Sözə, mətbuata həsr olunan ömür

TANINMIŞ JURNALİST ETİBAR ƏHƏDOVUN 75 YAŞINA

Sevda ƏLİBƏYLİ,

"Söz" jurnalının baş redaktoru

Azərbaycan Dövlət Universitetinin (hazırkı Bakı Dövlət Universiteti-red.) jurnalistika fakültəsini bitirməyimlə bu gün də fəxarət duyuram. Amma təcrübə məktəbini Lənkəranda şair-dramaturq, publisist Şəkər Aslanın "akademiya"sında keçməyimlə daha çox fəxr edirəm. Ciddi, tələbkar, qayğıkeş, işgüzar, sağlam rəqabətli rəhbərliyə və kollektivə malik "akademiya"ya düşmüşdüm. "Akademiya"nın müəllimlərindən biri Etibar Əhədov idi. İşə qəbul olunduğum 1 fevral 1983-cü ilə qədər yazılarını yerli və respublika mətbuatından oxumuşdum. Lakin həmin gün şəxsən tanış oldum. Bu gün həmin tanışlıqdan 40 ildən artıq vaxt ötür. Fevral ayının şaxtalı qış günü bütün aydınlığıyla yadımdadır. Şaxtalı qış axşamının günəşli səhəri... Nazik buzları sındıraraq işə gedirdim. Arzularımın, xəyallarımın ünvanı olan redaksiyaya. O zaman hər rayonda bir qəzet vardı. "Redaksiya" deyəndə yerli qəzetin məkanı nəzərdə tutulurdu. Düz 10 il yerli qəzetdə çalışdım. Bu gün də özümü o doğma qəzetin, unudulmaz kollektivin yetirməsi sayıram və hacı Etibar Əhədovun 75 illiyinə bu yazını yazanda özümü o zamanın içində sanıram. 40 il öncə tanış olduğum Etibar Əhədov o zaman 35 yaşında imiş. Amma mənim nəzərimdə müdrik, ağsaqqal bir şəxs idi. Şəkər müəllim məni Etibar Əhədovla bir otaqda otuzdurdu. Etibar müəllim məsul katib idi. Qəzetçilər yaxşı bilir ki, məsul katib bu gün də qəzetdə aparıcı simadır. Redaksiyayla mətbəə arasında bir növ vasitəçi, körpüdür.

Şəkər müəllimin redaktor olaraq bir tələbi vardı: hər gün yazı yazmaya bilərsən. Amma hər gün nəsə oxuyub öyrənməlisən. Mən də ötən illərin komplektlərini açıb böyük həvəs və maraqla oxuyurdum. Ürəyimdə yaxşı mənada "kaş mən də belə yaza biləydim" həsəd dolu yazmaq həvəsi, yazmaq arzusu... O zaman qəzetin əsas simalarından olan Əyyub Rzayevin, Qüdrət Cəfərovun, Barat Kərimovun, Xudaverdi Cavadovun, Kamal Rəhmanovun yazılarını da sevərək oxuyurdum. Lakin Etibar Əhədovun yazıları daha çox maraq dairəmdə idi.

Etibar Əhədov barmaqla sayılası jurnalistlərdəndir ki, peşəsinə sədaqətlə xidmət edir. Əmək fəaliyyətinin tarixi yarım əsrdən artıqdır.

Respublikamızın cənub bölgəsində müstəqil mətbuatımızın ilk yaradıcılarından biridir. Lənkəranda müasir jurnalistika məktəbinin təməlini qoyan istedadlı jurnalist, tanınmış publisist, tədqiqatçı, Prezident mükafatçısı Etibar Əhədov 52 ildir ki, əlində qələm peşəkar jurnalistikada çalışır. 31 ildən bəri qəzet redaktorudur.

Etibar Əliağa oğlu Əhədov 1948-ci il noyabrın 22-də Lənkəran rayonunun Vilvan kəndində anadan olub. Əmək fəaliyyətinə kəndlərindəki təsərrüfatda fəhlə işləməklə başlayıb. Hərbi xidmətdən sonra, 1976-cı ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsini, 1986-cı ildə Moskvada Ümumittifaq Jurnalistika Sənətkarlığı İnstitutunun ixtisasartırma kursunu bitirib.

