Əli Əmirlinin “Ölü doğan şəhər” romanı nəşr olunub

"On beş pyes", "Hasarın o üzü", "Pərdəsiz" adlı kitablarda toplanmış onlarla pyesin müəllifi yazıçı-dramaturq Əli Əmirlinin oxuculara təqdim etdiyi növbəti romanı - "Ölü doğan şəhər"də cərəyan edən hadisələrin zamanı tarixdir. Bu, 1988-ci ildə erməni təxribatı nəticəsində baş vermiş Sumqayıt hadisələri haqqında ilk və həllik yeganə əhatəli bədii əsər - romandır. Xatırladaq ki, milli hərəkat da elə həmin vaxtlardan etibarən vüsət almışdı.

"Ölü doğan şəhər" kitabının təqdimat hissəsində görkəmli ədəbiyyatşünas-alim Tehran Əlişanoğlu yazır: "...roman oxucunu faktura ilə alır, həm də bu zaman müəllif çox müxtəlif qism və xassəli materiyalara eyni səriştə ilə "girişə", baş vura bilir, ən müxtəlif qatlardan predmet, cisim və mənzərələri eyni ustalıqla mətnə daxil və təsvir edir. "Ölü doğan şəhər" - həmin "Şəhər materiyası"nın bilavasitə küçələrdən, meydanlardan, hündür borulu, göylərə zəhər dağıdan zavod və onun içərisində yalnız gərginlik istehsal edən sexlərdən; beşmərtəbələrin əyri-düz əhatələdiyi məhəllə və bu, ya digər mənzillərinə qonmuş ailələrdən keçən; tramvay yolu və avtobus dayanacaqlarında, bu və ya digər situasiya ətrafında dayanıb-duran, sürüşüb gedən naturallığıdır. "Şəhər elə bil adını eşidib qəfil çıxdı boz üfüqdən, - bir dəfə romanın əvvəlində daxil olan bu məqam: - ...Uzaqdan görünən hündür, alçaq, qalın, nazik borular, islam şəhərlərindəki uca minarələrə oxşayırdılar..." - əsər boyu diqqətdə qalır. Həmin "bozluq" insanların içlərində, həyatından növbənöv mənzərələrdə, dilin-nitqin qabartdığı qatbaqat danışıq naturallığı, sırf məişət görüntülərində izlərini qoyur. "Bu şəhərdə hər kəsin öz ləhcəsi, danışıq şivəsi vardı. Gənclik şəhəri deyilən bu təzə şəhərin əhalisinin hamısı gəlmə idi..." - yazıçı əsərdə hər surətin öz "şəhər ədası" və davranışını tapmağa çalışır. Birbaşa "natura" romanın qurulmasında başlıca ünsür kimi çıxış edir. Şəhərin "havası"ndan çıxmış hər bir surət həm də onun timsalı kimi canlanır..."

525-ci qəzet .- 2025- 13 fevral(№27).- S.10.