Böyük Zəfərin beşinci ili

 

 

8 noyabr, 2020-ci il Azərbaycan tarixinin ən şanlı, parlaq səhifəsi, qürur və şərəfli günüdür. Bu gün xalqımız böyük və möhtəşəm Zəfərimizin beşinci ildönümünü eyni sevinc, fəxarət hissi ilə qeyd edir.

Azərbaycan Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ordumuzun 44 günlük Vətən müharibəsində əldə etdiyi möhtəşəm qələbənin şərəfinə 8 noyabr ölkəmizdə Zəfər Günü kimi qeyd edilir. 44 gündə qəhrəmanlıq səlnaməsi yazan müzəffər ordumuz məhz həmin gün alınmaz qala olan qədim və tarixi şəhərimizi, hər bir azərbaycanlı üçün misilsiz mənəvi dəyərə malik olan Şuşanı azad etdi. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 2020-ci il dekabrın 3-də imzaladığı sərəncama əsasən 8 noyabr ölkəmizdə Zəfər Günü kimi qeyd olunur.

2020-ci il sentyabrın 27-də Ermənistan silahlı qüvvələrinin cəbhəboyu genişmiqyaslı təxribat törətməsinə cavab olaraq Azərbaycan Ordusu sonradan "Dəmir yumruq" adlandırılan əks-hücum əməliyyatına başladı. 44 gün davam edən Vətən müharibəsi torpaqlarımızın otuz ilə yaxın işğalına son qoydu.

Azərbaycan Prezidenti 2020-ci il sentyabrın 27-də, Vətən müharibəsinin birinci günündə xalqa ilk müraciətində bütün cəmiyyəti qəti qələbəyə köklədi: "Biz haqq yolundayıq. Bizim işimiz haqq işidir. Biz zəfər çalacağıq! Qarabağ bizimdir, Qarabağ Azərbaycandır!"

Müharibədə qələbəmizi şərtləndirən əsas amillərdən biri Azərbaycan xalqının öz dövləti, ordusu ətrafında bir yumruq kimi birləşməsi, həmrəylik göstərməsi, insanlarımızın yaşından asılı olmayaraq könüllü döyüşə yollanmaq istəyi, mübarizə əzmi oldu. Bütün bunlar qələbəmizi daha da yaxınlaşdırırdı. Müharibənin ilk günlərindən ordumuzun üstünlüyü ələ alması nəticəsində 4 oktyabrda Cəbrayıl, 17 oktyabrda Füzuli, 20 oktyabrda Zəngilan, 25 oktyabrda Qubadlı və 8 noyabrda Şuşa şəhəri işğaldan azad edildi. Ali Baş Komandanın rəhbərliyi ilə ordumuz düşmənin illərlə qurduğu və keçilməz deyilən istehkamlarını yara bildi. Hər bir kənd, şəhər, yaşayış məntəqəsi uğrunda gedən döyüş ayrıca qəhrəmalıq nümunəsinə çevrildi.

Hər bir azərbaycanlı üçün əziz olan Qarabağın incisi Şuşa şəhərinin iyirmi səkkiz illik əsarətdən qurtarılması müharibənin taleyində həlledici rol oynadı, düşmənin siyasi-hərbi rəhbərliyinin məğlubiyyəti etiraf etməsinə və hərbi əməliyyatları dayandırmasına səbəb oldu.

Azərbaycan liderinin hələ döyüş əməliyyatlarının gedişində "Şuşasız bizim işimiz yarımçıq olar" sözləri xalqımızın Şuşa həsrətinə son qoyulacağından xəbər verirdi.

Prezident İlham Əliyev Şuşanın işğalda qalmasını qəbuledilməz hal kimi dəyərləndirirdi.

"Hər bir kəndin dəyəri, qiyməti o biri kəndlə müqayisədə, o biri şəhərlə müqayisədə eynidir, bərabərdir. Ancaq Şuşanın Azərbaycan xalqının qəlbində xüsusi yeri var. Bu, bizim tarixi şəhərimizdir, qədim mədəniyyət ocağıdır. Şuşa Azərbaycan xalqına bir çox istedadlı, dahi şəxslər bəxş edibdir. Əlbəttə ki, Şuşasız bizim işimiz yarımçıq olar", - Prezident bildirib.

