümsəyirdi. Eh... nə isə. Sonra isə... Öpürəm səni. Darıxmışam sənin üçün. Onun kövrəlməyini hiss etdim. Daha sonra telefonda kəsik-kəsik siqnallar və vəssalam...

Çarpayımın yanındakı dolabın üstündəki saata baxdım. Səhər saat 6 idi. Bir siqaret götürüb yandırdım. 10 ildir ki, onu görmürdüm. Görəsən, o, indi hardadır? Yox... Axı demişdi ki, Türkiyəyə köçür, görəsən getdi, ya yox. Yəqin ki, köçmüş olar. İndiyə qalmaz, köçər.

O, musiqi müəlliməsi idi. Konservatoriyanı bitirmişdi. Əla pianino çalırdı. Gözəl, nazik, hamar, uzun barmaqları var idi. Pianino çalanda heç barmaqlarını görmək olmurdu. Bir yerdə saatlarla Bethovenə, Şopenə, Motsarta qulaq asardıq. Onun ən çox sevdiyi bəstəkar Raxmaninov idi. Mənə isə Raxmaninov o qədər də çatmazdı. Mən Motsartın, Bethovenin dəlisi idim. Klassik dünya ədəbiyyatını gözəl bilirdi. Heminqueydən, Hüqodan, Hötedən saatlarla söhbət edərdik, doymazdıq. Dünənlərimi, onu düşünə-düşünə, 2-3 siqaret çəkdim. Sonra... mürgülədim. Mən oyananda artıq yağış kəsmişdi. Amma hava buludlu, boz idi. Lap o biz sevdiyimiz, saatlarla mübahisə edə-edə gəzişdiyimiz havalardan idi.

Mən evdən çıxanda axşamüstü olardı. Bilmirəm nəyə görəsə ayaqlarım məni Bakının o məşhur "Torqovı" adlanan küçəsinə tərəf çəkirdi. Yol boyu elə hey onu düşünürdüm. Yəqin, indi ailə də qurmuş olar. Niyə də ərə getməsin. Gözəl, baxımlı qadındır. Yəqin, istəyəni çox olar. Hm... Bəsdir də, bəsdir... onun haqqında az düşün, elə hey öz-özümə deyirdim. Əşi, sən harada, o harada.

Birdən... sanki məni ildırım vurdu. Nə...? Mən yuxudayam? Yoxsa hələ yuxudan ayılmamışam? Mən yuxu görürəm? Yox... Bu, ola bilməz. Sanki O, bayaq gördüyüm yuxunun içindən reallığa çıxmışdı. Ola bilməz... Yox, bu, ola bilməz. O, yavaş-yavaş mənə tərəf gəlirdi. Bu, odur? Uzaqdan ona tərəf baxıram. Hə, bu, odur... Aman Allah, doğrudanmı yuxum çin çıxıb? Axı... O, aramla mənə tərəf gəlirdi. Axı... Yavaşcadan yanımdan keçmək istəyəndə:

- Bu, sənsən?

O, duruxdu... dayandı, mənə tərəf baxdı.

- Oy... Bu, sənsən? Gülə-gülə. A... heç ağlıma da gəlməzdi ki...

- Sən burdasan?

- Hə, dünən səhər gəlmişəm. Amma heç ağlıma da gəlməzdi ki, səni görə biləm. Sən bir işə baxe....

- Mən də heç ağlıma gətirə bilməzdim ki, səni belə qəfil görəm. Sən Türkiyədə deyilsən? Axı, demişdin ki, ora köçürəm.

- Hə... Orda yaşayıram. Bəs sən nə edirsən?

- Heç... Xeyir ola Bakıya gəlməkdə?

- Heç. Bakı yaman könlümə düşdü. Birdən-birə yaman darıxdım Bakı üçün. Bakı yaman dəyişib. Heç tanımaq da olmur.

- Elə mən də bir il olar qayıtmışam. Əvvəl-əvvəl heç tanıya bilmirdim. Çaşıb qalmışdım. Hm... Axı, heç demədin həmişəlik qayıtmısan, yoxsa?

- Yox, yox iki gündən sonra geri qayıdıram. Hə... Dedim axı, elə-belə gəlmişəm. Bakını görməyə. Bir də bəlkə gəlmədim bu tərəflərə.

- Hm... Bəlkə... Vacib bir işin yoxdursa gedək bir yerdə oturub söhbət edək. Çoxdandır səni görmürəm.

O, həmişəki kimi kədərli gözləri ilə mənə baxırdı. Pıçıltıya bənzər bir səslə:

- Həə.... 9 il 4 aydır ki, görüşmürük. Sən doğrudanmı istəyirsən bir yerdə oturaq? (Ay Allah, o, günləri sayırmış ki)

- Hə... Əlbəttə, istəyirəm. Bu nə sözdür, soruşursan. Gedək. Gedək həmişə oturduğumuz kafeyə. Hə... Necə bilirsən, o, bu yaxındadır, deyəsən. O duruxdu, yavaş səslə:

- Ora artıq yoxdur. Yerində başqa bir şey tikiblər.

