Pianoçu Leyla Zeynalovanın Riqada böyük uğuru

Azərbaycanlı Leyla Zeynalova gənc pianoçuların Riqada keçirilən VIII Beynəlxalq müsabiqəsində birincilik qazanıb.

Onun ifaçılıq istedadı üç xüsusi mükafatla qeyd olunub. Leyla İ.S.Bax musiqisinin, latviyalı bəstəkar M.Drustenin əsərinin ən yaxşı ifaçısı kimi fərqlənərək, habelə Almaniyanın Aynbek (Einbeck) şəhərində keçiriləcək Qış Akademiyasına (münsiflər heyətinin üzvü Gintaras Yanuşeviçyus tərəfindən təsis olunan daha bir xüsusi mükafat) dəvət alıb.

Gənc musiqiçinin yaradıcılıq nailiyyətləri, Riqa müsabiqəsində çıxışı barədə professor, Əməkdar incəsənət xadimi Zümrüd Dadaşzadənin qeydlərini təqdim edirik.

Zümrüd DADAŞZADƏ

Leyla Zeynalova, gənc olmasına baxmayaraq, musiqi ictimaiyyətinə artıq bəllidir. Nadir istedada malik bu qız Bülbül adına orta ixtisas musiqi məktəbində eyni zamanda iki - violin (Fatimə İdyatullinanın sinfi) və fortepiano (Dilarə Mirzəquliyevanın sinfi) ixtisasları üzrə təhsil alıb. Onun qardaşı da musiqi dairələrində tanınır: beynəlxalq müsabiqələr laureatı Rüstəm Zeynalov hal-hazırda Moskva Konservatoriyasının aspiranturasında, professor Ruvim Ostrovskinin sinfində təhsilini davam etdirir.

L.Zeynalovanın adı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 8 oktyabr 2014-cü il tarixli sərəncamı ilə gənc istedadların "Qızıl Kitab"ına yazılmışdır. Prezident təqaüdçüsü olan gənc pianoçu hazırda Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının ikinci kursunda, professor Kəmalə Neymanovanın sinfində təhsil alır. Leyla bir sıra müsabiqələrin - Azərbaycan ("World Harmony"; Bakı, 2017), İngiltərə ("The 10th Young pianist of the North"; Nyukasl, 2017), Almaniya (Ettlingen, 2016), Belçika (Avropa Musiqi Pedaqoqlarının Assosiasiyasının (EPTA) müsabiqəsi; Brüssel, 2016), Estoniyada (XIII Beynəlxalq "Young musician" müsabiqəsi; Tallinn, 2015; X Beynəlxalq Şopen müsabiqəsi; Narva, 2014) keçirilən ifaçılıq yarışmalarının laureatı olub, əksəriyyətində Qran-pri mükafatına, birinci yerə layiq görülüb. O, dəfələrlə Yuri Başmetin rəhbərlik etdiyi MDB və Baltikyanı ölkələrinin Uşaq Musiqi Akademiyasının ustad dərslərində iştirak edib. 2015-ci ildə gənc pianoçu, Vladimir Spivakovun təşkil etdiyi "Moskva dostları qarşılayır" festivalına dəvət alıb.

2018-ci ildə L.Zeynalovanın uğurlu fəaliyyəti Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyinin xüsusi mükafatı ilə qeyd olunub.

