"Özümdən başqa heç kim
mənə inanmırdı"
Əttar və
şokoladçı Elmir Nəcəbov: "Uğur
qazanmağın bir sirri var: Özünü tanımaq"
Ölkəmizdə
çətin şərtlər daxilində oxumuş, ali təhsil
almış gənclər çoxdur. Həyatda sıfırdan öz gücünə bir yerə
gəlməyi bacaran, karyera qurmağa çalışan gənclərimiz
də az deyil. Çox təəssüf
ki, bəzən həyat şərtləri, bəzən öz
zehnimizdə qoyduğumuz məhdudiyyətlər öz hədəflərimizə
çatmağa mane olur. Bunu yalnız
müəyyən insanlar bütün çətinliklərə
rəğmən bacarırlar. Elmir Nəcəbov
həmin o azsaylı insanlardan biridir. Təhsil almaq
üçün Bərdə bazarında ayran satan
Elmir artıq bu gün iki ölkədə əttar və
şokoladçı kimi tanınır. Onun onlarla ətir
mağazası və bir neçə şokolad restoranı
var. Gənclərə dəstək olur, onlara qol-qanad gərir,
yazdığı motivasiya tipli kitabları ilə özlərini
reallaşdırmaları üçün gəncləri həvəsləndirir.
"Təhsil
almaq mənim üçün mənəvi ehtiyacdır"
- Həm Azərbaycanda,
həm də Türkiyədə təhsil almısınız.
Aldığınız təhsilin gördüyünüz
işlə, biznesinizlə əlaqəsi varmı?
- Düzdür, universitet təhsilinin
iş həyatıma elə bir effekti olduğunu
düşünmürəm. Amma mənim məktəb
həyatım demək olar ki, olmayıb, məktəbə getməmişəm.
Düşünürəm ki, ürəyimdə
qaldığı üçün öz təhsilimə bu qədər
önəm verirəm. Təhsil mənim
üçün mənəvi ehtiyacdır. Oxuyub öyrəndiklərimi
iş həyatımda istifadə etmirəm. Demək
olar ki, təhsil aldığım sahələrin də
bir-biri ilə əlaqəsi yoxdur. İndi
isə doktorantura təhsili almaq üçün
hazırlaşıram. Ali təhsil aldığım sahəni
gələcəkdə istifadə edəcəyim iş kimi
düşünmürəm, amma əlimdən gəldikcə
oxumağa davam edəcəm.
"Bilirdim ki, universitetə qəbul
olunsam, Bakıya gələcəyəm"
- Necə oldu ki,
orta təhsiliniz yarımçıq qalsa da, sonra ali təhsil ala bildiniz? Uzun
müddət kitab-dəftərdən uzaq qalandan sonra ciddi
hazırlıq prosesinə adaptasiya olmaq çətin
olmadı ki?
- Mən Bərdədə
5-ci sinifə qədər məktəbə getmişəm. Ondan sonra
adım məktəbdə getsə də, özüm yoxlama gələndən-gələnə
məktəb üzü görürdüm. Çünki işləyib atama kömək etməli
idim. Həm də o vaxtlar nə bizim ailədə, nə
də ətrafımızda ali təhsil alan,
universitetə daxil olan adam yox idi. Oxumağa da
9-cu sinifdə qərar verdim. Yəni
univesiteti mən elm aşiqi kimi oxumamışam. Universitetin nə olduğunu bilmirdim, təkcə onu
bilirdim ki, universitetə qəbul olunsam, Bakıya gələcəyəm.
Bu motivasiya ilə oxumuşam. Çünki məqsədlərim var idi.
İlk başda oxuyanda
çox çətinlik çəkdim. Hazırlığa
gedəndə riyaziyyat fənnindəki terminləri bilmirdim.
Bildiyim tək şey vurma cədvəli idi.
O dövrdə başqa uşaqların bazası vardısa, məndə
heç nə yox idi. Gecə-gündüz inamla
çalışdım. Həmin dönəmdə
isə həm də işləməli idim. Atam oxumağımı istəmirdi. Çünki universitetə qəbul
olunacağıma inanmırdı. Buna
görə də işimə davam etməyimi istəyirdi.
Bir yandan maşın ustasının yanına
gedir, sənət öyrənirdim, bir yandan da universitetə hazırlaşırdım.
