Qələmsiz yazılanlar

 

status-esselər

 

 

Peşəkarlıq və kübarlıq

 

Bu günlərdə mənə zəng edib BBC News (Azərbaycanca) xidmətinin əməkdaşı olduğunu deyən jurnalist Fərid Həsənov keçmiş Milli Mətbuat Günü münasibətilə təbriklərini çatdırandan sonra sosial media hesablarında yazdıqları statusa görə Baş Prokurorluğun bir neçə nəfərə xəbərdarlığı ilə bağlı məsələyə Mətbuat Şurası İdarə Heyətinin üzvü kimi münasibətimi öyrənmək istədiyini bildirdi. Razılaşanda eyni nəzakətlə müsahibə zamanı səsimi yazmaq üçün icazə istədi. Beləcə, mövzu ilə bağlı onun bir neçə sualını cavablandırdım və sağollaşdıq.

Bir azdan yenidən zəng gəldi. Bu dəfə hazırladığı materialda istifadə etmək məqsədilə feysbuk səhifəmdən şəkilimi götürməyə razılıq verməyimi istədi.

Yəqin bizim mediada belə münasibətə çox nadir hallarda rast gəlindiyinə görə idi, onun bu davranışı məndə xoş təəssürat yaratdı.

Məncə, belə nəzakətli davranış təkcə BBC News xidmətinin dünyada qəbul olunmuş peşəkarlıq prinsiplərini öz fəaliyyətində prioritet seçməsi ilə yox, həm də jurnalistin fərdi keyfiyyətlərilə bağlıdır.

Özünü yeni jurnalistikanın təmsilçisi sayan bir çoxunun, ən adi ünsiyyət qaydalarını belə eyninə almayıb müsahibinin dilindən özünə sərf edən hansısa bir kəlməni qoparmaq üçün min hoqqadan çıxdığı indiki vaxtda jurnalist Fərid Həsənovun bu münasibəti, sözün düzü, məni sevindirdi. Bu gün bizim medianın öz fəaliyyətində peşə standartlarına, etika qaydalara hörmətlə yanaşan belə jurnalistlərə ciddi ehtiyacı var.

 

lll

 

Riyakarlıq erməni xislətidir.

 

lll

 

Əsir düşən erməni əsgərinin videosunu yaymaq nə dərəcədə etikdir və lazımdırmı?

 

lll

 

Diplomatiya və siyasətin də dili quş dili kimidir - hər kəs bilməz...

 

lll

 

Yağış da ürkək və ürəksizdir...

 

lll

 

Hacıqabuldan keçəndə həmişə düşünmüşəm ki, bu "Fədək" nə deməkdir?

 

lll

 

Sosial şəbəkələrdən obyektivlik, ədalət, soyuq mühakimə gözləmək qeyri-realdlr.  Bunu düzəltsə, bəlkə, zaman düzəldəcək: adiləşdirəcək, ya da həyat tərzinə çevriləcək.

Bu qədər bəsit, məhdud düşüncəli, ağıldan kəm, özünü təsdiq etməyə, gözə soxmağa, "Baxın, mən də varam, niyə görmürsüz?" iddiasıyla kimə gəldi qulp qoyan profillərdən müsbət nəsə ummaq ala qarğanın bala çıxaracağını gözləmək kimi xam xəyaldır.

 

lll

 

"Soyuqqanlı" London polisi

Londonda səfirliyimizə hücum edən radikal dindarların vandal hərəkətlərini yerli polisin soyuqqanlı halda müşahidəsi düşündürücüdür; elə bil, icazəli və müddətli aksiyanı izləyirlər,  iştirakçılar tapşırıqları icra edib gedəcəklər.

Aksiyadan sonra həbs olunanları da eyni soyuqqanlılıqla polis maşınına mindirirlər; sanki tutan da, tutulan da nəticədən razıdır.

Dövlətimizə və bayrağımıza qarşı bu vandallığın səbəblərinin kökündən araşdırılmasına və aydınlaşdırılmasına ehtiyac var. Yəqin artıq aidiyyəti dövlət qurumları bu barədə səhih, müfəssəl məlumatlar əldə ediblər və ciddi tədbirlər görüləcək.

Hadisənin Məhərrəmlik ayında baş verməsi və Aşura günü ərəfəsində həyata keçirilməsi də olduqca düşündürücü məqamdır. Sifarişçi və icraçılar böyük ehtimalla bu vandalizm aktının, səfirliyimizə və bayrağımıza təcavüzün Azərbaycan cəmiyyətində yaradacağı reaksiyanı proqnozlaşdırıblar. Yəqin onlar bununla bir yandan ölkə daxilindəki radikal dindarlara qarşı qəzəbin artacağını, bir yandan isə radikal dindarların xaricdəki dəstəkçilərdən güc alıb, cəmiyyətdəki qəzəbdən hikkələnib Məhərrəmlik ayinlərini daha radikal şüarlarla icra etmək istəyəcəklərini və nəticədə ölkədə qarışıqlıq yarana biləcəyini düşünüblər. Bu mənada xaricdəki radikal dini qrupların ölkə daxilindəki dayaqlarının bundan sonra da dərindən və hərtərəfli araşdırılmasına, onlara qarşı daha sərt, daha cəsarətli addımlar atılmasına ehtiyac var.

