Təhsil tariximiz üçün yeni qızıl səhifə: Xankəndidə Qarabağ Universiteti

İCTİMAİYYƏT NÜMAYƏNDƏLƏRİ PREZİDENT İLHAM ƏLİYEVİN QARABAĞ UNİVERSİTETİNİN YARADILMASI İLƏ BAĞLI SƏRƏNCAMINI YÜKSƏK QİYMƏTLƏNDİRİR

Pərvanə SULTANOVA

pervane525@mail.ru

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev noyabrın 28-də Xankəndidə Qarabağ Universiteti yaradılması barədə sərəncam imzalayıb. Sərəncama əsasən, Xankəndi şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsinin əsasında Azərbaycan Respublikası Elm Təhsil Nazirliyinin tabeliyində "Qarabağ Universiteti" publik hüquqi şəxs yaradılır.

Nazirlər Kabinetinə iki ay müddətində universitetin nizamnaməsini təsdiq edib bu barədə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat vermək, universitetin fəaliyyətinin maliyyələşdirilməsi ilə bağlı zəruri tədbirlər görmək, universitetin Xankəndi şəhərində torpaq sahəsi, tədris yataqxana binaları, idman meydançası digər infrastruktur obyektləri ilə təminatı məsələlərini həll etmək, Sərəncamdan irəli gələn digər məsələləri həll etmək tapşırılıb.

Dövlət başçısının imzaladığı bu qərar ictimaiyyət tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılanıb. Bu, bir tərəfdən Qarabağ regionunda ali təhsil ənənəsini inkişaf etdirəcək, eyni zamanda regionda yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanmasına öz töhfəsini verəcək. Bu gün işğaldan azad edilmiş ərazilərin iqtisadi potensialı, aparılan bərpa-quruculuq işləri, eləcə əmək bazarının tələbləri regionda yüksəkixtisaslı kadrların hazırlığını həyata keçirən ali təhsil müəssisəsinin təşkili zərurətini meydana çıxarıb. İşğaldan azad edilmiş ərazilərin yenidən qurulması, bərpası sonrakı mərhələlərdə dayanıqlı inkişafına nail olunması üçün ən önəmli strateji istiqamətlərdən biri bölgənin minalardan, partlamamış hərbi sursatdan təmizlənməsi vasitəsilə əhalinin, infrastruktur istehsal obyektlərinin, kənd təsərrüfatı təyinatlı ərazilərin, həmçinin strateji əhəmiyyətli tikililərin binaların təhlükəsizliyinin təmin edilməsidir. Hazırda Qarabağda bütün proseslər paralel şəkildə həyata keçirilir.

Xatırladaq ki, Qarabağ regionunda ilk ali təhsil ocağı 1969-cu ildə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun filialı kimi qurulub, 1973-cü ildən 1988-ci ilədək ali təhsil müəssisəsi kimi fəaliyyət göstərib, ərazilərimizin işğalı dövründə isə fəaliyyətini dayandırıb.

Milli Məclisin deputatı Ceyhun Məmmədov mövzu ilə bağlı "525"ə deyib ki, Qarabağ Universitetinin yaradılması bir çox məqamlar baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıyır: "Cənab Prezident bu qərarı imzalamaqla Azərbaycanda qeyd edilən prosesə öz töhfəsini verdi. Bu gün bizim qarşımızda çox mühüm vəzifələr durur. Onların sırasında qələbəmizin daha da möhkəmləndirilməsi, Azərbaycan həqiqətlərinin dünyaya çatdırılması, Qarabağın yenidən qurulması bərpa olunması var. Bu mənada Qarabağ Universitetinin yaradılması çox önəmli bir məsələdir. Eyni zamanda bu, tarixi ədalətin bərpası deməkdir".

Deputat hesab edir ki, Universitetin yaradılması barədə qərar Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıyır: "Uzun müddətdir ki, Azərbaycan cəmiyyətində bu məsələ ilə bağlı geniş müzakirələr aparılırdı. Artıq cənab Prezident Azərbaycan xalqının arzusunu yerinə yetirdi, belə bir universitetin yaradılması barədə sənəd imzaladı. Hesab edirəm ki, çox vacib önəmli qərardır. Qarabağın Azərbaycan xalqının qəlbində xüsusi yeri var. Bu mənada universitetin yaradılması da Azərbaycan həqiqətlərinin təbliğində, Azərbaycanın qarşısına qoyduğu məqsədlərin icrası yerinə yetirilməsində öz töhfəsini verəcək. Məsələnin başqa tərəfi ondan ibarətdir ki, bu, həmçinin Bakıdakı sıxlığın azaldılması prosesinə öz töhfəsini verəcək. Bu gün biz bölgələrdə yeni universitetlər, yeni ali təhsil müəssisələri yaratmalıyıq ki, bu prosesə dəstək olsun. Bir sözlə, bu qərar çox mühüm əhəmiyyət daşıyır bütün xalq tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılandı".

