Ərdoğanın qələbəsi...

Türkiyədə mayın 28-də keçirilən prezident seçkilərinin ikinci turunda Rəcəb Tayyib Ərdoğan növbəti dəfə xalqın dəstəyini alaraq inamlı qələbə qazandı. Əslində mayın 14-də keçirilmiş seçkilərin birinci turunda əsas rəqibi Kamal Kılıçdaroğlu üzərində qələbə qazanan Ərdoğanın ikinci turda da liderlik edəcəyi gözlənilən idi. Amma bəzən seçkilərdə sürprizlər də istisna edilmir. Ona görə də seçkilərin ikinci turunda da eyni həyəcan yaşandı. Türkiyə xalqı öz iradəsini ortaya qoyaraq qarşıdakı 5 ildə yenidən Ərdoğana etimad göstərməklə milli xətti, müstəqil siyasət aparan və Türkiyəni dünyada söz sahibinə çevirən lideri dəstəklədi.

Məlum olduğu kimi, Ədalət və İnkişaf Partiyası, Milliyyətçi Hərəkat Partiyası, Böyük Birlik Partiyası, Yenidən Rifah Partiyası, Hür Dava Partiyası və Demokratik Sol Partiyasının birləşdiyi "Cümhur İttifaqı" seçkilərin birinci turunda parlament seçkilərində qalib oldu. Prezident seçkilərində "Millət ittifaqı"nın namizədi olan Kılıçdaroğlunun qələbə qazanması ölkə daxilində siyasi böhranı qaçılmaz edirdi. Ərdoğan özü də balkon çıxışı zamanı bu məqama toxunaraq bildirib ki, 1950-ci ildən bəri yaşadığımız bütün problemlərin - çevrilişlər, koalisiya hökumətləri və s. arxasında Türkiyənin gücünün zəiflədilməsi məqsədi olub. Məhz Ərdoğanın 21 illik hakimiyyəti dövründə Türkiyə dünya gücünə, diqtə edən dövlətə, regional və qlobal problemlərin həllində əsas oyunçuya çevrilib. Deməli, Türkiyə xalqı da bu məqamları nəzərə alaraq, daha müdrik davranıb və düzgün seçim edib. Bu seçkinin nəticələri həm də Azərbaycansız "Türk yolu" cızan Kılıçdaroğluna elə öz xalqı tərəfindən verilmiş ən yaxşı cavab oldu. Kılıçdaroğlunun və onun komandasında olan bəzi şəxslərin hansısa xarici qüvvələrə xoş gəlmək üçün Azərbaycan əleyhinə verdikləri açıqlamaları Türkiyə xalqı təpki ilə qarşıladı. Çünki bu gün xalqlarımız arasında qardaşlıq bağları elə güclüdür ki, onu zəiflətməyə çalışan istənilən şəxs uğursuzluğa məhkumdur. Digər tərəfdən, bir dövlətin lideri olmaq istəyən şəxs xarici qüvvələrin deyil, öz xalqının maraqlarından çıxış etməlidir.

Türkiyədə keçirilən seçkilər həm də demokratikliyi, şəffaflığı ilə dünyanın diqqətində oldu. Bu seçki onu göstərdi ki, qardaş ölkə üçün demokratiya və onun dəyərləri ilk sırada gəlir. "Cümhur İttifaqı"nın namizədi Rəcəb Tayyib Ərdoğan İstanbulda çıxışı zamanı - "Bizə demokratiya bayramı yaşadan millətimə təşəkkür edirəm. Qarşıdakı 5 il boyunca ölkəni bizə etibar edən hər bir vətəndaşımıza təşəkkür edirəm. İnşallah, sizin etimadınıza layiq olacağıq. 21 il necə olmuşuqsa, indi də elə olacağıq. Mən öz seçimi ilə növbəti 5 ildə ölkəni idarə etmək məsuliyyətini bir daha bizə həvalə edən millətimizin hər bir üzvünə təşəkkür edirəm", dedi.

