PORTRET CİZGİLƏRİ

GEDƏSƏN GƏRƏK

Həc yeri müqəddəs, inanc yerindi,

Tanrı dərgahından umanc yerindi,

Şər də, şər qüvvə də qınanc yerindi,

Halala tapınıb gedəsən gərək.

Ilkin nəfəsindən izin qalıbsa,

Başın da dikdisə, üzün, qalıbsa,

Xoş əhval bir kəlmən, sözün qalıbsa,

Sonuca inanıb gedəsən gərək

Bu bir yol ayrıcı, bu bir səfərdi,

Bir yükdü boynunda, hər nə təhərdi,

Bu elə dan üzü, elə səhərdi,

Şehinə qatdanıb gedəsən gərək,

Baş vurub səmadan aldığın varsa,

Ağ-ağ buludunda qaldığın varsa,

Yeddi qat dünyaya vardığın varsa,

Yüz anıb, min anıb gedəsən gərək.

Ayna çeşmələrdə nəfsin durula,

Min yalan ötürən səsin durula,

Çəkdiyin azanda pəsin durula,

Tək ruha qapanıb gedəsən gərək.

Həc yeri müqəddəs, inanc yerindi,

Tanrı dərgahından umanc yerindi,

Şər də, şər qüvvə də qınanc yerindi,

Halala tapınıb gedəsən gərək.

SƏSİN GƏLMƏDİ

Yaman it-bat oldun bu neçə ayda,

Nə səsin gəlmədi, nə də xəbərin.

Ötdü üstümüzdən sarışın yay da,

Sənin də gül açdı,

Qülənçər səfərin, Lilpar səfərin.

Ehtiram ayrıdı, inad ayrıdı,-

Nə başa gələndi, nə vecə gələn.

Acı da gül kimi, təndi, yarıdı,

Baxtına ya gündüz, ya gecə gülən.

Tinin düz olanda mən yada düşdüm,

Sən iş-güc adamı, nəkarəyəm mən.

Işə bax, böhtandan, şərdən üşüdüm,

Işə bax, qınandım şeir deməkdən.

Qalmağal içində, qalda nə işim,

Günahın sahibi qalıb qıraqda.

Yolunda nə işim, yolda nə işim,

Canım çarmıxında, canım daraqda...

Külüng daşımdadı, daş ayağımda,

Atıram çiynimə, özgəyə dəyir.

Hər iş qəribədi solda, sağımda,

Ötüb, qarşımdakı güzgüyə dəyir.

Yaman it-bat oldun bu neçə ayda,

Nə səsin gəlmədi, nə də xəbərin.

Ötdü üstümüzdən sarışın yay da,

Sənin də gül açdı,

Qülənçər səfərin, Lilpar səfərin.

BALIQ ADAM

Ay evin tikilsin adam yiyəsi,

Bu adam balina olacaq vallah.

Yaman işlək olub dişi, tiyəsi,

Bu adam ortada qalacaq vallah.

Dənizə, nə suya girməyi yoxdu,

Dəniz içindədi, su içindədi.

Bir kölgəlik dərdi dərməyi yoxdu,

Elə yeməyində, içməyindədi.

Yalanın altından ötməyi varmış,

Yerin dəyişməyi demirəm hələ.

Unvansız oturub bitməyi varmış,

Süfrəni eşməyi demirəm hələ.

Üstündə göz-qulaq, qayğı lazımdı,

Yadda-yaddaşından huş itib gedib.

Çidarı lazımdı, bağı lazımdı,

Ayaq sözə baxmır baş itib gedib.

Köhnə dəyirmandı, qulaq da dözmür,

Yorub-yoracaq da, yola salacaq.

Ovub-ovundurmaq, qılıq da dözmür,

Işindən-gücündən dala salacaq.

Harda aş bişirsə orda başdadı,

Özünə bir oxşar, həmdərd tapacaq.

Gördünki, kimisə söydü, daşdadı,

Siyasət üstündə bir dərs yapacaq.

Qaçıb gizlənəcək, gərək deyilsə,

Əlində çırağın gəz də, dolan da.

Tapacaq, taqəti, gücü əyilsə,

Tapacaq gileyə, sözə dolanda.

Ay evin tikilsin adam yiyəsi,

Bu adam balina olacaq vallah.

Yaman işlək olub dişi, tiyəsi,

Bu adam ortada qalacaq vallah.

ADA BAX

Ada bax, şah adı, xaqan adıdı,

Irzindən, idmindən yetimlik yağır..

Kürkə bax belinin ortasındadı,

Kürkə bax, üstündən pintilik yağır.

Papaq əyri qalıb qaşının üstdə,

Bilmirəm Şamaxı, Gəncəmi deyim

Kefi alabulud, başının üstdə,

Bilmirəm şitliyin öncəmi, deyim.

Ələ bax, dar-dütdək cibindən çıxmır,

Qamət əyri qalıb, bel əyri qalıb.

Gəliri heç yerin dibindən çıxmır,

Şor pendir qiymətdə,

Vaxtı yox sığala, tel əyri qalıb.