Quru sərhədlərimizin bağlanmasını gərəkli sayan və öz fikirlərni tutarlı arqumentlərlə əsaslandıran məlumatlı insanlar radikal qrupların Azərbaycana ekspansiyasını həmişə nigarançılıqla qeyd ediblər. Əslində, müxtəlif dini təmayül və ideologiyaların təsiri altına rahatlıqla düşə biləcək insanlarımızı qorumaq üçün yad təsirlərə qarşı ruhi və mənəvi sərhədlərimizin də qapanması lazımdır.

Dünyanın indiki qarmaqarışıq zamanında Dövlətçiliyimizin qorunması, Vətənin bütövlüyü ideyası hər şeydən uca və üstün olmalıdır.

Tanrı Dövlətimizi və Xalqımızı hifz eləsin!..

 

lll

 

Londonda radikal dindarların səfirliyimizə vəhşicəsinə hücumuna Azərbaycan cəmiyyətinin kifayət qədər kəskin və sərt reaksiyası müşahidə olundu. Məşədi Dadaş məscidində möminlərin Azərbaycan bayraqlarını qaldırmaları da həmrəyliyimizi nümayiş etdirən müsbət örnək idi.

 

Bəs sonra?

 

Yad dini təmayüllərin təsiri altında fəaliyyət göstərən, təşkilatlanmış və mütəşəkkil qrupların ölkəmizə qarşı təhlükə törədəcəyi ehtimalının konturları artıq açıq-aydın görünməyə başlayıb.

Bu təhlükənin qarşısını təkcə xüsusi xidmət orqanlarının fəallığı ilə almaq olarmı?

Zərərli dini təmayüllərə qarşı sanballı ideologiyamız varmı?

Dövlətçilik və Vətənin bütövlüyü ideyasının möminlər arasında əsas inanca çevrilməsinə necə nail olmaq mümkündür?

Azərbaycan üçün belə bir məsuliyyətli dövrdə Dövlətçiliyə sadiq, Vətənə bağlı din xadimlərinin yetişməsi, onların təbliği, cəmiyyətdəki nüfuzu barədə düşünmək olduqca vacib və zəruridir. Bu sahədə atılası addımlar, görüləsi işlər həddindən artıq çoxdur. İlk növbədə savadlı, bilgili, Dövlətini və Vətənini sevən insanların öncüllüyünə, rahat fəaliyyət göstərmələrinə hərtərəfli şərait yaradılmasına, onlara imtiyaz və səlahiyyət verilməsinə ciddi ehtiyac var.

 

lll

 

Muğam müsabiqəsinin final mərhələsinin Şuşada keçirilməsi təqdirəlayiq ideya idi. Müsabiqənin qalibinə mükafatı Xalq artisti Arif Babayevin təqdim etməsi də yaddaqalan və anlamlı oldu. Müsabiqə ilə eyni vaxtda Diaspor Gənclərinin yay düşərgəsinin keçirilməsi, görkəmli diplomatlarımızın, tarixçi alimlərimizin, mədəniyyət xadimlərimizin gənclərin qarşısında mühazirələrlə çıxış etməsi və onarla görüşləri qürur hissi doğuran məqamlar idi.

Şuşa qaynayır və bıçaq kimi düşmənin gözünə sancılır.

 

lll

 

Səmimi, saf etiqadlı, fərqli düşüncəli insanlarla trolları ayırmaq elə də çətin iş deyil. Biraz diqqət və müşahidə kifayət edir.

 

lll

 

TikTok ən zərərli sosial platformadır; beyinləri yuyur, insanları lağlağıya, gəvəzəliyə çəkir, bəsitliyə alışdırır, düşünməkdən yayındırır, həyata, dünyaya qeyri-ciddi münasibət aşılayır.

Bəlkə, nə vaxtsa insanlar bu yüngüllükdən bezəcəklər, ya bəlkə, zaman özü hər şeyi tənzimləyəcək və orada ancaq aşağı zövqlü istifadəçilər qalacaqlar, bilmirəm. Amma indinin, bu günün ən pis, ən ziyanlı alışqanlığıdır TikTok.

Ondan uzaq durmağı bacarmaq igidlikdir.

 

lll

 

Ermənilərin Azərbaycan vətəndaşı olmaq arzusu ilə Azərbaycan Prezidentinə müraciətləri müsbət prosesdir. Düşmənlərimizin uzun illər birgəyaşayışın mümkünsüzlüyü barədə apardığı təbliğatın puç olmasıdır. Bu proses müsbət məcraya yönəldilməli, bizim üçün sərfəli olan şəkildə təbliğ edilməli və bundan maksimum bəhrələnmək üçün variantlar aranmalıdır.