Dövlət başçısı Şuşanın azad olunması xəbərini xalqa noyabrın 8-də Şəhidlər xiyabanından elan etdi: "Mən bu gün, eyni zamanda, Ulu öndər Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdim, onun ruhu qarşısında baş əydim. Ürəyimdə dedim, xoşbəxt adamam ki, ata vəsiyyətini yerinə yetirdim. Şuşanı azad etdik! Bu, böyük Qələbədir! Şəhidlərimizin, Ulu öndərin ruhu şaddır bu gün! Gözün aydın olsun, Azərbaycan! Gözünüz aydın olsun, dünya azərbaycanlıları! Bu gün Azərbaycan xalqı bir yumruq kimi birləşib! Həmişə belə olacaq! Bu birlik əbədi olacaq! Bu birlik bizə gələcəkdə də bütün vəzifələri icra etmək üçün imkan yaradacaq. Əziz Şuşa, sən azadsan! Əziz Şuşa, biz qayıtmışıq! Əziz Şuşa, biz səni dirçəldəcəyik!"

Bir gün sonra isə müharibə başa çatdı, Ermənistanın təslim olmaqdan başqa yolu qalmamışdı. Noyabrın 10-da Azərbaycan Prezidenti, Ermənistanın Baş naziri və Rusiya Prezidenti münaqişə zonasında atəşin və bütün hərbi əməliyyatların tam dayandırılması barədə bəyanat imzaladılar. Bəyanata əsasən noyabrın 20-də Ağdam, noyabrın 25-də Kəlbəcər, dekabrın 1-də isə Laçın rayonları bir güllə atılmadan, şəhid verilmədən azad edildi. Bəyanatda, kommunikasiyaların açılması, qanunsuz erməni silahlı birləşmələrinin Azərbaycan ərazisindən çıxarılması və s. əksini tapmışdı. 2022-ci il avqustun 26-da isə Laçın şəhəri, Zabux və Sus kəndləri Azərbaycana təhvil verildi.

Müharibədən üç ilə yaxın vaxt keçməsinə baxmayaraq, Ermənistan rəhbərliyi üçtərəfli bəyanatı yerinə yetirməkdən imtina edir, müxtəlif hərbi, siyasi təxribatlara əl atır, Azərbaycanın sülh, reinteqrasiya çağırışlarına qarşılıq vermirdi. Ermənistan tərəfi Qarabağdakı separatçıları, qanunsuz silahlı dəstələri maliyyələşdirməkdə, silah-sursatla təmin etməkdə idi. 2022-ci ilin sonu 2023-cu ilin əvvəllərində Azərbaycanın vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları Laçın yolu üzərində etiraz aksiyasına başlayanda, müharibədən sonrakı dövrdə həmin ərazilərdə qalan Ermənistan silahlı qüvvələrinin qalıqlarının ardıcıl təxribatlarına Azərbaycan Ordusu tərəfindən cavab tədbirləri görüləndə bəzi region ölkələri və Qərb dairələrinin məsələnin mahiyyətinə varmadan, heç bir araşdırma aparmadan verdikləri bəyanatlar ölkəmizə qarşı təzyiq cəhdindən başqa bir şey deyildi. Həmin dairələr hazırda mövcud olmayan ATƏT-in Minsk qrupu vasitəsilə yenidən uzun-uzadı, mənasız danışıqlar prosesinə start verməyə çalışırdılar. Onların məqsədi Azərbaycanın öz ərazisi üzərində tam suverenliyini bərpa etməsinə imkan verməmək, 2020-ci ilin nəticələri ilə razılaşmağa məcbur etmək idi. Amma bütün bu təzyiqlərin, cəhdlərin heç bir nəticəsi olmadı.

Heç vaxt başladığı işləri yarımçıq qoymayan və bütün fəaliyyəti boyunca "nəyi, nə zaman və necə" etməyin ən yaxşı nümunələrini göstərən Prezident İlham Əliyevin suverenlik və ərazi bütövlüyü anlayışı müharibənin nəticələri ilə məhdudlaşmamış, sonrakı illərdə həyata keçirilən siyasət və görülən bütün işlər prosesin davamı oldu və 2023-cü il sentyabrın 20-də öz məntiqi sonluğuna çatdı. Prezident İlham Əliyev uzaqgörənliklə, praqmatik şəkildə, barışmaz prinsipiallıq və qəti iradə nümayiş etdirərək Xankəndində və digər qalan ərazilərdə Azərbaycanın dövlət bayrağının asılacağı günü yaxınlaşdırdı.