Müxtəlif illərdə Lənkəran radio verilişləri redaksiyasının redaktoru (1971-1977), "Lənkəran" qəzetinin məsul katibi (1978-1990), redaktor müavini (1990-1992), qəzetin redaktoru (1992-1993), "Lənkəranın səsi" müstəqil ictimai-siyasi qəzetinin baş redaktoru (1992-1995), eyni zamanda "Günay" qəzetinin bölgə müxbiri (1994-1999), 20 il müddətində Lənkəran Dövlət Universiteti mətbuat xidmətinin rəhbəri işləyib.

1995-ci ildən "Aşkarlıq" qəzetinin təsisçisi və baş redaktorudur. Qəzetin 25 illiyi rayon səviyyəsində geniş qeyd olunub.

"Tikan" adlı ilk yazısı 1962-ci ildə - 6-cı sinifdə oxuyarkən "Azərbaycan pioneri" qəzetində çap olunub.

Lənkəranın iqtisadi, sosial-siyasi və mədəni həyatına aid saysız-hesabsız oçerk və publisistik yazıları təkcə Azərbaycanda deyil, həmçinin MDB respublikalarının müxtəlif mətbuat orqanlarında, o cümlədən, Moskvada çıxan "Pravda", "İzvestiya", "Trud", "Selskaya jizn", "Qlasnost" qəzetlərində, "Oqonyok", "Sovetskaya jizn" jurnallarında çap olunub. Müxtəlif şəxsiyyətlər və dövlət xadimləri, o cümlədən, Naxçıvanın Nehrəm kəndinin tarixi-etnoqrafiyası, Lənkəranın, həmçinin rayonun ayrı-ayrı kəndlərinin tarixi haqqında 60-a yaxın kitabı işıq üzü görüb. 50, 60 və 70 illik yubileyləri Lənkəranda, o cümlədən, Lənkəran Dövlət Universitetində, Yazıçılar Birliyi Lənkəran bölməsində, doğulub boya-başa çatdığı Vilvan kəndində və sair yerlərdə keçirilib.

Hacı Etibar Əhədovun "Lənkəranda bir ev var" adlı ilk kitabı 1989-cu ildə "Yazıçı" nəşriyyatında çap olunub. Bu kitaba Lənkəranın tarixinin bəzi məqamları, onun ictimai-siyasi həyatında fəal iştirak etmiş müxtəlif taleli insanlar haqqında oçerklər, sənədli hekayə və sənədli povestlər daxil edilib. Lənkəranın tarixinə, folkloruna, etnoqrafiyasına həsr etdiyi "Lənkəran boğçası" kitabı "İşıq" nəşriyyatında 10 min tirajla çap olunub. Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, ictimai-siyasi və dövlət xadimi İsa Məmmədovun həyat və fəaliyyətini əks etdirən "Dəyərli ömrün Lənkəran səhifəsi" kitabı tarixi baxımdan qiymətlidir. Burada Lənkəranın 1970-1981-ci illər dövrü bütün sahələrı üzrə öz əksini tapıb. Tarixçilər Etibar Əhədovun rayonun səhiyyə, mədəniyyət, hərbi-vətənpərvərlik, maliyyə, rabitə tariximizə həsr etdiyi kitablarını Lənkəranın salnaməsi adlandırırlar.

Uzun illərdir ki, o, "Molla Nəsrəddin" jurnalının Lənkəran müxbirləri ilə bağlı elmi araşdırmalar aparır. Araşdırmaları hələ tələbə ikən Azərbaycan Dövlət Universitetinin "Jurnalistika", "Elm və həyat" jurnallarında, sonralar Lənkəran Dövlət Universitetinin "Xəbərlər" bülletendə və digər mətbuat orqanlarında dərc olunmuşdu.

Azərbaycan tarixinin canlı yaradıcılarından biri hesab edilən filologiya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, etnoqraf, folklorşünas-tədqiqatçı, şair, əruzşünas araşdırmaçı Mirhaşım Talışlı yazıçı-jurnalist, publisist, tədqiqatçı Etibar Əhədovla müştərək araya-ərsəyə gətirdikləri "Lənkəran: ensiklopedik məlumat" kitabı oxucu kütləsinin böyük maraqğına səbəb olmuşdu.

