Qənirə xanım

Esse

Almaniyaya bir görüş üçün gəlmişdi. Getdiyi yerdə həyəcan yaratdığı kimi, orada da, xüsusən də qadınlar arasında səs-küy və həyəcan yaradırdı. O, əsasən mühafizəkar xanımların iştirak etdiyi salonda həyəcanlı çıxış edirdi. O, türklərin igidliyindən, tarix boyu qazandıqları qələbələrdən danışdı. Sonra bütün bu uğurların arxasında türk qadınlarının olduğunu qəti şəkildə izah etdi. Onun hər cümləsindən sonra zalda, xüsusən də qadınların alqışları oldu. Xanımlardan bəziləri ayağa qalxıb onun çıxışına qulaq asdılar. Onun yarım saatlıq nitqindən heç kim sıxılmadı, yorulmadı. Çünki o, səlis və həyəcanlı danışırdı. Dili hamımızın istədiyi kimi ortaq türkcə olduğu üçün zaldakı hər kəs onun dediyi hər şeyi başa düşürdü.

Çıxışında Avropa, assimilyasiya və qadınlarımızdan danışdıqdan sonra Qarabağ məsələsinə toxundu. O, Qarabağdakı mühacir və işğal məsələsini o qədər gözəl izah etdi ki, hətta zaldakı 15 yaşlı gənclər də maraqlı baxışlarla mövzuya maraq göstərdilər. O danışdıqca ətrafa baxdım və hər yaşda olan kişi və qadınların reaksiyalarını görmək istədim.

Çıxışından sonra kürsüdən enib yanımda oturdu. Xoş çıxışına görə onu təbrik etdim. O, həyəcanlı və xoşbəxt idi. "Verdiyim mesajlar başa düşüldü?" soruşdu. "Əlbəttə, hamı maraqla dinlədi və deyilənləri çox yaxşı başa düşdü" deyəndə sevindi. İclasda iştirak edən bütün qeyri-hökumət təşkilatlarının prezidentləri və nümayəndələri Qənirə xanımı gözəl çıxışına görə təbrik etdilər.

Görüşdən sonra bir saata yaxın söhbət etdik. Onun bütün düşüncələri, arzuları ölkəsi ilə bağlı idi. O, gələcəyə ümidli idi. O, Azərbaycanda yetişən cəsur və həssas gəncləri bilirdi və onlar haqqında yüksək sözlər deyirdi.

Ertəsi gün qatılacağı başqa bir görüş üçün yola düşdü. O gedəndən sonra da zalda həmişə onun haqqında danışılırdı. O, qısa müddətdə Məhsəti Gəncəvi, Natəvan nəslindən olduğunu sübut etdi və ruhundakı həyəcandan hər kəsə hədiyyələr buraxdı.

Onu Azərbaycanda bir neçə dəfə gördüm və qısa da olsa söhbət etdik. Onun fəaliyyəti təkcə siyasi sahədə olmayıb. Onun mədəniyyət sahəsində də işi olub. Dostum İmdat Avşar və Faiq Eləkbərli ilə birlikdə Türkiyədə, Əhməd Cavad, Xurşidbanu Natəvan, Fatimə Xanım Kərim, Almas İldırımın kitablarını çap etdirdilər. Türkiyənin ən mühüm simalarının əsərlərinin nəşri Azərbaycanı tanıyan, lakin oradakı mədəni zənginlikdən xəbəri olmayan türk oxucuları üçün böyük xidmət idi.

Bütün bu geniş xidmət sahəsi, həvəsi, vətənpərvərliyi, insanlarla qurduğu səmimi münasibət onu hamının sevməsinə səbəb olub. Onun xəstə olduğu eşidiləndə həm Türkiyədən, həm də Azərbaycandan dua mesajları yayıldı.

Onun Almaniyadakı çıxışından illər keçməsinə baxmayaraq, həmin zalda onu dinləyən bir neçə dostuma zəng vurub danışdım. Onlardan, Qənirə xanımı və onun gözəl çıxışını unutmadıqlarını eşidəndə mən Azərbaycan üçün çox sevindim və onu sevən bütün insanların dualarının ona şəfa verəcəyinə inandım.

