Ərə gedən oğlan

(hekayə)

Elgün yuxudan yenicə oyanmışdı. Əl-üzünü yumaq üçün hamama girdi. Sınıq-salxaq əlüzyuyanın kranını burdu. Köhnə kranın suyu da lilli olur. Kran xəstə kimi 2 dəqiqə yaxın bir müddətdə ancaq fınxırmağa başladı. Anası həmişə şikayət edərdi bu krandan. Əllərinə gələcək ilk yaxşı məbləğə hamamı abıra salacağı ilə bağlı gülməli bəyanatlar verərdi tez-tez. Elə inamla bu sözü deyərdi ki, sanki yarım saata evlərinə pul gətirəcəkdilər, ya da göydən düşəcəkdi pul. Hər dəfə də Elgünün gülməyi gələrdi bu sözə. İndiki durumlarına qalsa yaxın bir ilə də kranı düzəltdirə bilməyəcəkdilər. Haradan düzəltsinlər? Hansı pulla?

Hər səhər olduğu kimi bu səhər də o eyni şeyləri fikirləşməyə başlamışdı. Sonra yenə avtomatik olaraq "eh, cəhənnəm olsun hər şey" deyib güzgüyə baxdı. Baxan kimi üzünü qaşımağa başladı. Üzünü tük basmışdı, şirin-şirin geyişən üzünü xırt-xırt salaraq qaşımağa başladı. Birdən nəzərlərini gözlərində saxladı. Dodaqlarına baxdı. Gözünün altı qaralmışdı. Dodaqları sallanmışdı. "Ay aman bu nə sifətdir. Toy günü bu nə idi?" Bərkdən dediyi kəlmələr onun özünü ürkütdü. "Doğrudan axı, bu gün mənim toyumdur. Lənət olsun, mən nə gündəyəm. Kül mənim kimi bəyin başına. Yetimdən bəy olaaar."

Birdən Elgünün qulağına atasının səsi gəldi. "Ay bala, bir saatdır girmisən bu xarabaya, çıx də. Bizim də işimiz var axı. Belə də bəy olar? Kül sənin kimi bəyin başına. Sən indi gərək bir qızgilə dəyib gələydin. Ay axmaq, kül o qızın başına olub ki sənə gedib də". Anlaşıldı. Atası başlayıbsa susmaq bilməyəcək.

Elgün yetim-zad deyildi. Atası da vardı, anası da. Amma bütün kasıb gənclər kimi özünü yetim adlandırırdı. "Pulun olmadı yetimsən də. İstəyir yüz atan olsun, iki yüz anan". Gözü xeyli zəif görən Eldar əmi korluğun astanasında idi. Heç bir işə yaramırdı. Evdə oturub anasının gününü göy əskiyə bükməkdən, hər işə qarışmaqdan, arvadı çərlətməkdən, elə hey deyinməkdən savayı bir işlə məşğul olmazdı.

Elgün tez bütün fikri-xəyalı unudub tez-tez əl-üzünü yudu, dişlərini fırçalamağa başlayanda özünü düşünməkdən saxlaya bilmədi. Yəqin Taleyə də hazırlaşmağa başlayıb. Amma indi o, harada hazırlaşır, mən haradayam. O cakküzidə yəqin kef edir indi, mənsə krandan su damcılamağını gözləyirəm. Bircə canımı qurtarsaydım bu geri qalmışlıqdan.

Elgün elə bu fikirlə alırdı Taleyəni. Kasıbçılıqdan, itin zülmündən qurtulmaq üçün. Taleyə dövrünün ən gözəl müğənnilərindən idi. Elə bir gənc tapa bilməzdin ki telefonunda onun mahnılarını oxutmasın. Hansı kanalı açırdın ya Taleyə oxuyurdu, ya haqqında informasiya oxuyurdular, ya viktorina verilişlərində haqqında sual verirdilər, ya çəkildiyi kino efirdə idi. Bir sözlə efir idi qız. Düzdür mahnılarından başqa Taleyənin bəzi video kadrları da bir ara dəbdə idi. Amma Allaha şükür Taleyə artıq tövbə eləyib. Özü də ona söz verib ki, bir də belə işlər görməyəcək.