Gözü həndəvərdə, qapı tinində,

Gedəni, gələni əlindən qoymur.

Günü-güzaranı dəllal günündə,

Şəkəri, balını dilindən qoymur.

Durular, saz olar, işığa qaçar,

Bığaltı gülüşü çaşdırar səni.

Arabir özü də qaşığa qaçar,

Bu tülkü gəlişi, çaşdırar səni.

Ada bax, şah adı, xaqan adıdı,

Irzindən, idmindən yetimlik yağır..

Kürkə bax belinin ortasındadı,

Kürkə bax, üstündən pintilik yağır.

ƏLİ ÇIRAQLI

Aşağı baxıram yeri görürəm,

Yuxarı baxıram yarlı-yaraqlı.

Işə bax, özümü diri görürəm,

Işə bax, gəzirəm əli çıraqlı.

Baxıram, baxışım yola gizlənib,

Sən demə yollara, izə bağlıyıq.

Bu nə bənövşədi kola gizlənib,

Bizki, son bahara, güzə bağlıyıq.

Danın dan üzünün ağı aldadır,

Sütül havasına, şehə güvəndik.

Şuşaya bax, yenə, dağı aldadır,

Oturub, durub da mehə güvəndik.

Dəyişdi çölümüz, iç ölüb getdi,

Yerişimiz yalan, kölgəmiz yalan.

Arana, yaylağa köç ölüb getdi,

Neçə yurd yerimiz, bölgəmiz yalan.

Çəkib bu yükləri çəkib gətirdik,

Girib altınaca varıb gedirik.

Sonraya ötürdük, sona ötürdük,

Bütün ümidləri qırıb, gedirik

Aşağı baxıram yeri görürəm,

Yuxarı baxıram yarlı-yaraqlı,

Işə bax, özümü diri görürəm,

Işə bax, gəzirəm əli çıraqlı.

İZZƏT BULAĞI

Bu bulağın yaşı, əzəli qədim

Yol üstü, çox sayda, mərd yola salıb.

Salavat bilib də üzə çəkmişik,

Neçə qəm, kədəri, dərd yola salıb.

Elə aynalanıb neçə diləkdə,

Gülüb, çeşmələnib qarda, küləkdə,

Gəlib dualanıb hür də, mələk də,

Neçə yad baxışı, bəd yola salıb.

Dönüb ziyarətə, pirə dönübdü,

Göydəki ruhlar da, yerə, dönübdü,

Dil açıb bu Rəmə, dərə dinibdi,

Ocaq olub qalıb, yrd olub qalıb.

Qədim kurqan kimi Duzdağa bir bax,

Böyründə, başında yüz dağa bir bax,

Düşmən olmuşlara gözdağı, bir bax,

Duyub, duyğulanıb, sərt olub qalıb.

Çiçək düymə-düymə, gül düymə-düymə

Şeh küsüb tökülər, əl, dəymə, dəymə,

Ocaqda kömbəsi, kül düymə-düymə,

Dəyirman ununa, şərt olub qalıb.

Seçib, seçmələyib doğmanı, yadı,

Qalıb ağızlarda, dodaqda dadı,

İzzət bulağıdı çoxdandı, adı,

Neçə namərdləri, pərt yola salıb.

Bu bulağın yaşı, əzəli qədim,

Yol üstü, çox sayda, mərd yola salıb.

Salavat bilib də üzə çəkmişik,

Neçə qəm, kədəri, dərd yola salıb.

BİÇİLMİŞ

Sözə bax, içimdən düzlənib gedir,

Boynuma biçilmiş, boya biçilmiş.

Döngədə, doqqazda gizlənib gedir,

Kölgəyə biçilmiş, Aya biçilmiş.

Ağrısı ağrı tək, dərdi dərd kimi,

Nizamı, düzümü sərhəd, sədd kimi,

Bir az şahmat kimi, bir az, nərd kimi,

İllərə biçilmiş, aya biçilmiş.

Tutumu, çözümü yol olub qalıb,

Başı qalmaqalda, qal olub qalıb,

Kürümdə, Arazda sal olub qalıb,

Dalğaya biçilmiş, suya biçilmiş.

Bu ilmə, bu düyün qıfılbənd deyil,

Yada, yovuşmaza yata, bənd, deyil,

Hər iş ki, kədərdən, ya dərtdən deyil,

Səmaya biçilmiş, Göyə biçilmiş.

Bu savaş özümün öz içimdədi,

Ocaq, içimdədi, köz, içimdədi,

Sorğu köçümdədi, söz köçümdədi,

Ova-ovxarıma, oya biçilmiş.

Ölüm saya salmır, qaçaq düşübdü,

Əlindən xançalı, bıçaq düşübdü,

Indi, cəhənnəmə, çıraq, düşübdü,

Düyünə biçilmiş, toya biçilmiş.

Sözə bax, içimdən düzlənib gedir,

Boynuma biçilmiş, boya biçilmiş.

Döngədə, doqqazda gizlənib gedir,

Kölgəyə biçilmiş, Aya biçilmiş

Fəxri Müslüm

Ədalət.-2012.-25 aprel.- S.6.