Mən təəccüblə:

- Hardan bilirsən, sən ki Bakıya dünən gəlmisən?

- Hm.. Elə dünən də ora getmişdim. Bu gün də. İndi də ordan gəlirəm... Ora yoxdur artıq. Yox, əgər istəyirsənsə, başqa bir yerə gedək.

- Hmm. Yaxşı... Bəs... Əgər orda başqa bir şey tikiblərsə və bizim həmişə oturduğumuz kafe yoxdursa, onda ora niyə gedirdin ki?

- Necə deyim. Əgər istəyirsənsə, başqa bir kafeyə gedək.

- Əlbəttə ki, istəyirəm, çox istəyirəm. Amma sən mənə demədin ki, ora niyə getmişdin. Dünən də, elə bax bu gün də. Axı, niyə getmişdin ki?

O, diqqətlə mənə baxdı. Gözləri əvvəlki kimi nəmli idi.

- Heç elə belə. Getmişdim də... Bax, bu yaxınlarda deyəsən, kafe var. Gedək ora. Gedək.

- Əlbəttə gedək. Axı, sən mənə demədin ki, ora niyə getmişdin. Bilə-bilə ki, orada kafe artıq yoxdur.

O, gülə-gülə:

- Axı, səni necə başa salım. Getmişdim də...

***

Kafedə oturmuşduq. O, siqaret çəkirdi. İlahi, bu barmaqlar necə gözəldi. Bu barmaqlara siqaret necə də gözəl yaraşır. Siqareti barmaqları ilə tutmaq hər qadına yaraşmır. Amma mən bu barmaqların dəlisi idim. O danışırdı. Öz işindən danışırdı, Türkiyə həyatından danışırdı. Hərdən Bakı üçün darıxmağından danışırdı. Hər il fevral ayı Bakıya gəlməsindən danışırdı. Nə dünənlərindən danışırdı, nə də sabahlarından. O, bu günündən danışırdı. Mən isə hiss edirdim. Hiss edirdim ki, o, dünənlərinin kədər, qüssə, qəm burulğanlarında itib-batıb. Üzüb sahilə çıxa bilmir. Sahil isə mən idim. Mən isə uzaqlarda idim. Çox uzaqlarda idim. Mən özüm-özümü inkar etmişdim. Özüm-özümdən qaçmışdım. Əlacsızlıqdan xarici ölkələrə getmişdim. Həyatımda qəfil yenilik yaratmağa cəsarətim çatmamışdı. Atam da məsələyə qarışmışdı. Mən lap başımı itirmişdim. Və bilirdim ki, bu cəsarətsizliyim məni ömrümün sonuna qədər yandıracaq. O danışırdı. Çöhrəsində kədər ola-ola, gülümsəyə-gülümsəyə danışırdı. Özüm öz cəsarətsizliyimdən xəcalət çəkirdim. O, mənim üçün hər şeyi etmişdi. Mən isə... Özüm-özümdən gizlənmək istəyirdim.

Birdən... Aman Allah... Onu saçlarına adda-budda dən düşüb ki! Yox... Bu ola bilməz. İlahi, gözlərinin altında güclə seçilən qırışlar da əmələ gəlib ki! Yox... Birdən lap 20 il bundan əvvəlki kimi onu qucaqlayıb bağrıma basmaq istədim. Üzündən-gözündən öpmək istədim. Axı mən onun dəlisi idim. Yanırdım. Yanıb külə dönmüşdüm. Cızdağım çıxmışdı. Yox... Mən deyə bilmərəm ki, bu işdə təkcə mən günahkaram. Əlbəttə, yox. Hər ikimizin günahı var idi. Olan olmuşdu artıq. Hər şey bitmişdi. Bəzi mətləblərin üstündən keçə bilmirdim, bacarmırdım. O da bunu bilirdi.

Üzümü göyə tutub qışqırmaq istəyirdim. Ya Rəbbim, sən nə yaman qəddarsan. Nə vermişdinsə, gözəllik, boy, buxun, yaraşıq, hamısını bir-bir geri alırsan. Ya Rəbbim, bu qədər qəddar olma, onun 24 yaşını özünə qaytar. Amma bilirdim ki, bu dünyada bundan mümkünsüz şey yoxdu. Allah verdiyini alır, amma aldığını qaytaran deyil.

