Müəllimlərin işə
qəbulu müsabiqəsində test
imtahanı mərhələsi
"YENİ QAYDALAR
PEŞƏKARLIĞIN
QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ VƏ PROSESİN
İDARƏ EDİLMƏSİNDƏ BİR SIRA
ÜSTÜNLÜKLƏR QAZANDIRIR"
İyulun
14-dən etibarən 2022-2023-cü tədris ili üçün ümumi təhsil müəssisələrinə
müəllimlərin işə
qəbulu müsabiqəsinin
test imtahanı mərhələsinə
start verilib. 54745 namizədin iştirakı
planlaşdırılan müsabiqə
7 gün ərzində
ölkə üzrə
10 şəhərdə təşkil
olunan 15 imtahan mərkəzində keçiriləcək.
Müsabiqənin test imtahanı mərhələsində
hər bir namizədə onun ixtisası üzrə ümumi təhsil müəssisələrinin fənn
proqramlarına aid 40 sual,
tədris metodikası
və təlim strategiyalarına aid 20 sual
təqdim ediləcək.
Ötən illərdən
fərqli olaraq bu il
test tapşırıqlarının cavablandırılması üçün
namizədlərə 120 dəqiqə
vaxt ayrılması nəzərdə tutulub.
Bu mərhələdə ixtisas
üzrə düzgün
cavablandırılan test tapşırıqları
2 bal, tədris metodikası və təlim strategiyaları üzrə isə 1 balla hesablanacaq. Ümumilikdə 100 ballıq qiymətləndirmə
sistemi tətbiq ediləcək. Həmçinin, yeni qaydalara əsasən, səhv cavablandırılan test tapşırıqları
imtahan nəticəsinə
təsir göstərəcək.
İxtisas üzrə
1 səhv cavablandırılmış
sual -0,5 bal, tədris metodikası üzrə isə -0,25 bal
şəklində hesablanacaq.
Müsabiqədə həvəsləndirmə
tədbirlərinin tətbiq
edildiyi ümumi təhsil müəssisələrində
3-5 il ərzində fasiləsiz olaraq işləyən müəllimlərin
imtahan nəticəsi
1,05, 5 il və daha artıq
müdətdə fasiləsiz
işləyən müəllimlərin
imtahan nəticəsi isə 1,1 artım əmsalı ilə hesablanacaq.
Təhsil
naziri Emin Əmrullayev deyir ki, müəllimlərin işə qəbulu və yerdəyişməsi
ilə bağlı yeni qaydalar peşəkarlığın
qiymətləndirilməsi və
prosesin idarə edilməsində bir sıra üstünlüklər
qazandırır: "Xüsusilə
şəhid ailəsi
üzvü olan namizədlərə şamil
olunacaq müddəalar
onların rifahı və işlə təmin olunması baxımından xeyli asanlıqlar gətirir. Təhsil Nazirliyi olaraq təhsil iştirakçılarının
maraqlarının həyata
keçirilməsi, şəffaflıq
və sağlam rəqabətlilik tətbiq
olunmaqla keyfiyyətin artırılması istiqamətində
işlərimizi davam etdiririk. İnanırıq ki, bu dəyişikliklər ümumi
təhsil müəssisələrində
müəllim seçiminin
ədalətli aparılmasında
xüsusi rol oynayacaq".
Azərbaycan Respublikası Təhsil
İnstitutunun İnsan
Resursları Mərkəzinin
direktoru Nurlan İsmayılbəylinin sözlərinə
əsasən, Təhsil
Nazirliyi sisteminə daxil olan ümumi
təhsil müəssisələrinə
müəllimlərin işə
qəbulu Təhsil Nazirliyi tərəfindən
müsabiqə yolu ilə həyata keçirilir. Müsabiqə
4 mərhələdən ibarətdir:
elektron ərizədəki
göstəricilərin yoxlanılması,
test imtahanı, vakant yerlərin seçilməsi
və müsahibə mərhələsi ölkədə
əsas tədris olunan xarici dil
fənni ingilis dilidir.
O qeyd edib ki,
az tədris
olunan isə alman və fransızdır.
Buna görə də bu dillər
üzrə imtahan verənlərin sayı azdır. Onun sözlərinə görə,
müəllimlərin işə
qəbul imtahanında
ən çox ibtidai sinif müəllimliyi
üzrə namizədlər
var: "Builki imtahanda təxminən 11 mindən çox namizəd olacaq".