Ərdoğanı ənənəvi olaraq ilk təbrik edən Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev oldu. Dövlət başçısı həm də Ərdoğanla telefonla danışaraq onu Azərbaycana səfərə dəvət etdi. Prezident İlham Əliyevin təbrikində qeyd olunub ki, milli iradənin təntənəsi olan səsvermənin nəticələri ölkənizin hərtərəfli inkişafı yolunda qətiyyətlə həyata keçirdiyiniz genişmiqyaslı siyasətə və əvəzsiz xidmətlərinizə verilən ən ali qiymətdir. Son iyirmi il ərzində qardaş Türkiyə Respublikası Sizin liderliyiniz sayəsində böyük və şərəfli inkişaf yolu keçərək beynəlxalq aləmdə proseslərə həlledici təsir göstərən güc mərkəzinə çevrilmiş, söz sahibi olmuş, siyasi, iqtisadi, sənaye, hərbi, yeni texnologiyalar və digər sahələrdə mühüm nailiyyətlər əldə etmişdir. Eyni zamanda, Azərbaycan lideri qardaş ölkənin İkinci Qarabağ müharibəsində verdiyi dəstəyə də toxunub: "Azərbaycanın öz torpaqlarının işğaldan azad olunması uğrunda apardığı mübarizədə şəxsən Sizin, qardaş Türkiyə dövləti və xalqının qəti, birmənalı siyasi və mənəvi dəstəyi xalqımız tərəfindən həmişə böyük minnətdarlıq hissi ilə xatırlanır. Əziz Qardaşım, fürsətdən istifadə edərək, Sizi ilk səfərinizi Azərbaycana həyata keçirməyə dəvət edirəm. Əminəm ki, xalqlarımızın zamanın sınaqlarından şərəflə çıxmış dostluğu və qardaşlığı, Azərbaycan-Türkiyə birliyi və müttəfiqliyi "Bir millət iki dövlət" və "Bir yumruq" fəlsəfələrinin ruhuna uyğun olaraq bundan sonra da birgə səylərimizlə yüksələn xətt üzrə davam edəcək və daha da möhkəmlənəcəkdir".

Şübhəsiz ki, Türkiyədə seçkinin nəticələri bütün türk dünyası, region üçün də mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Həmçinin, Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinin də qarşıdakı dönəmdə bütün istiqamətlərdə daha da dərinləşəcəyini söyləyə bilərik. Bununla yanaşı, qardaş ölkənin qarşısında bir sıra çağırışlar dayanır ki, bu sırada iqtisadi məsələlər də var.

Milli Məclisin deputatı Vüqar Bayramov Ərdoğanın qələbəsinin Türkiyə və region iqtisadiyyatı üçün nə vəd etdiyi sualına aydınlıq gətirib: "Türkiyədə keçirilən seçkinin ikinci turunda hazırkı prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan yenidən prezident seçilib. Cənab Ərdoğan və onun komandası daha 5 il Türkiyəni idarə edəcək. Hökumətdə dəyişikliklər olacağı anonsu daha öncədən verilmişdi və bu səbəbdən də xeyli sayda kabinet üzvü artıq parlamentdə təmsil olunur. Bu isə o deməkdir ki, Türkiyədə hazırkı prezidentin yenidən seçilməsi kontekstində ölkə növbəti 5 ilə daha fərqli proqramlar ilə daxil olacaq.