Prezident İlham Əliyev həmişə gələcəyə baxan, onilliklər sonranı düşünən və bütün planlarını strateji məqsədlərə uyğun quran liderdir. Dövlət başçısı müharibədən sonrakı 3 il ərzində tarixi əhəmiyyət kəsb edən bir proses reallaşdırdı və üzərinə götürdüyü tarixi missiyanı başa çatdırdı.

2023-cü il sentyabrın 19-da başladılan və cəmi 23 saat 43 dəqiqə davam edən antiterror tədbirləri nəticəsində Ermənistan silahlı qüvvələrinin birləşmələri təslim oldular, separatçı rejimin varlığına son qoyuldu. Oktyabrın 15-də Xankəndində Azərbaycan bayrağının ucaldılması öz tarixi əhəmiyyətinə görə 44 günlük müharibə və 8 noyabr Zəfər gününə bərabər və onu tamamlayan növbəti parlaq qələbə, tarixi hadisə oldu. Bu qələbə ilə ölkəmiz öz ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tam təmin etdi və son 80 ildə tam qələbə qazanan yeganə ölkə oldu.

Prezident İlham Əliyev bununla bağlı bildirib: “Azərbaycan ləyaqətli ölkədir, güclü ölkədir, heç kimə məsləhət görmürük ki, nə vaxtsa bizə qarşı hansısa bəd əməllər haqqında düşünsün. Hər halda son 80 il ərzində dünyada Azərbaycan qədər tam və mütləq qələbə qazanan ikinci ölkə olmamışdır”.

Dövlətimizin başçısı bildirib ki, indi dünyada gedən prosesləri görürsünüz: “Müxtəlif yerlərdə toqquşmalar, müharibələr, hərbi cinayətlər baş alıb gedir. Amma heç kim tam qələbə qazanmayıb. Müharibələr davam edir, daha böyük coğrafiyanı əhatə edir və yəqin ki, davam edəcək. Tək yeganə ölkə bizik. Yeganə xalq bizik ki, tam Qələbə qazandıq, mütləq Qələbə qazandıq. Düşməni kapitulyasiya aktını imzalamağa məcbur etdik və eyni zamanda, sülhün təminatçısı da Azərbaycandır”.

Azərbaycan dövləti həm müharibəni, həm də sülhü qazanmış ölkədir. Bu gün Ermənistanla sülh istiqamətində əldə edilmiş razılaşmalar məhz Bakının sayəsində mümkün olub. 8 avqust Vaşinqton sammiti regionda sülhün bərqərar olmasında yeni bir səhifə açmış oldu. Tərəflər sammitdə sülh sazişini parafladılar, Birgə Bəyannamə imzaladılar. Eyni zamanda, ATƏT-in Minsk qrupunun ləğvi üçün birgə müraciət edildi. Bu gün artıq Azərbaycan və Ermənistan sülh gündəliyini irəli aparır, praktiki addımlar atılır. Bakı İrəvana qarşı tranzit məhdudiyyətini aradan qaldırıb, Zəngəzur dəhlizinin açılması istiqamətində də işlər görülür.

Paralel olaraq Azərbaycan azad edilmiş ərazilərə yeni nəfəs, yeni həyat bəxş edir, sürətli bərpa-quruculuq işləri aparılır, insanlar öz doğma torpaqlarına qayıdırlar.

Azərbaycan öz torpaqlarını azad etməsi ilə həm də regionda yeni reallıqlar yaratmış oldu və artıq bütün dünya həmin reallıqları qəbul edir. Dövlətimiz bu gün qlobal miqyasda güclü, nüfuzlu, söz sahibi olan aktora çevrilib. Ölkəmiz hələ çox uğurlara imza atacaq, ancaq 2020-ci il noyabrın 8-i Azərbaycan tarixində əbədi qalacaqdır.

Zəfər Gününün beşinci ildönümü bu gün Bakıda möhtəşəm hərbi paradla qeyd ediləcək.

 

Pərvanə  

525-ci qəzet .- 2025.- 8 noyabr (¹205).- S.5.