 

lll

 

Bir var şeir deyəsən, bir də var hekayə oxuyasan. Şeir deyirsənsə, deməli, onu əzbərləmisən, özününkü etmisən və özününkü kimi çatdırırsan.

Hekayəni oxumaq isə başqadır; sən hələ cümlələrin ləngərinə, sözlərin rənginə tam bələd deyilsən, hələ alt qatda bərq vuran qarışıq çalarları çatdırmağa çətinlik çəkirsən.

Hörmətli Şəfəq xanım Mehrəliyevanın dəvəti ilə "Ədibin evi" Ədəbiyyata Dəstək Fondunun ASAN Radio ilə "Ədibin evindən hekayələr" birgə layihəsində Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin "Mütrüb dəftəri"  hekayəsini oxuyanacan düşünürdüm ki, nəsr qiraəti daha asandır. Sən demə, əksinə, qəliz imiş. İndi baxıb xeyli yanlışlarımı, büdrəmələrimi gördüm. Tənqidə təşnələr dinləyib davam edə bilərlər.

Dinləməmiş qulp qoymağı isə indi hamı bacarır...

 

lll

 

Birdən hiss etdim ki, "Qarabağ"ın oyunları artıq xüsusi bir rituala çevrilib; həyəcan, ümid, nigarançılıq, sevinc, kədər, məyusluq və qələbə dolu qarışıq hisslərin yaşandığı xüsusi mərasim.

 

lll

 

Nə qədər tərifli, xoş sözlər desək, nə qədər mədh etsək, yenə azdır!

Yaşa, "Qarabağ"!

Var ol, Qurban Qurbanov!

 

lll

 

Zabuxdan keçirdik.

- Ana, görə bildin?

- Evin üstünü, damını gördüm ancaq. Bəlkə, qayıdanda, geri qalxanda bir az çox görünər.

Bu il iyunun 14-də Laçına, doğulduğum Ağoğlan kəndinə getdiyim maşında yaxından tanıdığım ailənin - ana və oğulun dialoquydu bu.

Oğul maşını sürürdü. Ana isə qabaq oturacaqdan boylanıb 30 il görmədiyi doğma yerlərə baxırdı. Sülhməramlıların müşayiətiylə gedirdik deyə, dayanmağa icazə yox idi.

Ana ilə oğulun ilk baxışdan sakit, amma qəhər və həsrət dolu dialoqu hələ maşın Laçının vaxtilə "Poçt" deyilən ərazisinə qalxar-qalxmaz başlamışdı: Ora filankəsin eviydi... burda abidə vardı, dəyişiblər... dayıngilin evi görünür, odey odur...

Laçında kilsə tikiblər, Zabuxacan yol qırağına xaç işarəli daşlar düzüblər, hərdən qoyun otaran uşaqlar gözə dəyir.

Hələ o gün - iyunun 14-də Laçından keçəndə vitrinləri, qapı-pəncərələri sökülüb aparılan tikililərdən hiss olunurdu ki, "zorən qonaqlar" yol üstə, getmək ovqatındadır. İndi Zabux ətrafında haray-həşir qoparıblar, xaricilərin gəlib burada tikdikləri evlərdən çıxarılacaqlarına görə ah-nalə çəkirlər. Amma bütün bu yalançı ah-nalələr, haray-həşirlər maşından boylanıb öz evini - əlləri ilə daşını daş üstə qoyduğu yuvasını, övladlarını böyütdüyü doğma həyətini görmək istəyən o ananın keçirdiyi həyəcanın, neçə illərdən bəri ürəyində gəzdirdiyi nisgilin heç mində bir zərrəsi də deyil.

Zabuxda doğulub böyüyən, işğaldan sonra 30 il doğma yurd həsrətiylə yaşayan övladları yaşlı, təzyiqi, xəstəlikləri olan ananı məhz elə buna görə - bəlkə, maşından boylanıb uzaqdan da olsa evini, doğma kəndini gördü deyə özləriylə gətirmişdilər.

O vaxtlar Laçında uzaqbaşı 3-5 erməni ailəsi olardı, ya olmazdı, amma Zabuxda biri də yox idi. Zabux həm də əfsanələrlə dolu bir kənd olub. Deyirlər, Soltan bəy bu dərədə ermənilərin qarşısını kəsərək onları məhv edib.

...Axşamüstü geri qayıdanda ana yenə evlərinə sarı boylanırdı. Amma yenə də yaxşı görə bilmədi.

İnşallah, avqustun 25-dən sonra namərd qonaqlar çıxıb gedər, ana yenidən bu yerlərə gələr, salamat qalmış ev-eşiyini könül rahatlığı ilə görər, ürəyində qubar bağlamış neçə illərin nisgilini göz yaşları ilə əridib bitirər...

 

Rəşad MƏCİD

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədr müavini, "525-ci qəzet"in baş redaktoru

 

525-ci qəzet.- 2022.- 13 avqust.- S.7.