Daha sonra həftənin bir günü Bərdənin
mal bazarında ayran, tum kimi mövsümi məhsullar
satmağa başladım. Ordan əldə
etdiyim qazancla öz hazırlıq xərcimi
çıxardırdım. Günlərlə
gecələr yatmayıb oxuduğum vaxtlar olub. Təkcə təhsilimə fokslanmışdım.
Qazanmalıydım, çünki özümdən başqa
heç kim mənə inanmırdı.
- Bu uğurun əsas
təşviqedici qüvvəsinin yaşadığınız
o çətinliklər olduğunu
düşünürsünüzmü?
- Bəlkə də, ailə təhsil
üçün dəstək olsaydı, mən tam tərsini
edərdim. Kim bilir... Atamın pulu, işi
olsaydı, o rahatlığı görsəydim, bəlkə
başqa cür formalaşardım. Amma o
rahatlığı görmədiyimə görə, öz
rahatlığımı özüm axtardığım
üçün bu yola girdim.
- Amma iş,
karyera üçün şans verdiyiniz təhsilsiz gənclər
var. Onları necə seçirsiz, nə üçün təhsilli
olmaqları sizin üçün önəm
daşımır?
- Mənim təhsillə bağlı
düşüncəm belədir ki, əgər məhz
oxuduğun sahə üzrə çalışmayacaqsansa,
yaxud elmlə məşğul olmaq fikrin yoxdursa, təsadüfi
bir təhsil, ali təhsil almaq xatirinə
oxumaq vaxt itkisidir. İndiki dövr bizim yeniyetməlik
vaxtımızdakı kimi deyil. Gənclər
üçün böyük şanslar, özünü ifadə
etmək üçün geniş seçimlər var.
Özünü inkişaf etdirmək üçün kurslar,
təlimlər var. Bütün bunlar hər bir gənc
üçün əlçatandır, yetər ki, o,
özünü inkişaf etdirmək istəsin. Məsələn,
universitetdə dörd il marketinq təhsili
alırsan, amma o sahəni bir neçə aya bir kursda öyrənib
iş həyatına atıla bilirsən. Xüsusilə
Azərbaycanda təhsil və imtahan sistemi mənə görə,
tamamilə stresdən, psixoloji gərginlikdən ibarətdir.
Məhz belə düşündüyümə
görə, bizimlə işləyəcək əməkdaşları
da diplomuna görə yox, fərdi xüsusiyyətlərinə,
şəxsi keyfiyyətlərinə və bacarıqlarına
görə seçirəm. Birinci kursda
oxuyan tələbə zənglərə cavab vermək kimi
kiçik bir işlə yanımızda işə
başlamışdı, hazırda restoran müdiridir. Amma ən yaxşı universitetlərin birində
idarəçiliyi bitirmiş bir məzun gəlsə, məhz
bu sahədə təhsil alıb deyə onu restoran müdiri
qoymaram. Amma bu gənc qısa bir vaxtda bizim
yanımızda işlədi, mən onu təlimlərə
göndərdim, özüm yetişdirdim və indi restoran
müdiri işləyir. Günümüzdə
universitetə qəbul olunmaq da, onu bitirmək də yetərincə
asandır. Çətin və vacib olan
özünü inkişaf etdirməkdir. Əmək
vərdişləri, bilik və bacarıqları lazımi
yaşdan inkişaf etdirilmədiyinə görə, gənclərin
özünə olan güvən hissi itir. Qızlarımız
özünə güvənmir deyə, istəmədiyi evliliyə
məcbur olub dözür, oğlanlar onları əzən, təhqir
edən insanların əlinin altında qalıb işləməli
olur. Bu insanlardakı gərginliklər də
cəmiyyətdə öz əksini tapır.
- Sizin kimi həyatda
sıfırdan gəlib biznes sahibi olmaq üçün
hansı xüsusiyyətlər önəmlidir? Uğurun
mənəvi meyarı nədir sizin üçün?
- Məncə, hər şeydən əvvəl
insan iradəli olmalıdır. Əgər
içində öz bacaracağına inamın olsa da, kənardan
gələn o "bacarmazsan" kimi sözlər zamanla bu
inamı qırır. Gərək iradən
güclü olsun ki, qorxuya düşüb özünə
inamı itirməyəsən. Atdığın
addımda uğursuz da olsan, bu, bir təcrübədir. Bunu təcrübə kimi dəyərləndirsən,
daha çox irəliyə gedəcəksən. Uğur
qazanmaq üçün bir neçə addım ola bilər. Bu, insana görə
dəyişir. Amma mənə görə uğur
qazanmağın bir sirri var: özünü tanımaq.