Xankəndi Pedaqoji İnstitutunda rektor vəzifəsində çalışmış Raqif Kərimov isə "modern.az" saytına deyib ki, Azərbaycan Prezidentinin Xankəndidə Qarabağ Universitetinin yaradılması barədə sərəncamını ürəkdən alqışlayır əgər yeni açılacaq Qarabağ Universitetində işə dəvət alsa, çox böyük həvəslə qəbul edər: "Mən Xankəndi Pedaqoji İnstitutunda 1976-ci ildən işğal dövrünə qədər həm müəllim, həm rektoru kimi fəaliyyət göstərmişəm. Orada pedaqoji fəaliyyət çox yüksək səviyyədə qurulmuşdu. Tələbələr çox yaxşı oxuyurdular, çünki təhsilə ciddi nəzarət var idi. Tələbələr qarşısına ciddi tələblər qoyulurdu. Azərbaycan Prezidentinin Xankəndidə Qarabağ Universitetinin yaradılması barədə sərəncamını ürəkdən alqışlayıram. Nəinki mən, vaxtilə Xankəndidə müəllim işləmiş bütün digər həmkarlarım yeni açılacaq Qarabağ Universitetinə böyük həvəslə gedib işləməyə razı olarıq. Bizim gənc müəllimlərimiz çox vətənpərəvərdir. Onların da həvəslə gedib çalışacaqlarına şübhəm yoxdur".

Vaxtilə bu universitetdə müəllim kimi çalışmış Yusif Fərzəliyev bildirib ki, yeni açılacaq universitetdə hər fakültədən olan ixtisasların tədris olunması daha yaxşı olar: "Mən o vaxtlar Ağdərə rayonunun Çərəkdar kəndində 8 illik məktəbdə çalışırdım. Sonra Xankəndidə Nizami Gəncəvi adına 4 nömrəli şəhər məktəbində tarix müəllimi kimi işləmək təklif edildi. Mən bu təklifi qəbul etdim həmin məktəbdə işləməyə başladım. Bir ildən sonra Xankəndi Pedaqoji İnstitutunda Ümumi tarix kafedrasına müsabiqə elan olundu. Mən müsabiqədə qalib oldum. Xankəndi ermənilər tərəfindən işğal olunana qədər institutda müəllim kimi çalışdım. O vaxtlar Xankəndi İnstitutunda təxminən 2000 tələbə təhsil alırdı. İnstitutda əvvəlcə Tarix, Azərbaycan dili-ədəbiyyat riyaziyyat fakültələri var idi. Sonradan İbtidai təhsilin  pedaqogikası metodikası fakültəsi açıldı. Təhsil 3 dildə - Azərbaycan, erməni rus dillərində idi. Rus bölməsində az tələbəyə rast gəlinirdi. Onlar da da rus hərbçilərin övladları idi. Digər tələbələrin çoxu erməni milliyətindən olan sakinlərin övladları idi. Dərs keçən müəllimlər əsasən ermənilər idi. İnstitutda çox yaxşı nizam-intizam var idi. Dərsə gecikmək olmazdı. Təsəvvür edin ki, bir müəllim dərsə 5 dəqiqə gecikirdisə, ona xəbərdarlıq olunurdu. Düşünürəm ki, yeni açılacaq universitetdə hər bir ixtisas üzrə tədris həyata keçirilsə, çox yaxşı olar. İstərdim ki, Ağdamda da ölkə iqtisadiyyatının inkişafına töhfə verə biləcək aqrar sahəyə aid bir universitet yaradılsın".

Elm və Təhsil Nazirliyi yanında İctimai Şuranın üzvü İlqar Orucov deyib ki, sərəncamı Azərbaycanın təhsil tarixində çox mühüm hadisə adlandırıb. Onun sözlərinə görə, Qarabağ regionunda ali təhsil ənənəsi hər zaman mövcud olubbu, Prezidentin sərəncamında da qeyd olunur: "Tarixi şəhərimiz Xankəndi hər zaman Qarabağ bölgəsinin mədəni intellektual mərkəzi funksiyasını uğurla həyata keçirə bilib. Məhz məkan olaraq Xankəndi şəhərinin seçilməsi təsadüfi deyil. Hesab edirəm ki, bu, həm də Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2022-ci il 16 noyabr tarixli Sərəncamı ilə təsdiq olunmuş Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərə Böyük Qayıdışa dair birinci Dövlət Proqramından irəli gələn məsələlərdir. İşğaldan azad olunmuş ərazilərin yenidən qurulması, bərpası, dayanıqlı inkişafı, eyni zamanda yüksək həyat səviyyəsinin təminatı üçün kifayət qədər böyük işlər görülür".

Ekspert deyib ki, Qarabağ Universitetinin yaradılmasını hər birimiz səbİrsizliklə gözləyirdik: "Qarabağ Universitetinin yaradılması ilə bütövlükdə işğaldan azad olunmuş ərazilərin iqtisadi potensialının gücləndirilməsi, əmək bazarı üçün yüksək ixtisaslı kadr hazırlığını həyata keçirən ali təhsil müəssisəsinin təşkil olunması həm də bu zərurətdən irəli gəlir. Universitetlərin yerləşdiyi məkanlara baxanda görürük ki, universitet təkcə həmin şəhərin ali təhsil mühitini formalaşdırmır. Eyni zamanda, mədəni mühiti formalaşdırır, sürətli inkişafı şərtləndirir. Digər tərəfdən, iqtisadi baxımdan həmin bölgəni daha cəlbedici edir. Bu universitetin Xankəndidə yaradılması barədə düşünərkən hesab edirəm ki, bu, xalqımızın hər bir nümayəndəsinin arzusu idi. Mən fürsətdən istifadə edərək Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevə təhsilimizə göstərdiyi qayğıya, eyni zamanda işğaldan azad olunmuş ərazilərin yenidən qurulmasına göstərdiyi diqqətə görə təşəkkürümü ifadə edirəm. Hesab edirəm ki, Qarabağ Universiteti Azərbaycanın ən yaxşı universitetlərindən bəlkə də birincisi olacaq".

O hesab edir ki, universitet nəinki bölgənin, eyni zamanda ölkəmizin inkişafında müstəsna yerə və rola malik olacaq.

525-ci qəzet .- 2023.- 29 noyabr, № 215.- S.4.