Azərbaycana radikal islamın ixracı mümkün deyil

Maraqlı qüvvələrin bu arzularının ürəklərində qalacağını əminliklə demək mümkündür

Son vaxtlar bəzi qüvvələr tərəfindən Azərbaycanda dini məsələlərlə bağlı süni şəkildə gərginliklər yaşanmaqdadır. Əvvəlcə "Fatimeyi-Zəhra" məscidi ətrafında yaşanan hadisələr, onun ardınca orta məktəblərdə vahid məktəbli formasının tətbiqi ilə bağlı yaradılan süni hicab qalmaqalı və nəhayət, rəsmi dövlət qeydiyyatından keçməyən Azərbaycan İslam Partiyasının sədri Mövsüm Səmədovun həbsi ilə bağlı yaradılan ajiotaj təsadüfi hesab edilə bilməz. Bütün bu hadisələrdə vahid xətt, bir mərkəzdən idarə edilmə əlamətləri hiss olunmaqdadır.

Sanki hansısa gözəgörünməz qüvvə ciddi cəhdlə Azərbaycanda dini zəmində gərginlik yaratmağa çalışırlar. Doğurdanmı ölkədə bunun üçün zəmin var? Əlbəttə ki, yox. Azərbaycan bütün dünya tərəfindən insanların vicdan azadlığına ən yüksək hörmət nümayiş etdirən dövlətlərdən sayılır. Ölkə ərazisində nəinki müsəlmanların, hətta xristianların və yəhudilərin də dini ehtiyaclarını ödəmələri üçün şərait yaradılıb. Heç təsadüfü deyil ki, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi məhz Bakıda yerləşir. Bütün Qafqazın şeyxi nəinki Azərbaycanda və Qafqazda, ümumilikdə dünyada ciddi fiqurlardan biri kimi qəbul edilir. Ölkədə xeyli sayda məscid, mədrəsə fəaliyyət göstərməkdədir. Bakı Dövlət Universitetinin nəzdində İlahiyyat Fakültəsi açılıb, Bakı İslam Universiteti fəaliyyət göstərməkdədir. Dövlət-din münasibətlərinin tənzimlənməsi məqsədilə Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi yaradılıb. Ölkə başçısının dini qurumlara xoşməramlı münasibəti də heç kimə sirr deyil. Məhz prezident İlham Əliyevin tapşırığı və nəzarəti altında ölkənin çoxsaylı dini abidələri əsaslı şəkildə təmir olunub, yenidən qurulub. Buna misal olaraq Bibiheybət məscidinin, Təzə Pir məscidinin demək olar ki, yenidən tikilməsini göstərə bilərik. Bu yaxınlarda ölkə başçısı özünün Ehtiyat Fondundan Şamaxıdakı Cümə məscidinin yenidən qurulması və təmiri üçün də vəsait ayırıb.

Yəni Azərbaycan dövlətinin dinə münasibəti tam çılpaqlığı ilə ortadadır. Belə olan halda təbii ki, son vaxtlar ölkədə yaradılan süni dini ajiotajlar digər amillərlə əlaqələndirilməlidir. Bir qədər də konkretləşdirsək, belə görünür ki, bəzi dairələr Azərbaycan zorla radikal islamı ixrac etmək istəyirlər. Dünyada bu cür modellər mövcuddur. Fələstində "Həmas", Livanda "Hizbullah" uzun illərdir fəaliyyət göstərməkdədirlər.

Amma radikal islamın heç bir ölkəyə xeyir gətirmədiyi də göz önündədir. Bu tendensiya çox qorxulu nəticələr doğurur və yayıldığı ölkələrə qarışıqlıq, xaos və terror gətirir. Nəticədə bu cərəyanı yayan və idarə edən ölkələr onu ixrac etdikləri ölkələrin ictimai-siyasi həyatını tam şəkildə ələ ala bilirlər. Radikal islama meydan olan dövlətlərin hökumətləri isə o qədər zəifləyir ki, ölkənin milli maraqlarını qorumaq iqtidarında belə olmurlar.

Azərbaycandakı proseslərin də bu amalla idarə edildiyi hiss olunmaqdadır. Bu cərəyanı yaymaq istəyən qüvvələr artıq hamıya yaxşı tanış olan ssenaridən istifadə etməkdədirlər. Əvvəlcə heç kimin gözləmədiyi dini hissləri qıcıqlandıracaq problemlər gündəmə gətirilir, sonra hökumətlər bu problemin əsas yaradıcısı kimi qələmə verilir, daha sonra isə bütün bunlara qarşı mübarizənin təşkilinə start verilir. Diqqət yetirsək görərik ki, bizdə də hicab gərginliyi heç nədən yaradıldı. Rəsmi qeydiyyata alınmayan Azərbaycan İslam Partiyasının bu ilin əvvəlində keçirilən iclasında isə ssenarinin növbəti mərhələsinə keçidin mesajları verildi. Partiyanın sədri Mövsüm Səmədov yanvarın 2-də AİP Baş Məclisinin iclasında çıxış edərkən məktəblərdə hicaba qadağa qoyulmasını kəskin tənqid etməklə kifayətlənməyib, Azərbaycan xalqına müraciət edərək dövlət əleyhinə qiyama səsləyib. Diqqət yetirsək, hicab məsələsi ilə bağlı iranlı ayətullah Nasir Məkarim Şirazi də eyni mövqedən çıxış etmişdi. O da Azərbaycanda orta məktəblərdə hicaba qoyulan qadağaya qarşı çıxaraq, əhalini bu qərara qarşı müqavimət göstərməyə çağırmışdı.