Uluları kəndin sayılıb-seçilən insanlarından olub. Halal, düz adam olduğuna görə babası Ağacan "şeyx" adı ilə tanınıb. Tibb işçisi olan atası Əliağa Əhədov II Dünya müharibəsi iştirakçısı idi, hörmətli adam olub, xatirəsi bu gün də onu tanıyanlar tərəfindən əziz tutulur. Hacı Etibar Əhədov nəslinin layiqli davamçısı kimi, ata-babalarının adını iş və əməlləri ilə doğruldur.

Etibar Əhədov 50 ildən çox peşəkar-jurnalistlik fəaliyyəti dövründə öz peşəsinə həmişə məsuliyyətlə yanaşıb, jurnalist adını davranışı və ləyaqəti ilə qoruyub. Bədii, publisistik yazılarına görə üç dəfə respublika (1978, 1985, 1987), bir dəfə Ümumittifaq (1969) müsabiqələrinin, fərdi jurnalist yazıları müsabiqələrində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin inkişafına Dövlət Dəstəyi Fondu müsabiqəsində dəfələrlə qalib olub. Üç dəfə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin mükafatlarına, dəfələrlə Lənkəran Şəhər İcra Hakimiyyətinin fəxri Fərmanına və pul mükafatına layiq görülüb. O, uzun illər redaksiya ilk partiya təşkilatının katibi, redaksiya həmkarlar təşkilatının sədri, 20 ildən çox keçmiş rayon Partiya Komitəsi mətbuat mərkəzinin üzvü və rəhbəri, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi cənub bölgəsi üzrə məsul katibi, Azərbaycan jurnalistlərinin VI, VII VIII qurultaylarının iştirakçısı olub. YAP-ın üzvü, dövlətə və dövlətçiliyə həmişə sadiqdir. 1999-cu ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. 1978-1990-cı illərdə SSRİ Jurnalistlər İttifaqının üzvü olub. 1991-ci ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin, respublika Ahıl Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür. 2021-ci ildə Prezident mükafatçısı olub. Şəxsi nüfuzuna, insanlarla davranışına və ləyaqətinə görə çalışdığı kollektivlərdə böyük hörmətə malikdir Etibar müəllim. O bu gün də əlində qələm qəzetlə yaşayır, mətbuatla nəfəs alır.

Anadan olmasının 75 və professional jurnalistlik fəaliyyətinin 52 illiyinə həsr edilmiş biblioqrafik - məlumat kitabında Etibar Əhədovun altmışıncı illərin sonlarından bu günədək keçdiyi həyat yolu və yaradıcılıq fəaliyyəti, dostlarının, elm və mədəniyyət xadimlərinin haqqında dedikləri ürək sözləri öz əksini tapıb.

ARB televiziya kanalında həyat və yaradıcılıq fəaliyyəti haqqında "100 yaşa" adlı sənədli film göstərilib. Yetirmələri indi respublikanın müxtəlif mətbuat orqanlarında çalışırlar.

Etibar Əhədov Allah adamıdır. Uşaqlıq illərində, 1957-1961-ci illərdə molla yanına gedib, müqəddəs "Quran"ı öyrənib. Gənc yaşlarından Həcc, Kərbəla, Məşhəd ziyarətlərinə getmək arzusu ilə yaşayıb. 1995-ci ildə ona Həcc, sonralar Kərbəla və Məşhəd, 2000-ci ildə Əshabi-kəhf ziyarətləri qismət olub.

Etibar Əhədov sadə, mehriban ailə başçısı, el ağsaqqalı, səmimi, sədaqətli dost olduğundan xətri daim əziz tutulur. Gözəl ailə başçısıdır, 3 övladın qayğıkeş atası, 6 nəvənin mehriban babasıdır.

75 yaşın mübarək, əziz Etibar müəllim!

525-ci qəzet .- 2023.- 28 noyabr, №214.- S.11.