Mətbuata
bağlı ömür
86 YAŞLI JURNALİST ZENFİRA XANIM NƏSİBOVA
HƏYATININ 65 İLİNİ MEDİAYA HƏSR EDİB
Zenfira Nəsibova. Zaqatalanın mətbu və
sosial-ictimai həyatında, rayonun hüdudlarından
çox-çox uzaqlarda bu adın, onu daşıyan
insanın xüsusi yeri, hörməti, izzəti var. Ötən
əsrin ikinci yarısında qəzetin hansı nüfuza, təsir
gücünə malik olduğunu o dövrün şahidləri
yaxşı bilirlər. Haqqında böyük fəxr və
səmimiyyətlə söhbət açacağım
jurnalist xanım məhz həmin zaman kəsiyində
çoxsaylı oxucuların özlərinə doğma bilib
"yerli qəzet" adlandırdıqları KİV-də fəaliyyət
göstərib. Sıravi müxbirlikdən redaktorluğa qədər
şərəfli bir yaradıcılıq yolu keçib.
Çox ciddi siyasi baryerlərin, çərçivələrin
olduğu, söz azadlığının xəyala belə gətirilmədiyi,
partiya nomenklaturasından verilən tapşırıqların
birmənalı yerinə yetirildiyi, sosializm realizminin meydan
suladığı o zamanlarda məşhur şəxsiyyətlərdən
birinin dediyi kimi, hər birimiz həm də həmin mühitin
övladları idik. Lakin qanında, genində halallıq,
ürəyində həqiqi Azərbaycan sevgisi, amalında
xalqa xidmət məramı olanlarımız bütün
yasaqlara, qadağalara baxmayaraq, xeyir əməllərdən,
humanizm prinsiplərindən əl çəkmir, ilk fürsətdəcə
köməyə, yardıma, məsləhətə
ehtiyaclıların harayına yetirdilər.
Zenfira xanım da məhz belə jurnalistlərdən
idi. Əsasən də dövrün "domokl
qılıncı"ndan inciklər, hüquq-mühafizə
orqanlarındakı özbaşınalıqlardan, təhsil, səhiyyə
ocaqlarındakı çatışmazlıqlardan, kənddə-kəsəkdə
xırda məmurların neqativ əməllərindən
gileylilər tez-tez qəzetə şikayət məktubları
göndərir, redaksiyaya üz tuturdular. Mən özüm dəfələrlə
müşahidə eləmişəm ki, müxtəlif məsələlərdən
narazılar dərdlərinə əlac tapılmasından
ötrü hətta iş vaxtından sonra, şənbə-bazar
günlərində də onun mənzilinin qapısını
döyüblər. Və beləcə Zaqatalanın mərkəzi
prospektindəki 33 saylı ev haqqı tapdalananların daimi bir
ümid, pənah yerinə çevrilmişdi. Burada təəccüb
doğuran sadaladıqlarım deyil, insan, cəmiyyət, həyat
varsa, problemlər də var, xüsusən sosial qayğılar
hər yandan boy göstərir. Heyrətamiz odur ki, həyat
yoldaşı rayondakı Politexnik Texnikumun müəllimi,
özü kifayət qədər yüksəkmaaşlı, təminatlı,
dörd övlad böyüdən, ailə qayğıları
ilə əhatəli xanım bir dəfə də olsun sadə
camaata üzünü turşutmaz, səsinin tonunu
qaldırmaz, əlini-qolunu çırmalayıb gücü,
imkanı çatan qədər çətinliklərin,
müşküllərin həllinə girişərdi.
İndi çoxlarının siyasi üstqurumuna,
ideoloji aurasına görə haqlı olaraq bəyənmədiyi,
tənqid atəşinə tutduğu sovetlərdə bildiyimiz
kimi, kommunist insanı yetişdirmək, ailə tərbiyəsi,
əxlaqi məsələlər də ön planda idi. Ticarətçilərin,
satıcıların dükan-bazarda alıcıları çəkidə
və qiymətdə aldatması ("Bunu yazım, ya yazmayım,
əmioğlu?"); rayon XDS-nin deputatı nişanı və
mandatını gəzdirən xanım məmurların
falçı yanına getməsi ("Cuma fal açır,
yaxud olmayaydı həyat avamlar"), prokurorluq, milis əməkdaşlarının
sadə, savadsız adamları qorxudaraq rüşvət
almaları ("Allahım, nəydi günahım?!") və
başqa biabırçı, acınacaqlı hadisələr
Z.Nəsibovanın satirik qələmində, felyetonlarında
həmişə ifşa olunardı. Belə faktların
sayı yüzlərlədir, minlərlədir, təqdirəlayiq
cəhət isə müəllifin işin sonunadək getməsi,
pis nümunə sayılan olayların qarşısının
alınması, cəmiyyəti yoluxdurmağa meyilli
virusların kökündən müalicəsi amacıdır.
