Kvant uçuşu
Elə filosoflar da
qadın saçlarından yetim qalırmış....
Esse
Dalğalarla rəqs...
Kainata doğru uçuşan ağappaq dualarla birlikdə
yol gedirdi...
Sonsuzluğa, kainatın ən sirli otağına
doğru elə hey uçur, uçurdu...
O ağappaq duaların içindəki məsumdan məsum,
xəfifdən də xəfif səslərə
bürünüb onlara nələrisə
pıçıldayırdı...
Kosmik aləm onun körpə gülüşü tək
dümağ gülüşlərinin ayaq izi ilə
işıqlanırdı. Amma o getdikcə gedirdi, vardıqca da
varırdı...
İlahi nizamın ahəngini möcüzəli
saçlarına dolayıb dua dalğalarının içində
rəqs etdirirdi...
Kainat seçilmiş insanın təkcə fikirlərində,
təfəkküründə yox, həm də onun
simasında, vücudunda öz sirrini gizlədir, mübhəmliyini
qoruyur.
Və o möcüzə saçların dalğalarla
rəqsi zamanı kainatın öz sirlərini ora
yazdığı həmən görünürdü; Orada
Yol, Xilas, gizli şifrələr var idi. İlahi
işığa aparan səmavi cığırların gizli xəritəsi
idi o saçlar... O saçlara baxmaq yox, o saçları
yaşamaq, o saçları görmək yox, o saçları
çözmək lazım idi... Xilas qapısının gizli
açarı kimi çözmək...
O saçlardan boylanıb dünyanı kiçikdən
kiçik görüb, bir anlıq yazıqlanıb,
bütün bəşəriyyətə İlahi
işığı elə oradan səpmək lazım
imiş... Bəlkə də o, Möcüzə saçlı
qız buna görə uçurdu...
Dalğaların rəqsini İlahi hüzura aparmaq, bəşəri
peşmanlığı əfv dərgahına daşımaq və
bir az da, bir az da sevgisizlik, işıq
pıçıltıları üçün boğulan
İkinci Halqanı tapmaq üçün kainat boyunca
süzürdü...
Möcüzə saç üçün
pıçıltılar
"Bu mənəm... İşıqsızlıqdan
çürüyən İkinci Halqa...Səni tez-tez
görürəm: Böyük Üzeyirin özündən də
xəbərsiz kainata yolladığı "Şəbi
hicran" adlı xorun hüznündə, Soltan bəyin
"Karvan"ındakı müdriklikdə... Alimin, amma ancaq
Alimin oxuduğu "Sənsiz" romansının daxili
qatlarındakı uçuşda... Və oralarda da sən
asanlıqla yoox, ancaq və ancaq duyulanda görünürsən...
Duymaq əslində sənin sehrini gəzməkdir,
Möcüzə saç... Amma səni gəzib bitirmək
olmur. Səndə özünü axtarmaq alınmır. Sən
məni öz sehrinin, öz müdrikliyinin, öz məsumluğunun
yanına necə qaldırmısansa, hər dəfə gəlib
özümə çatmaq istəyəndə elə ilk
addımlardaca yıxılıram... Mən bir böyük
olaraq səndə varam, sənin sehrində yaşayıram.. Elə
buradakı özümə də Sənin ucadan uca mərtəbəndən
baxaraq diksinirəm. Bu iki öz arasındakı uçurumun -
böyük məsafənin dərinliyinə düşməməkdən
ötrü elə səndən yapışıram,
Möcüzə saç...
Yalnız indi anlayıram; elm nə nəyisə kəşf
etmək, elm nə nəyisə araşdırmaq yox, elm elə
sənə baxmaq, səni hiss etmək imiş. Filosoflar və
güclü alimlərin bir çoxu bu qənaətdədir -
Elm kainatı, İlahi nizamı yamsılamaqdır... Səndə
isə yamsılamalar yox,
müdhiş səslər gizlənməkdə. O alimlər
tez-tez fizikadakı Maqnit effektindən danışıb, sirli
cazibələrdən söz açıb. Qədim sufilərdən
tutmuş, orta əsrlərin gizli elm məbədlərindəki
dünyaya fikir xəzinələri gətirən kiçik
(amma böyükdən böyük) hücrələrdən
tutmuş, Avropanın elm akademiyalarındakı dəbdəbəli
salonlara qədər, hamı o sirri, Maqnit effektinin bətnindəki
doğmalığı çözməyə
çalışdı. Amma İlahi doğmalığı
çözmək yox, onu yalnız və yalnız yaşamaq
olar... Onun aliliyini - bütün gözəllikləri,
ülvilikləri, əlvanlığı, xoş rayihələri
özünə çəkən qüdrətini duymaq olar...
Səndə o duyğunu görürəm, Möcüzə
saç... Dualarla birlikdə uçduğun aləmə məndən
də salam apar, oradan mənə də İşıq
pıçılda, Möcüzə saç..."
Halqaların simfoniyası
Kainat bu gün də Allahın Əl Vədud isminin -
Sevginin ən gizli nöqtələrini, eşqin bəşəri
və ali üzünün vardığı ən
böyük sirri özündə göstərən məkanın-içində
üzür... Kosmik sədanın ülviliyi hər kəsə
bunu pıçıldayır: durmadan, dayanmadan, fasilə belə
etmədən... İnsan qulağındakı, gözündəki,
ruhundakı qat-qat divarların o üzünə varmaq,
onları yıxıb-dağıtmaq istəyir. Oradan ruha hopub
da üzərinə həyat suyunu səpməyə can
atır... Və hər kəs, təkrar edirəm, hər kəs
o Kosmik Sədaya varmaqdan ötrü onun üçün
hesablanmış Halqadan asılıdır. Burada birinci və
ikinci halqa yoxdu, burada yalnız bir olmaq var... Birləşəndən
sonra özünə varmağın, məhz indi özün
olmağın çəkisizlik anı var...
Orta əsrlər Şərqindəki qədim elm məbədlərinin
hücrələrində alim-sufilər bunu çox dedilər,
çox yaşadılar. Əsrlər keçdi, dünya Kvant
dövrünə gəldi. "Bir zərrə məsafədən
asılı olmayaraq mütləq digər zərrə ilə
təmas halındadır" - fikrini yaydılar. Kvant kainata, bəşəriyyətə
qədim sufilərin sirlərini yenidən
pıçıldadı... Harada olmasından asılı
olmayaraq İlahi aləmdə bir vahidin tərkibində olan
İKİ HALQA bəşəri həqiqətlərin ən
sevimli simfoniyasındadırlar.. Onlar harada olmasından, necə
olmasından asılı olmayaraq bir-birilərinə doğru gəlirlər.
Çəkici qüvvə olan Birinci Halqa, İkinci Halqanı
kosmik dənizdə tək qoymur. İkinci Halqa ona birləşəndə
özündə olduğunu görür...
Və... Möcüzə saç özünün
Kvant uçuşunu ağappaq dualarla rəqs edə-edə
gerçəkləşdirir...
İkinci Halqa isə, Möcüzəli
Saçdakı əsl mahiyyətini görüb, öz
böyüklüyünə, əslinə varmaq
üçün İşıq gəmisinə varıb.
Kainat isə özünün Kvant uçuşunu
qucaqlayır... Öz doğma övladı kimi... Ağappaq
duaların içindəki ən məsum
pıçıltı kimi...
Elmin NURİ
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin əməkdaşı
525-ci qəzet .- 2025.- 6 dekabr (№223).- S.19.