***

Biz 20 ildi ki, görüşürdük. O zaman mənim 39 yaşım vardı. Ailəli idim. Necə deyərlər, göydən ulduz yağdıran vaxtlarım idi. Kişiliyin ən gözəl vaxtını yaşayırdım. Onun isə 24 yaşı. Əvvəl-əvvəl hər şey çox yaxşı idi. O, gözəllik müsabiqəsinin qalibi idi. Ərindən ayrılmışdı. Amma rəsmi yox. Ayrı yaşayırdılar. Barışa da bilərdilər. Amma... hər şey mənə görə olmuşdu. Ərindən ayrıldı. Onun hər şeyə cəsarəti çatdı. İkinci addım mən tərəfdən atılmalı idi. Mən isə... qorxdum, geri çəkildim. O, siqaret çəkirdi. Elə bil ki, dünənlərini çəkirdi içəri. Sevgimiz pərən-pərən düşmüşdü. Məhəbbət ölməmişdi. Sadəcə olaraq bizi tərk etmişdi. Biz isə onu diri-diri dəfn eləmək istəyirdik. Biz gülüşürdük. Amma sanki bizi tərk edən məhəbbətimizə baxıb ulayırdıq. Mən hiss edirdim ki, onun mənə qarşı olan məhəbbəti ölməyib. Elə mənim də... Od sönmüşdü, amma közü var idi. Köz isə oddan da yandırıcı olur. Məhəbbətimizi diriltmək də olardı. Hər şey bu andan asılı idi. Amma nəyə lazımdır bu. Yaşanmış günləri geri qaytarmaq qeyri-mümkündür.

- Sən mənə heç qulaq asmırsan. Həmişəki kimi fikrin dağınıqdır. Xahiş edirəm, saatına baxma. Yəqin ki, fikrin evdədir. Xahiş edirəm fikrin məndə olsun.

- Yox, həmişəki kimi, sən mənə inanmırsan.

Elə hər bir şeyin səbəbkarı da bu inamsızlıq idi. Nə o mənə, nə mən ona inanırdıq.

Dünənlər çox idi. Sabahlar isə az. Söhbətimiz də bitmişdi. Amma mən bilirdim ki, nə onda ölüb məhəbbət, nə də məndə: sağdır, biz isə onu öldürmək istəyirik. Diri-diri dəfn etmək istəyirik. Onun gözü mənim telefonumda idi. Öz telefon nömrəsini 15 il qabaq mənim telefonuma yazmışdı. Amma mənim telefonumda nömrə əvəzinə "Moye schastye" sözlərini yazmışdı. İndi də bilmək istəyirdi ki, görsün o sözlər durur yerində, yoxsa yox (Əlbəttə, saxlamışdım). Amma qəsdən demirdim özünə. Ümumiyyətlə, onunla bağlı olan heç bir şeyi ona demirdim.

- Ərə getmisən, yoxsa yox?

- Hə... Yox.

Sonra pıçıltı ilə:

- Əlbəttə, yox.

- Sən bir də nə vaxt gələcəksən bura?

- Axı nə mənası var... Lap tutaq ki, gələn il fevralda. Hmm.. Diqqətlə üzümə baxdı. Sonra isə yavaş-yavaş:

- Qalxaq?

- Yaxşı, gedək səni ötürüm.

- Ehtiyac yoxdur, yaxına gedirəm.

Kafedən çıxdıq. O, yavaş səslə:

- Ardımca gəlmə.

Sol yanağımdan öpüb uzaqlaşdı.

Bir qədər gedib, arxaya çevrilərək əli ilə mənə xudahafiz işarəsi verdi. Yağış çisələyirdi.

Mən özüm-özümə fikirləşirdim. O, haraya gedir? Bakıda təkdir, heç kimi yoxdur. İndi o haraya gedəcək... Fikirləşdim. Bir də bir ildən sonra gələcək. Fevralda. Birdən sanki başımda ildırım çaxdı. Axı bu gün fevralın 17-dir. Biz də fevralın 17-də tanış olmuşuq. 20 il bundan əvvəl. Deməli, o, hər il fevral ayının 17-də Bakıya gəlir. Sən demə, o, bunu demək istəyirdi. Ardınca qaçdım. Ona deyiləcək sözlərim çox idi. Ona demək istəyirdim ki, sənsiz qala bilmirəm. Vallah qala bilmirəm. İndi neyləyim? Amma... Bütün bunların heç birini kafedə deməmişdim. Onun da mənə demək istədiyi sözlər çox idi. Mən də bilirdim. Amma susmuşduq. Bir-birimizə heç nə deməmişdik. O da mənə heç nə deməmişdi. Nə o, nə də mən.

O isə gözdən itmişdi, lap bu gün gördüyüm yuxumdakı kimi. Bir taksi saxlatdırdım. Onun vaxtı ilə yaşadığı köhnə ünvanı dedim. Getdik. Həmin binaya çatdıq. Bina isə yox idi. Yerində yeni bina tikirdilər. Qışqırmaq istəyirdim. Çığırmaq istəyirdim, ağlamaq istəyirdim. Dəliyə dönmüşdüm. Vaxtilə burda olan binanın 4-cü mərtəbəsində 3 otaqlı mənzildə mənim xatirələrim qalmışdı. Divarda asılan şəkilim, siqaret kötüklərim və bir də bəzi şeylər... Xatirələr uçulurdu. Yerində ayrı şey tikilirdi.

Sabah fevralın 18-i olası idi. Mən isə fevralın 17-də ilişib qalmışdım.

İsfəndiyar VAHABZADƏ

525-ci qəzet.- 2019.- 5 iyun.- S.16-17.