Almaniyaya bir görüş üçün gəlmişdi. Getdiyi yerdə həyəcan yaratdığı kimi, orada da, xüsusən də qadınlar arasında səs-küy və həyəcan yaradırdı. O, əsasən mühafizəkar xanımların iştirak etdiyi salonda həyəcanlı çıxış edirdi. O, türklərin igidliyindən, tarix boyu qazandıqları qələbələrdən danışdı. Sonra bütün bu uğurların arxasında türk qadınlarının olduğunu qəti şəkildə izah etdi. Onun hər cümləsindən sonra zalda, xüsusən də qadınların alqışları oldu. Xanımlardan bəziləri ayağa qalxıb onun çıxışına qulaq asdılar. Onun yarım saatlıq nitqindən heç kim sıxılmadı, yorulmadı. Çünki o, səlis və həyəcanlı danışırdı. Dili hamımızın istədiyi kimi ortaq türkcə olduğu üçün zaldakı hər kəs onun dediyi hər şeyi başa düşürdü.

Çıxışında Avropa, assimilyasiya və qadınlarımızdan danışdıqdan sonra Qarabağ məsələsinə toxundu. O, Qarabağdakı mühacir və işğal məsələsini o qədər gözəl izah etdi ki, hətta zaldakı 15 yaşlı gənclər də maraqlı baxışlarla mövzuya maraq göstərdilər. O danışdıqca ətrafa baxdım və hər yaşda olan kişi və qadınların reaksiyalarını görmək istədim.

Çıxışından sonra kürsüdən enib yanımda oturdu. Xoş çıxışına görə onu təbrik etdim. O, həyəcanlı və xoşbəxt idi. "Verdiyim mesajlar başa düşüldü?" soruşdu. "Əlbəttə, hamı maraqla dinlədi və deyilənləri çox yaxşı başa düşdü" deyəndə sevindi. İclasda iştirak edən bütün qeyri-hökumət təşkilatlarının prezidentləri və nümayəndələri Qənirə xanımı gözəl çıxışına görə təbrik etdilər.

Görüşdən sonra bir saata yaxın söhbət etdik. Onun bütün düşüncələri, arzuları ölkəsi ilə bağlı idi. O, gələcəyə ümidli idi. O, Azərbaycanda yetişən cəsur və həssas gəncləri bilirdi və onlar haqqında yüksək sözlər deyirdi.

Ertəsi gün qatılacağı başqa bir görüş üçün yola düşdü. O gedəndən sonra da zalda həmişə onun haqqında danışılırdı. O, qısa müddətdə Məhsəti Gəncəvi, Natəvan nəslindən olduğunu sübut etdi və ruhundakı həyəcandan hər kəsə hədiyyələr buraxdı.

Onu Azərbaycanda bir neçə dəfə gördüm və qısa da olsa söhbət etdik. Onun fəaliyyəti təkcə siyasi sahədə olmayıb. Onun mədəniyyət sahəsində də işi olub. Dostum İmdat Avşar və Faiq Eləkbərli ilə birlikdə Türkiyədə, Əhməd Cavad, Xurşidbanu Natəvan, Fatimə Xanım Kərim, Almas İldırımın kitablarını çap etdirdilər. Türkiyənin ən mühüm simalarının əsərlərinin nəşri Azərbaycanı tanıyan, lakin oradakı mədəni zənginlikdən xəbəri olmayan türk oxucuları üçün böyük xidmət idi.

Bütün bu geniş xidmət sahəsi, həvəsi, vətənpərvərliyi, insanlarla qurduğu səmimi münasibət onu hamının sevməsinə səbəb olub. Onun xəstə olduğu eşidiləndə həm Türkiyədən, həm də Azərbaycandan dua mesajları yayıldı.

Onun Almaniyadakı çıxışından illər keçməsinə baxmayaraq, həmin zalda onu dinləyən bir neçə dostuma zəng vurub danışdım. Onlardan, Qənirə xanımı və onun gözəl çıxışını unutmadıqlarını eşidəndə mən Azərbaycan üçün çox sevindim və onu sevən bütün insanların dualarının ona şəfa verəcəyinə inandım.

Orxan Aras

525-ci qəzet.- 2023.- 27 sentyabr.- S.11.