Əslində, Taleyə elə gözəl qız deyildi. Heç özü də bilmirdi ki, onun arxasınca yanında yüz dəfə danışan adamlar bu qızı görəndə niyə lal olurdular. Elə onun özünün də, bax bu dəqiqə zəhləsi gedirdi o qızdan. Amma əmin idi ki, üzünü görəndə fikrini dəyişəcək, elə biləcək məlaikə görür. Əsl yetim Taleyə idi. Atası uşaq vaxtından atıb bir ana, bir bala onları qoyub getmişdi, yetimçiliklə böyümüşdü. Əvvəl anası rəqsə qoymuşdu onu. İstedadlı qız idi. Toylarda rəqs edə-edə böyümüşdü. Bütün restoran dəllalları onu yaxşı tanıyırdı. Sonra birdən oxumağa başladı restoranlarda. Belədə çox pul verirdilər ona.

Elə onlar da restoranda tanış olmuşdular. Bədbəxt Elgün ölkənin bir sıra gənc oğlanları kimi maşın yuyurdu əvvəllər, böyrəkləri bir ildən sonra yay-qış buz kimi soyuq suyun altda qaldığından sıradan çıxmışdı. Sonra gözətçilik elədi bir tikinti sahəsində. Gecə özünü saxlaya bilməyib yatmışdı. Sahədən bəzi tikinti materialları oğurlamışdı qonşuluqdakı həyət evinin sakinləri. Heç kimə heç nə sübut edə bilmədi. Çanaq onun başında çatladı. Tolazladılar bayıra. Sonra Allah razı olsunmu, olmasınmı? Sinif yoldaşı Rüfət ona yaxşı bir iş təklif elədi. Əli-ayağı quru, gəliri də babat. Restoranda fotoqraf. İş metodunu da ona başa saldı dostu. "Heç nə etməyəcəksən. Şəkil çəkəcəksən vəssəlam. Çəkdiyin 10 şəkildən 1 manatı sənindir. Çox çək çox qazan". Nə isə. O da evdəkilər də yaman sevinmişdi bu işə. "Cəhənnəmə olsun. Ofisiantlıqdan ki yaxşıdır. Özündən hər alçaq adamın qabağına yemək gətirməkdənsə bir dəfə çık edəcəksən vəssəlam".

Elə Taleyəni də ilk dəfə burda görmüşdü. Bəxtindən ondan bir neçə gün sonra restoranın administratoru bütün heyətə xəbər elədi ki, "Uşaqlar, xoşbəxt, pul qazanan günləriniz çatdı. Xüsusən şəkil çəkənlərin. Şef yüksək məbləğə Taleyəni restorana müğənni kimi dəvət edib. Şəkilin sayını itirəcəksiniz, buna görə də şef belə qərara gəlib ki, sizə 1 manat yox, 50 qəpik verək". İşçilər öz aralarında mızıldansalar da razı olmağa məcbur idilər. Öz fərasətlərinə də arxayın idilər. Birtəhər müştərini çox yığarıq deyə razılaşdılar. Guya ayrı əlacları nə idi ki?

Bir-iki gün desələr də Taleyə bir aya gəldi restorana. Amma əməkhaqları artıq 50 qəpiyə enmişdi. Taleyə gəlməzdən qabaq manıslardan biri telefonda onun bir neçə erotik videosunu onlara göstərmişdi. Hətta iddia etmişdi ki, bu videonu özü verib ona. Bunu görəndən sonra Elgün ona lap nifrət etməyə başladı. Amma elə həmin günün axşamı Taleyə restorana gəldi. Onu ilk dəfə lap yaxından gördü. Qətiyyən qəşəng deyildi. Amma ilahi bu qızda nə vardı? Adama elə gəlirdi ki, bu küftə burunlu qızdan gözəli yoxdur dünyada. Açıq-saçıq, əzilib-büzülən, guya özünü sadə aparan, şıltaq qız rolu onda gözəl alınırdı. Bir dəfə adama yaxınlaşdımı ətrinin iyi adamı dəli edirdi. Allahın ucaltdığı bütün adamlar kimi qəribə bir cazibə vardı qızda. Elgün hələ də bunun nə olduğunu dərk edə bilmirdi.

