Rəbbim onu xoşbəxt yaradıb

Anna Bartkulaşvili-70

Elə xalqlar var ki, başqa xalqın nümayəndəsi bu və ya digər səbəblərdən onların əhatəsinə düşürsə, onu (gəlməni) müəyyən təsir və üsullarla öz dillərinə, dinlərinə, milli adət-ənənələrinə uyğunlaşdırır, bir növ assimilyasiyaya məruz qoymağı milli maraqlardan irəli gələn tələb hesab edirlər. Bu baxımdan biz istisnayıq. Başqa millətdən və dindən olan insanların dəyərlərini qoruyub saxlamalarına nəinki maneələr törədir, əksinə, onlara dəstək veririk. Doğma yanaşmamız nəticəsində qeyri-xalqları təmsil edən vətəndaşlarımız da özlərinin identik xüsusiyyətlərinə sadiq qalırlar. Bir də görürsən ki, onlar dilimizdə bizdən daha səlis danışır, adət-ənənələrimizi mükəmməl mənimsəməklə sevgi və rəğbət qazanırlar. Haqqında söz açmaq istədiyim yazıçı, şair və publisist, parlaq ziyalı Anna Bartkulaşvili də məhz belə zəka sahiblərindəndir.

A.Bartkulaşvili Gürcüstanın Bolnisi rayonunun Ayorta kəndində orta məktəbi bitirdikdən sonra sənədlərini Azərbaycan Dövlət Universitetinə (indiki Bakı Dövlət Universiteti) təqdim edir. Baxmayaraq ki, Gürcüstanda da təhsil ala bilərdi, ancaq Azərbaycanı seçir. Qəbul imtahanlarından uğurla keçərək universitetin Filologiya fakültəsinin rus bölməsinə daxil olur. Düşdüyü yeni mühitdə Azərbaycan dilini öyrənir, səmimiyyəti ilə tələbə yoldaşlarının hörmət və ehtiramını qazanır. Elə həyat sevgisinə də həmin illərdə rast gəlir. Hələ tələbəykən ailə həyatı qumağa qərar verir ki, bu izdivacdan dünyaya gəlmiş qızı hazırda ailəsi ilə birlikdə ABŞ-da yaşamaqda, iki övladını, yəni Anna xanımın nəvələrini Birləşmiş Ştatların ziyalı mühitinə uyğunlaşdırmaqdadır.

Anna Bartkulaşvili ilə tanışlığımın tarixçəsi ötən on beş ili əhatə etsə də, elə bilirəm, onu lap çoxdan tanıyıram. Heç şübhəsiz, bu, aramızda yaranmış səmimi və təmənnasız dostluğun, xoş ünsiyyətin nəticəsidir. Dostluğumuz onun həyat və yaradıcılığına daha yaxından bələdçilik imkanı verib. Bilmişəm ki, Anna xanım uzun illər ali təhsil ocaqlarında pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olub, ayrı-ayrı dil kurslarında Azərbaycan, gürcü, rus və ingilis dillərini tədris edib, həmçinin, Azərbaycan Mətbuat Şurasında, digər jurnalist təşkilatlarında, birliklərində ekspert, mütəxəssis qismində çalışıb, tərcüməçilik fəaliyyəti ilə də məşğul olub.

Tərcüməçilikdən söz düşmüşkən, Anna Bartkulaşvili böyük Azərbaycan dramaturqu Cəlil Məmmədquluzadənin əsərlərini, mürəkkəb dil üslubu ilə seçilmiş Aşıq Dirili Qurbaninin şeirlərini, eləcə də müasir Azərbaycan şairlərindən Elçin İsgəndərzadənin və Yusif Dirilinin yaradıcılıq nümunələrini gürcü dilinə, habelə böyük gürcü ədibi İlya Çavçavadzenin əsərlərini və gürcü şairi Medeya Kaxidzenin şeirlərini gürcü dilindən dilimizə tərcümə edib. Onun tərcüməçilik fəaliyyətinə böyük türk şairi Nazim Hikmətin və müasir türk şairi Fatma Xatunun şeirlərinin türk dilindən rus dilinə çevrilməsi də parlaq rənq qatıb. Anna xanımın "Volşebnıy most" toplusunda bütün bunlarla yanaşı, müasir Azərbaycan şairlərindən Sara Göyçəlinin və Malik Əhmədoğlunun şeirlərinin Azərbaycan dilindən rus dilinə, gürcü şairi Qalaktion Tabidzenin və ərəb yazıçısı, professor-doktor Yusif Ezeddin İsanın əsərlərinin rus dilinə tərcümə olunmuş variantları yer alır. Çox şadam ki, həmin topluda mənim də sənət nümunələrimə müraciət var. Gözəl şeirlər müəllifi kimi tanınmış Anna Bartkulaşvili poeziya janrının incəliklərinə təkcə gürcücə yox, həm də Azərbaycan və rus dillərində varmağı ustalıqla bacarıb. Həmin şerlərin toplaşdığı "Naedine", "Zvёzdı ne qasnut", "Lunnıy svet", "Blöz Dojdə" "Osenniy valğs" kimi kitabları oxucular tərəfindən böyük həvəslə qarşılanıb.

