Çağdaş ərəbşünaslığımızın 80 yaşlı korifeyi

Mən professor İmamverdi Həmidovu son zamanlar tanımışam. Baxmayaraq ki, artıq on beş ildir, AMEA-da işləyirəm və biz eyni mərtəbədə yerləşən binada çalışırıq. Qəribə də olsa, bəlkə heç rastlaşmamışdıq da. Sadə, təvazökar və sakit bir insan olan professor İmamverdi Həmidovla tanışlıqdan sonra isə bu böyük şəxsiyyəti tanımadığıma görə hələ də özümü qınayıram. Hər dəfə bu böyük alimlə oturub söhbət etmək şərəfinə nail olanda görüşümüzün nə vaxt bitdiyini hiss etmirəm.

Bu yaxınlarda ömrünün səkkizinci onilliyi - 80 yaşı tamamlanan İmamverdi Həmidov mənalı həyat yolu keçmiş bir insandır. Onun ölkəmizdə və ölkədən kənarda çoxsaylı elmi əsərləri çap olunub. Ərəbdilli ədəbiyyatın mahir bilicisi olan İmamverdi müəllim Azərbaycan-ərəb ədəbi əlaqələrinin inkişafında özünəməxsus yer tutur. O, hazırda Azərbaycan şərqşünaslıq elminin ən parlaq nümayəndələrindən biri olmaqla yanaşı, həm də ədəbiyyat tariximizin gözəl bilicisi və öz məktəbini formalaşdıran görkəmli tədqiqatçı-alimidir.

O, Aida İmanquliyeva, Ziya Bünyadov, Vasim Məmmədəliyev kimi böyük şərqşünaslarımızla eyni məktəbin nümayəndəsi və həmin məktəbin davamçılarından biridir. Görkəmli şərqşünas alim Ziya Bünyadov onun haqqında yazırdı: "İmamverdi Həmidov ərəb mənbələrinə yaxşı bələd olan, nadir qaynaqlarla bağlı tədqiqat aparmağı bacaran alimdir".

İmamverdi müəllim elmə hələ ötən əsrin 60-cı illərində gəlib. 1966-cı ildə AMEA-nın Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun əyani aspiranturasına daxil olan alim, ona qədər 1960-1965-ci illərdə keçmiş SSRİ məkanında ən tanınan və bəlkə də o dövr üçün respublikada ən yüksək ixtisas sayılan Azərbaycan Dövlət Universitetinin Şərqşünaslıq fakültəsində təhsil almış və oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdi. 1970-ci ildə İbn Quteybə Dinəvəri mövzusunda filologiya elmləri namizədi dissertasiyasını uğurla müdafiə etmiş alim 1963-1964-cü illərdə Yəmən Ərəb Respublikasında təcrübə keçmiş və ərəb dili tərcüməçisi kimi çalışıb. 1985-1989-cu illərdə İmamverdi müəllim İraqda ərəb dili tərcüməçisi kimi fəaliyyət göstərəndən sonra həyatını Azərbaycan elminin inkişafına həsr etdi.

Alimin "İbn Quteybə Dinəvəri (həyatı, suubiyyə, "ədəb" və ədəbi tənqidə aid əsərləri)" (1998), "Əbu Bəkr əl-Valibi və onun "Əxbarul-Məcnun va əş`aruhu" (1999), "Azərbaycan-ərəb ədəbi əlaqələrindən səhifələr" (2002), "Azərbaycan ədəbiyyatı klassikləri ərəb ədəbiyyatşünaslığında" (2007) monoqrafiyaları və xeyli sayda elmi məqalələri nəşr olunub. 2009-cu ildə İmamverdi müəllim "Ərəb ədəbiyyatşünaslığında Azərbaycan ədəbiyyatı klassiklərinin öyrənilməsi problemləri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını uğurla müdafiə edərək filologiya elmləri doktoru elmi adını aldı.

İmamverdi müəllim həm də təşkilatçılığı ilə seçilir. O, 1973 - 1976-cı illər ərzində Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun elmi katibi vəzifəsində çalışıb, uzun müddət isə Ədəbiyyat üzrə Müdafiə Şurasının Elmi katibi olub. Müxtəlif zamanlarda Bakıdakı Misir Mədəniyyət Mərkəzində, Bakı Dövlət Universitetində və Bakı Asiya Universitetində dərs demiş, gənc nəslin tərbiyəsində yaxından iştirak edib. 3 nəfərin elmlər doktoru hazırlığı üzrə məsləhətçisi, 4 nəfərin fəlsəfə doktoru hazırlığı üzrə elmi rəhbəri olub.

Hazırda Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun aparıcı şöbələrindən biri olan "Qədim Azərbaycan ədəbiyyatı" şöbəsinə rəhbərlik edən İmamverdi müəllim eyni zamanda, ictimai fəaliyyətlə də məşğul olur, Azərbaycan Talış icmasının fəal nümayəndəsidir.

Hörmətli professorumuz İmamverdi Həmidovu 80 illik yubileyilə bağlı ürəkdən təbrik edir, ona yüksək əhval-ruhiyyə, möhkəm cansağlığı və yeni-yeni elmi uğurlar arzulayıram.

Rasim HEYDƏROV

AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

Rasim Heydərov

525-ci qəzet.- 2021.- 4 fevtal.- S.13