Elə o vaxtlardan qəzetdə "Qırmızı
bayrağ"a cavab verirlər" rubrikası vardı və
tənqid hədəfinin tənbehi, nöqsanların aradan
qaldırılması ilə əlaqədar götürülən
ölçü barədə yüksək instansiyaların
münasibətləri oxuculara çatdırılırdı.
Əgər Zenfira müəllimədən
yazıramsa, mənim və mənim kimi onlarla gəncin həyatında
və yaradıcılığında oynadığı rola
toxunmadan keçmək ədalətsizlik olardı. Əvvəla
qeyd edim ki, o dövrlərin mediasında indiki İctimaiyyətlə
əlaqələr şöbəsinin sələfi sayılan
Zəhmətkeş məktubları şöbəsi çox
fəal idi. Hər məktubdan da bir insan taleyi, bir istedad
özünü göstərirdi. Sonradan, yazmaq,
araşdırmaq bacarığını, imzasını təsdiqlədiyi
təqdirdə ştatdankənar müxbir statusu verilən
yazarlar rayon tədbirlərinə, müxtəlif qonaqlarla
görüşlərə dəvət alar, söz demək,
şeir söyləmək üçün tribunalara
qalxardılar. Bizlər təvazökarlıqdan kənar səslənsə
də, 15-16 yaşımızda rayona təşrif buyuran,
ictimaiyyətlə maraqlı ünsiyyət quran Vidadi
Babanlı, Xalidə Hasilova, İlyas Tapdıq, Əmir
Mustafayev, Mədinə Gülgün, Novruz Gəncəli və
digər korifeylərin sənət imtahanından
üzüağ çıxmışdıq. Buna şərait
yaradan isə "raykom"da Rəhilə Əhmədova,
Şaban Musayev, Məlahət Sadıqova, Yafəs Məmmədov,
"komsomol"da Məhəmməd Bayramov, Sevinc Bulacova,
Elbrus Muradov, redaksiyada Sevil Sadıxova və Zenfira Nəsibova
idi.
Hələ buna qədər - Muğanlı orta məktəbinin
IX sinfində oxuyarkən əlimdə şagird dəftərinin
vərəqləri, ürəyimdə çap olunmaq arzusu kənddən
rayon mərkəzinə, qəzet redaksiyasına gələndə
bəxtim gətirmiş, qarşıma bu mərd, təmənnasız,
səmimi, qayğıkeş qadın
çıxmışdı. Həftədə üç dəfə
işıq üzü görən, poçtalyonun dəmir
darvazamızdan içəri atdığı dördsəhifəlik
qəzeti böyük həsrətlə gözləyirdim. Bir
neçə gündən kiçik bir məqaləmin
oxucuların ixtiyarına verildiyini gördüm, imzaya görə
tanıdım, tamam dəyişmişdilər, heç
özü deyildi... Xeyli utandım, amma sevincimdən də yerə-göyə
sığmırdım. Bu şadlığın, məmnunluğun
havası uzun müddət başımdan getmədi. Sonra həmin
mətbu orqanda şeirlərim də işıq üzü
gördü... Bəzən fikirləşirəm, görəsən,
Zenfira xanımın dəstəyi ilə ilk qələm təcrübələrim
nəşr edilməsəydi, jurnalistikaya bağlanmasaydım,
həyatdakı yolumu, mövqeyimi necə müəyyənləşdirərdim,
hansı arzuların arxasınca gedərdim? Jurnalistlik bir yana,
ömrün dolanbac, enişli-yoxuşlu yollarında
qarşıma çıxacaq sədləri, maneələri
aşa, taleyin gözlənilməz sürprizlərinə
hazır ola biləcəkdimmi?..
