BİZİ SEVƏNLƏR VƏ SEVDİRƏNLƏR

F.KÖÇƏRLİ adna RESPULİKA UŞAQ KİTABXANASI - 50

"Qüvvət elmdədir, başqa cür heç kəs,

Heç kəsə üstünlük eləyə bilməz".

Dahi Nizaminin bu müdrik kəlamının dolayısı ilə ünvanı kitabdır. Elmin, hikmətin qərar tutduğu və əbədi yaşadığı məkandır kitab. Bu baxımdan, kitab dünyası - kitabxanalar, sözün həqiqi mənasında mənəviyyat, elm, irfan xəzinəsidir.

Xalqımızın yetirdiyi bütün dahilər, böyük düşüncə sahibləri məhz elmin, hikmətin dərin dəryalarına baş vurmaq üçün kitabxanalara üz tutmuş və heyrətamiz səbrlə mütaliə etmişlər. İnsanın mənəvi zənginliyinə gedən yol kitabdan başlayır. Tarix şahiddir ki, müdrik dövlət başçıları həmişə kitaba, kitabxanaya böyük diqqət göstərmiş, bu mənəvi xəzinəni göz bəbəyi kimi qorumuş, bu mənəviyyat dəfinəsi ilə bağlı daim uzaqgörən tövsiyələr vermişlər. Təsadüfi deyil ki, ulu öndərimiz, ümummilli liderimiz Heydər Əliyev kitablara dərin sevgi bəsləmiş və kitabxanaları yüksək dəyərləndirərək, kitabxana məfhumunu belə səciyyələndirmişdir:

"Kitabxana xalq, millət üçün, cəmiyyət üçün müqəddəs bir yer, mənəviyyat, bilik, zəka mənbəyidir. Ona görə də kitabxanaya daimi hörmət xalqımızın mədəniyyətini nümayiş etdirən amillərdən biridir".

Qədim Şərq dünyasında kitaba, elmə dərin ehtiramın mövcudluğu kitablar aləminə zaman-zaman diqqət və hörmətin varlığını təsdiqləyən amillərdəndir.

Ölkəmizin iqtisadi inkişafı xalqımızın mədəni və mənəvi həyatının çiçəklənməsinə də böyük stimul vermişdir.

Bu baxımdan respublikamızın kitabxana sistemində də çox uğurlu inkişafın şahidi oluruq. Ölkəmizin zəngin kitab fonduna malik kitabxanalarından biri olan F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası 50 ildir ki, oxucuların, bilavasitə uşaqların və gənclərin mütaliəsinin səmərəli təşkilində ümumrespublika metodik mərkəzi kimi rəhbərlik fəaliyyətini uğurla həyata keçirir.

Məlumdur ki, hər bir idarənin, müəssisənin iş rejimi, fəaliyyət dairəsi ona rəhbərlik edənlərin yaradıcılıq qabiliyyətindən, işinə, peşəsinə bağlılığından, əməkdaşlarla münasibətindən çox asılıdır. Bu mənada haqqında danışdığımız kitabxananı, necə deyərlər, şansı gətirmiş hesab etmək lazımdır. Bəri başdan qeyd edim ki, bu kitab xəzinəsi başqa kitabxanalardan həm də onunla fərqlənir ki, burada bəşəriyyətin gələcəyi olan uşaqlarla lap kiçik yaşlardan məşğul olmaq imkanı var. Və bu imkandan səmərəli yararlanmaq üçünsə kitabxana əməkdaşlarından bir neçə mühüm cəhət tələb olunur; ixtisasına bağlılıq, uşaqları və işini sevmək, müəlliflərə qayğı və diqqət.

Bir daha qeyd etmək istərdim ki, F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxananı ona görə şanslı adlandırdım ki, mən bu kitabxananın əməkdaşlarının hamısında - müdirindən - metodistinəcən bu xüsusiyyətləri müşahidə etdim.

Kitabxanaya rəhbərlik işi - xüsusən uşaq kitabxanasına rəhbərlik həm də zəngin mənəvi keyfiyyətlərə malik olmağı tələb edir. Belə rəhbər kadrların çöhrəsindən təbəssüm heç vaxt əskik olmur.

Onu da qeyd edək ki, məni bu qənaətə gətirən də F.Köçərli adına Resbublika Uşaq Kitabxanasının rəhbər kadrları oldu.