Mən Leyla ilə 2017-ci ildə Üzeyir Hacıbəyli adına IX Beynəlxalq Musiqi festivalı çərçivəsində məşhur pianoçu, YUNESKO-nun "Sülh Artisti" fəxri adına sahib olan Eliso Bolkvadzenin ustad dərsində yaxından tanış oldum. Leylanın gürcü pianoçusunun verdiyi tövsiyələrə iti reaksiyası, onları ani olaraq qavramaq bacarığı, əlbəttə, daha yetkin çalğısı mənim diqqətimdən yayınmadı. Riqadakı müsabiqədə Leyla iki turda Bax, Şopen, Prokofyev, Ligeti, Drustenin əsərlərindən ibarət üslubca rəngarəng proqram təqdim edib. Avanqardın ikinci dalğasının işarəvi simalarından olan György Ligetinin tokkatavarı 4 saylı etüdünün ("Fanfares") ifası xüsusən maraqlı idi. Leyla çağdaş musiqinin mürəkkəb dilini anlamaq bacarığı sərgiləyərək, öz mexanistik təkrarları ilə bir qədər ovsunlayıcı təsir bağışlayan, olduqca cazibədar, dinamik bir obraz yarada bildi. Münsiflər heyəti habelə Leylanı latviyalı bəstəkar Mariya Drustenin "Folk Impression II" adlı kompozisiyasının təfsirinə görə də mükafatlandırdı. Zənnimcə, bu, əlamətdar faktdır. Çünki Leyla tam yeni əsəri müəllifin vətənində elə poetik və duyğulu çaldı ki, latviyalı dinləyicilərin və mütəxəssislərin ürəyini fəth edə bildi. Əlbəttə, İ.S.Bax musiqisinin ən yaxşı ifasına görə mükafat çox önəmli olub, gənc pianoçunun kifayət qədər yüksək peşəkarlıq səviyyəsinə dəlalət edir. Səciyyəvidir ki, Ettlingendə (Almaniya) Leyla Bethovenin, Nyukaslda (İngiltərə) isə Şopen musiqisinin, başqa sözlə, hər bir pianoçunun repertuarının əsasını təşkil edən bəstəkarların musiqisinin ifasına görə xüsusi mükafat alıb. Deməli, gənc pianoçu gözəl bir məktəb keçib.

L.Zeynalovanın müəllimi Kəmalə Neymanovanın etiraf etdiyi kimi, Riqa müsabiqəsinə hazırlıq ərəfəsində onlar məhz İ.S.Bax musiqisinin ("Yaxşı temperasiyalı klavir"in II cildindən h-moll prelüd və fuqası) üzərində xüsusi bir məsuliyyətlə çalışıblar. Yalnız son məqamda Leyla bir növ sərbəst nəfəs əldə edərək, Bax musiqisinin ruhuna nüfuz edə bilib: bu da sonucda münsiflər heyəti tərəfindən layiqincə qiymətləndirilib.

Leylanın Riqadakı uğuru məni onun yaradıcılığı ilə daha yaxından tanış olmağa sövq etdi. Belə ki, bu gənc istedad haqqında Təhsil TV-nin çəkdiyi "Sabahın ulduzları. Leyla Zeynalova" filmindən bəlli olur ki, Leyla nəinki ixtisasına, həm də musiqi ədəbiyyatı və nəzəriyyəsinə, ümumtəhsil fənlərinə ciddi yanaşır, mütaliəni sevir. Bəlkə elə bu səbəbdən onun təfsirləri belə dolğun və inandırıcıdır. Bir də: Leylanın səlis azərbaycancası, fikirlərini doğma dildə dəqiq, sərrast ifadə etmək bacarığı məni sözün əsl mənasında sevindirdi.

Kəmalə xanım tələbəsinin əsas keyfiyyətləri haqqında sualıma belə cavab verir: "Həyatda tərs, səhnədə iradəli, bəzən həddindən artıq romantikdir. Musiqi Akademiyasında dərslərin bolluğu əla qiymətlərlə oxuyan Leylanı bir qədər əsas hədəfdən yayındırır. Amma inanıram ki, müntəzəm, məqsədyönlü məşğələlər nəticəsində bu zəhmətkeş tələbə ciddi yaradıcılıq vəzifələrinin öhdəsindən gələ biləcək əsl peşəkar pianoçu səviyyəsinə yüksələcəkdir".

