Həmidə Ömərova: "Yaxşı ki, məndə qocalmayan nə isə var "

"Nicat Qafuroğlunun "Ultionis" filmində oynadığım direktor obrazı çox xoşuma gəlir"

Xalq artisti Həmidə Ömərovanın Milli.Az-a müsahibəsi.

- Ad gününüzdür. Bu münasibətlə sizi təbrik edirəm, icazənizlə suallara keçmək istəyirəm. Ad gününüzə xüsusi hazırlaşmağı sevirsinizmi?

- Əvvəlki illərdən fərqli olaraq, bu il heç hazırlaşmadım. Anamın ölümündən heç bir il keçməyib. Qohumlarıma da, yaxınlarıma da demişəm ki, məni başa düşsünlər. Hətta kimsəsiz bir adaya baş götürüb qaçmaq istəyirəm ki, tək qalım. Budəfəki ad günüm anamsız keçirəcəyim ilk doğum günüm olacaq. Bu il bir çox bayramları anamsız keçirdim, daha doğrusu, keçirmədim. Mən bədbinliyə qapanmıram, ölüm-itim hamı üçün var, sadəcə, ölüm növbəsinə dayanmışıq hamımız. 55 yaşım var. İndiyə qədər elə bir ad günüm olmayıb ki, orada anam olmasın. Bu yaşda yeganə sirdaşını - ananı itirmək, vallah, gənc ikən ana itirməkdən qat-qat ağrılıdır. Təbii ki, ad günümdə, harada oluramsa-olum, anamı xatırlayacağam, ruhu mənimlə olacaq.

Amma bir şey var ki, bu dəfə ad günümdə mən azacıq da olsa, yəqin ki, sevinəcəyəm. Çünki hər ilin 25 aprel tarixində əziyyət çəkirdim, ev işləri, bazarlıq, xörəklər bişirmək, salatlar hazırlamaq və s. məni yorub əldən salırdı. Lap Rasim Ocaqovun "Ad günü" filmindəki qəhrəmanlardan biri kimi süfrə arxasında hamı ilə birgə oturanda yorğunluqdan məni yuxu basırdı. Hər il deyirdim ki, yox, daha bəsdir! Növbəti il ad günümü restoranda keçirəcəyəm. Amma elə ki növbəti ad günüm yaxınlaşırdı, yenə qohumlarım məni dilə tuturdular ki, ad gününü evdə keçirmək daha məqsədəuyğundur. Mən də daha çox ona görə razılaşırdım ki, ad günümdə xəstə anamla bir yerdə olacağam. Səbəbkarı anam olsa da, sevinirəm ki, bu ad günümü keçirməyəcəyəm.

- Yaşınız artsa da, gözəlliyinizi qoruyub saxlamısınız...

- Həqiqətən deyirsən, yoxsa zarafat edirsən? (gülür). Axı siz jurnalistlər üzümüzə kompliment deyirsiniz, amma ürəyinizdə fikirləşirsiniz ki, nə tez qocaldın sən! Əvvəllər güzgüyə baxmağı xoşlayırdım, amma axır vaxtlar öz əksimə baxmaqdan qorxuram. Baxıb səksənirəmg Bədbinləşirəm ki, İlahi, bu mənəm, mən deyiləm? (gülür). Doğrudur, çalışıram ki, sənətimə görə həmişə formada olum. Şükür edirəm ki, siz varsınız, tələbələrim var, universitet var. Şükür edirəm ki, televiziya var, nadir halda da olsa, filmlər çəkilir və nadir halda da olsa, mən o filmlərə çəkilirəm. Bütün bu məsuliyyətlər olmasa idi, yəqin ki, çox düşərdim, mənəvi cəhətdən necə qocalmışamsa, zahirən də elə görünərdim, yəni 80 yaşlı bir qarı. Amma məni həmişə öz faciəmə gülə bilmək bacarığım xilas edib, özümə qəsd etməkdən çəkindirib. Elə baxma, zarafat edirəm...

- Özünüzə vaxt ayıra bilirsinizmi?

- Yox, özün də görürsən ki, hətta geyimimə heç vaxt ayıra bilmirəm, ya da indi istəmirəm. Yəqin ki, insanın nəyəsə bir marağı olmalıdır ki, özünə fikir versin. Təkcə qadın olmaq əsas şərt deyil axı. Hərdən fikirləşirəm ki, sənətim və tələbələrim olmasaydı, heç özümə fikir verməzdim. Çətin anlarda özümə qapanıb qalardım. Şükür edirəm ki, sənətim var və mən kiməsə lazımam

- İndiyə qədər ən yadda qalan ad gününüzdən bizə danışa bilərsiniz?

