Qarabağ xalçası
haqqında məqalə
Fransa mediasında
Azərbaycanın yeganə fransızdilli
mətbu orqanı “Le
Carrefour” (Yol qovşağı)
qəzetinin təsisçisi,
www.lecarrefour.az saytının rəhbəri, fransızdilli
jurnalist Zeynab Kazımovanın Fransanın
“Musulmansenfrance.fr” xəbər portalında “Bir Qarabağ xalçasının
taleyi və dönüşü” (Le destin
et le retour d’un tapis du Karabakh) başlıqlı
məqaləsi yayımlanıb.
525.az xəbər verir ki, məqalədə
müəllif Beynəlxalq
Muzeylər Günündən
söz açaraq, Azərbaycan Milli Xalça Muzeyindən bəhs edib.
Muzeyin 1967-ci ildə
keçmiş sovetlər
birliyində yaradılan
ilk və dünyada yeganə unikal bir muzey olduğunu
diqqətə çatdırıb.
Azərbaycan Milli Xalça Muzeyinin zəngin ekspozisiyasından bəhs edən jurnalist burada 11 min mədəniyyət
nümunəsi olan eksponatın, o cümlədən
6000 xalça və tekstil məmulatının
sərgiləndiyini qeyd
edir.
Məkanın gözəlliyindən ağızdolusu
söz açan, Azərbaycanın milli irsi olan maddi-mədəniyyət
nümunələrinin sərgiləndiyi
bu məkanı cənnətə bənzədən
Zeynab Kazımova muzeydə saxlanılan bir xalçaya xüsusi olaraq diqqət çəkir. Bu xalçanın
erməni işğalı
zamanı itmiş, oğurlanmış, daha sonra uzaq Amerikada,
Los-Ancelesdə “qədim
erməni xalçası”
adı ilə satılmağa çıxarılmış
Qarabağ xalça məktəbinə aid “Baxçada
güllər” xalçası
olduğunu bildirir. Xalçanın çox maraqlı tarixə sahib olduğunu vurğulayan müəllif 1991-1994-cü illərdə,
Birinci Qarabağ müharibəsi dövründə
şəhərlərin və
kəndlərin ermənilər
tərəfindən işğalı,
bütün azərbaycanlıların
evlərinin dağıdılması,
evlərin, ev əşyalarının, xalçaların,
digər maddi mədəniyyət və
sənət obyektlərinin
qarət edilməsi və oğurlanmasının
Azərbaycan xalqına
vurduğu maddi və mənəvi zərbədən yazır.
Zeynab Kazımova bütün bunların insanların şəxsi əmlakına
qəsd olmaqla yanaşı, həm də Azərbaycan mədəniyyətinə, incəsənətinə,
tarixi, milli, maddi-mənəvi sərvətlərimizə
qarşı məkrin
bir hissəsi olduğunu, ermənilərin
hər zaman xalqımızın bu mədəni irsini özününküləşdirmək cəhdlərini, hələ də Azərbaycan tarixinə, ədəbiyyatına və
mədəniyyətinə əsassız
iddialarının davam
etdiyini nəzərə
çatdırır. Müəllif
yazır: “Bu dəhşətdir!
Sənə məxsus olmayan şeyi oğurla, ələ keçir, götür,
sat!”
Müəllif öz məqaləsində
sözügedən xalça
ilə bağlı fakta istinad edərək,
Los-Ancelesdə “qədim
erməni xalçası”
adı ilə satışa çıxarılan
xalçanın bir vətənpərvər azərbaycanlının
üzərində kiril
əlifbası ilə
azərbaycanca yazılmış
“1 yanvar 1971-ci il, Sərvərə anadan əbədi yadigar, ad günü hədiyyəsi” yazısından
tanıdığını yazır, ermənilərin
bu cəhdinin ilk belə hal olmadığını
da qeyd edir. Azərbaycan xalqına məxsus mədəniyyət nümunələrinin
dəfələrlə erməni
mədəniyyəti adı
altında təqdim olunduğunu bildirən müəllif, təəssüflə
yazır ki, özünə məxsus olmayanı oğurlamaq, onu özününkü kimi təqdim etməklə satmaq ermənilərin azərbaycanlılara
qarşı həyata
keçirdiyi çoxsaylı
hallardan biridir. Jurnalist bildirir ki, azərbaycanlı
tərəfindən hərracdan
alınan xalça öz Vətəninə Azərbaycana qaytarılır,
Azərbaycan Milli Xalça Muzeyi ona qucaq açır.
Beləliklə, Vətənə qaytarılan xalça burada sərgilənir.
Muzeyin direktoru Şirin Məlikovanın sözlərinə
istinad edən jurnalist yazır ki, 1992-ci ildə Şuşanın işğalından
sonra o zamandan Şuşa Muzeyi
Bakıda Xalça Muzeyinin nəzdində yerləşdirilib. Muzeyin direktoru hazırda həmin xalçanın Şuşa filialının
kolleksiyası ilə birlikdə muzeydə sərgiləndiyini, işğaldan
azad olunmuş Şuşada Muzeyin binası yenidən qurulduqdan sonra Qarabağda həmin kolleksiya ilə birgə sərgilənəcəyini
qeyd edir.
Müəllif bildirir ki, xalçanın
taleyi sanki müharibədə itkin düşmüş insanların
taleyini xatırladır.
Eyni zamanda, məqalədə Azərbaycan
xalqının həyatında,
məişətində xalçaçılığın
mühüm yer tutduğunu bildirir. Ta qədimdən
nənələrin, anaların
öz övladları
üçün xalça,
kilim hədiyyə etdiklərini, bunun Azərbaycan xalqının
adət və ənənəsinə məxsus
olduğunu, övladların
bu xalçalardan isti ana əllərinin
hənirini aldıqlarını
və bu hisslərin böyük mənəvi çəkisini
qeyd edir.
Məqalə sözügedən xəbər
portalının manşetində
yerləşdirilib, həmçinin
sosial şəbəkə
hesablarında da yayımlanıb.
525-ci qəzet.- 2021.- 1 iyun .- S.9.