Qadının 9 ayda
bitməyən çiləsi
Esse
Hamilə qadınların bu dövrdə nə qədər həssas olduqlarını hamımız
bilirik. Bətnində yeni bir can daşıma
həyəcanı, hormonal dəyişmələr,
psixoloji sıxıntılar,
doğuş stressi və sair kimi
təsirlər hamilə
qadının bütün
dünyasını dəyişir,
duyğularını alt-üst
edir. Onların gün ərzindəki
duyğu dəyişmələri
normal insandan dəfələrlə
çoxdur. Xoşbəxt olduğu anda hüznlənə, hüznlüykən
sevinə bilərlər.
Əsəb gərginlikləri də öz yerində.
Nə yazıq
ki, bu dövrdə
və doğuşdan sonra qadınların bütün bunlarla yanaşı, məruz qaldıqları başqa
stress mənbələri də
var ki, bu
da ətraf çevrənin sözləri,
sualları, yersiz məsləhətləridir. Nə təsadüfdür
ki, qarşındakının
hamilə və ya yeni ana
olduğunu bilən hər kəs başımıza ginekoloq,
pediatr, doğuş və uşaq mütəxəssisi kəsilir.
Hər kəsin bu mövzudakı
sualı, sözü-sovu,
məsləhəti bitmir
ki, bitmir. Hamiləsinizsə, mütləq hamiləliklə
bağlı olmazın
versiyalar, təxminlər,
suallar eşidəcəksiniz.
"Qarnın yumrudur,
qız olacaq" və ya "qarnın dikdir, oğlan olacaq".
"Nar yemə, uşağın
alnında ləkə
yaranar".
"Təbii doğuş
olacaq, ya əməliyyat?"
"Niyə təbii
doğuş istəmirsən?"
"Əmizdirəcəksən?"
"Nə boyda olmusan, çox kökəlmisən".
"Çox yoxlanışa
getmə, aparatların
şüası uşağa
ziyandır".
"Bu, hələ xoş
günlərindir, uşaq
olsun, sən onda görəssən əziyyəti".
"Özünü yuxusuz
gecələrə hazırla".
"Filankəsin gəlnində
ürəkbulanma olmamışdı".
"Filankəsin qızının
ürəyi heçnə
istəməmişdi".
"Filankəs uşağını
filan həftəsində
doğdu".
"Yemək yemirsən,
qarnın çox balacadır, uşaqda
problem var?"
"Qız olacaq,
ya oğlan?"
"Mən hamilə olanda..."
"Onu yemə,
bunu içmə, bunu geyinmə, bura getmə, ordan gəlmə" və sair və
ilaxır.
Düz doqquz ay
bu suallar, bu məsləhətlər,
bu öncəgörmələr
bitmək bilmir. Ana olmağa hazırlaşan,
onsuz da dəyişən vücudunun,
psixologiyasının dərdinə
qalmağa imkan tapmayan qadın bir də bu
təzyiqlərin altında
əzildikcə əzilir.
Əgər tez təsirə
düşəndirsə, ömrünün
ən gözəl çağının keyfini
çıxarmaq əvəzinə
indidən ana olmağın çətinlikləriylə
boğuşur, ruhunu qorxular sarır.
Nəhayət, bütün bu
keşməkeşli 9 ayı
sonda qoyub, övladını dünya
gətirməyin sevincinə
varmaq istərkən, bu dəfə də başlayır "uşaq mütəxəssislərinin"
yeni anaya tövsiyələri, onun analığını sorğulamaqları:
"Doğuş, ya
əməliyyat?"
"Niyə normal doğuş
etmədin?"
"Süd verirsən?"
"Uşaq ağlayır,
bəlkə südün
yetmir?"
"Qızdır? Eybi yox,
İnşallah, oğlun
da olar".
"Gecələr yatır?"
"Çox ağlayır?"
"Özün baxırsan? Baxa bilirsən?"
"Gözlərinin altı
çöküb, yorğun
görünürsən".
"Filan şeyləri
ye, südün olsun".
"Filan şeyləri
yemə, uşaqda köp yaradar".
"Uşağın əyni nazikdir, necə anasan?"
"Filankəsin uşağı
axşamdan yatırdı,
bir də səhər dururdu".
"Mənim uşaqlarım
məni heç incitməyiblər".
"Uşaq yatdı,
sən də yat".
"Uşaq yatandan
sonra işlərini görə bilərsən".
Bu siyahını istədiyiniz
qədər uzada bilərəm. Bu və
bu kimi suallar,
məsləhətlər sanki
insanların dilinə
yapışıb, başqa
heç nə bilmirmiş kimi ya qadını sorğulayır, ya da öz aləmincə
məsləhətlərini sıralayır. Kimsə bu
qadının nə düşündüyünü, bu suallardan bezib-bezmədiyini
fikirləşmir. Kimsə başqasının
uşağına süd
verib verməməsinin,
doğuş, ya əməliyyat keçirməsinin,
nə vaxt yatıb, nə vaxt durmasının ona bir dəxli
olmadığı fikrini
bir anlıq da olsa ağlına
gətirmək istəmir.
Heç kim
bu sualların məhrəmliyini, hamilə
qadının, ya da yeni ananın
ürəyini incidə
biləcəyini düşünmür.
Soruşsan, hər kəs
pis niyyəti olmadığını, ona
kömək etmək istədiyini deyəcək.
Amma kaş ki, onlar
köməyin bu suallar, məsləhətlər
deyil, sadəcə onunla birgə sevincinə sevinmək, qayğılarını paylaşmaq
olduğunu bilsələr.
Bir də hər qadının və hər uşağın öz orqanizmi, öz təbiəti, hər anayla da övladı arasında sırf özlərinəməxsus bir bağ var. Kimisə kiməsə misal çəkmək problemin çözümü deyil, əksinə, stress qaynağıdır. Yaxşı olardı ki, vəziyyətə bir də bu tərəfindən baxardınız.
Arzusunda olan
hər kəsin bu hissləri çevrənin
təzyiqlərindən uzaq yaşaması
diləyiylə...
Şahanə
MÜŞFİQ
525-ci qəzet.- 2022.- 15 dekabr.- S.16.