- Əlbəttə... Mən 23 yaşımı qeyd edirdim, bu ərəfədə də "Qızıl uçurum" filminə çəkilirdim. Evdə anam ilə tədarük gördük, qonaqlarımız da gəlmişdilər. Birdən qapı döyüldü, "Qızıl uçurum" filminin yaradıcı heyətindən gəldilər ki, tez ol, hazırlaş, gedirik... Qala kəndində çəkilişimiz var. Dedim, axı bu gün mənim ad günümdür, dedilər, çox gözəl, təbrik edirik, amma bunun bizim çəkilişimizə heç bir aidiyyatı yoxdur. Çəkiliş ad gününə baxmır.

Qonaqlarım artıq süfrə arxasında oturmuşdular, mənsə getdim. Çəkiliş qrupu ilə Qala kəndinə gəlib çatanda dedilər ki, kamera xarab olub. Rejissorumuz Fikrət Əliyev hirslənirdi ki, tez olun, çəkin, gün batır. Kamera təmir olunana qədər gün batdı. Nə isə, biz o səhnəni çəkə bilmədik. Fikrət Əliyev də dedi ki, gəlməyinə gəlmişik, gəlin Həmidə ilə bağlı bir başqa səhnəni çəkək. Mən evə saat 12-nin yarısında gəldim. Gördüm, qonaqlarım çoxdan dağılışıblar, süfrə arxasında təkcə anam əyləşib, məni gözləyir... Ağlamaq tutdu. O zaman anam məni qucaqlayıb dedi ki, ay qızım, eybi yox, budəfəki ad gününü ana-balalı keçirdik.

- Bəs yadda qalan hədiyyə?

- Mən o vaxt "Retro" kinozalını aparırdım, ad günüm ərəfəsi idi. Redaksiyada dedilər ki, sənə bir sevgi məktubu yazıblar, şəklini də çəkiblər. Məktubda yazılmışdı ki, sevirəm səni, gözəl gözlərini, dərin mənalı, ifadəli baxışlarını, nə bilim nə... İki səhifəlik sevgi məktubu idi. Axırda da yazılmışdı: "Xahiş edirəm, mənə hind filmini göstərəsən". Sən demə, bu, sevgi məktubu deyilmiş, bütün bu tərifnamələr, komplimentlər, şəkillər hind filmini göstərməyim üçün imiş (gülür). Bu, mənim üçün ən qeyri-adi sürpriz idi.

Bir dəfə də Şəkidə bir film çəkirdik, o da mənim ad günümə təsadüf edirdi. Çəkiliş qrupu çəkilişə getmişdi. Həmin gün çəkilişim olmadığından geyim üzrə rəssam Tanya ilə mehmanxanada qalmışdım. Dedim, bu gün mənim ad günümdür, gedək, bazarlıq edək, Tanya həvəslə razılaşdı. Bazara gedən yolda arxamızca bir oğlan düşdü, biz dükana getdik, o da dükana girdi, biz çıxıb qaçdıq, o da arxamızca qaçdı. Axırda onu birtəhər azdırıb heç nə almadan mehmanxanaya qayıtdıq. Dedim ki, hə, Tanya, yaxşı aldatdıq hərifi. Bir də gördüm ki, qapı döyülür. Qapını açanda gördüm ki, həmin oğlan dayanıb heyran-heyran mənə baxır. Dedi: "Nə olar, mənə bir rubl ver də"...

- Bəs sənət adamlarından kimlər sizi təbrik ediblər?

- Sənət adamlarından da məni təbrik edənlər çox olub. Bir dəfə Azərbaycan kinematoqrafçılarının növbəti qurultayı idi. Qurultayın 2-ci hissəsi başlamazdan əvvəl kinostudiyanın rejissorlarından biri olan Fərəməz çıxdı səhnəyə və elan etdi ki, yoldaşlar, bu gün gənc aktrisamız Həmidə Ömərovanın ad günüdür. Mənə böyük bir gül dəstəsi təqdim etdi.

Bir dəfə də Muxtar Maniyev evə zəng etdi ki, Həmidə, tez ol, düş aşağı, vacib işim var səninlə, tez ol, ölüm-dirim məsələsidir. Həyəcanla düşdüm aşağı. Gördüm... dayanıb yolun o biri tərəfində, əlində də çox böyük qızılgül dəstəsi. Güldü... Gülləri mənə təqdim edib, ad günümü təbrik etdi. Çox sağ olsunlar. Belə qeyri-adi sürprizlər çox olub.

- Belə başa düşdüm ki, gülləri sevirsiniz...

- Gülləri kim sevmir ki?

- Sevənləriniz çoxdur, yolda sizə yaxınlaşıb söhbət etmək istəyənlər olur?