Nurlan İsmayılbəyli müəllimlərin
işə qəbul müsabiqəsinin test imtahanında
yüksək bal toplayan namizədlərin müsahibə mərhələsindən
kəsilməsi ilə
bağlı məsələyə
münasibət bildirib.
O vurğulayıb ki, bununla bağlı şikayətlər olur:
"Müsahibə mərhələsində
namizədin psixoloji hazırlığı və
ya özünü təqdim etməyinə baxılır. Müəllimlər
test imtahanına hazırlaşdığı
kimi, psixoloji olaraq da hazırlaşmalıdırlar.
Çünki müsahibə zamanı
3 şəxsin qarşısında
narahatlanan, həyəcanlanan
şəxs auditoriya qarşısında daha çox həyəcanlanacaq.
Ən əsası müəllim
özünü rahatlıqla
təqdim etməyi bacarmalıdır".
Direktor sertifikasiyadan
fərqli olaraq müəllimlərin işə
qəbulu müsabiqəsində
səhv cavabın düz cavabı aparmağının səbəbini
açıqlayıb. O deyib ki MİQ-lə sertifikasiya iki fərqli imtahandır: "MİQ-də
müəllimlər bir-biri
ilə yarışırlar,
bu, daha geniş şkalada yaxşılar içindən
ən yaxşını
seçmək üçün
ədalətli qərardır.
Sertifikasiyada isə müəllimlər
bir-biri ilə yarışmır, onlar fənlər üzrə
minimal tələbləri ödəməlidirlər.
Bu baxımdan sertifikasiyada daha geniş şkalanın olmasına ehtiyac yoxdur".
Nurlan İsmayılbəyli bu il müəllimlərin
işə qəbulu müsabiqəsində vakant
yerlərin sayı da açıqlayıb. Onun dediyinə görə, təxminən
9000-dən artıq vakant
yer namizədlərə
təqdim olunacaq:
"Müəllimlərin işə
qəbulu üzrə
test imtahanını artıq
beş ildir
ki, həyata keçiririk. Bu beş
ildə ən çox vakant yer bu il
təklif olunur".
Onun dediyinə görə, müsabiqədə orta ixtisas və ali təhsil
müəssisələrini pedaqoji ixtisaslar üzrə bitirmiş və dövlət nümunəli diplom almış, xarici ölkədə aldığı
ali təhsil haqqında sənədi tanınmış şəxslər
iştirak edə bilər. Müsabiqədə
orta ixtisas və ali
təhsil müəssisələrində
pedaqoji ixtisaslar üzrə təhsil alan sonuncu kurs
tələbələri iştirak
edə bilərlər.
Bunun üçün namizədlər
elektron ərizələrində
"Təhsil haqqında
sənədin nümunəsi"
bölməsinə "Arayış"
sözünü yazmaqla
qeydiyyatdan keçə
bilərlər. Qeyd
edək ki, müsabiqənin növbəti
mərhələlərində həmin namizədlərdən
müvafiq təhsil haqqında sənəd tələb olunacaq: "Ümumi təhsil müəssisələrində ixtisası üzrə fasiləsiz 10 il müddətsiz müqavilə
ilə müəllimlik
fəaliyyəti göstərmiş
və 3 ildən az müddətə işdən ayrılmış,
bilik və bacarıqların diaqnostik
qiymətləndirilməsində iştirak etmiş şəxslər qiymətləndirmə
nəticələrinə uyğun
müəllimlərin işə
qəbulu müsabiqəsinin
birbaşa vakansiya seçimi mərhələsində
iştirak edə bilərlər. Həmin şəxslər elektron ərizələrində
"müsabiqə növü"
bölməsində müvafiq
bəndi seçməlidirlər".
Təhsil Nazirliyindən verilən məlumata görə, iyulun 15-dən etibarən müəllimlərin işə
qəbulu müsabiqəsinin
test imtahanı mərhələsi
ilə bağlı apellyasiya müraciətlərinin
qəbuluna başlanılıb. Bu mərhələdə
imtahanda iştirak etmiş namizədlər şəxsi səhifələrində
növbəti gün saat 11:00-da aktivləşdirilən
müvafiq xanaya daxil olaraq 48 saat (2 gün) ərzində apellyasiya müraciəti edə bilərlər. Namizədlər müvafiq xanaya
müraciətlərinin məzmununu
ətraflı şəkildə
qeyd etməlidirlər.