Əvvəlcə onlardan biri - Fizurə xanım Quliyeva haqqında: Fizurə xanım 30 ilə yaxın bu mənəviyyat xəzinəsinə rəhbərlik etmiş, bu müddət ərzində kitabxananın zənginləşdirilməsində, təkmilləşdirilməsində onun dəyərli xidmətləri olmuşdur. O, uzun müddət rəhbərlik etdiyi, ömrünün ən mənalı illərini həsr etdiyi F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası haqqında həvəslə, ancaq təvazökarlıqla məlumat verdi:

- F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası 01 yanvar 1965-ci ildə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Sovetinin Qərarı ilə M.Qorki adına Kitabxana Fondunun bazası əsasında yaradılmışdır. İki il sonra 12 sentyabr 1967-ci ildən Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Komitəsinin 25 saylı Qərarına əsasın uşaq ədəbiyyatının inkişafında çox önəmli xidmətləri olan, Azərbaycan ədəbi dilinin saflığı, təmizliyi naminə həmişə mübarizə aparmış Azərbaycan ədəbiyyatşünası, maarifpərvər ziyalı, böyük pedoqoq, uşaq folklor antologiyasının banisi Firudun bəy Köçərlinin adı verilmişdir. Bu kitabxananın yaradılması nəticəsində uşaqlara kitabxana xidmətinin ümumrespublika metodik mərkəzi meydana gəldi. 2013-cü ildən təqaüdə çıxsam da, mənə həmişə doğma olan bu mənəviyyat ocağı ilə əlaqəmi kəsmirəm, həmkarlarımın uğurlu fəaliyyətini maraqla izləyirəm, səmərəli tövsiyyələrimi əsirgəmirəm.

F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasının hazırkı direktoru Şəhla Qəmbərova 1990-cı ildən kitabxana sistemində işləyir. Əmək fəaliyyətinə "Azərkitab" Birliyində başlasa da, uzun müddət Nizami rayon Mərkəzləşdirimiş Kitabxana Sistemində filial müdiri və direktor vəzifəsində çalışmışdır. Səmərəli fəaliyyəti, təşkilatçılıq bacarığı, peşəsinə bağlılığı və işə məsuliyyətlə yanaşması nəzərə alınaraq, o əlaqədar rəhbərlik tərəfindən F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasının direktoru vəzifəsinə təyin edilmişdir. 2013-cü ildən bu vəzifədə ləyaqətlə çalışır. Rəhbərlik etdiyi kollektivdə səmimi və eyni zamanda işgüzar bir ab-havanın olması diqqətdən yayınmır.

Şəhla xanım suallarımızı cavablandıraraq aşağıdakıları dedi: Öncə qeyd edim ki, F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası geniş, işıqlı və yüksək səviyyəli iş şəraiti ilə təmin olunmuşdur. Kitabxanada müxtəlif yaş qrupları üzrə Abonement, iki oxu zalı və "Nağıl otağı" oxucuların istifadəsindədir. Kitabxanada aşağıdakı şöbə və bölmələr fəaliyyət göstərir.

Komplekləşdirmə və kitabişləmə şöbəsi; Kitabsaxlayıcı şöbəsi; Xidmət şöbəsi; Məlumat - biblioqrafiya şöbəsi; Elmi- metodika şöbəsi; Kütləvi işlər şöbəsi; İncəsənət şöbəsi; Avtomatlaşdırma və kompüterləşdirmə şöbəsi; Ölkəşünaslıq və milli ədəbiyyat şöbəsi

O cümlədən bölmələr: Kitabişləmə və kataloq bölməsi; Kiçik yaş qrupu üzrə xidmət bölməsi; Uçot və qeydiyyat bölməsi; Mütaliəyə rəhbərlik bölməsi; Beynəlxalq əlaqələr və Kitabxanalararası abonement bölməsi.

Oxuculara yüksək xidmət göstərən bu şöbələrdə və bölmələrdə 60 nəfərə yaxın əməkdaş çalışır.