Anna xanım həm də nasirdir. Onun publisistik yazıları da oxucu rəğbəti sarıdan korluq görməyib. "Obrazovanie seqodnə", "Lödi i sudğbı", "O pogzii", "Na volne pozitiva", "Blaqopoluçie neblaqopoluçno opuctivşixsə", "O svobode peçati", "Nezabıvaemıe fialki", "Russkiy faktor v Azerbaydjane", "Cemğə i svoboda", "Gpidemiə zaqolovok", "Çistıy vozdux", "O sçastğe" və ekologiya ilə bağlı çoxsaylı məqalələrini bu baxımdan misal çəkmək mümkündür.

Mühüm ictimai fəaliyyətlə diqqət çəkmiş Anna Bartkulaşvili "caucasusjournalists.net" saytı üzərindən Qarabağla bağlı mövzuların müzakirəsinə yönəlmiş layihələrin gerçəkləşdirilməsində yaxından iştirak edib. Onun mövcud istiqamətdəki əməyi bir çox dövlət qurumları tərəfindən qiymətləndirilib, çoxsaylı təltiflərə layiq görülüb.

Anna xanım mübaliğəsiz və lakonik desək, çox yaxşı adamdır. Onun yaxşı adamlığının daxilindəki xüsusiyyətləri, həssas yanaşmalarını saylamla bitirmək mümkünsüzdür. Qəlbi təmizlik, ruhu rəvanlıq, dostcanlılıq, qayğıkeşlik, qonaqpərvərlik, ziyalılıq və kübarlıq onun üçün həm də həyatı gözəl yaşamaq fəlsəfəsi, örnəyidir. Hansı mövzuda danışarsa-danışsın, bunu çox peşəkar etməsilə seçilir. Hər söhbətindən mütləq nələrisə əxz etmiş olursan. Fəlsəfi düşüncə sahibi kimi dilə gətirdiyi, qələmə aldığı hər sözün arxasında dərin məna çalarları dayanır, fikirlərindən oturuşmuş ziyalı düşüncəsi boylanır.

Anna xanım həyatının kamillik dövrünün daha bir mərhələsinə qədəm qoyur - 70 illik yubileyini qeyd etməyə hazırlaşır. Onun respublika miqyasında keçirilmiş 60 illik yübileyi təntənəsi yaxşı yadımdadır. O vaxt "Gürcü gözəli - Azərbaycan gəlini" adlı publisistik yazımla onu təbrik etdim. Anna xanımın 65 illik yubileyinin keçirildiyi ədəbi-bədii məclisin aparıcısı olmaqla da dostumun ömür yolunun xoş gününə heyranlıq və seyranlığımı ifadə etmək xoşbəxtliyini yaşadım.

Anna Bartkulaşvilinin 70 illik həyatının 50 ili yaradıcılıqla bağlıdır. Bu baxımdan yubiley həm də sanballı yaradıcılıq yoluna baxış, hesabat səciyyəsi daşımaqdadır. Heç şübhəsiz, Anna xanım sınaqlardan üzüağ, alnıaçıq çıxmağı bacaran simadır. Elə bir sima ki, daşıdığı nəciblik keyfiyyətləri sanki yaradıcılıq sazının mizrabıdır, ömür piramidasının zirvəsinə doğru gedən yolun mayakıdır. Bu simada daim özü ilə qürur duymalı olan şərəfli qadın, ziyalı, ədib obrazı canlanır.

Əziz və hörmətli Anna xanıma Allahın onun taleyinə yazdığı ömür payının bugündən sonrakı dönəmini də bax beləcə - alnıaçıq, üzüağ, şərəflə və təbii ki, daha da məhsuldar ədəbi yaradıcılıqla yaşamasını arzulayıram. Uca Tanrıdan ona güc, qüvvət, səbr, əzm və intəhasız enerji diləyirəm. Deyirəm ki, ey əziz dost, səkkizinci, doqquzuncu və sonrakı onluqları da cansağlığı və könül xoşluğu ilə xırdala, hər yaşanan yeni günün yaddaqalan olsun.

Fəxrəddin Meydanlı

525-ci qəzet.- 2022.- 8 iyun.- S. 20.