20 Yanvar - hüzn və qürurun qovuşduğu məqam

İllərdən bəridir ki, 20 Yanvar faciəsi qəlbimizi göynədir, ürəyimizi ağrıdır. O qanlı günlərdə xalqımızın övladlarına atılan güllələrin yeri, ruhumuzda açılan yaralar sağalmaq bilmir. Mənfur sovet imperiyasının başımıza gətirdiyi bu qanlı faciənin üstündən illər karvanını sürüb keçsə də, xalqımız azadlığı uğrunda şəhid olan oğul və qızlarını heç vaxt unutmur. Daim onların xatirəsini ehtiramla yad edir, hörmətlə anırıq. Ağrı-acılarını yaşadığımız bu qanlı hadisənin ildönümlərində yüzlərlə, minlərlə insan faciənin qurbanlarının xatirəsini yad etmək üçün əllərində gül dəstələri kövrək addımlarla Şəhidlər xiyabanına üz tutur.

1990-cı il yanvar ayının 19-dan 20-nə keçən gecə ölkəmizin paytaxtı Bakı şəhərində Azərbaycan tarixinin ən qanlı hadisələrindən biri baş verdi. Sovet ordusunun növbənöv hərbi texnikaları və ən müasir silahları ilə təchiz olunmuş xüsusi bölmələri bir neçə istiqamətdən ölkəmizin paytaxtı üzərinə hücuma keçərək əliyalın şəhər sakinlərini gülləbaran etdi. Heç kimə mərhəmət göstərmədən günahsız dinc əhalini tankların tırtılları altına salıb əzdilər. Xalqımıza qarşı qanlı qətliam törədildi. Yaşamaq-yaratmaq arzusunda olan neçə-neçə insanın həyat yolu bir gecənin içində qırıldı. Baxan gözlər qan ağlayır, ürəklər hiddətlə döyünürdü.

Həmin gecə şəhidlik zirvəsinə yüksələnlərin sayı məlum olanda müsibətin ağırlığı daha da artdı. Dəhşətli 20 Yanvar gecəsində Bakıda, həmçinin müxtəlif rayonlarda keçmiş imperiya əsgərləri tərəfindən 132 nəfər qətlə yetirildi. 700 nəfərdən çox vətəndaş ağır yaralandı və müxtəlif dərəcəli bədən xəsarəti aldı. 12 nəfər itkin düşdü. Şəhid olanlardan 123-ü kişi, 5-i qadın, 4-ü isə uşaq idi. Bu qanlı faciədə təkcə azərbaycanlılar deyil, şəhərimizdə yaşayan başqa millətlərin nümayəndələri də əsgərlərin atdığı güllələrə tuş gəlmişdilər.

Qeydə alınan 700-dən çox yaralının 25-i qadın, 20-si azyaşlı uşaq idi. Ürək dağlayan bu ağrılı faktlarla yaxından tanış olduqca bir daha aydın görünür ki, şəhərimizə soxulmuş imperiya əsgərləri nə qadınlara, nə də azyaşlı uşaqlara aman vermiş, hamını güllə yağışına tutmuşdular. Dünyanın heç bir yerində, heç bir müharibəsində təcili yardım maşınları atəşə tutulmayıb, həkimlər öldürülməyib. Amma qansız, insani hisslərdən məhrum olmuş sovet əsgərləri o gecə həkimlərə də atəş açmışdılar.

35 il bundan əvvəl soyuq bir qış günündə baş vermiş 20 Yanvar faciəsi xalqımızın tarixində qəhrəmanlıq səhifəsi kimi qalacaq. Həmin günü, həmin anı bütün azərbaycanlılar - həm indiki, həm də gələcək nəsillər həmişə iftixar və qürurla xatırlayacaqlar. Çünki Azərbaycan xalqının cəsur oğul və qızları o gecə qanları ilə qəhrəmanlıq salnaməsi yazdılar. Biz bu şanlı tarixin səhifələrindən müstəqillik uğrunda mübarizə aparmağın yollarını öyrənirik. Qorxmadan, böyük cəsarətlə o şəhidlərin yarımçıq qalmış həyat və mübarizə yolunu davam etdirməkdəyik.

20 Yanvar ölkəmizdə Ümumxalq Hüzn günü kimi qeyd edilir. Müqəddəs ziyarətgaha çevrilmiş, and yerimiz olan Şəhidlər xiyabanında "Əbədi məşəl" abidə-kompleksi ucaldılıb. Gecə-gündüz yanan məşəl sanki şəhidlərin ruhuna keşik çəkir, bizim milli düşüncə və mücadilə yolumuzu aydınladır.

İndi şəhidlərimizin ruhu şaddır. Çünki onların uğrunda şəhid olduqları müqəddəs amallar və arzular çiçək açıb, bəhrə verib. Bu gün biz 44 günlük Vətən müharibəsində erməni işğalçıları üzərində Zəfər qazanmış, Qarabağı azad, öz ərazi bütövlüyünü, suverenliyini bərpa etmiş qalib bir ölkədə yaşayırıq.

Ruhunuz şad olsun, əziz şəhidlərimiz!

Reyhan TAHİRQIZI

525-ci qəzet .- 2025- 17 yanvar(№9).- S.16.