Şəhla İbrahimova rəhbərlik etdiyi kitabxana haqqında onun ölkədaxili fəaliyyəti ilə yanaşı, beynəlxalq aləmə inteqrasiyası ilə bağlı da məlumat verdi:

- 1999-cu ildə qüvvəyə minmiş "Kitabxana işi haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin imzaladığı 2004-cü il 12 yanvar tarixli "Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında", 27 dekabr 2004-cü il tarixli "2005-2006-cı illərdə Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə çapı nəzərdə tutulan əsərlərin siyahısının təsdiq edilməsi haqqında" sərəncamları və 6 oktyabr 2008-ci il tarixli "Azərbaycan Respublikasında kitabxana - informasiya sahəsinin 2008-2013-cü illərdə inkişafı üzrə Dövlət Proqramı"nın təsdiq edilməsi barədə Sərəncamı kitabxana işinin inkişafında yeni bir mərhələ olmuşdur.

F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasında müstəqillik illərində Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafı və mədəni sərvətlərimizin mühafizə olunaraq gələcək nəsillərə çatdırılması, dünya kitabxanaları səviyyəsinə qaldırılması istiqamətində də mühüm addımlar atılmaş, bir çox dünya kitabxanaları ilə əlaqələr yaradılmış, onların iş təcrübəsindən istifadə etməklə uşaqlara kitabxana xidmətində müasir metod və formalar tətbiq olunmuşdur.

Dünya kitabxanaları sistemindəki elektron yeniliklərə inteqrasiya prosesi bizim kitabxanada da uğurla həyata keçirilir. Hələ 2005-ci ildən kitabxanamızda "Avtomatlaşdırma və kompüterləşdirmə şöbəsi" fəaliyyət göstərir. Bu şöbədə kitabxana fondunun elektron informasiya daşıyıcılarına köçürülməsi və elektron kataloqların yaradılması prosesi müvəffəqiyyətlə davam etdirilir. Milli -mənəvi dəyərlərimizin qorunması və təbliği işində kitabxana bir sıra tədbirlər keçirir. Belə ki, hər il 2 aprel tarixində kitabxanamızda Beynəlxalq Uşaq Kitabı günü ilə əlaqədar Milli Uşaq Kitabı sərgisi təşkil edirik.

F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasının qarşısında duran mühüm vəzifələrdən biri oxuculara metodika, biblioqrafiya və elmi informasiya xidmətini dünya kitabxanaları səviyyəsinə qaldırmaq, oxucuların tələbatını ödəmək üçün yeni informasiya texnologiyalarını tətbiq etmək, internet şəbəkəsinin elektron ehtiyatlarından istifadə etməkdir.

Kitabxanamız 2012-ci ildən Beynəlxalq Uşaq Kitabı Şurasının üzvüdür. Bu mötəbər təşkilata üzv olmaqda əsas məqsəd Azərbaycanda uşaq yazıçılarının, rəssam və tərcüməçilərinin diqqətini müasir uşaq ədəbiyyatımızdakı problemlərə yönəltmək, həmçinin Beynəlxalq Uşaq Ədəbiyyatı Şurası vasitəsilə ölkəmizi tanıtmaq və uşaq ədəbiyyatı sahəsində olan yenilikləri tətbiq etməklə uşaqların mütaliəyə olan həvəslərini artırmaq, onları dünya uşaq ədəbiyyatı nümunələri ilə tanış etməkdir.

Kitabxanamızda maraqlı tədbirlər mütəmadi keçirilir. Kitabxana ilə oxucular arasında əlaqəni intensivləşdirmək və oxucu marağını genişləndirmək üçün müxtəlif üsullardan yararlanırıq. Hər bazar günü keçirilən "Nağıl" və "Psixologiya saatı" kitabxanaya oxucuların cəlb olunmasında önəmli rol oynayır. "Milli -mənəvi dəyərlərimizi" qoruyaq, "Nağıllarımızı yaşadaq" aksiyası çərçivəsində keçirilmiş Azərbaycan nağıllarının aplikasiya şəklində təqdimatı müsabiqəsində ən yaxşı aplikasiyalar "Nağıl otağı"nın divarlarında öz əksini tapmaqla kitabxanaya gələn hər bir oxucuda maraq oyadır. 2014-cü ildə kiitabxanada keçirilən "Dünyanın mədəniyyət rəngləri" adlı tədbirdə uşaqların 12 dövlətin milli folklor ənənələrini özündə ehtiva edən, təbii materiallardan, rəngli kətan parçalardan hazırlanmış kuklalar böyük maraqla qarşılandı. İndi həmin kuklalar "Nağıl otağı"nı bəzəyir. Bura gələn oxucular özlərini sanki nağıllar aləmində hiss edirlər.