Daxili İşlər Nazirliyinin Mövsüm Səmədovun çıxışı ilə bağlı yaydığı rəsmi məlumatdan görünür ki, onun rəhbərlik etdiyi təşkilat təkcə sözlə kifayətlənməyib, əmələ də keçmək niyyətində olub. Belə ki, AİP sədrinin Quba rayonunda yaşayan əmisi oğlu Dəyanət Səmədova ixtişaşlar törətmək, ictimai təhlükəsizliyi pozmaq, insanları cihada təhrik etmək barədə tapşırıqlar verdiyi məlum olub. Bununla əlaqədar Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsi tərəfindən əməliyyat-axtarış tədbirləri keçirilib və Dəyanət Səmədovun işlədiyi, Mərdan Səmədova məxsus elektrik malları mağazasına baxış zamanı oradakı seyfin altından 3 ədəd əl qumbarası, habelə yaşadığı evdən 7 ədəd avtomat patronu və içərisində dini radikalizmi təbliğ edən məlumatların olduğu elektron daşıyıcılar aşkarlanıb götürülüb. Bununla əlaqədar Mərdan Səmədov da şübhəli şəxs qismində saxlanılıblar. Fakt üzrə Azərbaycan respublikası Cinayət Məcəlləsinin müvafiq maddələri ilə cinayət işi başlanıb, araşdırmalar aparılır. Polis Mövsüm Səmədovun qaynı Firdovsi Məmmədrzayevin də evində axtarış aparıb. Onun Qubadakı evində axtarış aparılan zaman 10 ədəd əl qumbarası, 40 ədəd güllə və 1 ədəd avtomat silahın darağı aşkarlanıb. O da polis tərəfindən saxlanılıb.

Göründüyü kimi, məlum qüvvələr ölkədə sabitliyin pozulması, qarışıqlıqların yaradılması üçün hazırlıq ərəfəsində olublar.

Özü də Azərbaycanda bu ssenarinin reallaşdırılmasında yalnız qonşu İranın maraqlı olduğunu iddia etmək olmaz. Sirr deyil ki, bu regionda güclü Azərbaycanın mövcudluğunu istəməyən digər dövlətlər də var. Bu baxımdan Azərbaycanda belə bir layihənin reallaşdırılmasında maraqlı olan qüvvələrin maraqları üst-üstə düşür. Amma məlum qüvvələrin artıq işə saldıqları planlarının baş tutmayacağını indidən müəyyənləşdirmək mümkündür. Birincisi ona görə ki, Azərbaycanın daxilində radikal islamın çiçəklənməsi üçün baza yoxdur. Azərbaycan vətəndaşlarının bu ideyanın daşıyıcısı olan təşkilatları münasibəti heç də yaxşı deyil.

İkincisi, Azərbaycan dövləti artıq ötən əsrin 90-cı illərindəki zəif, xarici müdaxilələri dəf etməkdə çətinlik çəkən dövlət deyil. Ötən illər ərzində Azərbaycan müasir və güclü dövlətə çevrilib. Ölkənin müvafiq strukturları bu kimi xarici müdaxilələri vaxtında aşkarlayıb üzə çıxarmaqda və qarşısı almaqda böyük təcrübə toplayıblar. Son günlər hüquq-mühafizə orqanlarının həyata keçirdiyi profilaktik tədbirlər də bunu təsdiqləyir. Digər tərəfdən, Azərbaycan dövləti artıq öz inkişaf yolunu birmənalı olaraq seçib. İlin sonunda "Jurnalistlərin dostu" mükafatını alarkən prezidentin İlham Əliyevin də ifadə etdiyi kimi, Azərbaycanın əsas prioriteti inkişaf etmiş, müasir, hüquqi dövlətə çevrilməkdir. Azərbaycanı bu yoldan heç bir xarici müdaxilə və təzyiq döndərə bilməz.

Bütün bunlara əsaslanaraq belə bir qənaətə gəlmək olar ki, Azərbaycana radikal islam ixrac etmək istəyənlərin arzuları da ürəklərində qalacaq.

Gültəkin

Ədalət.- 2011.- 3 fevral.- S. 4.