İnsanlar məni əttar
kimi tanıyır, amma mən parfümeriya
hazırlamağı bilmirəm. Şokolad sevmirəm,
amma şokolad restoranım var. Bu işlərin
tutmasının səbəbi mənim əttarlığı,
ya da şokolad işini yaxşı bilməyimdə deyil.
Mən bilirəm ki, mənim marketiq sahəsində
bacarığım var, işi qurmaq və sistemi idarə etməyi
bacarıram.
Əvvəllər uğursuz
olduğum işlərə nəzər salanda görürəm
ki, onların hamısı başqalarından təqlid etdiyim,
təkrarını yaratmağa
çalışdığım işlər olub. Əgər
uğur qazanmaq istəyirsənsə, fərqini ortaya
qoymalısan. Başqasının etdiyinin
eynisini edib uğur qazanacağını
düşünürsənsə, yanılırsan.
- Bəs bu qədər
işlərin arasında kitab yazmaq istəyi necə
yarandı?
- Çox insanlar mənə yazıb
necə uğur qazandığımı, necə biznesmen
olduğumu soruşurdular. Başqa bir səbəb
də qara düşüncəli insanlardır. Onlar
düşünürlər ki, çox pul haramsız olmaz, əgər
sənin çox pulun varsa, deməli, burada bir əmma da var. Mənim
iradəli olmağımda, özümü
reallaşdırmağımda, özümü
tanımağımda ən çox rol oynayan kitablar idi. Motivasiya xarakterli kitablar çox oxumuşam. Həyatda sıfırdan başlayaraq milyoner olan
insanların, demək olar ki, hamısının
kitablarını oxumuşam. Uğur hekayəsi
olan insanların kitablarını oxuduqca əgər sənin də
daxilində həmin xüsusiyyətlər varsa və bundan xəbərdar
deyilsənsə, özünü kəşf edirsən,
özünü bu kitablar vasitəsiylə tanımağa
başlayırsan. Mən, necə ki həmin kitabları
oxuya-oxuya özümü tapmışam,
düşündüm ki, mən də gənclərə bu
cür dəstək ola bilərəm.
Mən necə uğurlu
olduğumu yazmaq istədim, həyatda hardan hara gəldiyimi
insanlara çatdırmaq istədim. Həm də insanlara
motivasiya olması üçün yazdım. Beləcə, birinci kitabımı yazdım, sevildi və
çoxlu mesajlar aldım. Pandemiya
vaxtında yazmaq üçün fürsətim oldu, ikinci
kitabım da işıq üzü gördü. Gənclərə özlərini tapmaqda hardasa
faydalı olduğunu düşünürəm. Buna görə də məktəblərə də
paylamaq istəyirəm. Mən qeyri-adi insan
deyiləm və vaxtilə mənə ilham verən hekayələri
indi öz kitabımda birləşdirib mən də gənclərə
təqdim edirəm. Düşünürəm
ki, bu kitablar yüz nəfərdən ən azından on-on
beşinə faydalı olacaq və həyatını
formalaşdırmağa kömək edəcək.
- Hələ də
reallaşdırmaq istədiyiniz arzularınız, hədəfləriniz
varmı?
- Əlbəttə, var.
Xüsusilə, cəmiyyətimizdə həssas mövzulara
diqqət çəkəcək addımlar atmaq istəyirəm. Bəzi kənd
məktəblərində, xüsusilə öz oxuduğum məktəbin
şagirdlərinə Boloniya sistemi ilə tətbiq edəcəyimiz
təqaüd vermək istəyirəm. Reallaşdırmaq
istədiyim ən böyük arzum budur. Gələcəkdə
də onlar arasında ali təhsil almaq istəyənlər
üçün hər bir şəraiti yaratmağa
çalışacağıq: hazırlıq, iş, karyera.
Başqa bir planım insanlarda
küçə heyvanlarına qayğı və diqqəti
artırmaq üçün hər sifarişdə müştərilərimizə
küçə heyvanları üçün pay göndərməkdir.
Bunu artıq Türkiyədə edirik, yaxın günlərdə
ölkəmizdə də tətbiq edəcəyik. Bu addımların başqa insanlar üçün də
təşviq xarakteri daşıyacağına inanıram.
Natəvan ABDULLA
525-ci qəzet
2022.- 18 yanvar.- S.10.