"Xəzinələr adası"nda gördüklərim

BAKI UŞAQ VƏ GƏNCLƏR TEATRININ YENİ TAMAŞASI HAQQINDA QEYDLƏR

Mayın 28-də Bakı Uşaq və Gənclər Teatrının (BUGT) yerləşdiyi Qaraçuxur qəsəbəsində Qurban Abbasov adına mədəniyyət evinin binasında gözəl bir izdiham vardı. Mən ünvana çatanda tamaşanın başlamasına hələ 10-15 dəqiqə qalsa da, valideynlərinin, müəllimlərinin müşayiətiylə teatra gələn balaca qonaqlar həyəcanla zalın qapısına yığılmışdılar. Hiss olunurdu ki, bu, onların teatra ilk gəlişi deyil. BUGT-nin direktoru, Əməkdar artist İntiqam Soltan həmişə nahaqdan demir ki, "biz tamaşaçı problemi yaşamırıq". Teatrın yeri uzaq və darısqal olmasına baxmayaraq, hər zaman səhnələşdirdiyi maraqlı və tərbiyəvi əhəmiyyətli tamaşalarıyla həm uşaqların, həm də böyüklərin diqqətini özünə cəlb etməyi bacarıb.

28 May Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranması - Müstəqillik Günü kimi ölkəmizin tarixinin ən mühüm günü və bayramıdır. Həmin gün BUGT-da iki qat bayram vardı. Axı hər zaman teatrda yeni tamaşanın ilk oyunu (ictimai baxışı və ya premyerası) bayram yaradır. Bu dəfə bayramın adı "Xəzinələr adası" idi. Aktyor, teleaparıcı Mehman Piriyevin (Dilqəmoğlu) balaca tamaşaçıları səhnənin ab-havasına kökləyən şux giriş nitqindən sonra hamımızın gözü rəngli topu, ya da göyqurşağını xatırladan alabəzək pərdəyə zillənir. Personajlar isə pərdə açılmamış artıq səhnədədirlər.

Türkiyəli yazar A.Ercan Tulunayın əsəri əsasında Sərdar Gözəlovun quruluşunda səhnələşdirilən "Xəzinələr adası"nın baş qəhrəmanı Maviş adlı kiçik və dəcəl qızcığazdır. İstər sarı, qıvırcıq saçları, istərsə də, şən, şaqraq, dinamik oyunu ilə istedadlı aktrisa Gülər Ləzgiyeva bu rol üçün seçilmiş ən uyğun addır, deyə bilərik. Böyüyəndə yazıçı olmağı arzulayan Mavişin ilk səhnədə mehriban, qayğıkeş anasıyla söhbəti olduqca maraqlı və tərbiyəvidir. Bütün tamaşalarında olduğu kimi bu tamaşada da BUGT hər şeydən əvvəl azyaşlılar üçün öyrədici, tərbiyələndirici səhnələrə, dialoqlara önəm verib. Lakin teatrın uğuru bundan ibarətdir ki, o, bunu tamaşaçısına hiss etdirmədən, gülüş və məzhəkənin arxasına gizləyərək çatdırır. Məsələn, əllərini yumaq istəməyən Mavişə anası bunun niyə bu qədər əhəmiyyətli olduğunu onun barmaqlarıyla söhbət əsnasında çatdırır ki, bu da izləyicinin üzündə gülüş yaradır. Həmçinin, yalan danışmağın yanlış olduğunu, kitab oxumağın önəmini, süd içməyin faydalarını da maraqlı dillə nəql edirlər.

Yazıçı olmağı arzulayan Mavişə anası başa salır ki, əgər o, bunu həqiqətən istəyirsə, onda gərək çoxlu kitab oxusun. Beləcə, rəngli pərdənin açılmasıyla Mavişin xəyal dünyasına və bir növ yazıçı təxəyyülünə səyahət başlayır. Masmavi, ucsuz-bucaqsız dənizdə kapitan Piratın gəmisiylə xəzinə axtarışına çıxan Maviş köpək balığı və fırtınaya rəğmən Xəzinə Adasını tapır və burada yerlilərlə qarşılaşır. Xəzinə axtarmaq üçün yola çıxan Maviş Dəniz Pərisinin köməyiylə bu dünyadakı əsl xəzinəni- öz insan varlığının gücünü kəşf edir. O öyrənir ki, hər kəs öz taleyinin yazarıdır və ən böyük xəzinə elə insan özüdür.

Tamaşanı balaca izləyicilər üçün daha da maraqlı edən nüanslardan biri də səhnə-zal əlaqəsinin yaradılması idi. Əsərin qəhrəmanları təkcə səhnədəki aktyorlarla məhdudlaşmırdı. Onların tez-tez zala müraciətləri sayəsində əsərə tamaşa edən hər bir uşaq da əsərin qəhrəmanına çevrilmişdi. Onlar anasıyla birgə Mavişi çağırır, Mavişin kitabla bağlı fikirlərinə həmsöhbət olur, özlərinin düşüncələrini aktrisayla bölüşür, beləcə özlərini əsərin içərisində hiss edirdilər.

Bu maraqlı səhnə əsərində rolları Gülər Ləzgiyeva, Könül Şahbazova, Türkan Şahmarlı, Aytən Səfərova, Ədalət Ağaverdizadə, Qurban Əhmədov, Gülnar Əlizadə, Toğrul İsabəyli, Orxan Məmmədov, Emin Balayev ifa edirlər. Tamaşanın rəssamı Sevda Məmmədova, musiqi tərtibatçısı Yusif Rüstəmovdur.

Tamaşa bitəndən sonra əsəri seyr edənlər arasında Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsinin rəisi cənab İbrahim Əliyevi görməyim məni çox sevindirdi. Onun "Xəzinələr adası" uşaq tamaşasının ictimai baxışında iştirakı sənətə, mədəniyyətə, teatra olan rəğbətinin, sevgi və diqqətinin əsas göstəricisidir. Xüsusən, Bakı Uşaq və Gənclər Teatrı kimi Azərbaycan incəsənətinə hazırlıqlı və intellektual tamaşaçı hazırlayan, uşaqların tərbiyəsində, dünyagörüşündə müstəsna əhəmiyyətə malik bir teatra bu cür diqqət, fikrimcə, əvəzolunmazdır.

Yazımın sonunda bütün oxucularımızı və teatrsevərləri BUGT-ın tamaşalarına, eləcə də "Xəzinələr adası"na baxmağa çağırıram. Yaşasın, teatr!

Şahanə MÜŞFİQ

525-ci qəzet.- 2022.- 1 iyun.- S.16.