Musiqiçinin püxtələşməsində, əlbəttə, Kəmalə Neymanovanın xidməti danılmazdır. Əvvəla, Kəmalə xanım bu il 85 illiyini qeyd etdiyimiz görkəmli sənətkar, pedaqoq, sənətimizə neçə-neçə mahir pianoçu bəxş etmiş professor Elmira Səfərovanın ən istedadlı və müvəffəq tələbələrindən, onun layiqli davamçılarındandır. K.Neymanova özü də beynəlxalq müsabiqələr laureatıdır, vaxtaşırı konsert proqramları ilə müxtəlif festivallarda çıxış edir. Yadımdadır: Mstislav Rostropoviç kimi möhtəşəm sənətkarın Bakıda keçirdiyi, konsertmeysterdən mütəhərriklik tələb edən kifayət qədər çətin və gərgin ustad dərslərində bir çox simli alətlər ifaçılarını məhz Kəmalə xanım mərd-mərdanə pianoda müşayiət etmişdir. Onun tələbələri ilə birgə ötən il hazırladığı layihə - müxtəlif kamera heyətləri üçün əsərlərdən ibarət konsertlər silsiləsi musiqi həyatımızın əlamətdar hadisəsidir. Beləliklə, demək olar ki, Leylanın bəxti gətirmişdir: o, Bakı Musiqi Akademiyasının ən yaxşı müəllimlərindən biri - ali peşəkar, həssas musiqiçi Kəmalə Neymanovanın sinfində təhsil alır.

L.Zeynalovanın qələbəsinə tanınmış azərbaycanlı musiqiçilər də münasibət bildirmişlər. Əməkdar artist, professor Gülşən Ənnağıyeva bu hadisə ilə bağlı sevinc dolu emosiyalarını belə ifadə edir: "Bizim sənətlə məşğul olanlar bilirlər ki, səhnədə yüksək səviyyəli ifaçının peyda olması bir çox cəhətlərin, şərtlərin kompleks halında təzahür etməsindən asılıdır. İstedaddan, musiqiyə sonsuz sevgidən başqa titanik zəhmət, ailənin qayğısı, dəstəyi və şübhəsiz, öz bilik və təcrübəsini tələbəsinə təmənnasız bəxş etmək iqtidarında olan müəllim tələb olunur. Çox sevindiricidir ki, Leylanın ən ali məqsədlərə nail olmaq üçün bütün imkanları var. İlk öncə onun müəllim sarıdan bəxti gətirmişdir. Bülbül adına məktəbdə Dilarə Mirzəquliyeva kimi mütəxəssisdən dərs almaq özü bir gözəl şansdır. Kəmalə Neymanova haqqında isə xüsusi danışmaq istərdim. Bizim Kəmalə xanımla, əgər belə demək olarsa, ümumi musiqi köklərimiz var: pedaqoqumuz Elmira Səfərovanın məktəbini nəzərdə tuturam. Kəmalə gözəl, müdrik, vicdanlı (karyera ardınca qaçanların bol olduğu praqmatik dövrümüzdə nadir keyfiyyətdir!), tələbələrlə məşğələlərə bütün enerjisini, qəlbinin bütün hərarətini sərf edən unikal musiqiçi və pedaqoqdur. Düşünürəm, belə bir müəllimlə Leyla daha uca zirvələr fəth etməyə qadirdir..."

Leylanın yaradıcılıq potensialı göz qabağındadır. Şəksiz istedadı, musiqiyə sevgini zəhmətsevərlik və iradəli xarakterlə uzlaşdıraraq, Leyla hələ neçə-neçə yeni nailiyyətə imza ata bilər. Ona akademik musiqi ifaçılığı kimi çox çətin, amma olduqca maraqlı, ecazkar bir sahədə uğurlar diləyirəm!

Zümrüd DADAŞZADƏ

Əməkdar incəsənət xadimi, professor

525-ci qəzet.- 2019.- 2 noyabr.- S.18.