Eldar kişi qapını çəliyi ilə əməlli-başlı dağıtmasaydı Elgün yəqin ki, xəyal ekskursiyasından dönməyəcəkdi. Atası öz belinə, onu doğana, öz taleyinə söyə-söyə dayanmadan danışırdı. Elgün tələsik hamamxanadan çıxıb başını atasının çəliyindən qoruyaraq özünü mətbəxə saldı. Anası ona qaynatdığı 2 yumurtanın qabığını soyurdu. Onu görən kimi "Ay bala, kişi düz deyirdi də. Bir saatdır çıxmaq bilmirsən. Başıma xeyir, belə bəy olar. Saat 11-dir e, a bala. Bəs sən bəy deyilsən?" Elgün "nifrət edirəm hər şeyə. Cəhənnəm olsun bəylik. Tüpürüm belə bəyliyə. Atam indi yaxşı bir yerdə işləyib mənə bir gün ağlasaydı mən indi o qancığın bəyi olmazdım". Elgün ilk dəfə idi ki, belə sözlər danışırdı. Üzündə elə bir ifadə vardı ki, bunu görmək hər bir anaya ölüm demək idi. Ana gözünün yaşını saxlaya bilmədi. "Neyləyək ay oğul, yaşın keçir. 32 yaşın var. Sənin tay-tuşların çoxdan evlənib. Sən də evlənməlisən də. Pulumuz olmadı ki, bir halal süd əmmişə elçi gedək, toy eləyək. Bunun bir dünya xərci var. Elçisi, nişanı, bayramı, hədiyyəsi, qız toyu, oğlan toyu. Ev təmir olunmalıydı. Ay bala, anan ölsün". Tükəz xala heç nə demədən elə hey ağlayırdı. Dilində də "anan ölsün, ay bala. Allah, heç bir anaya övladının belə xoş gününü göstərməsin. Allah kasıbçılığın üzünü qara eləyib ki, üzümüz qara olub da ay bala" kəlmələri.

Elgün heç nə demədən dodaqlarını çeynəyirdi. Gözünə atasının "Kent" siqaret qutusu dəydi. Uzun illər dilinə siqaret dəyməmişdi. Ürək çatışmazlığı vardı deyə həkim qadağan eləmişdi. Qutunu yavaşca götürüb arxa eyvana çıxdı. Siqaretin birini alışdırdı. Əvvəlcə bir az boğuldu, zəhər içini qovurdu, amma içindəki dərdi onu daha çox qovururdu deyə, fikir onu elə apardı ki siqaretin acı dadını daha hiss eləmədi.

İlk tanışlıqları yadına düşdü. Necə dava etmişdilər. Az qala işdən bayıra atacaqdılar onu. Taleyə gələn gündən fotoqrafların qəniminə çevrilmişdi. Onunla toyda, şənlikdə şəkil çəkdirmək istəyən qonaqlara razılıq vermirdi. Daha çox da Elgünü yaxına buraxmırdı. Bir dəfə az qalacaqdı ki, Elgün onu öldürsün, cangüdənlər hərəsi ona elə bir təpik vurdu ki, heç bilmədi fotoaparat hara yox oldu, özü hara getdi. Yaxşı ki, zərbçalan fotoaparatı camaatın ayağı altından vaxtında götürmüşdü. Amma Taleyə ayıq qız idi. Yaxınlaşıb fotoaparatı zərbçalandan aldı, toyun axırına kimi qaytarmadı. Toyun axırına yaxın isə Elgünə yaxınlaşıb: "Sənə demədim çəkmə, ay avara? İndi gör mən neynirəm. O balaca fotoaparatı meyvə şirəsi ilə dolu qədəhin içinə salıb çıxıb getdi". Oğlanın bəxti onda gətirdi ki, Taleyə tez getdi. Fotoaparatın fokusu bağlı idi. Qədəh də dar idi, çox yaş olmamışdı. Fotoaparat salamat qalmışdı. Onun gəlişinə hamıdan çox sevinən uşaqlar indi ona nifrət edirdilər. Qazancları isə yenə 50 qəpik olurdu.