Qəhrəmanımızın zəngin
bioqrafiyasını belə kiçikhəcmli yazılara
sığışdırmaq qeyri-mümkündür. Hər
halda bir qəzet məqaləsinin imkanları daxilində bəzi
qeydləri nəzərdən keçirək: Zenfira Cəfər
qızı Nəsibova 1938-ci il oktyabrın 4-də Zaqatala
şəhərində anadan olub. 1956-cı ildə 1 saylı
orta məktəbi bitirib. Əmək fəaliyyətinə
1957-ci ilin iyununda rayonda çıxan "Kommunizm
uğrunda" qəzeti redaksiyasında başlayıb.
1960-65-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetində
təhsil alıb. SSRİ Jurnalistlər İttifaqının
üzvlüyünə qəbul edilib. 1966-cı ildə Azərbaycan
Jurnalistlər İttifaqının 3-cü qurultayının
nümayəndəsi olub və qurumun İdarə Heyətinə
seçilib. Daha sonra Jurnalistlər İttifaqının 4, 5,
6, 7, 8, 9-cu qurultaylarında iştirak edib. Həmçinin
"Azərbaycan Qadını" jurnalı, "Sovet kəndi"
və "Kommunist" qəzetlərinin ştatdankənar
müxbiri olub. 1965-1967-ci illərdə Zaqatala rayon sovetinin
deputatı seçilib. 1980-ci ildə "Qızıl Qələm"
mükafatına layiq görülüb. 1981-ci ildən
"Qırmızı bayraq" qəzetinin məsul katibi,
habelə Zaqatala radio verilişləri redaksiyasında redaktor və
diktor kimi çalışıb. 1993-1995-ci illərdə
"Zaqatala" qəzetinin baş redaktoru vəzifəsini
tutub.
İxtiyar yaşlı jurnalist Allahın köməyi
ilə bu gün də sıralarımızdadır,
ömrünün müdrik, bar-bəhəri görülən
dönəmini yaşayır. Rəhmətlik Kərim müəllimin
vəfatından sonra ailə yükünü tək çəkməli
olub. Layiqli övladlar böyüdüb, tərbiyə edib, ali
təhsil verib, hərəsi bir sahədə valideyn, xalq
etimadını doğruldurlar. Onların uğurlarına fərəhlənib
gündəlik qayğılarına başı qarışsa
da, şirin xatirələrini nəvələri ilə
bölüşməyə, nəticəsini oynatmağa
zamanı getsə də, əzəli missiyasını unutmur,
yazmağa vaxt tapır.
Sağ olsun əziz dostumuz Rəşad Məcid və
rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Mətbuat
Şurasının (MŞ) diqqətli kollektivi, Zenfira müəllimənin
85 yaşını keçiriblər, yubilyar Şuranın Fəxri
diplomu ilə təltif olunub. Eyni zamanda qurumun Ahıl Jurnalistlər
Məclisinə üzv qəbul edilib. Tədbirdə veteran qələm
sahibinin ömür yolundan, yaradıcılığından,
bölgə mətbuatındakı uzunmüddətli və
çoxşaxəli fəaliyyətindən söz
açılıb. MŞ sədri onun dolğun və geniş
məzmunlu yaradıcılığına diqqət çəkib,
zəhmətsevərliyini, jurnalistika peşəsinə
sevgisini, peşəyə sədaqətini yüksək dəyərləndirib.
MŞ-nın əməkdaşları Əminə
Yusifqızı və Fəridə Ağazadə
çıxışlarında qocaman jurnalisitin həyat və
fəaliyyətinin gənc yazarlar üçün nümunə
olduğunu söyləyiblər.
Zenfira Nəsibova əməyinin qiymətləndirilməsinə,
barəsində deyilən xoş sözlərə görə
təşəkkürünü bildirib, belə qədirdanlıqdan
yaşamağa və işləməyə daha da
ruhlandığını vurğulayıb.
Biz yetirmələri də ona ancaq
cansağlığı, ürəkdolusu sevinc,
doğmaları ilə birgə daha böyük yubileylərini
qeyd etməyi arzulayırıq! 14 il nədir ki, göz
qırpımında keçib gdəcək, Aşıq
Alı demişkən, əllini aşırdıq, yüzə
nə qaldı? İnşallah, şəninizə "100
yaşın mübarək, Zenfira xanım!" diləkli məqalələr
yazaq, möhtərəm Ustad!..
Qurban CƏBRAYIL
"Mədəniyyət" jurnalının redaktoru
525-ci qəzet.- 2024.- 22
fevral, ¹34.- S.12.