- Mən xalqın aktrisasıyam, metroda, avtobusda, bir sözlə, şəhər nəqliyyatında, qara eynəyimə baxmayaraq, kimsə məni tanıyıb soruşanda ki, siz filankəssiz, hətta cavab verəndə ki, xeyr, filankəs deyiləm, inanmırlar. Deyirlər ki, sizi səsinizdən tanıdıq. O zaman fikirləşirəm ki, özüm qocalsam da, səsim qocalmır. Yaxşı ki, məndə qocalmayan nə isə var (gülür).

- Tələbələriniz var. Necə düşünürsünüz, kino tənqidçiləri yetişirmi?

- Əlbəttə ki, çalışsalar, yetişə bilərlər. İstedadlı gənclərimiz var. İndi çox deyirlər ki, kino yoxdur, teatr yoxdur, kino tənqidçiləri yoxdur. Bizim xalqda başqasını tənqid etmək xüsusiyyəti çox inkişaf edib. Bəzən deyirlər ki, axır vaxtlar televiziyada görünmürsüz. Soruşuram ki, siz axırıncı dəfə televizora nə vaxt baxmısınız? Gülüb cavab verirlər ki, heç vaxtımız olur ki, səhərdən axşama qədər işdə oluruq. Hər şey yaxşı olacaq, inşallah, təki xoş niyyətlər olsun.

- Çinarə, Zümrüd, Nazlı, Telli... Bəs bu gün hansı filmlərdəki rollarla yadda qala bilərsiniz?

- Çox nigaran qalmışam Nicat Qafuroğlunun "Ultionis" filmindən. Çünki bir ay bundan qabaq biz çəkilişləri davam etdirməli idik, amma hələ bir xəbər yoxdur. Çox istərdim ki, çəkiliş uğurla tamamlansın. Bu filmdə oynadığım direktor obrazı çox xoşuma gəlir, Nicata inanıram. Bir aktrisa kimi məni tam qane edən obraz, hələ ki, təklif olunmayıb. Amma ümidimi üzmürəm...

- Sizcə, ideal insan necə olmalıdır?

- Sadəcə, gözəl insan var. Biz ideallaşdırmağa meylliyik.

- Dünya kinosunda kimə pərəstiş edirsiniz?

- Dünya kinosunda şəxsiyyət kimi Odri Höpberni ideallaşdırıram. Ömrümün sonuna qədər qəhərlə xatırlayacağım, sevəcəyim, unuda bilməyəcəyim surət isə anamdır. Mənim anamı yaxşı tanıyanlar deyə bilərlər ki, anam çox güclü qadın olub. Mənə qarşı bəzən sərt olub. Amma ömrünün son 7 ili biz vəzifəmizi dəyişmişdik, o, mənim balama, mən isə onun anasına çevrilmişdim. Anam gülə-gülə dünyasını dəyişdi, mən onun o baxışlarını unuda bilməyəcəyəm, özümlə qəbrə aparacağam.

- İndiki rejissorların səviyyəsindən necə, razısınız?

- Mən bilirəm ki, istedadlılar var, sadəcə olaraq o istedadı büruzə vermək üçün imkan və şərait lazımdır. İncəsənət sərbəstliyi sevir, bir az da sərbəstlik lazımdır. Güclü rejissor məktəbi olmalıdır.

- Əgər yaxşı ssenari yazan yoxdursa, güclü rejissor nə edə bilər?

- Güclü rejissor zəif ssenarini öz rejissor təxəyyülü ilə gücləndirə bilər, zəif rejissor isə güclü ssenarini heç edər. Bizdə ssenari müəllifləri ilə rejissorların bir məxrəcə gələ bilməmək problemi də var.

- Hazırda seriallar çəkilir, amma sizi nədənsə o seriallarda görmürük. Səbəb?

- Bir neçə seriala dəvət gəlib, ürəyimcə olmadığına görə imtina etdim. Amma heç peşman da deyiləm. Ciddi bir obraz yaratmaq istəyirəm. İstəyirəm ki, tamaşaçılarım məni fərqli bir xarakterdə görsünlər.

- Sizcə, çox gözləməli olacaqsınız?

- Mən gözləməyə alışmışam. Həyat möcüzələrlə zəngindir, elə də ola bilər, belə də.

- Qazandığınız hörmət ilə bir çoxlarından seçilirsiniz. Sonda sizi sevənlərə, sizə pərəstiş edənlərə nə demək istərdiniz?

- Onlara arzulayıram ki, heç vaxt tənhalıq hiss etməsinlər. Həmişə ətraflarında istədikləri, dəyərləndirdikləri insanlar olsun. Həyatda hər şey onsuz da çətinliklə əldə olunur. Həyatları mənalı olsun və heç vaxt həyata gəldiklərinə peşman olmasınlar, şükürlü olsunlar.

Ədalət.-2012.-26 aprel.- S.8.