Fotoqraflar dərdlərini administrator Faiqə danışdılar. Faiq gəlirin azaldığını başa düşürdü. Birtəhər eləyib bu qancığı yola gətirmək lazım idi. O da problemi şefə dedi. Şef də çox düşündü. Taleyənin əvvəlki vaxtları olsaydı onu saçından sürüyüb bayıra tullayardı. Amma indi bu əvvəlki Taleyə deyildi. Bu ilk dəfə toyda rəqs etməklə yanaşı oxumağa izn vermək üçün ona öz qızlığını təklif edən Taleyə deyildi. İndi hamı ona xanım deyirdi. Dövlət tədbirlərində oxuyurdu. Dövlət adamlarının balaları onun xəstələri idi. Bu restoranda oxumağa onu güclə razı salmışdı. Böyüdüyü bu restoranla bağlı onun nostaljik hisslərini oyadıb, bir az içirib ağlatmaqla onu yola gətirmişdi

Şan-şöhrət Taleyəni yaman qudurtmuşdu. Pulla indi o bu restoranı da ala bilərdi. Restoranın şefi Alik çox fikirləşdi ki neyləsin. Yenə çarəni içkidə gördü. Toy bitən kimi Alik özünü zala yetirdi. Taleyə elə də yorğun görünmürdü. Bütün toyboyu "minusovkalarını" oxutmuşdu. Prodüseri Nino özündən çox yorulmuşdu. "Ay qız, bu bədbəxt millətə bir canlı da nəsə oxuyaydın də" deyə Nino yaman deyinirdi. "Bunların ağlı yoxdur, vallah sənə pul verir. Elə bu disklərini qoyub oxutsalar sənə heç ehtiyac olmaz. Bu millət səfeh, sən də bic". Taleyə: "Külü qoyum onların ağlına, onlarda ağıl olsaydı, məndə pul haradan olardı. Deyəsən yenə gözün götürmür a, məni. Yoxsa ürəyindən yenə biabır olmaq keçir?". Söhbətin bu məqamında Alik yekə qarnı ilə içəri girmişdi. 56 kiloluq Taleyənin ayağını yerdən üzüb, "öldürərəm gözəlimin xətrinə dəyəni. Sən bu axmağa fikir vermə. Sən Allah, bura gələndən işin o qədər çox olur ki, yorulursan ki, üzünü də görə bilmirəm. Mən ölüm, gedək əla gürcü çaxırı gətiriblər mənə. Yüz-yüz vuraq sonra get. Qurban olaram sənə, sən Allah gedək. Vallah, darıxmışam. Yüz müğənni görmüşəm, özün bilirsən də, heç biri sənin qədər ruhuma işləməyib. Səni kəşf etmişəm e mən, a nankor, gedək ürəyimi qırma". Taleyə məst kimi "yaxşı, yaxşı. Yalvarıb baş-beynimi 5 gün aparacaqsan, xasiyyətini bilirəm. Gətir bura, keçib, otağa keçsəm qorxuram bir şey qalmaya məndən, ay öküz. Göndər gətirsinlər". Alik: "Nə danışırsan, sənə qurban. Heç başqasını qoyaram. Özüm, özüm, bədbəxt aşiqin gətirəcək onu sənə". Alik çıxan kimi Taleyə Ninoya tərəf döndü: ""Alçağın dal ayağıdır bu. Görəsən nə istəyir yenə? Guya mən bunu tanımıram. Gör necə yalvardacam onu, yaxşı bax. Ağzımdan çıxanı deyirəm ona. Məni bu əclaf bədbəxt edib. Gün verib işıq vermirdi mənə. Pulumu az verirdi. Məni çox işlədirdi. Üstəlik də, istədiyini almamış məni oxumağa qoymadı. Ömürlük bədbəxt elədi məni. Daha heç vaxt ailə qura bilməyəcəm. Nifrət edirəm ona. İndi səbəbimə pul qazanır. Guya mən ulağam anlamıram. Ulaq özünsən, gəl bura. Sən yaxşı izlə". Alik Taleyənin ən yaxşı mahnılarından birini oxuya-oxuya, qızıl dişlərini parıldada-parıldada əlində qədəhlər və şüşə dolu padnos onlara yaxınlaşdı.

(ardı gələn şənbə sayımızda)

İradə İSAQ

Ədalət.- 2010.- 21 avqust.- S. 5.