Yazı adamı

Bəzən insanı tanımaq üçün illər yetmir, amma bəzən bir masa, bir redaksiya, bir iş yeri kifayət edir. Elə insan var ki, onu bir baxışda, bir sükutda, bir davranışda anlayırsan və bilirsən ki, bu adam kimdir, nə düşünür, necə yaşayır... Bu insanlar arasında elmin belə izah edə bilmədiyi ruh bağlılığı var. Haqqında danışacağım Nəzirməmməd bəylə belə bir ruh bağlılığını onu tanıdığım ilk gündən gördüm.

Mən Nəzirməmməd Zöhrablı ilə "Vətəndaş Həmrəyliyi" qəzetində bir yerdə işləmişəm. Elə o mühitdə gördüm ki, sadəliyin, səmimiyyətin və peşə məsuliyyətinin nadir bir vəhdətini özündə daşıyır. Yazıya oturanda sanki son dəfə yazırmış kimi, bütün varlığı ilə mətndə yaşayır, yazdığı sözü duyur, yazını hiss edir.

Hər dövrün öz adamı, hər peşənin öz daşıyıcısı olur. Amma "yazı adamı" anlayışı bu çərçivələrin heç birinə sığmır. "Yazı adamı" həyatla üz-üzə qalır, cəmiyyətin ağrısını, sevincini, vicdanını öz sözünə daşıyır. Nəzirməmməd Zöhrablı da həmin adamlardandır, səs-küysüz, nümayişsiz, amma sözün içində yaşayan YAZI ADAMI.

O, sakit danışır, amma düşündürür. Səsi yüksəlmir, amma fikri uzağa gedir. O, həm sözə, həm insana, həm də məsuliyyətə münasibəti ilə seçilir. Jurnalistliyi peşə kimi deyil, daxili nizam, əxlaq və borc kimi dərk edir.

Onunla birgə işləyən hər kəs eyni fikirdədir: Nəzirməmməd bəy insanlara diqqətli, işinə vicdanla yanaşan, yaxşı yol yoldaşı və etibarlı dostdur. Onunla söhbət həm redaktorun tələbkarlığını, həm də dostun anlayışını yaşadır.

Əslində, Nəzirməmməd bəyin həyat yolu elə bir tale seçimidir. Ailəsi onun həkim olmasını istəyib. Uşaqlıqdan kitablara, yazıya meyli güclü olsa da, valideynləri oğullarını ağ xalatda görmək arzusunda idilər. Zaman keçdi və bu ailə arzusu başqa bir şəkildə gerçəkləşdi. Bu gün Nəzirməmməd bəyin qızı atasının əvəzindən babasının yarımçıq qalan arzusunu gerçəkləşdirib - o, Tibb Universitetini bitirib, həkimdir.

Beləcə, ailə bir tərəfdən söz, bir tərəfdən şəfa ilə insanlara xidmət edir. Nəzirməmməd bəy isə insanlara təskinlik verəcək yerin xəstəxana deyil, yazı masası olduğuna inandı. Qələmi onun üçün həm şəfa idi, həm də ümid. Elə bu inam onu jurnalistikaya gətirdi.

1993-cü ildə M.Ə.Rəsulzadə adına Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsini bitirən Nəzirməmməd bəy elə həmin ildən etibarən ölkə miqyaslı "Odlar Yurdu", "Respublika", "Panorama", "Yeni Zaman", "Vətəndaş Həmrəyliyi", "Xəzər" qəzetlərində, AzTV və ANS TV telekanallarında müxbir, şöbə müdiri, redaktor vəzifələrində çalışıb. Sabiq özəl "Loğman" Tibb Texnikumunun mətbuat xidmətinin rəhbəri, Söz Azadlığını Müdafiəsi Fondunda (SAMF) layihələr üzrə koordinator, Mədəniyyət Nazirliyi "Xatirə" kitabı redaksiyasında redaktor, "Qaynar TV"də redaktor kimi fəaliyyət göstərib.

Yüzlərlə publisistik məqalənin, "Üçrəngli bayrağa bürünmüş şairə", "Hər yarpaq bir sözümüz", "Gözlər yoldan yığılarmı..." və "İgid ömrü" kitablarının müəllifi, "Həsən bəy Zərdabi və "Əkinçi", "Şuşa və Ağdamın Turizm Potensialı", "Qarabağ muzeyləri" ensiklopedik-məlumat kitabının həmmüəllifidir.

Amma bütün bu statistik məlumatlar son 30 ildə Azərbaycan jurnalistikasında, söz və haqq davasında Nəzirməmməd Zöhrablı məqamının yalnız bir görüntüsüdür. Yazılarının birində özü deyir ki, "Jurnalistlik təkcə yazmaq deyil, yazdıqlarının məsuliyyətini daşımaqdır". Bu, onun həyat fəlsəfəsidir. Hər yazısında bir məsuliyyət, bir vicdan nəfəsi duyulur. Onun qələmi ucadan danışmaz, amma dediyini yadda saxladar.

Bu gün Nəzirməmməd bəy 60 yaşına çatır. Amma o, bu yaşa titullarla, təltiflərlə, təmtəraqla yox, halallıq və mənəvi zənginliklə gəlib. Onun üçün "peşə" dolanışıq deyil, mövqe və düşüncədir.

Nəzirməmməd bəyin yazılarında pafos yoxdur, amma inam var, ülvilik var və sükutun içində sədaqət var.

Həm yaradıcılığında, həm həyat tərzində bir prinsip dəyişməzdir: ləyaqət, dürüstlük, mənəviyyat. Bu üç dəyər onun xarakterini də, münasibətini də, qələmini də formalaşdırıb.

O, əqidə adamıdır - və bu gün, bəlkə də, ən çox azaldığımız keyfiyyət məhz budur. Əqidə insanı səs-küydən, yalanlardan qoruyur. Əqidə sabitlik deməkdir - hər fəsildə eyni qalmaq bacarığıdır.

Nəzirməmməd Zöhrablı yazı adamıdır, amma yazını sənət deyil, mənəvi borc sayır. Yazmaq onun üçün həm düşünməkdir, həm Vətənə xidmət, həm də öz vicdanı ilə hesablaşmaqdır.

Ona görə də onun yazıları nə zaman oxunsa, orada bir cümlə deyil, bir nəfəs, bir həyat duyulur.

Bu gün onun yubileyidir. Amma bu yazı tərif deyil, bir müşahidə, bir minnətdarlıqdır - sözə, düşüncəyə, əqidəyə sadiq qalmaq cəsarətinə görə.

Çünki o, yazı adamıdır - və yazı adamı ömrünü illərlə deyil, sözün doğruluğu ilə ölçür.

Samir ƏSƏDLİ

525-ci qəzet 2025.- 31 oktyabr (№ 199).-S.14.