Son illər qardaş ölkə iqtisadiyyatında müşahidə edilən volatilliyə, məzənnə enişlərinə və inflyasiyaya rəğmən Türkiyə iqtisadiyyatı son 20 ildə real ifadədə 3 dəfə böyüyüb. 2003-cü ildə 314 milyard dollar ÜDM-ə malik olan Türkiyə iqtisadiyyatı indi 900 milyard dollardan böyükdür. Beynəlxalq Valyuta Fondunun hesablamalarına görə, bu il Türkiyədə ÜDM-in 1 trilyon 29 milyard dollara çatması gözlənilir. Bu isə o deməkdir ki, xarici şoklar olmasa, bu il Türkiyə trilyon dollarlıq iqtisadiyyata malik ölkələr qrupuna daxil olacaq. Bununla yanaşı, qısa müddətli dövrdə ən ciddi iqtisadi hədəf qiymətlərin optimallaşdırılması və məzənnə stabilliyinə nail olmaqdır. Pandemiya və Rusiya-Ukrayna müharibəsi səbəbindən son illər Türkiyədə yüksək inflyasiya qeydə alınmaqdadır. Ötən il 72.31 faiz inflyasiya qeydə alınan qardaş ölkədə bu ilin aprel ayında qiymətlər 43.68 faiz artıb. İnflyasiya səviyyəsinin müqayisəli azalmasına baxmayaraq hələ də qiymətlərin optimallaşdırılması əsas prioritetlərdən olaraq qalmaqdadır".

Deputat əlavə edib ki, Türkiyə 20 il öncə daha çox aqrar və xidmət sektorları üzrə ixtisaslaşmışdırsa, indi ölkə müasir sənaye dövlətinə çevrilməkdədir: "Türkiyə hazırda hərbi, avtomobil sənayesində xüsusi üstünlüyə malik olan ölkələrdən hesab olunur. Bu isə o deməkdir ki, qardaş dövlət növbəti illərdə iqtisadiyyatın keyfiyyətcə daha da genişləndirilməsinə nail ola bilər. Turizm gəlirləri fonunda innovativ sənaye məhsulları ixracatı ölkəyə daha çox valyutanın daxil olmasına imkan yaradacaq".

V.Bayramov əlavə edib ki, Türkiyə Azərbaycanın haqq işinə hər zaman dəstək verən ölkələrdəndir. İstər Vətən müharibəsində, istərsə də Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda quruculuq prosesində Türkiyənin dəstəyi hər zaman hiss edilib: "İşğaldan azad olunan ərazilərimizdəki hər iki beynəlxalq hava limanlarının açılışında, Zəngəzur dəhlizinin Azərbaycan hissəsinin təməlqoyma mərasimində Azərbaycan və Türkiyə prezidentlərinin iştirakı və eləcə də müttəfiqlik bəyannaməsinin Şuşada imzalanması da bunları təsdiq edir. Bu isə o deməkdir ki, Ərdoğanın yenidən seçilməsindən sonra iki ölkə arasında birgə strateji əməkdaşlıq daha da dərinləşəcək.

Bütövlükdə, Türkiyədə seçkinin nəticələri region üçün də əhəmiyyətli idi. Ərdoğanın yenidən prezident seçilməsi mövcud regional düzənin daha da möhkəmlənməsinə şərait yaradacaq".

Milli Məclisin deputatı Cavanşir Feyziyev bildirib: "Milli qürur və şərəf tariximiz olan 28 may günündə qardaş Türkiyədə də qlobal miqyaslı tarixi hadisə baş verdi. Dünya imperializminin Türkiyəyə və türk dünyasına qarşı apardığı uzun müddətli pozuculuq fəaliyyəti Türkiyədə keçirilən demokratik və şəffaf seçkilərdə iflasa uğradı. Türk xalqının milli iradəsi qlobal təzyiqlərə və təhdidlərə qalib gəldi. Xalq Türkiyənin milli təhlükəsizliyinə və müstəqilliyinin daha da möhkəmləndirilməsinə səs verdi. Rəcəb Tayyib Ərdoğanı yenidən Türkiyə Cümhuriyyətinin Prezidenti seçməklə qardaş türk xalqı bütün türk dünyasının bütövlüyünə səs vermiş oldu. Ərdoğanın qələbəsi beynəlxalq siyasətdə türk faktorunun güclənməsi və bütün türk dövlətlərinin milli maraqlarının dünya miqyasında etibarlı şəkildə təminatı deməkdir. Cənab Ərdoğanın möhtəşəm qələbəsi dünya türklüyünün qələbəsidir. Bütün Türk Dünyası üçün uğurlu və xeyirli olsun!"

Pərvanə SULTANOVA

pervane525@mail.ru

525-ci qəzet.- 2023.- 31 may.- S.5.