"Azərbaycan mətbuatı
tarixi" kitabının
təqdimat mərasimi
keçirilib
Dünən Atatürk Mərkəzində
"Şərq" qəzetinin baş redaktoru Akif
Aşırlının "Elm və təhsil" nəşriyyatı
tərəfindən nəşr edilən "Azərbaycan mətbuatı
tarixi" kitabının təqdimat mərasimi keçirilib. Bakı
Dövlət Universitetinin (BDU) jurnalistika fakültəsinin
müəllimlərinin, tanınmış yazarların, Mətbuat
Şurası İdarə Heyəti üzvlərinin və
jurnalist birlikləri nümayəndələrinin iştirak
etdiyi tədbiri giriş sözü ilə millət vəkili
Nizami Cəfərov açaraq yenicə işıq üzü
görmüş tədqiqat əsəri barədə məlumat
verib. O, öz tarixini bilməyən hər hansı bir sistemin
uğurla irəliləməsinin qeyri-mümkün olduğunu
diqqətə çatdıraraq bildirib ki,
A.Aşırlının yeni kitabı milli mətbuat
tariximizin, milli jurnalistikamızın inkişaf mərhələlərinin
öyrənilməsi baxımından böyük əhəmiyyət
kəsb edir: "1875-1920-ci illəri əhatə edən tədqiqat
əsərində milli mətbuat tariximizin mənbəşünaslığı,
milli mətbuata hazırlıq dövrü, "Əkinçi"
ilə başlanan yol, "Ziya" (Ziyayi-Qafqaziyyə), "Kəşkül",
"Şərqi-Rus", "Həyat",
"İrşad", "Füyuzat" kimi qəzet və dərgilər,
habelə mövcud elmi-tədqiqat materialları, monoqrafiyalar, həmçinin
arxiv sənədləri və memuar ədəbiyyatlarından
istifadə edilərək yenidən işlənilib. 295 səhifə
həcmində olan kitabda "Molla Nəsrəddin"
jurnalistika məktəbi ilə yanaşı, I Dünya
Müharibəsi ərəfəsində və illərində
mətbuat, Haşım bəy Vəzirovun yaratdığı
mətbu orqanlarla bağlı yazılar əksini tapıb, bu nəşrlərin
ideya-siyasi istiqamətləri müəyyənləşdirilib".
Millət vəkili tədqiqat əsərində Azərbaycan
Xalq Cümhuriyyəti dönəmi mətbuatına həsr
olunmuş ayrıca bölümün də yer
aldığını bildirərək qeyd edib ki, "Azərbaycan
mətbuatı tarixi" kitabı sadəcə tədqiqatçılar
üçün deyil, eyni zamanda jurnalistika fakültəsində
ali təhsil alan və hazırda jurnalist kimi fəaliyyət
göstərən gənclərimiz üçün də
çox dəyərli bir vasitədir.
"525-ci qəzet"in
baş redaktoru Rəşad Məcid milli mətbuat günü
ərəfəsində silsilə tədbirlərin
keçirildiyini qeyd edərək, Akif Aşırlının
"Azərbaycan mətbuatı tarixi" kitabının təqdimatını
belə tədbirlərin ən önəmlilərindən biri
hesab edib. O, Azərbaycan jurnalistikasının təşəkkül
tapdığı dövrü tədqiqat etmək cəsarətinə
görə müəllifin xüsusi hörmətə layiq
olduğunu bildirib, qeyd edib ki, mətbuat tariximizin əks
olunduğu qiymətli vəsait jurnalistika sahəsində ali təhsil
alan tələbələr üçün dərs vəsaiti
kimi də istifadə edilə bilər: "Kitabda milli mətbuatımızın
banisi Həsən bəy Zərdabinin 1875-ci ilin iyul
ayının 22-də nəşr etdirdiyi "Əkinçi"
qəzetindən tutmuş 1920-ci ilə kimi Azərbaycanda
işıq üzü görən mətbuat orqanlarından
geniş bəhs olunub. Tədqiqatçı öz əsərində
həmin dövrlərdə Azərbaycanda mətbuat sahəsində
çalışan insanlar arasındakı məfkurə fərqindən
söz açıb, ölkəmizin gələcəyini necə
görmək baxımından onların bir-birinə münasibətini
əks etdirib. Ümumiyyətlə, bu kitab bütün
jurnalistlərə dəyərli töhfə olmaqla
yanaşı, milli mətbuat günündə ən qiymətli
hədiyyədir".