Kitabxanamızın kitab fondu Azərbaycan və rus dillərindədir. Oxucularımız əsasın 3-18 yaş arasında olsa da, valideyinlər və digər yaş qrupunda olan oxucularımız da var. Maraqlı tədbirlərimiz çoxdur. Gənc oxucularımızın dünyagörüşünü artırmaq, mənəvi dünyalarını zənginləşdirmək məqsədilə kitabxanamız tərəfindən onlara teatr tamaşalarına biletlər hədiyyə edirik. Azərbaycan Milli Akademik Dram Teatrı, Gənc Tamaşaçılar Teatrı, S.Vurğun adına Dövlət Rus Dram Teatrı ilə səmərəli əlaqələrimiz var. Gənc və azyaşlı oxucularımızı tamaşalara dəvət edirik, onların dramaturq və rejissorlarla canlı ünsiyyətini yaratmaq üçün görüşlər təşkil edirik.

Həyata keçirdiyimiz layihələr sırasında "Dünya Uşaq Ədəbiyyatı həftəsi" layihəsi də maraqla qarşılanmışdır. "Türk Uşaq Ədəbiyyatı həftəsi", "Rus Uşaq Ədəbiyyatı həftəsi" tədbirləri uğurlu olmuşdur. Gənc oxucularımızı Şərq mədəniyyəti və mənəvi həyatı ilə tanış etmək məqsədilə "Misir Uşaq Ədəbiyyatı həftəsi" ni keçirməyi planlaşdırırıq.

2015-ci ilin yanvarında yeni bir layihəmiz də həyata vəsiqə aldı. Görmə qabiliyyəti zəif və məhdud olan uşaqlar üçün Dil və İnformasiya kurslarının açılması ilə əlaqədar kitabxanaçılara Türkiyədən gələn mütəxəssislər tərəfindən treninqlər keçirildi. Məqsəd kitabxanadan istifadə edən əlil uşaqlara düzgün yanaşmaq, psixoloji yardım göstərmək, onların cəmiyyətə inteqrasiyasına kömək etməkdir.

Vətənpərvərlik mövzusunda da geniş tədbirlər həyata keçiririk. Vətənə, Bayrağa sevgi hisslərini təbliğ edən əsərlərlə gənc oxucuları tanış edirik.

Ölkəmizin yazarları ilə, xüsusən Azərbaycan uşaq ədəbiyyatını yaradan yazıçı və şairlərlə mütəmadi görüşlər, disputlar keçiririk. Uşaq yazıçılarından Zahid Xəlil, İlyas Tapdıq, Rafiq Yusifoğlu, Qəşəm İsabəyli, Sevinc Nuruqızı, Gülnar İbrahimova, Ələmdar Quluzadə və b. yaradıcı şəxslərlə keçirilən görüşlər uşaqların dünyagörüşünün inkişafında əhəmiyyətli rol oynamışdır .

2014-cü ildə F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası "Uşaq Ədəbiyyatı xəzinəsindən" seriyası ilə "Firudun bəy Köçərli biblioqrafiyasını" və 2015-ci ildə "İlyas Tapdıq" biblioqrafiyasını nəşr etdirmişdir. Bundan əlavə kitabxanamızda Teymur Elçinin 90 illiyi, İlyas Əfəndiyevin 100 illiyi, Firuzə Məmmədlinin 75 illiyi, Mikayıl Rəfilinin 120 illiyi, Xanımana Əlibəylinin, Mikayıl Rzaquluzadənin 110 illiyi, Naxçıvanın 90 illiyi ilə əlaqədar metodik vəsaitlərin hazırlanması da uğurlu nailiyyətlərimiz kimi dəyərləndirilmişdir.

Kitabxanamızın təsis etdiyi "Göyqurşağı" uşaq jurnalının fəaliyyəti də təqdirəlayiqdir; məktəblilərin dünyagörüşünün formalaşmasında, onların vətənpərvərlik hisslərinin daha da güclənməsində, təhsilə marağının artmasında böyük rol oynamaqla önəmli səciyyə daşıyır.

...F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasında yaradılan hərtərəfli şərait, həmçinin kitabxana əməkdaşlarının yüksək peşəkarlıq və vətənpərvərliklə oxuculara göstərdikləri xidmət bu mədəniyyət ocağının daha böyük nailiyyətlər qazanacağına əminlik yaradır.

BALAYAR SADIQ

şair, jurnalist

Ədalət.-2015.-12 avqust.-s.4.