Qəbələdə beynəlxalq tərkibli arxeoloji seminar keçirilib

Qəbələdə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun və Azərbaycan-Koreya Mədəniyyət Mübadiləsi Assosiasiyasının (AKMMA) təşkilatçılığı ilə "Qəbələnin tarixinin öyrənilməsi məqsədilə aparılan qazıntılar" mövzusunda treninq-seminar olub. Seminarda AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutu Qəbələ arxeoloji ekspedisiyasının orta əsrlər dövrü dəstəsinin rəisi professor Qafar Cəbiyev rayonda bir sıra yeni tapıntılar aşkar edildiyini bildirib: "Qədim şəhərə gələn əsas su kəmərinin qalıqları aşkara çıxarılıb. Şəhərin şimal istiqamətindən - indiki Mirzəbəyli kəndinin yaxınlığındakı Uzuntala adlı ərazidən başlayan su kəməri çox böyükdür. Mütəxəssislər hesablayıblar ki, iri saxsı borulardan ibarət kəmərlə sutkada şəhərə 350 kubmetr su daxil olurmuş. Maraqlı cəhətlərdən biri su kəmərinin yerin altı ilə çəkilməsidir. Tunelin dərinliyi 1,4 metrdən artıqdır".

Q.Cəbiyev axtarışlar zamanı şəhərin şimal qapısının yerləşdiyi ərazidə mövcud olan körpünün bişmiş kərpicdən tikilmiş dayaq hissələrinin, XVI əsrə aid dəfinənin, üzərində ərəb əlifbası ilə yazı olan saxsı diskin aşkar edildiyini də seminarda diqqətə çatdırıb. Ekspedisiyanın antik dövr dəstəsinin rəisi professor İlyas Babayev Qafqaz Albaniyasının mərkəzi olmuş qədim Qəbələnin bu il 2400 yaşının tamamlandığını, rayonda stasionar arxeoloji ekspedisiya qrupunun 50 ildən bəri fəaliyyət göstərdiyini nəzərə çatdırıb: "Son 18 ildə fəaliyyətsiz qalan ekspedisiya qrupu Azərbaycan-Koreya Mədəniyyət Mübadiləsi Assosiasiyasının maliyyə dəstəyilə yenidən arxeoloji tədqiqatları davam etdirir. Əldə edilən çox nadir tapıntılar Azərbaycan tarixinin ötən 2 min illik dövrünü öyrənməyə imkan yaradır".

Alim AKMMA-nın maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilən 3 illik proqram çərçivəsində iki ölkənin alimlərinin Qəbələnin qədim tarixi ilə bağlı elmə məlum olmayan tapıntıların aşkarlanmasına çalışacaqlarını bildirib. Tədbirdə Koreya Respublikasının 8 alimdən ibarət ekspedisiya qrupunun rəhbəri, Han Şin Universitetinin arxeoloqu, professor Kvon Ho Younq da çıxış edib. O, tədqiqatlar zamanı istifadə olunacaq müasir texniki alətlər, onlardan istifadə qaydaları, qazıntıların aparılması metodları, tarixi abidələrin öyrənilməsi və qorunub saxlanılması yolları barədə məlumat verib. Digər koreyalı alimlər isə Yaponiya, Çin və Koreyada aparılmış arxeoloji qazıntıların keçmiş və müasir metodları, tapıntıların qorunub saxlanılması üsulları, məhv olmaq təhlükəsilə üzləşən tarixi abidələrin xilas edilməsi yolları barədə danışıblar. Tədbirdən sonra koreyalı alimlər qədim Qəbələdə arxeoloji tədqiqatlar aparılan yerlərlə və tapıntı materialları ilə əyani tanış olublar.

SARA

525-ci qəzet.- 2009.- 30 iyun.-S.7.