Apellyasiya müraciəti komissiya
tərəfindən araşdırıldıqdan
sonra müvafiq cavab namizədlərin şəxsi səhifələrinə
göndəriləcək.
Təhsil
nazirinin müavini Muxtar Məmmədovun sözlərinə görə,
müəllimlərin işə
qəbulu müsabiqəsində
orta ixtisas və ali
təhsil müəssisələrini
pedaqoji ixtisaslar üzrə bitirmiş, dövlət nümunəli
təhsil sənədi
almış və ya xarici ölkədə
aldığı ali təhsil haqqında sənədi tanınan Azərbaycan vətəndaşları
və ya ölkədə daimi yaşamaq üçün
icazə verilmiş şəxslər iştirak
edə bilərlər.
Həmçinin, müsabiqədə
iştirak etmək istəyən şəxs hazırda dövlət ümumi təhsil müəssisəsində müddətsiz
müqavilə əsasında
müəllim olaraq fəaliyyət göstərirsə,
müddətsiz əsaslarla
təyin olunduğu müəssisədə 3 ildən
artıq fəaliyyət
göstərdiyi halda müəllimlərin işə
qəbulu üzrə müsabiqədə iştirak
edə bilər: "Müəllim tədris etdiyi fənn üzrə yaxşı biliyə malik olmalı və biliyini şagirdlərə
düzgün çatdırmağı
bacarmalıdır. MİQ imtahanı da sadalanan keyfiyyətlərə
malik namizədləri
seçir".
O əlavə edib ki, Təhsil Nazirliyi müəllimlərin
işə qəbulu və sertifikasiya prosesi ilə bağlı heç bir şirkətlə əməkdaşlıq etmir
və bu şirkətlərin fəaliyyətinə
görə məsuliyyət
daşımır: "Vətəndaşlara
hər hansı şirkət və ya şəxs tərəfindən verilən
vəd müəllimlərin
işə qəbulu və sertifikasiya prosedurları çərçivəsində
heç bir rol oynamır".
Təhsil eksperti Qoşqar Məhərrəmov bildirib
ki, bu ildən
işə qəbul müsabiqəsinin test imtahanı
mərhələsində imtahan
vaxtı 90 dəqiqədən
120 dəqiqəyə qədər
artırılıb. Bu mərhələdə 100 ballıq
qiymətləndirmə tətbiq
edilir. Hesab edirəm ki, imtahan müddətinin artırılması müsbət
haldır: "Müəllimlər
zamana qarşı savaşmamalıdır. Müəllimlərin təyinat yerində mütləq çalışması
müsbət qərardır.
Çünki bəzi
zonalarda, xüsusilə
kəndlərdə, qəsəbələrdə
ibtidai siniflərdə
hər il
müəllim dəyişdirilməsindən
əziyyət çəkirlər.
Əgər hər il müəllim dəyişikliyi
edilirsə, təbii olaraq onlar stress və adaptasiya problemi yaşayırlar".
Millət
vəkili Ceyhun Məmmədovun dediyinə
görə, müəllimlik
elə bir peşədir ki, daim biliklərin artırılmasına ehtiyac
var. Bu baxımdan davamlı
olaraq müəllimlərin
işə qəbulu imtahanında dəyişikliklərin
edilməsi önəmlidir:
"Ona görə düşünürəm ki,
imtahan suallarında çətinliklərin olması
normaldır. Narazılıq subyektivdirsə, nəzərə
alınmamalıdır, obyektiv
səbəb varsa, səbəblər ciddi şəkildə araşdırılmalıdır,
təhlil olunmalıdır.
Müəllimlik kifayət qədər
ağır peşədir,
müəllimlər üzərlərində
işləmək istəmirlərsə,
inkişaf etmək istəmirlərsə, bu, qəbuledilməzdir. Proqramların çətinliyi ona hesablanıb ki, bütün müəllimlərin
bilik-bacarıqları təkmilləşdirilsin".
Millət vəkili bildirib ki, müəllimin motivasiyası olmalıdır,
həvəslə işləməlidir,
həm öyrənməyə,
həm istirahətə,
həm ailəsinə
zamanı olmalıdır.
Sevinc QARAYEVA
525-ci qəzet 2022.- 19 iyul.- S.11.