Professor Cahangir Məmmədli
"Azərbaycan mətbuatı tarixi"nin BDU-nun jurnalistika
tarixi istiqamətindəki tədris proqramı əsasında
hazırlandığını diqqətə
çatdırıb. Qeyd edib ki, eyniadlı kitab ilk dəfə
Nəriman Zeynalov tərəfindən hazırlanıb. Lakin həmin
dövr sovetlər birliyinə təsadüf etdiyindən milli
mətbuat tariximiz obyektiv şəkildə tədqiq
olunmayıb: "Sonuncu dəfə ikihissəli "Azərbaycan
mətbuatı tarixi" kitabı 1973-1974-cü illərdə
çap edilib. Əvvəlki mətbuat tarixi dərsliyi bəzi
ideoloji xüsusiyyətləri özündə əks etdirdiyi
üçün müasir dövrümüzün tələbləri
ilə üst-üstə düşmürdü. Dövlət
müstəqilliyimiz əldə edildikdən sonra elmi və
metodiki nailiyyətləri özündə əks etdirən, hər
hansı ideoloji təsirdən uzaq olan mətbuat tarixi dərsliyimiz
yazılmayıb. Ona görə də bu sahədə bir
boşluq yaranıb. A.Aşırlı 35 ildən sonra bu sahədəki
boşluğu doldurmağa çalışıb. Bu sahədə
yeni tədqiqat əsəri yaratmaqla bu boşluğun aradan
qaldırılması istiqamətində ən dəyərli
addım atıb. İnanıram ki, elmi-publisistik üslubda
yazılan bu kitab jurnalistika fakültəsinin tələbələrinə,
praktik jurnalistlərə və reportyorlara çox
böyük kömək edəcək".
BDU-nun jurnalistika
fakültəsinin müəllimi Akif Rüstəmov təqdimatı
keçirilən kitaba çoxdan ehtiyac duyulduğunu bildirib. Jurnalistika
sahəsində çoxsaylı kitabların
yazıldığını diqqətə çatdıran
natiq, A.Aşırlı tərəfindən qələmə
alınan "Azərbaycan mətbuatı tarixi"nin ilk
sistemli tədqiqat əsəri olduğunu vurğulayıb:
"Sovetlər birliyi zamanı belə bir kitab yazılsa da,
müasir dövrümüzlə səsləşmədiyi
üçün xüsusi maraq doğurmur. Yeni tədqiqat əsəri
isə müstəqillik tariximizə, mətbuat tariximizə
yeni baxışdır. Ümumilikdə mətbuat
işçiləri üçün dəyərli vəsaitdir".
Azərbaycan
Jurnalistlər Birliyinin sədri Elçin Şıxlı
"Azərbaycan mətbuatı tarixi" kitabını
yüksək qiymətləndirərək, müəllifdən
sovet mətbuat tariximiz və müstəqillik dönəmindəki
mətbuat tariximiz barədə də yeni tədqiqat əsərləri
yazmağı xahiş edib.
Kitabın təqdimat
mərasimində millət vəkili Aqil Abbas, BDU-nun jurnalistika
fakültəsinin dekanı Yalçın Əlizadə,
"Olaylar" qəzetinin baş redaktoru Yunus Oğuz,
yazıçı jurnalist Xeyrəddin Qoca, tarix elmləri
doktoru Musa Qasımov, professor Həmid Vəliyev və
başqaları da yeni tədqiqat əsərinin əhəmiyyətindən
danışıblar.
Tədbirin sonunda
"Şərq" qəzetinin baş redaktoru Akif
Aşırlı çıxış edərək mərasim
iştirakçılarına minnətdarlığını
bildirib.
Rufik İSMAYILOV